කාව්යශේඛර-දසවන සග

දසවන සග

1. එකලෙක්තරා එ ක්

දුක්පත්1 මහඵ බමුනණ ක්

කැතින් කැර දනබි ක්

ලදී කහවණු පමණ දහස ක්

2. බමුණු එදහස ල ත්

බමුණු කුලයෙක පෙරද ත්‍

තබමින් ලොබින් සි ත්

ගියේ සිඟනුව වතින් සි ත්

3. ගම රජදහන්2 ව ට

ඔහු යාදී සිඟිම ට

තිබු3 කහවනු ගෙ ට

කළෝ4 වියදම් සිතුමතක ට

එකල - තත්කාලයෙහි , එක්- ඒකාකිවු , දුක්පත් -දුඃඛිතවු , මහඵ - වෘද්ධවු, එක්තරා බමුණෙක් - අන්යිතර බ්රා හ්මණවයක් තෙම, තැනින් - උත්සාහයෙන්, දනබික් කැර - ධනභික්ෂණය කොට, කහවනු දහසක් පමණ - කිර්ෂාපණ සහසුප්රදමාණ (ධන යක්), ලදී - ලද්දේය.

1. බමුණු -(ඒ) බ්‍රාහ්මණ තෙම, ලත් - ප්‍රතිලබ්ධවු, එදහස - ඒ සහසය, පෙර දත් - පුර්වයෙහි දන්නා ලද , බමුණු කුලයෙක - බ්රා.හ්මණ ගෘහයෙක්හි , තබමින් - ස්ථාපනය කොට, සිත්ලොබින්- ලෝහචිත්යෙන්, නැවතත් - නිවෘත්තවත්, වතුන් - වස්තුන්, සිඟනුව - භික්ෂණයා පිණිස , ගියේ - ගමනය කෙළේ.

ගම රජදහන් - ග්‍රාමරාජධානින් (පිළිබඳවු), වට - හාත්පස්හි, සීහු - ඒ බ්රාකහ්මණයා සිඟීමට - භික්ෂණය පිණිස, යාදී -ගමනය කළ කල්හි, තිබු - ස්ථාපිතවු, කහවනු - (ඒ) කාර්ෂාපණයන්, සිතූමතකට - අභිමතවු පරිද්දෙකින්, ගෙට - කුලයට, වියදම කළෝ -ව්යහයධර්ම කළහ.

දුප්පත් - බෝහෝ 2.යම රජදනව් - සමහර 3. තැබු තුබු -ඇතම් 2. කොළෝ - ඇතම

4. ඇවිදින් දද මහ ලු

දැක ඒ කුලන් නිවහ ලු

මතිබු දන සිය ලු

දෙවයි වයි කී බස්1 ලු

5. තිබු දන එදව ස

වියදම් වුවෙන්3 නොගිවි ස

වැඳ කන්නලවු ලෙ ස

කියත් බමුණුත්4 බැමිණි මේ ලෙ ස

6. පෙර අප දැන ඇඳි න

ඉඳිනා හෙයින්5 නොව වෙ න

ගෙයි ඇති නොපදමි න

කළමු6 වියදම් මොබ තිබු ද න

මහඵ දද - වෘද්ධබ්රාිහ්මණ තෙම , ඇවිදින්- ආගමනය කොට, නවහලු - අනාථවු , ඒ කුලන් - ඒ ගෘහවාසීන්, දැක- දර්ෂණයකොට, මතිබු -මා විසින් ස්ථාපිතවු, සියලු දන - සකල ධනය , වයි -ශීඝ්‍රව, දෙවයි -දානය කරවයි. අමිසිමුලු - අමර්ෂමුලකවු (නොරිසිය මුල් වු), බස් - වචනයන් , කී -කථනය කෙළේ.

3. එදවස - තද්දිනයෙහි, තිබු -ස්ථාපිතවු , දන -ධනය, වියදම් වුවෙන් - ව්ය යධර්මවු හෙයින්, බමුණුත් - බ්රා,හ්මණ තෙමෙත්, බැමිණි - බ්රා හ්මණී තොමෝත්, නොගිවිස - (දෙම්හයි) ප්රොතිඥ නො කොට, වැඳ - වන්දනය කොට, කන්නලව් ලෙස - කර්ණාෙලාපයක් (කනමුල කෙඳිරීමක්) සේ, මේ ලෙස - මේ වක්ෂ්ය මාණාකරයෙන්, කියත් - ආරෝවනය කෙරෙත්.

4. පෙර - පුර්‍වයෙහි(සිට), අප - අස්මතුන්, දැන ඇඳින - ජාතන සඤ්ජානනය කොට, වෙන නොව - පෘථග්භූත නොව (සමානාත් මතා ඇතිව), ඉඳිනා හෙයින් - වාසය කිරීම හේතුකොට ගෙන, ගෙයි - (අපගේ) කුලයෙහි, ඇති - විද්යනමානවු, නොපදමින -අමා ත්රිත්වයෙන්, මොබ - මේ ස්ථානයෙහි, තිබු දන - ස්ථාපිතවු ධනය, වියදම්කළමු - ව්ය යධර්මි කෙළෙමු.

1. දෙවයිබස් අසා දද මුලු - සමහර 2.ඇවිසිමුලු -බොහෝ 3. උවෙන් - මුද්රිත 4. බමුණත්බොහෝ 5. සෙයින් - 5 6 කෙළෙමු - බොහෝ

7. නුවෙන් අප අයැ ති1 පසු පෙය2 දෙන්ට මං නැ ති3

ණය4 කවුරු දන් දෙ ති සිලව් කො‍ට6 ඒ යළි එකෙක් ඇ ති

8. වතින් සොමි සඳ වු රන්ලිය සිරින් බඳ වු

තෙනෙත්7 රන් පෙඳ වු8 දුවණියන්9 තම ළඟට10 වු

9. දක්වාලා ඔහු ට අත් පා මෙහෙ කිරීම ට11

මැනවි ද පින්වතු ට කියා පිළිවිසියෝ දෙදෙන සි ට

7. අප - අස්මතුන්, අයැති - අයාන්විතයන් හෙවත් ධනාගම ඇත්තාවුන්, නුවෙන් - නුවුහෙයින්, පසුපෙස - පසුව ගෙවිය යුතු වෘද්ධිය(පොලිය), දෙන්ට - දානය කරන්ට , මං නැති - මාර්ග යෙක් (උපායෙක් ) නැත්තේය, කවුරු -කවර නම් (උත්තමණී) කෙනෙක් (ණයහිමි කෙනෙක්), ණය - ඝෘණය, දන්දෙති - පරිත්යා ග කෙරෙත් ද? (ණය නම් නොගෙන හරින්නෝ කවුරු ද? ගෙවියයුතුම යයි සේයි.) යළි - වැළිදු ඒ පුර්වෝක්තවු ඝෘණය (උදෙසා), සිලව් කොට - ප්රිතිනිධි කොට , එකෙක් - එක් වස්තු වෙක්, ඇති - ඇත්තේ යයි (කියා)-

8.වතින් - වක්ත්ර්යෙන්, සොමි - සෞම්යතගුණ ඇති, සඳවු - චන්ද්රත බිම්බයවු, සිරින් - (දේහ) ශ්රි-යෙන් , රන්ලිය බඳවු - ස්වරණලතාවක බඳුවු, තෙනෙන් - පයෝධර (යුග්ම)යෙන් , රන්පෙඳ- ස්වර්ණු කන්දුක (යුග්මයක්) වු, දුවණියන් - (ආදරානවිත) දුහිතෘව, තම ළඟට - ස්වසමීපයට, කැඳවු - ආහ්වානය තළහ.

9. ඔහුට - ඒ (වෘද්ධද්විජයා) හට, දක්වා - (ඇය) දර්ශනය කරවා, අත්පා මෙහෙ කිරීමට - හස්තපාද පරිය්යහර්‍ාවට , පින්ව තුට - හවත්හට. මැනැවි ද කියා - මනෝඥ වන්නී දැයි , දෙදෙන- (මාතෘපිතෘ) උභයජනයෝ, සිට - (සමීපයෙහි) ස්ථිතවැ. පිළි විසියෝ - ප්රෙතිප්රනවච්ඡනය කළෝ.

1 අයති -මුද්රිත අතැති - සමහර 2 පෙර-බොහෝ 3 මන්නැති- මුද්රිත 4 නය - ‍ෙබාහෝ 5 දැන් - බොහෝ 6 සිලව්වට - ඇතැම් 7. තෙනින්- මුද්රිත 8 පෙදවු - මුද්රිත 9 දුවනියන් - බෙ‍ාහෝ 10 ලඟට - බෙ‍ාහෝ 11 . ගැනීමට සමහර 182 කාව්ය ශෙඛර 10.සර්ගදය

10. නොලදත් ඒ දහ ස සිදුවු හෙයින් අදහ ස

විඳිමි1 රසපහ ස ඵලඳ2 දැක මහලු3 කැර මඳහ ස

11. ඉතපුරරැදු පෙර ක ල දැන් තොප මෙසේ කි ක ල

නොකොට තව කොලහ ල සොඳයි පාවා ගනිමි මනක ල

12. කීයෙන් ඔහු මෙ සේ අදහළ නකත්4 දව සේ

පාවා දෙන ලෙ සේ පටන් ගෙන පියබමුණු නොල සේ

10. මහලු - වෘද්ධ තෙම, ඒ දහස - පුර්වෝක්ත සහස්ර ය, නොල දත් - අලබ්ධ වුවත්, අදහස - (භික්ෂාටන හේතුවු) අධ්යායශය, සිදුවු හෙයින් - (කාන්තාලාභයෙන්) සිද්ධවීම හේතුකොට ගෙන, රස සහස - රසවත්වු ස්පර්ශය , විඳිමි - වින්දනය කෙරෙමැයි (සිතා), ඵළද - ඒ කානතාව, දැක - දර්ශනය කොට , මඳහස - මන්දහ සිතය කැර - පවත්වා.

11. පෙරකල - පුර්වකාලයක (පටන්), ඉත පුරුදු - හිතපරිචිතවු, තොප - යුෂ්මතුන්, දැන් - මේ අවස්ථායෙහි, මෙසේ - මෙපරිද්දෙන් කීකල- කථනය කළ කල්හි, තව - අන්යථවුත්, කොලහල - කෝලා හල (කථාවන්), නොකොට - නොපවත්වා, සොඳයි - සමිචීනයි, මනකල - මනෝඥවු (මැය), පාවාගනිමි - අර්පණය කොටගනිමැයි.

12. මෙසේ - මේ උක්තප්රකකාරයෙන්, ඔහු - ඒ ( වෘද්ධ බ්රාලහ්මණ යා) ; කීයෙන් -කථනය කළ හෙයින් , පියබමුණු - පිතෘ බ්රාෘහ්මණ තෙම, අදහළ - අධ්යාරහෘතවු (කල්පනා කරන ලද ), නකත් දවසේ- (ශුභ නක්ෂස්ත්රද දිනයෙහි), පාවාදෙන ලෙසේ - (විවාහ කොට) අර්පණය කරන පරිද්දෙන්, නොලසේ - අවිලම්බිතවැ , පටන් ගෙන - ආරම්භග්ර්හණය කොට-

1. විඳිමියි - සමහර 2. ලඳ - මුද්රිත 3 මහළු - මුද්රිත 4 නැකත් - සමහර

13. රසඳුන් නුවනැ ඳා බුලතින් රතොට පහ දා

අත් කවුතුක බැ ඳා සදා පෝමන් විතර පළු දා1

14. ගිතෙලෑ හුනන් කැ ර ගිනිදෙවි පුදා දද ව ර

තම දුව රුසිරු බ ර ඔහුට පාවා දුනි තිර කැ ර

15. පාවා ගෙන මෙලෙ ස දදයෝන හා එදව ස

මහලු3 බමුණා තො ස යන්ට අවසර ගනුත් සියදෙ ස

13. රසඳුන් - රසාඤ්ජනයෙන්, නුවන් - නේත්ර යන්, ඇඳා- අඤ්ජිත කොට, බුලතින් - තාම්බුලයෙන්, රතොට - රක්තාධර යන්, පහදා - ප්රඤසන්න කොට, අත - හස්තයෙහි, කවුතුක - කාප් පුව හෙවත් විවාපිණිසවු හස්ත. සුත්රසය , බැඳා - බන්ධනය කොට, පෝමන් විතර - ශක්තිප්රඤමාණයෙන්, ඵළඳා - ඒ කාන්තාව, සදා සජ්ජිත කොට-

14. ගිතෙල් ඈ - ඝෘතාදිය , හුනන් කැර - භවනය කොට, ගිනි දෙවි - වහ්නිදේවතාවා, පුදා - අර්චනය කොට, දද වර - (පීතෘ) ද්විජෝත්තම තෙම, රුසිරුබර - රූපශ්රීනභාර ඇති , තම දුව - ස්ව කීය දුහිතෘව, ඔහුට - ඒ (වෘද්ධයා)හට, තිරකැර - ස්ථිර කොට පාවා දුනී - අර්පණය කෙළේ.

15. මෙලෙස - මෙපරිද්දෙන්, - පාවාගෙන - අර්පණය කොට ගෙන, එදවස - තද්දිනයෙහි, දදයෝන හා - ද්විජයුවතිය හා සමඟ, මහලු බමුණා - වෘද්ධ බ්රාණහ්මණයා, තොස - සන්තෝෂයෙන්, සියදෙස - ස්වදේශයට, යන්ට - ගමනය කරනු පිණිස, අවසර ගනුත් - අවකාශ ග්රයහණය කරන කල්හි - (මතු කව හා කුලකයි)

1 ඵලදා - මුද්රිත 2. ගිතෙල් - මුද්රිත; ගිතෙල -සමහර 3 මහළු - මුද්රිත

16. පියබමුණු සෙද වා නෙතිනෙත කඳුළු1 රඳ වා

දුව ළඟට2 කැඳ වා මෙසේ අවවාද කී සොඳ වා

17. නොකියා සිය හිමි ට නැතිව ද උතුරු සළුප ට

ගමන් ඉක්මන් කො ට නොයන් නුඹ වසන ගෙන් පිටත ට

18 මහලු වෙද3 මහණ න

හැර නොයෙක සෙසු පිරිමි න

සහ නොයෙක සෙසු පිරිමි න

16. පියබමුණු - පිතෘබ්රානහ්මණ තෙම, සෙදවා - ශිඝ්ර්ව, නෙතින් එන - නේත්ර යෙන් වහනය වන්නාවු, කඳුළු - බාෂ්පයන්, රඳවා- රඤ්ජනය කරවා (නවත්වා), දුව - දුහිතෘව, ළඟට - සමීපයට, කැඳවා - ආහ්වානය කොට , මෙසේ - මේ (වක්ෂ්ය මාණ) ආකාර යෙන්, සොඳවා - සුන්දරවාක්යේ ඇති , අවවාද - උපදේශයන්, කී -කථනය කෙළේ.

17. නුඹ - යුෂ්මත් තොමෝ, සිය - හිමිට - ස්වකීය ස්වාමිහට නොකියා - අ‍ාරෝවනය නොකොට ද , උතුරු සළුපට - උත්තරීය වස්ත්ර යෙන්, නැතිව ද - වියුක්තව ද , ගමන් - ගමනය, ඉක්මන් කොට - ශිඝ්ර කොට, වසන ගෙන් - වාසාගාරයෙන්, පිටතට - වාභ්යරස්ථානයකට, නොයන් - ගමනය නොකරන්න.

18. මහලු - වෘද්ධය, වෙද - වෛද්යාය, මහණන - ශ්රොමණය (යන මොවුන්), හැර - විනා, සෙසු -( ස්වාමීහු කෙරෙන්) ශේෂ වු, නොයෙක පිරිමින - අනේකවිධ පුරුෂයන් හා, සහ - සමග්රයවැ, එක තැන - එක ස්ථානයෙහි, නොසිට - ස්ථිත නොකරව, නුරා තෙපුලෙන - අනුරාග වචනයෙන්, කතා නොකරන්, -(කිසිවකු හාත්) සංලාප නොකරන්න.

        1. කදුලු - බොහෝ 	2. ලඟට - බොහෝ	3.මහළුව ද - මුද්රිත	4 සමඟ සිට හැම
        5.  නොකරව - මුද්රිත	

19. පෙකිනි1 නොදක් වා සළු ඇඳ බෙ‍ාලට දක් වා නොපව තන සක් වා සිනා නොමවන් දසන් දක් වා

20. හිමි නෑහට ද ගු රු පවතුව ලෙසින් මෙහෙක රු2 සැතිරින් අවැඩක රු කරව යෙහෙලින්3 ලෙසින් පියක රු

21. ඇත මෙහෙකරු ද නා පවතු දුක4 සැප සම නා සැපත ඇත වැ‍ෙඩ නා ගරුබ3 මඳකුත් නොවව6 නා7

19. පෙකිනිය - නාභිය, නොදක්වා - දර්ශනය නෙකරවා, බොලට - ගුල්ඵයන්, දක්වා - දර්ශනය කරවා, සළු - නිවාසනශාට කය, ඇද - ආච්ඡාදනය කොට, තනසක්වා - පයෝධර නැමති චක්ර වාකයුගලය, නෙ‍ාපව - නොදක්වව හෙවත් (උත්තරීයයෙන්) ඡාදනය කරව, දසන් - දන්තයන්, දක්ව‍ා - දර්ශනය කරවා, සිනා නොමසෙන් - භාස්ය ය නොම කරන්න.

20. හිමි - ස්වාමිහුගේ, නෑහට ද ඥතිජනයාහට ද , ගුරු - ගුරු ජනයාහට ද, මෙහෙකරු ලෙසින් - කර්මකාරියක (දාසියක) මෙන්, පවතුව - ප්රකවෘත්තවව, අවැඩකරු - අනර්ථකාරීවු, සැති රින්- සපත්තින්, යෙහෙළින් ලෙසින් - සඛින්සේ, පියකරු කරව - ප්රිතයකරීන් කරව.

21. මෙහෙකරු දනා කර්මකාර ජනයා, ඇත - විද්යවමානවත් හොත්, දුක - (ඔවුන්ගේ)දුඃඛයෙහි ද , සැප - සුඛයෙහි ද, ම්සිමනා- සමානවැ පවතු - ප්රමවෘත්තවව, වැඩෙන‍ා - වර්ධනය වන්නාවු, සැපත -සම්පත්තිය, ඇත - විද්යුමාන වත්හොත්, මඳකුත්-ස්වල්ප මාත්රැයකුත්, නොමනා - අමනෝඥවු, ගරුබ - ගර්වයෙකින්, නොවව - (යුක්ත) නොවනන්.

1 පෙකණිය - මුද්රිත; නාබිය - ඇතැම් 2 පියකරු -3 3 යෙහෙළින් -බොහෝ 4 දුක් - සමහර 5 ගරුම- මුද්රිත 6 නොවව; නොවවු - සමහර 7 උරනා - ඇතැම්

22. අබිසරු ලිය තැප ල සෙර වෙසි දැයි නළඹ කැ ල1 මල්කරු රිදික ල සබඳ නෙක‍රව සිතැත2 තොප කු ල

23. ඉඟුරු දුරු ඈ යු තු

	      මල්ගොමු  හා වවා			තු

ගවමී තමා න තු දසුන් පිළිවිස බලව ඇති ත තු

24. ඉරු ගිලෙන දව සේ ගහණද3 පොහෝ4 දව සේ සඳ සිකුරු දව සේ ගොමින් පිරිබඩ ගනුව නිව සේ

22. තොප කුල - යුෂ්මදීය කුලයට, සිත ඇත - හිතාධ්ය ශය ඇතහොත්, අබිසරු - අභිසාරිකා ස්ත්රීයය, තැපැල ලිය -චපල ස්ත්රීයය සෙර - චෞර ස්ත්රීතය, වෙයි -ගණිකා ස්ත්රීලය, දැඩි -(අන්යඋයන් ගෙහිවු) දසස්ත්රි-ය, නළඹ - නාටක ස්ත්රී්ය, මල්කරු - මාලාකාර ස්ත්රීනය, රිදී කල - රජ ස්ත්රී ය යන, කැල - (ස්ත්රිල) සමුහයා, සබඳ නොකරව - (මිත්ර ) සම්බන්ධ ඇත්තාවුන් නොකරන්න.

23. ඉඟුරු දුරු ඈ- ශෘඞගවේරය ජිරකය යනාදීන්, යුතු - යුක්තවු, මල්ගොමු හා - පුෂපගුල්මයන් හා, වතු - ආරාමය, වවා - වර්ධ නය කොට, ගවර්මු - ගෝමභිෂයන් හා, තමානතු - තමහට අව නතවු, දසුන් -දාසයන්ගේ, ඇතිතතු - විද්යුමානත්වය, - පිළිවිස- ප්රුතිප්රුච්ඡනය කොට, බලව - අවලෝකනය කරන්නත

24. ඉරු ඉඟිලෙන - සුර්යයා සඞක්රතමය වන්නාවු, දවසේ - දිවස යෙහිද, ගහණ ද - ග්ර්හණදිනයෙහිද, පොහෝ දවසේ - පෞෂථ දිනයෙහිද, සඳසිකුරු දවසේ - චන්ද්රයශුක්රලවාරයෙහිද , නිවසේ - නිවාසයෙහි, ගොමින් - ගෝමයාලේපයෙන්, පිරිබඩ ගනුව - පරි භණ්ඩග්රහහණය කරන්න.

1 කළ - මුද්රිත 2 සිතන - සමහර 3 ගහණය - මුද්රිත 4 දෙපෝ - මුද්රිත

25. නිති ගේදොර ඇමැ ඳ1 කැලිකසළ2 දැක නොම ඉ ඳ උදාසන3 සවස ද පහන් දල්වව විමන නොවර ද

26. නවහමැ4 මැදින් දි න පැමිණෙත මැදි පොහෝ දි න එදවස් උදස න ගෙදෙවි පුද බත් පහන් සුවඳි න

27. හිමි ගමනක් ගොසි න් ගෙට ආ කලට සතොසි න් නොඇණවා5 දාසි න්6 නුඹම පය සෝදවන් වෙසෙසි න්7

25. නිති - අනවරතයෙන්, ගේ දොර - ගෘහය හා අඞගණය, ඇමැඳ - සංමාර්ජනය කෙ‍ාට, කැලිකසළ - ක්ලිෂ්ටකවවරයන්, දැක - දර්ශනය කෙරෙමින්, නොම ඉඳ-උපවේශනය නොකොටම, උදාසන - උදයාසන්නයෙහි ද, සවස ද - සායංකාලයෙහිද, විමන මන්දිරයෙහි, නොවරද - විරෝධ නොකොට, පහන් ප්රකදීපයන්, දල්වව - ජ්වාලනය කරන්න.

26. නවහමැ - මාඝමාසයෙහි ද, මැදින් දින- ඵාල්ගුන මාස යෙහි ද , මැදිපොහෝ දින - පුර්ණිමාපෞෂථ දිනය, පැමි‍ෙණත- ප්රා ප්තවන කල්හි, එදවස් - තද්දිනයෙහි, උදාසන - ප්ර්ත්යුිපයෙහි, බත්පහන් සුවඳින - භක්තදීප සුගන්ධයෙන්, ගෙදෙවි - ගෘහදේව තාවා , පුද - අර්චනය කරන්න.

27. හිමි - ස්වාමීහු, ගමනක් ගොසින් - ප්රපසාරණයක් කොට, ගෙට - ගෘහයට , ආකලට - ප්රාත්යාිගමනය කළ කල්හි, දාසින් - දාසිහු තැනැත්තියන් , නොඇණවා - ප්රෙ‍රණය නොකොට, වෙසෙ සින් - විශේෂයෙන්, සතොසින් - සන්තෝෂයෙන් (යුක්තවැ) , නුඹම යුෂ්මත් තොමෝම, පයසෝදවන් පා‍දධෝවනය කරන්න.

1 ඇමද බහෝ 2 කසල - මුද්රිත 3 උදෑසන- මුද්රිත 4 නවහම - මුද්රිත

  තවාහ -සමහර	5 නොඇනවා - මුද්රිත: නොකැඳවා	6 දහසින් - බොහෝ

7 සතොසින් - ඇතැම්

28. දොරකඩ රැක සිටු ම් උයන්වතුවල ඇවුදු ම් මෙහෙවරට මැළි1 ම් නොකර මේ කී සියලු නොතර ම්

29. නොකරතොත්2 වියද ම් කරතොත්3 ඉතා වියද ම් කියමින් ඇති පද ම් රහස දන්වන් හිමිට කැර පෙ ම්

30. ගෙයි ඇති නොයෙක් බ ඩු රකිමින් නිති නොකර අ ඩු දරුවන්ට ද වැ ඩු නොදෙන් නොකියා යළි4 නොදැන පඞු

28. දොරකඩ -ද්වාරයෙහි, රැක සිටුම් - ආවරණය කොට සිටීම ද , උයන්වතුවල - උද්යාොනාරාමයන්හි , ඇවිදුම් - සඤ්චාරයද , මෙහෙ වරට - කර්මාන්තයට, මැළිකම් - අලස්යවය දැයි, මෙකී - මේ කථ නය කරන ලදි, සියලු නොතරම් - සකල අයෝග්ය‍භාවයන්, නොකර - නොකරන්න.

29. වියදම් - ව්යමයධර්මය, නොකරතොත් - (ස්වාමීහු) නොකරත් හොත්, ඉතා වියදම් - අධකවු ව්යමයධර්මය, කරතොත් - කරත් හොත්, ඇතිපදම - (ධනයාගේ) විද්යාකමාන ප්ර්මාණය, කියමින්- කථනය කෙරෙමින්, හිමිට - ස්වාමිහට, පෙම් කැර - ප්රෙරමකොට, රහස - රහෝගතවැ, දන්වන් - විඥපන‍ය කරන්න.

30. ගෙයි ඇති- ගෘහයෙහි විද්යාවමානවු, නොයෙක් බඩු -අනේක භාණ්ඩයන්, අඩුනොකර - ඌන නොකොට, නිති - අනවරතයෙන්, රකිමින් - රක්ෂණය කෙරෙමින්, වැඩු - වර්ධනය කරන ලද, දරු වන්හට‍ ද - අපත්යහයන්ට පවා, නොකියා - (ස්වාමිහට) කථනය නොකොට, යළි - වැළිත්, පුඞු නොදැන - පිණ්ඩගණනාව ජානනය නොකොට, නො‍ෙදන් - දානය නොකරන්න.

1 මැලි -බොහෝ 2 නොකරතොත්-සමහර	3 කරතත්- සමහර	4 යලි - සමහර
5 නොදෙන - යම්කිසි

31. තමා හිමි සිතුලෙ ස දුටුවොත් වෙනත සෙනෙහ ස නුවන් කඳුළෙන්1 මි ස යළිත් නොකියන් බසින් පිළිවි ස

32. හිමිහට ඉත2 කැමැ ති දැන බත්මාලු ඈ3නි ති පිස කවමින් පැවැ ති දකින් දුක සැප මවක4 සේ ඉ ති

33. හිමි වෙතට යන ක ල අබරණ සුවඳ මනක ල පටපිළින් උදු ල යන්න සැරසි ලෙසින් සිරික ල

31. තමා හිමි - ස්වකීය ස්වාමීහුගේ , සිතුලෙස චිත්තාකාරයෙන්, වෙනත - අන්ය දිශායෙක්හි (අන්යය ස්ත්රිලයක කෙරෙහි), සෙනෙහස - ස්නේහාධ්යාරශය, දුටුවොත් - දර්ශනය කළහත්, නුවන් - නෙත්ර යන්හි, කඳුළෙන් මිස - බාෂ්පයෙන් විනා, යළිත් - නැවතත්, බසින් - වචනයෙකින්, පිළිවිස - ප්ර තිප්රිච්ඡනය කොට, නොකියන්-

		     කථනය නොකරන්න.

32. හිමි වෙතට - වල්ලභයා කරා, යන කල - උපගතවන කල්හි, මනකල - මනඃකල්ය්වු, අබරණ -ආභරණයෙන් හා සුවඳ සුගන්ධයෙන් ද , උදුල - උජ්ජ්වලිතවු , පටපිළියෙන් - පට්ට වස්ත්රුයෙන් ද, සැරසී - සජ්ජිතවැ, සිරිකල ලෙසින් - ශ්රී කාන්තා විලාසයෙන් , යන්න - ගමනය කරන්න.

1 කදුලෙන් - ඇතම් 2 හිත - සමහර ඇම- බොහෝ 4 මවක් - මුද්රිත

34. පැමිණෙන කල යහ න සුදු තුනු සිහිල්1 සළුවෙ න ගිව්කන් අබරණි න මලින් සුවඳින් සැදෙව රිසිව න

35. හෙව පසු කොට ඇම ට2 අලුයම පළමු නැඟි සි ට හිමි පුබුදන කල ට ළඟම3 සිටිනේය රැකවල් කො ට

36. මතුන් දැන් වන වැ ඩ දැනගෙන නොවී අඩද ඩ නොකොට සෙනෙහස ක ඩ යමක් නොකරන් හිමින් අත්මැ ඩ

34. යහන - ශයනයට, පැමිණෙන කල - ප්රා4ප්තව කල්හි, සුදු - ශුහ්රවු, තුනු - සුක්ෂ්මහු , සිහිල් - ශිතස්පර්ශවු , සළුවෙන- ශාටකයෙන් ද, ගිව්කන් අබරණින - ග්රීෂවාභරණ හා කර්ණාලභරණ යෙන්ද , රිසිවන - රුවිකරවු, මලින් - පුෂ්පයෙන් ද, සුවදින් - සුගන්ධයෙන් ද , සැදෙව - සජ්ජිත වන්න.

35.  ඇමට - (ගෙහි) හැමදෙනාහට, පසුකොට - පශ්චාත්කාලීනව,

හෙව - ශයනය කොට, අලුයම - ප්රදත්යුාෂයෙහි, පළමු - (හැමට) පුර්වවැ, නැඟි සිට - උත්ථානය කොට, හිමි පුබුදින කලට- ස්වාමීහු ප්ර බුද්ධන කල්හි , රැකවල් කොට - රක්ෂාවරණය කොට, ළඟම - සමීපයෙහිම, සිටින්නේය - ස්ථිතිය කරන්න.

35. මතුන් - අනාගතයෙහි ද , දැන් - වර්තමානයෙහිද , වන - භවමානවු, වැඩ - වෘද්ධින්, දැනගෙන - ජානනය කොට ගෙන, අඩදඩ නොවී - සීඝ්රලශිලිනි නොව, සෙනෙහස - ස්නේහාධ්යා ශය, කඩ නොකොට - ඛණ්ඩනය නොකොට, හිමින් - ස්වාමිහුගේ, අත්මැඩ - අර්ථන මර්දනය කොට. යමක් - යම්කිසිවක්, නොකරන්- නොකරන්න.

      1 සිනිදු - මුද්රිත; සිහින් - සමහර 	2 හැමට - මුද්රිත 	3 ලඟම - බොහෝ

37. හිමි උවද උව ද උර ණා නොකිය‍ා තෙපුල් දරු ණා වඩව සිත කරු ණා වැළිත්1 නොසිතව දෙතැන සර ණා

38. පියබමුණු සක සා ඔවා බස් දී මෙලෙ සා සිඹ දුවගෙ සිර සා යන්ට කී හිමි සමඟ නෙ‍ාල සා

39. එබමුණු මනක ලේ කැඳවා ගොසින් එක ලේ බරණැසට අස ලේ වැටුම්2 සරිවු ගමෙක පිය ලේ

37 හිමි - ස්වාමිහු, උරණා උව ද - කුපිත වුවත්, දරණා තෙපුල් - දාරණා (ක්රෑලර) වචනයන්, නොකියා - කථනය නොකොට, සිත - චිත්තයෙහි , කරුණා - දයාව, වඩව -වර්ධනය කරව, වැළිත් - යළි(එකෙන් ඇති) , දෙතැන - උභයස්ථානයෙක්හි, සරණා - පාණි ග්ර හණ ප්රතතිෂ්ඨාව, නොසිතව - චින්තනය නොකරන්න.

38. පියබමුණු - පිතෘබ්රානහ්මණ තෙම, මෙලෙස - මේ උක්ත ප්ර කාරයෙන්, සකසා - සත්කෘත කොට, ඔවාබස් දී - අවවාද වචන දානය කොට, දුවගෙ - දුහිතෘවගේ, සිරසා - ශිර්ෂය, සිඹ - චුම්බනය කොට, හිමි සමඟ - වල්ලභයා හා සමග්ර,වැ, නොලසා - අතලසවැ, යන්ට - ප්රියාණය පිණිස, කී කථනය කෙළේ. (අනුඥ කෙළේ යයි සේයි).

39. එබමුණු - ඒ (වෘද්ධ) බ්රාාහ්මණ තෙම, මනකලේ - මනඃ කල්ය වු, එකලේ - ඒ කානතාව, කැඳවා ගොසින් - ආහ්වානය කොට ගොස්, බරණැසට - බාරාණයි නගරයට, අසලේ - ආසන් නවු, වැටුම් සරිවු - (ජීවිකා) වෘත්තියට යෝග්ය වු, ගමෙක - ග්රාබම යෙක්හි, පියලේ - ප්රිජයලේ - ප්රි්යවු ආලයෙහි (නිජගෘහයෙහි), වෙසේ- වාසය රේයි අධ්යාුහාරයි).

1 වැලිත් - ඇතැම් 2 විසී -මුද්රිත

40. සමඟ තම හිමිස ඳ දුක සැප බැඳි ඇමස ඳ ඇලු1 පැසිරිව එළ ඳ2 කලක් කලරාවක3 ලෙසින් ඉ ඳ

41. අමායුරු බස්ස මු රුසිරෙන් සදිසි විස්ස මු දත් රහස පස්ස මු4 යොවුන් බමුණකු5 කළා ඇස්ස මු

42. මල්සර සර6 නොම ඳ දැදුරුව එළඳ ළෙහි7 වැ ද එදා දුන් පිය ද ද වගළවන් වී ඹවා එම ස ඳ

40 එළඳ - ඒ කාන්තා තොමෝ, තම හිමිසඳ සමඟ - ස්වකීය ස්වාමිපුරුෂයා හා එක්ව, ඇමසඳ - හැමාවේලෙහි, දුකසැප - දුඃඛ සුඛ දෙක්හි, බැඳි - බද්ධවැ, අලුප් ඇසිරිව - ආලාපාශ්රලතවැ (ප්රි ය කථා ඇතිවැ), කලක් - (ස්වල්ප) කාලයක්, කලරාවක ලෙසින් -කලරාව(කපෝත) පකෂිණියක මෙන්, ඉඳ - වාසයකොට; (මතු සම්බන්ධයි).

41 මා යුරු අමෘතයට බඳුවු, බස්සමු - වචනසමුහ ඇති, රුසි රෙන් - රූපශ්‍රීයෙන්, විස්සමු - විශ්වකර්ම යා හා නොහොත් අනුන අනඞගයා හ‍ා, සදිසි - සදෘශවු, පස්සමු - පඤ්චකාමයෙහි, රහස- රහස්යා (තත්වය), දත් - ජානනය කළාවු, යොවුන් බමුණකු - තරුණ බ්රාාහ්මණයකු , ඇස්සමු කළා - දෘෂ්ටිගෝචර කළා.

42. නොමඳ - අමන්දවු , මල්සර සර - අනඞගවාණයන්, එළඳ - ඒ කාන්තාවගේ, ළෙහි - හෘදයෙහි, වැද - ප්රනවිෂ්ටව(ඒ හේතුවින්), දැදුරුව -(හෘදය) ජර්ජරිතව, එදා- තද්දිනයෙහි හෙවත් විවාහයෙහි, පියදද - පිතෘද්විවජයා විසින්, දුන් - දෙන ලද, ඔවා - අවවාදය, එම සඳ - ඒ(දෘෂ්ට) ක්ෂණයෙහිම, වගළවන් වී ගලිත වුවාක් මෙන් වී.

1 ඇලි - මුද්රිත 	2 එසඳ - මුද්රිත	3 කරකාවක්- හැම	4 රැසපහස්සමු - මුද්රිත
5 බඩුගණක - මුද්රිත  6 සැර -  මුද්රිත	7 ථලද ලෙහි-බොහෝ

43. යෙහෙළිය කී බසි න්1 දක්වන නුරා විලසි න් ඔහු විසිකළ විසි න් සමඟ විසුවා හිමිට රහසි න්

44. එසේමැයි එපව ත් පෙරකල් සිටම මෙදිය ත් පිනවිය නොහැකි ව ත් පමණ සොළොසෙකි ඒ කෙසේ ය ත්

45. රළපෙළ දුළ ගුගු ළ සමුදුර රුවන් සුලක ළ ගං සියලු ‍ ලොව තු ළ වැදද නොපිරේ යළි නොවේ ද ළ

43. යෙහෙළිය - සඛිය විසින්, කී බසින් කථිතවු වචනයන් කරණකොටගෙන, දක්වන - දර්ශනය කරවනු ලබන්නාවු ,නුරා විලසින් - අනුරාග විලාසයෙන්, විසිකළ විසින් - වශීකෘත බාවය කරණකොට, ඔහු - ඒ මාණවයා හා, සමඟ - සමග්රතවැ, හිමිට - ස්වාමිහට, රහසින් - ගුප්තවයෙන්, විසුවා - වාසය කළා.

44. එපවත් - ඒ ප්ර්වෘත්තිය, එසේමැයි - එපම්භූතමය, මෙදියත් - මේ ජගත්හි, පෙරකල් සිටම - අතීත කාලයෙහි පටන්ම, පිනවිය නොහැකි - ප්රීලණනය නොකරවිය හැකිවු, වත් - වස්තූහු, පමණ සොළොසෙකි - ෂෝඩශප්රසමාණ වෙති, ඒ - ඒ වස්තූෂෝඩශකය, කෙසේ යත් - කථම්භූතදැයි විචාරත් හොත්, (ඊට පරිහාර මෙසේයි).

45. රළපෙළ - තරඞගපන්තීන්, දුළ - ජ්වලිතවු, ගුගුළ - ගර්ජිතවු, රුවන් - (දශවිධ) රත්නයෙන්, සුලකළ ස්වලඞකෘතවු, සමුදුර - සමුද්රතය තෙම, ලොවතුළ - ලෝකාභ්යනන්තරයෙහි, සියලු ගං - සකල ගංගාවන් , වැද ද - ප්ර්විෂ්ට වීමෙන් ද , නොපිරේ - පුරිත නොවේ, යළි - තවද, දළ නොවේ - දෘඪ ද නොවන්නේය.

1 විසින් - මුද්රිත

46. සිළුකුළු නැඟි මහ ත් දසදස1 වතළ දුම් යු ත් ගිනිකඳ ඇවිළ2 ග ත් නොසැතපේ දර ලුව ද කොතෙකු ත්

47. අකර කෙත්වතිනු දු ලකළ3 පුරසෙන් වතිනු දු රටවල් ලැබැ පසි දු පිනා4 යාමෙක් නොවේ නරිනි ඳු

48. නොඇසු බණ උතු ම් දුදනන් සෙවුන5 නොතර ම් නුනුවණ6 සතෙක් ය ම් ඇ‍ෙඹයි නොසිතා කරන පව් ක ම්

46. නැඟි - උද්ගතවු, මහත් - විපුලවු, සිළුකුළු - ශිඛාකූටයෙන් (යුක්තවු), දසදස - දිශානුදිශාවන්හි, වතළ - ව්යා ප්තවු , දුම් යුත් - ධුමයෙන් යුක්තවු, ඇවිළ ගත්- ආවිෂ්ටවු, ගිනිකඳ- වභ්නිස්කන් ධය තෙම, කොතෙකුත් - කොපමණවුත් , දර - කාෂ්ඨයන්, ලුවද - ප්රතක්ෂේප කළ නමුත්, නොසැතපේ - සන්තෘප්ත නොවේ.

47. අකර - රත්නාකාර හා කෙත් - ක්ෂේත්රො හා වතිනුදු - ආරාම යෙන් ද පුර - නගරයෙන් හා, සෙන් - (චතුරඞග) සෛත්යභයෙන් හා, වතිනුදු - (ධනධාන්යර) සම්පත්තියෙන් ද , ලැකළ - අලඞකෘතවු, පසිඳු - ප්ර සිද්ධවු, රටවල් - ජනපදයන් , ලැබ - ලබ්ධවැ, නරනිඳු - නරේන්ද්ර,යක්හුගේ, පිනා යාමෙක් - තෘප්ත වීමෙක්, නොයව් - නොවන්නේය.

49. උතුම් බණ - උත්තමවු ශ්රී- සද්ධර්මය, ‍නො ඇසු - ශ්රකවණය නොකළ‍ාවු , කොතරම් - (ආශ්ර-යට) නුසුදුසුවු, දුදනන් - දුර්ජනයන්, සෙවුන - සේවනය කරන්නාවු , නුනුවණ - අඥානවු , යම් සතෙක්- යම් මනුෂ්යරයෙක් (ඇද්ද ? හෙතෙම), කරන - (තමා විසින් ) කරනු ලබන්නාවු, පව්කම - පාපකර්මය, සිතා - චින්තනය කොට , නොඇඹෙයි - නිරුත්සුක නොවේ.

1 දසදෙස - මුද්රිත 2 ඇවිල - බොහෝ 3 ලකර - මුද්රිත 4 පිණා - බොහෝ 5 සෙව්ත - බොහෝ 6 නුනුවත - මුද්රිත; අනුවන - බොහෝ; අනුවණ - ඇතම්

49. රතිකෙළි යෙදීමෙ න් අබරණ ලා සැදීමෙ න් දරුවන් වැදීමෙ න් වෙසෙති ගෑනුන්1 නොතින් වීමෙ න්

50. තැත් ඇති නිරතු රූ සියෝ විදුලොබ මිතු රූ අටඟනියෙනුතු රූ බමුණු පමණැයි නොහිඳි මතු රූ

51. එකඟව තමා සි ත් කෙලෙසුන් පසුන් අටග ත් බහවුන්කරු මහ ත් නොවේ සමවත් සුවෙන් පිරිය ත්

49 රතිකෙළි - රතික්රීදඩායෙහි, යෙදීමෙන් - යුක්තවීමෙන්ද, අබරණ ලා - ආභරණයන් පැළඳ, සැදීමෙන් - සජ්ජිත වීමෙන්ද, දරුවන් - පුත්රන පුත්රී න් , වැදීමෙන් - ප්රදසව. කිරීමෙන්ද , ගෑනුන් - ස්ත්රි හු, නොනින් වීමෙන් - අතෘප්ත වීමෙන්, වෙසෙති - වාසය කෙරෙත්.

50 නිරතුරු - නිරන්තරයෙන්, තැන් ඇති -(පඨනපාඨනාදී යෙහි) උත්සාහවත්වු , විදුලොබ - විද්යානර්තථි නමැති, මිතුරු -මිත්රෙ යන් හා සියෝ - සඞගතවු, අටඟනියෙන් - (යෝගශාස්ත්රෝ ක්ත) අෂ්ටාඞග ඥන‍ෙයන්, උතුරු - උත්තරවු(අධිකවු), බමුණු - බ්රාරහ් මණ තෙම, මතුරූ - මන්ත්ර්ය, පමණැයි - පය්යා නු ප්ත යයි, නොහිඳි - (අධ්යමයනාදියෙන් තොරව) වාසය නො‍ෙකරේ.

51 එකඟව - ඒකාග්රුව (පිහිටියාවු), තමා සිත් - ස්වකීය චිත්ත සන්තානයෙහි, අටගත් - ජනිතවු, කෙලෙසුන් - ක්ලේශයන්, පසුන් - ප්ර්චිවින්ත කළාවු, බහවුන්කරු - භාවනානුයෝගීවු, මහත්- මහාත්ම තෙම (ආය්ය්ටගත තෙම), සමවත් සුවෙන් - සමාපත්ති සුඛ යෙන්, පිරියත් නොවේ - පය්යා තෙ ප්ත නොවේ.

1 අඟනෝ - මුද්රිත; ගෑනු, ගෑනු ද - ඇතම්

52. පත් සිවුසස් නැ ණේ විමල්1 ගුණයෙන් යෙදු ණේ සෙක් සතරීගෙ ණේ කෙලෙස් ගෙවුමෙන් නොවේ පිරු ණේ

53. සසර තතු දැක්මෙන් න්2 වනසිකපද නොඇක්මෙ න්2

	සලේ ගුණ හික්මෙ				න්2

තපසි නොසති දුහඟ රැක්මෙ න්2

54. නිවනට3 ගිය සි තා ලොබ නොකළ දිවිපෙවෙ තා කරන වැර සත තා පැවිදි4 වයමින් පමණ නොසි තා

52. පත් - අධිගතවු, සිවුසස්නැණේ - චතුස්සත්යුඥන ඇති,

		  විමල ගුණයෙන් - නිර්මාල ගුණයෙන්, යෙදුණේ - යුක්තවු, සෙක්-

ශෛක්ෂවු, සත් අරීගෙණේ - සප්තආය්ය් ුසමුහ තෙම, කෙලෙස් ගෙවුමෙන්-ක්ලේශක්ෂය කරණයෙන්, පිරුණේ නොවේ- තෘප්ත වුයේ නොවේ.

53. තපසි - තපස්වී තෙම (යෝගාවචර තෙම), සසරතතු - සංසාර තත්වය, දැක්මෙන් - දර්ශනය කිරීමෙන් ද , වනසික පද - විනය ශික්ෂාපදයන්, නො ඇක්මෙන් - ව්යාදතික්ර මය නොකිරි මෙන් ද , සලේගුණ -සංලේඛගුණයෙහි හෙවත් කෙලෙසුන් තුනි කරන ගුණයෙහි, හිනමෙන් - ශික්ෂණයෙන් ද, දුහඟරැක්මෙන් - ධුතාඞග රක්ෂණයෙන් ද , නොසතපි - සන්තෘප්ත නොවේ.

54. නිවනට - නිර්වාණය කරා, ගිය - (නිම්නව) ගියාවු, සිතා - චිත්ත සන්තාන ඇති, දිවිපෙවෙතා - ජිවිත කාය දෙක්හි, ලොබ නොකළ - අපේක්ෂා නොකළාවු, සතතා - නිරන්තරයෙන්, වැර කරන - වීය්යීා කරන්නාවු, පැවිදි - ප්ර්ව්ර ජිත තෙම,වයමින් - ව්යා-යාම යෙන්, පමණ - ප්රනමාණ යයි, නොසිතා - චින්තනය නොකෙරේ.

1 විමල් - මුද්රිත 2 දැක්වෙන, නොඇක්මෙන, හික්මෙන, රැක්මෙන - මුද්රිත නිවණට - මුද්රිත 4 පැවිදි - ඇතම්

55. වැටහෙන නුවණ යු ත් අනති1 තෙපුලැති පැනව ත් සසඳලීමෙන් ග ත් ඇතැයි මෙවිතර නෙ‍ාවේ තොසප ත්

56. සත දත් විනිවි දා බුහුටි වියත් නොම ඳා එතත් මහ සමු දා පනා ය‍ාමෙක් නොවේ නිබ ඳ

57. සඟහට පසත් තේ කැර ඌවටන්2 නිත් තේ බදසැදැහැ ඇත් තේ ඉතින් මඳදැයි සිතනු නැත් තේ

55. වැටහෙන - උපස්ථිත වන්නාවු, නුවණ - ඥනයෙන්, යුත්-

          යුක්තවු , අනතිතෙපුලැති - න්යා,යානුගත වචන ඇත්තාවු, පැන
          වත් - ප්රාඅඥ තෙම, ගත් - ග්රනන්ථයන් (ශාස්ත්ර යන්), සසඳලීමෙන්-
          සංසන්දනය කිරීමෙන්, මෙවිතර - මෙපමණෙක්, ඇතැයි-

පය්යා ි ප්ත යයි, තොසපන් නොවේ - තුෂ්ටිප්රා්ප්ත නොවේ.

56 විනිවිදා -විතිර්වේධනය කොට, සත දත් - ශාස්ත්රා වබෝධය කළාවු, බුහුටි - ප්ර තිභානවිතවු , වියත් - ව්යථක්ත (කථික) යා හට, නිබඳා - නිරන්තරයෙන්, නොමඳා - අමන්දවු, මහසමුදා - මහා ජනතාව , එතත් - (තමා වෙත) ආගමනය කරන කල්හිදු, පිනා යාමෙක් - තෘප්තභාවයෙක්, නොවේ - නොවන්නේය.

56. පසත්තේ - ප්ර ශස්තවු, සඟහට - සඞඝයාහට, නිත්තේ - නිරන්තරයෙන්. ඌවටන් කැර - උපස්ථාන කොට, බදසැදැහැ ඇත්තේ - බද්ධවු ශ්රකද්ධා ඇති තැනැත්තේ, ඉතින් - මෙතෙකින්, මඳ දැයි - අපය්ය් ශ ප්ත දැයි , සිතනු නැත්තේ - චින්තනය නොක රන්නේ වේ.

      1 අනත - බොහෝ	2 කරණ උවටන් - බොහෝ

58. කළඹ මෙන් වස් නා විතරණගුණ පසස් නා පොහොසත් නොසොස් නා ඇතැයි දීමෙන් නොවේ තොස් නා

59. ඇම පව්1 කරන දු ර මනව්2 වඩවන නොවිත ර බණ ඇසුමෙන් නිතො ර පවස නොනිමා පවර පැනස ර

60. තිලෝ නෙත් පඬු රූ බුදුරජ සිරුරු රුසි රූ3 දැක්මෙන් නිරතු රූ නොයේ රිසි සිවුපිරිස් උතු රූ

58. වස්නා - වර්ෂණය කරන්නාවු, කළඹ මෙන් - කාලාභරය මෙන්, විතරණගුණ - ත්යා ගගුණයෙන්, පසස්නා - ප්රාශංස්යසමානවු, නොසොස්නා - ශෝක නොකරන්නාවු, පොහොසත් - ප්ර්භු තෙම දීමෙන් - දානය කරණකොට ගෙන , ඇතැයි - පය්යා්ර් ප්ත යයි, තොස්නා නොවේ - සන්තුෂ්ට වන්නේ නොවේ.

59. ඇම පව් - සකල පාපයන්, දුර කරන - වර්ජනය කරන්නාවු, නොවිතර - අප්රවමාණවු, මනව් - කල්යා්නයන් (කුශලයන්) වඩ වන - වර්ධනය කරවන්නාවු, බණ - දේශන‍ාධර්මය, නිතොර- නිරන්තරයෙන්, ඇසුමෙන් - ශ්රයවණය කිරීමෙන්, පවර - උතුම් වු, පැනසර - ප්රකඥසාර(පණ්ඩිත) තෙම, පවස - පිපාසාව හෙවත් මන දොළ, නොනිමා - නිෂ්ඨා නොකරේ; (ඇතැයි යන තෘප්තියට නොපැමිණෙයි සේයි).

60. තිලෝ -(ස්වර්ගසමර්ත්යේපාතාලසඞඛ්යාිත) භුවනත්රායවාසීන්ගේ, නෙත් - නේත්ර.යන්, පඬුරූ - ප්රනභෘත කොට ඇති, රූසිරූ - රුචිරවු, බුදුරජ සිරුරු - බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ශ්රී‍ ශරීරය; නිරතුරෑ - නිරන්තරයෙන්, දැක්මෙන් - දර්ශනය කිරීමෙන්, සිවු පිරිස් - චතුඃපාරිද්යරයන්ගේ, උතුරූ - අධිකවු, රිසි - රුචිය , නොයේ- අපගත නොවේ.

1 හැමපව් - මුද්රිත 2 මනා - බොහෝ 3 රුසිරු සිරූරූ - මුද්රිත

61. එළඳ ද මෙ සොළොසි න පෙර කී ලියන් ගුණයෙ න සොරහිමි සමඟ ව න නොතිත් වුවා මෙවුන්දහමි න

62. ගෙහිමියන්ගෙන් පල වා සැක නැතිව නිති නිල වා සොරහිමිය ඇල වා සමඟ වන ලෙස බැමිණි ලොල වා

63. සිතිවිලි සිතා ගෙ න නුවනින් කඳුළු1 බාගෙ න දුකෙකැයි කියා ගෙ න වැතිර ගත්තී කුදගාගෙ න

61. එළඳ ද - ඒ කානතා තොමෝ ද , මෙ සොළොසින - මේ ෂෝඩයශය අතුරෙන්, පෙර කී - පුර්වෝක්තවු , ලියන් ගුණයෙන - ස්ත්රී න් පිළිබඳ ගුණයෙන් (යුක්තවැ), සොරහිමි සමඟ වන - ජාරයකු හා සමශ්ර්වවන්නාවු, මෙවුන්දහමින - මෛථුනධර්ම යෙන් , නොතිත්වුවා - අතෘප්තවුය.

62. ගෙහිමි - ගෘහස්වාමීහු, ගෙන් - ගෘහයෙන් - පලවා - පලායනය කරව , සැක නැතිව - ශඞකා රහිතව, සොරහිමිය - ජාරයා , නිති - නිරන්තරයෙන්, නිලවා - (ගෙහි) වාසය කරවා , ඇලවා - ආසක් තව, සමඟවන ලෙස - සමග්රරවන පරිද්දෙන්, බැමිණි - බ්රා-හ්මණී තොමෝ, ලෙ‍ාලවා - ලෝලවැ (මතු කව හා සම්බන්ධවයි).

63. සිතිවිලි - චින්තාවන්, සිතාගෙන - චින්තනය කොට, නුව නින් - නයනයෙන්, කඳුළු - බාෂ්පයන්, බාගෙන - පතිත කොට ගෙන, දුකෙකැයි - දුඃඛයෙකැයි, කියාගෙන - කථනය කොට , කුදගසා ගෙන - කුබ්ජතාග්රාහණය කොට ගෙන , වැතිරගත්ති - නිපතිතව සයනය කළා.

1 කදුලු - බොහෝ

64. ගෙහිමි ද ගෙට ඇවි ත් ළඟ ඉඳ ඇගේ රූප ත් තුනුවඟ තබා අ ත් සොඳුර දුක්සැප කිමැයි පිළිවි ත්

65. කෙඳිරි පරගා නී1 ඇති සිත ඉඟි නොපා නී1 පෑ ආනිබා නී1 කියා එබසට බැමිණි ගෑ නි2

66. අත්3 නොසතපා යේ දැරෑ4 දුක වහල් මේ යේ යන රිසිය ආ යේ සොඳුරු5 සරණෙක මෙමා ආ යේ

64. ගෙහිමි ද - ගෘහස්වාමිවු බමුණු තෙමේ ද , ගෙට ඇවිත් - ගෘහයට පැමිණ, ළඟ - සමීපයෙහි, ඉඳ - උපවිෂ්ටව, ඇගේ - ඒ බ්රාටහ්මණීයගේ, රූපත් - ලාවණ්ය ප්රාගප්තවු, තුනුවඟ - කෘශවු ශරීර යෙහි, අත් - හස්තය, තබා - ස්ථාපනය කොට, සොඳුර - සුන්ද රිය, දුක්සැප - දුඃඛය හා සෞඛ්යාය, කිමැයි - තවරේ දැයි? (කෙබඳු දැයි?), පිළිවිත් - ප්රණතිප්රමව්ඡනය කෙළේ.

65. කෙඳිරි - කූජනය, පරගානී - ප්රිධාන ශබ්දය කොට ඇති, සිත - චිත්තයෙහි, ඇති - විද්යරමානවු, ඉඟි - ඉඞගිතය (අභිප්රාවය), නොපානී - පහළ නොකරන්නාවු, බැමිණි ගෑනි - බ්රා,හ්මණීවු ගෘහිණී තොමෝ, ආනිබානී - ඈනුම් හා සුළු ඈනුම්, පෑ- ප්රිකාශ කොට, එබසට - ඒ (විචාළ) වචනයට, කියා - (මෙසේ පිළිතුරු) කියයි.

66. අත් - හස්තයුග්මය, නොසතපායේ - සන්තෘප්ත නොකොට හෙවත් නොපිනවා, වහල් මේයේ - දාශකර්මළයෙහි, දුක - දුඃඛය, දැරැ - උද්වහනය කොට, (ඒ හේතුකොටගෙන), යන රිසිය - (ආපසු) යන අධ්යා ශය, ආයේ - පැමිණියේය. මෙමා - මේ රිසිය - ඡඩ්දවාව්ය යා විසින්, ආයේ - ආගතවුයේ, සොඳුරු සරණෙක - සුන්දරවු ශරණයෙක්හිය!.

            1 පරගාණී, නොපාණී,   ආනි බාණී - බොහෝ	2 බමුණුගෑණී - ඇතැම් 3 අත- ඇතැම්
            4 දැරු - බොහෝ 	5 සොඳුර - ඇතැම්

67. මෙගෙයි මා මෙලෙ සේ නිති මේ1’ කරනු කෙ සේ බමුණාණෙනි කෙ සේ උවත් වහලක ගෙනෙන් නොල සේ

68. ඇසු සඳ එපව ත් තැළිණැයි සිතා2 ලිය සි ත් සැලුම් වෙවුලුම් ග ත් මෙකී බමුණා වෙමින් බියප ත්

69. සොඳවත3 ගෙයි පැවැ ති නුඹට නොදැනෙන තතු නැ ති කියනු කිම? මෙම ඇ ති සිතට නොදැනෙන රහස් නම් නැ ති

67. මෙගෙයි - මේ ගෘහයෙහි, මා - අස්මත්හු විසින්, මෙලෙසේ - මෙපරිද්දෙන්, නිති අනවරතයෙන්, මේ කරනු - කර්මාන්ත කිරීම, කෙලෙසේ - කවර ප්රගකාරයෙකින් ද ? බමුණාණෙනි - බ්රාමහ්මණයාණෙනි, කෙසේ උවත් - කවර පරිද්දෙකින් නමුත්, නොලසේ - නොපමාව, වහලක - දාශික, ගෙනෙන් - ග්රෝහනණය කර එන්නැ.

68. එපවත් - ඒ (බ්රාදහ්මණීය කී) ප්රතවෘත්තිය, ඇසු සඳ - ශ්රහවණය කළ කල්හි, ලිය - කාන්තාවගේ, සිත් - චිත්තය, තැළිණැයි සිතා - පීඩිත වී යයි චින්තනය කොට, සැලුම් - චලනය ද. වෙවු ලුම් - කම්පනය ද , ගත් - ග්ර්හණය කළාවු, බමුණෘ - බ්රා හ්මණ තෙම, බියපත් වෙමින් - භයප්රානප්ත වෙමින්, මෙකී - මෙය කථනය කෙළේ.

69. සොඳවත - භද්ර මුඛිය, (‘සඳවත’ යන පාඨයෙහි - චන්ද්රය මුඛිය), ගෙයි - (අපගේ) ගෘහයෙහි , පැවැති - ප්රතවෘත්තවු , නුඹට - භවතියට, නොදැනෙන - ඥත නොවන්නාවු , තතු - තත්වයෙක්, නැති - අවිද්යදමානය, කියනු - (බොහෝ) කථනය, කිම - කුමක් පිණිස ද , මෙම - මෙපමණෙක්ම , ඇති - ඇත. (පය්යා යි ප්ත යයි සේයි.) සිතට - චිත්තයට , නොදැනෙන - ඥත නොවන්නාවු, රහස් නම් - රහස්යෙයෙක් නම්, නැත - අවිද්ය මානයි.

1 මෙහෙ - බොහෝ 2 කියා - ඇතම් 3 සඳවත - ඇතම්

70. ඉතිකින් නිති දව ස මවිසින් මෙහෙ කරනු මි ස වහලක1 ගෙනෙන ලෙ ස කොයින් මුදලක්2 ඇද්ද මියුලැ ස

71. ඔහු තෙපලු මෙබ ස් අසා ලිය කී මේ ලෙ ස් තැන තැන සිඟා ගො ස් සොයා මිලයක් ගෙනෙන් දැසි ද ස්

72. අඹුසොඩ කලවික ල බමුණු එබසට මනක ල යහපත වහල් මි ල ගිවිස ගෙනෙමැයි කියා මෙතෙප ල3

70. ඉතිකින් - මෙයින් මත්තෙහි, නිතිදවස - නිත්ය කාලයෙහි , මවිසින් - අස්මත්හු විසින්, මෙහෙ කරනු මිස - කර්මකරණය විනා, මියුලැස - මෘගාක්ෂිය, වහලක ගෙනෙන ලෙස - දාශියක ගෙනෙන පරිද්දෙන්, මුදලක් - ධනයක්, කොයින් ඇද්ද - කවර ප්රෙකාරයෙකින් වේද?.

71. ඔහු - ඒ බ්රායහ්මණයා, තෙපලු - කථනය කළාවු, මෙබස් - මේ වචනයෙන්, අසා - ශ්ර්වණය කොට, ලිය - කාන්තා තොමෝ, මේ ලෙස් - මේ වක්ෂ්යුමාණකාරයෙන්, කී - කථනය කළා, තැන තැන - තන්හි තන්හි , සිඟා ගොස් - භික්ෂාටනය කොට, සොයා - ඒෂණය කොට, දැසි දස් - දාශි දශයන් (පිණිසවු), මිලයක් - මුල්ය යක්, ගෙනෙන් - ග්රණහණය කොට එව (යනුයි).

72. අඹුසොඩ -භය්යාදශය ව කෙරෙහි ඉතා ලොල්වු, කලවිකල - කාල වෛකල්ය්ය ඇති (ගතවු යෞවනය ඇති), බමුණු - බ්රා,හ්මණ තෙම, එබසට - ඒ (බ්රා‍හ්මණීයගේ) වචනයට (පිළිතුරු වශයෙන්), මනකල - මනෝඥ තැනැත්තීය, යහපත - මැනැව, වහල් මිල - දශමුල්යලය , ගෙනෙමැයි - මේ (වක්ෂ්යරමාණ ) වාක්යිය, කියා - කථනය කෙරේ.

1 වහලක් - බොහෝ 2 මුදළක් - මුද්රිත 3 තෙපුල - ඇතැම්

73. සත නෙතට පාර ණ රුසිරු ලියවන් නාර ණ සොඳුර1 කැර තීර ණ මඟට සරසව නිසි උවාර ණ

74. එබසසා දිගුනෙ ත් අමුතුව පමණක් මෙන් ල ත් සිත් සැපයෙන් සර ත්2 තනා පිළියෙළ ලෙසින් බැතියු ත්

75. පුරා සම්පී වා ලමින් අත්සුනු3 බෝ වා තබා ඔහු ගා වා බමුණු යන්නට බැමිණි කී වා

73. සත නෙතට - ජනයන්ගේ නේත්ර්යට , පාරණ - ව්ර්තාන්ත භෝජනයක් බඳුවු, රුසිරු - රූපශ්රී්යෙන්, නාරණ - නාරයණයාගේ, ලියවන් - කාන්තාව බඳුවු හෙවත් ශ්රි් දේවිය බඳුවු , සොඳුර - සුන්දරිය, තීරණ කැර - වීමංශනය කොට, මඟට නිසි - මාර්ගොයට යෝග්යරවූ, උවාරණ - උපකරණයන්, සරසව - සජ්ජිත කරව.

74. දිගුනෙත් - දීර්ඝාක්ෂි තොමෝ, එබස් - ඒ වචන‍යන්, අසා- ශ්ර්වණය කොට, අමුතුව - අන්යරවුත්, පණක් - ජීවිතයක්, ලත් මෙන් - ලද්දියක මෙන්, සිත් සැපයෙන් - චිත්තසෞඛ්යසයෙන්, සරත් - සරසත්, බැතියුත් ලෙසින් - භක්තිමතියකගේ ආකාරයෙන්, පිළියෙළ - ප්ර තිපාදනය, තනා - සිද්ධ කොට- (මතු කව හා සම්බන්ධයි).

75. බෝවා - බොහෝවු , අත්සුනු - ශක්තුචුණිය, ලමින් - ප්රාක් ෂේප කෙරෙමින්, සම්පීවා - චර්ම,ප්රුසේවිකාව, පුරා - පුරණය කොට, ධහුගාවා - ඒ (බ්රා-හ්මණයාගේ) සමීපයෙහි, තබා - ස්ථාපනය කොට, බමුණු - බ්රාසහ්මණයා හට, යන්නට - ප්රතයාණය පිණිස (ප්රාකප්ත කාල යයි). බැමිණි - බ්රා හ්මණී තොමෝ, කීවා - කථනය කළා.

1 සොඳුරු - ඇතැම් 2 සැපත් - බොහෝ 3 අක්සුනු - ඇතම්

76. බැඳ ගේ වටා වැ ට යළි බතබුලත සරිකො ට තබ‍ා තම අඹුව ‍ට යන්ට සැරසීලා බමුණු සි ට

77. පැදකුණු කොට එළ ඳ සිවුතැනෙක බැසහෙව වැ ඳ බියෙනැකිළී වැල ඳ නිකට ගෙන සිඹ කියා පෙම්බ ඳ

78. නුවන් කනු2 පුල් ලෙ ළ දසනගකිරණ මිණිවැ ළ තුනු රන්ලිය උදු ළ මෙතොප ඇඳි සේ සිතමි සිතතු ළ

76. ගේ වටා - ගෘහයාගේ හාත්පස්හි, වැට බැඳ - වෘතිබන්ධ නය කොට, යළි - නැවත, බතබුලත - භක්තාම්බුල (උපකරණ යන්), සරි කොට - සම්පාදිත කොට, තම අඹුවට - ස්වකීය අම්බිකාව පිණිස, තබා - ස්ථාපනය කොට, බමුණු - බ්රාඋහ්මණ තෙම, යන්ට සැරසීලා - ප්රපයාණයට සජ්ජිතවැ, සිට - ස්ථිතවැ -

77. එළඳ - ඒ කාන්තාව, පැදකුණු ‍ෙකාට - ප්රාදක්ෂිනා කොට, සිවු තැනෙක, සතර තැනෙක්හි, බැස - පතිතවැ, හෙව - ශයනය කොට, වැඳ - වන්දනය කොට, බියෙන් - භීතියෙන්, ඇකිළී- සඞකුචිතවැ, වැලඳ - ආලිඞගනය කොට, නිකට - චිවුකය, ගෙන- ග්රුහණය කොට, සිඹ - චුම්බනය කොට , කියා - මෙසේ කථනය කෙරේ.පෙම්බඳ - ප්රිආයදේහිනිය - (මතු කව හා සම්බන්ධයි).

78. මෙතොප - මේ භවතියගේ, නුවන් - නේත්රෝසත්පලයෙන් හා කනුපුල් - කර්ණෝ ත්පලයෙන්, ලෙළ - ලිලෝපේතවු , දස නගකිරණ - දන්තාග්රෝරශ්මි නමැති, මිණිවැළ - මාණික්ය්පන්ති ඇති, උදුළ - උජ්ජවලිතවු, තුනුරන්ලිය - ශරීර නමැති ස්වර්ණතලතාව, සිතතුළ - චිත්තාභ්යුන්තරයෙහි, ඇඳි සේ - අඤ්ජිත කළාක් මෙන්, සිතමි - චින්තනය කෙරෙම්.

1 පෙම්බැඳ; පෙම්හද - බොහෝ 2 කණු - මුද්රිත

79. අමරස1 යෙන් රැ ඳු2 නවගන බැලුම් සිනි දු මඳමඳ3 හස යෙ දු සිතමි තොප වත සොඳුර පුරු දු

80. දිගුනෙත වත සොඳු රු රතලවන බඳුවද යු රු හැසුණු4 පින් පියොවු රු පුළුලුකුළ ඇර කෙසේ වෙමි5 දු රු

81. කළ පින් ගෙවුනු ක ල කවුරුත් වෙන්ව යෙති බ ල පියකරු රුවට තෙ ල අහෝ ළතවනු කිම්ද උදක ල

79. පුරුදු - පරිචිතවු, සොඳුර - සුන්දරිය, සිනිදු -ස්නිග්ධවු, නුවනග බැලුම් - අපාඞගනිරීක්ෂණය ද , මඳ මඳහස -මන්ද මන්ද හාස්යතය ද , යෙදු - යුක්ත කළාවු, තොප වත - භවදීය වක්ත්ර ය තෙම, අමරසයෙන් - අමෘත රසයෙන්, රැඳු - රඤ්ජිත කරන ලදැයි, සිතමි- චින්තනය කෙරෙමි.

80. දිගු නෙත - දීර්ඝ (යුග්ම) යද , සොඳුරු - සුන්දරවු , වත - වක්ත්රයයද , බඳු වදයුරු- බන්ඳු ජීවකාකාරවු, රතලවන-රක්තාධර (යුග්ම) යද , හැසුණු - සංසක්තවු, පින් පියවුරු - පීන පයෝධර (යුග්ම) යද , පුළුල්උකුල - පෘථුලවු ජඟනයද, ඇර වර්ජනය කොට කසේ - කවර පරිද්දෙකින්, දුරුවෙමි - දුරස්ථ වෙම්ද?

81. කළ පින් - කෘත පුණ්ය ය , ගෙවුණු කල ක්ෂය වු කල්හි, කවුරුත් - කතරජනයෝත්, වෙන්ව යෙති-පෘධග්භූතව යෙත්, බල - (මෙය) අවලෝකනය කර , හෝ - ඛේදයකි! තෙල- මේ (පැනෙන්නාවු) , පියකරු - ප්රිහයජනක වු, රුවට - ලාවණ්යව පිණිස, උද කළ -ඒ කාකිව , ළතවනු - හෘදයතාපනය, කිම්ද - කිමථිද?

1 අමවිස - මුද්රිත 2 යෙදු - ඇතම් 3 මදමද - බොහෝ 4 හසුන් - බොහෝ 5 යෙම් - ඇතම්

82. තොප1 රුසිරු පියබ ඳ නිති බලත එකතැන ඉ ඳ ඇසිපිය වැටෙන ස ඳ නොවෑවෙන මම කෙසේ යෙමි අ ද

83. මෙවර නුඹ මනහ ර දුරුරට ගියත් අත් ඇ ර නොලසා එමි සොඳු ර ඉඳින් යහපත්ව2 රැක ගේදො ර

84. කියා පිය තෙප ලා වහන් සඟළත්3 පය ලා පත්කුඩය ඉස තිබා ගෙන ලා පහිය4 බැඳ කර තිබා ගෙන ලා

82. පියබද- ප්රි යදේහිනිය, තොප රුසිරු - භවදීය රූපශ්රීසය, එක තැන - ඒකස්ථානයෙක්හි, ඉඳ - උපවිෂ්ටවැ, නිති - අනවරත යෙන් බලත - අවලෝකනය කරන කල්හි, ඇසිපිය වැටෙන සඳ - අක්ෂිපක්ෂ්මනිපතනාවසරයෙහි, ‍ෙනාවෑවෙන - අසහමානවු, මම - අස්මත් තෙම, අද - ඒතද් දිනයෙහි, කෙසේ - කෙපරිද්දෙකින්, යෙමි - ගමනය කෙරෙම් ද ?

83. සොඳුර - සුන්දරිය, මෙවර - මේ වාරයෙහි, මනහර - මනොඥවු, නුඹ - භවතිය, අත් ඇර - වර්ජනය කොට, දුරුරට - දුරජනපදයෙක්හි, ගියත් - ගමනය කළ නමුදු, නොලසා -ශිඝ්ර වැ, එමි - ආගමනය කරන්නෙමි. ගේදොර - ගෘහද්වාරයන්, රුක - රක්ෂිත කොට , යහපත්ව - සුඛිතවැ, ඉඳින් - වාසය කරන්නැයි- (මේ ආදිවු එකොළොස් කවෙකින් කුලකයි).

84. පිය තෙපලා - (මෙබඳු) ප්රි යකාව්ය-යන්, කියා - කථනය කොට, වහන්සඟළත් - පිදුකායුතලත්, පයලා - පාදයුග්මයෙහි ප්ර‍ක්ෂේප

	කොට, පත්කුඩය -  පර්ණපවඡත්රිය,  ඉසල‍ා -  ශිර්ෂයෙහි   කොට,

පභිය - පසුම්බිය, බැඳ - බන්ධනය ‍ෙකාට, කර - ස්කන්ධයෙහි, තිබාගෙන ලා - ස්ථාපනය කොට ගෙන _

1 සොඳ - සමහර 2 බියපත්; දියපත්ව - සමහර 3 සඟලක් - මුද්රිත

5 පහිය - බොහෝ

85. නියම් ගම් රටව ල ඇවිද සිඟමින් පුරව ල සත්සියයක් එක ල බමුණු කහවනු ලදින්1 මනක ල

86. දැසි දස් මිලයක ට පමණැයි සනිටුහන් කො ට ආයේ බැස මඟ ට එවිට එන්නේ තමා පියෙස ට

87. බක්මී අඹ2 දෙළු ම් මිදෙල්3 සල් ලප්නාර ම් පලුමල් සැදි උතු ම් දෙගොඩ සිටිනා තුරින් මනහර ම්

85. නියම් - නිගමනයන්හි ද, ගම් - ග්රා මයන්හි ද , රටවල - ජන පදයන්හි ද , පුරවල - නගරයන්හි ද, සිඟමින් - භික්ෂණය කෙරෙ මින්, ඇවිද - ආහිණ්ඩනය කොට, එකල -තත් කාලයෙහි, සත් සියයක් -සප්තශත පරිමිතවු, කහවණු - කාර්ෂාපණයන්, ලදින්- ලබ්ධවැ, මනකල - මනඃකල්යටත්වය ඇති, බමුණු - බ්රා-හ්මණ තෙම -

86. දැසිදස්මිලයකට - දාශිදශමුල්යනයකට, පමණැයි - ප්රරමාණයයි, සනිටුහන් කොට - සන්නිෂ්ඨාන කොට , ආයේ - ප්රණතිනිවෘත්තවැ, මඟට - මාර්ගයට, බැස - අවතීර්ණුවැ, එවිට - තත්ක්ෂණයෙහි, තමාපියෙසට - ආත්මීය ප්ර දේශයට එන්නේ - ආගමනය කරනුයේ-

87. බක්මී - නීපය, අඹ -ආම්රය, දෙළුම් - දාඩිමය, මිදෙල් - නිවුලය, සල් - සාලය , ලප්නාරම් - බීජපුරය (යන මොවුන්ගේ), උතුම් - උත්තමවු, පලුමල් - පල්ලව කුසුමයෙන්, සැදි - සජ්ජිතවු, දෙගොඩ සිටිනා - උභය තීරස්ථායිවු, තුරින් - වෘක්ෂ(සමුහ)යෙන්, මනරම් - මනෙ‍ාරම්යවවු -

1 ලදිය - ඇතැම් දඹ - ඇතම් 3 මිදෙල - සමහර

88. මල්පලරසින් ම ත් මිහිලොල් කෙ‍ාවුල් නද යු ත් තුරු සෙවණලු මහ ත් නොයෙක් මුවගණ කෙළෙන කුල් මත්

89. මහවෙල් දිය කිර ළ සරන දියකා කොකවැ ළ සිහිල් දිය කෙරව ළ සදිසි සුදුවැලි රිදී පටතු ළ

90. ලෙහෙල් පෙටි මහඟු ළු ලුහුල් වළපොතු තෙලිද ළු රෙහෙමස් රන්කකු ළු නොයෙක් කෙළෙනා1 මස්කැසුබු මු ළු

88. මල්පලරසින් - පුෂ්පඵලරසයෙන්, මත් - මත්තවු, මිහි ලොල් - මධුපයන් හා, කොවුල් - කෝකිලයන්ගේ, නද යුත් - නාදයෙන් යුක්තවු ,මහත් - විශාලවු; තුරුසෙවණලු -වෘක්ෂචඡයා වන්හි, කුල්මත් - කුල්මත් - කුතුහලයෙන් මත්තවු, නොයෙක් මුවගණ- අනේක මෘගයුථයන් විසින්, කෙළෙන - ක්රීකඩ්ය්මානවු-

89. මහවෙල් - එනම් පක්ෂිය ,දියකිරළ -ජලකිකී පක්ෂිය, දියකා - ජලකාකය, කෙ‍ාකවැළ - බලකාවලිය යන මොවුන් විසින්, සරන - සඤ්වාරය කරනු ලබන්නාවු, සිහිල්දිය - ශිතල ජලයාගේ, කෙරවළ - ප්ය්ය්නර්‍‍ාන්තයෙහි, අතුළ - ආස්තෘතවු, රිදී පට - රජතපටයක් හා, සදිසි - සමානවු, සුදුවැලි - ශ්වේතවාලුකා ඇති-

90. ලෙහෙල් - එනම් මත්ස්යරය , පෙටි - පාඨිනය, මහඟුළු- මහ අඟුළු නම් මත්ස්යපය, ලුහුල් - ලුල්ලය, වළපොතු - වලයය, තෙලි - තෙලියෝය , දළු - දළමස්ය, රෙහෙමස් - රෝහිතමත්ස්යයය, රන් කකුළු - ස්වර්ණතකර්කටකය යන , නොයෙක් - අනේකවිධවු, කෙළෙනා - ක්රීසඩනය කරන්නාවු , මස්කැසුමුළු - මත්ස්යගකච්ඡප සමුහයන්-

1 කෙළනා - මුද්රිත

91. බුන් මිණි මෙන් දි ලි සිලිලෙන් පෙනෙන1 නිම ලි දෙළක් දැක විපු ලී ඉවුර වෙත ඉඳ බමුණු එක ලි

92. මුදමින් සත්බතු ර අත්සුනු2 රුගෙන මනහ ර වැළඳී3 දැන විත ර නැඟිට පහිකට4 බඳිනු නොසම ර

93. තම ලිය මෙනෙහි කො ට අද යෙමි සිතා පියෙස ට දිය බොන ලෙස දොළ ට වෙලෙවි ගමනින් එතෙම ගොස් බ ට

91. බුන් මිණි මෙන් - භග්නමාණික්යෙයන් මෙන්, දිලි - ජ්වලි තවැ, නිමලී - නිර්ම්ලවු, සිලිලෙන් - ජලයෙන් , පෙනෙන - දෘශ්යන මානවු ,විපුලි - මහත්වු, දොළක් - නිර්ඣරයක් , දැක - දර්ශනය කොට , බමුණු - (ඒ) බ්රාදහ්මණ තෙම, එකලී - තත් කාලයෙහි, ඉවුර වෙත - තිරසමීපයෙහි, ඉඳ - උපවිෂ්ටවැ-

92. සත්බතුර - ශක්තභසුත්රාුව ,මුදමින් - මුක්ත කොට, මනහර- මනොහරවු, අත්සුනු - ශක්තුචුර්ණායන්, රැගෙන - ග්ර්හණය කොට, විතර දැන - ප්රසමාණ ජානනය කොට, වැළදී - අනුභව කෙළේ, නැඟිට - උත්ථිතවැ , පහිකට බඳිනු - ප්ර වේසිකා මුඛබන්ධනය, නොමසර - ස්මරණය නොකෙ‍ාට-

93. තමලිය - ස්වකීය පත්නිය, මෙනෙහි කොට - ස්මරණය කොට, අද - ඒතද් දිනයෙහි, පියෙසට - (ස්වකීය) ප්රනදේශයට හෙවත් ග්රාිමයට, යෙමි - ගමනය කෙරෙමැයි , සිතා - චින්තනය කොට, දියබොන ලෙස -ජලපානය කරන පරිද්දෙන්, දොළට- නිර්ඣරයට, වෙලෙවි ගමනින් - ශිඝ්රමගතියෙන්, එතෙම - ඒ ද්විජ තෙම, ගොස් - ගමනය කොට, අවතීර්ණයවී.

1 පිරුණු - බොහෝ 2 අත්සුනු - ඇතම් 3 වලඳා - මුද්රිත4 පහිකඩ - ඇතම්

94. රුක් සිදුරෙක1 වැ දේ උන් කළු නයෙක් එස ‍‍ෙක ෙඳේ පසුම්බිය නොබැ ‍‍ෙ තුබු අත්සුනු2 අසා සුව ‍ෙඳෙ

95. පහි ඇතුළතට ප ත්4 උරගිඳු දරණ ලාග ත් කැර5 නිසොල්මන් ග ත් සෙමෙන් අත්සුනු කකා වැදහො ත්

96. බමුණු පිහිවා සෙ ද ඇතුළත නොවිමසා බැ ඳ කර තබමින් නොම ඳ සතොස සැලසී එමඟ යන ස ඳ

94. එස‍ාෙඳේ - එකල්හි, රුක් සිදුරෙක - වෘක්ෂව්ඡිද්ර‍යෙක්හි, වැදේ -ප්රයවිෂ්ටවැ, උන් - වාසය කළාවු, කළු නයෙක් - කෘෂ්ණ සර්පයෙක් තෙම, නොබැ‍ෙඳේ තුබු - අබද්ධව තුබුවාවු, පසුම්බිය - ප්රපසේවිකායෙහි, අත්සුනු - ශක්තුචුර්ණුයන් සම්බන්ධිතවු, සුව‍ෙඳේ - සුගන්ධය, අසා - අඝාණය කොට - (මතු සම්බන්ධවයි). 95. පහි ඇතුළතට - ප්රණසේවිකාභළ්යතන්තරයට, පත් - ප්රා‍ප්ත වුයේය, දරණලා ගත් - (එහි) භෝගාවේෂ්ටනය කොට ගත්තාවු, උරඟිඳු - ඒ නාගේන්ද්රම තෙම, ගත් - ශරීරය ,නිසොල්මන් කැර - නිශ්චල කොට, සෙමෙන් - සණිකවැ, අත්සුනු කකා - ශක්තුචුණී අනුභව කෙරෙමින්, වැදහොත් - ශයනය කෙළේ.

 96.	   බමුණු - බ්රා හ්මණයා, පිහිවා - ප්ර‍සේවිකා, සෙද -ශිඝ්රමවැ,	
 ඇතුළත - අභ්යුන්තරය, නොවිමසා - විමර්ෂ නොකොට , බැද -
 බන්ධනය කොට, කර - ස්කන්ධයෙහි, තබමින්- ස්ථාපනය
 කෙරෙමින්, නොමඳ - අමන්දවු, සතොස සැලසී - සන්තෝෂ
යුක්තවැ, සමඟ - ඒ මාර්ගයෙහි, යන සඳ - ගමනය කරන කල්හි -

1 සිදුරක - බොහෝ 2 අත්සුනු - බොහෝ 3 අගා -ඇතම් 4 ඇතුළත සැපත් -

මුද්රිත  5 කර - මුද්රිත  

97. රස් කෙසුරෙන් ගිහි ණි වලාසිය පෙති සපමි ණි අරණුවන් නුබමි ණි අවරඹරසර සරෙව්1 වැජඹී ණි

98. සවසැදුරු දිස් නා නුබ2 පහණේ නහස් නා රන්වටින් රස් නා නැඟැසු ඉරි මෙන්3 වලා දිස් නා

99. එකල වැදිලිය4 තු ළ ඇතිරිලි5 ඇති ලමඟ කො ළ මඳනල වැද වග පටින් සුලක ළ

97. රස් කෙසුරෙන් - රශ්මි (නමැති) කේශරයෙන්, ගිහිණි - ගහණවු, වලාසිය - වලාහක ශත (නමැති), පෙති - පත්ර-යෙන් (යුක්තවැ), සපමිණි - සම්ප්රාතප්තවු, අරුණුවන් - අරුණවර්ණ්වු, නුබමිණි - නහෝමිණි තෙම, අවරඹර - ප්රසතීච්යුකාශ (නමැති), සර - තඩාගයෙහි, සරෙව් - පද්මයක් මෙන්, වැජඹිණි - විජාම්භිත විණි.

98. සවසැදුරු - සන්ධ්යාවකාල (නමැති) ආචාය්ය්යකායා (ශිල්පීහු) විසින්, දිස්නා - බැබළෙන්නාවු, නුබ - ආකාශ(නමැති), නහස්නා පහණේ - නිකෂපාෂාණයෙහි, රස්නා - ආදිත්යබ (නමැති),රන්වටිනි- ස්වර්ණිගුටිකායෙන් ,නැහැසු - ඝර්ෂිතවු, ඉරිමෙන් - රේඛාවන් මෙන්, වලා - වලාහයෝ, දිස්නා - දෘශ්යරමානවුහ. 99. එකල - තත් කාලයෙහි, වැදිලිය -ව්යා‍ධස්ත්රීේන් විසින්, අතුළ- ආස්තෘතවු, ලමඟකොළ - ලවඞගපත්ර (නමැති), ඇතිරිලි ඇති- ආස්තරණ ඇත්තාවු, මඳනල - මන්දමාරුතය, වැද - ප්රරභතවැ, වගළ -වැගුරුණාවු, සුවඳමල්රොන් -සුගන්ධපුෂ්පරේණු(නමැති), පටින් - වස්ත්ර යන්, සුලකළ -අත්යේලඞකෘතවු - (පද්ය,ත්ර යකින් කුලකයි).

1 සරෙව් - ඇතම් 2 නුඔ - ඇතම් 3 වන් - ඇතම් 4 වැඳලිය - මුද්රිත 5 ඇතිරිළි; ඇතිපිළි - ඇතම්

100. දුනුකේ තැඹිලි තු රු වට කළ මුහුළු1 සහයු රු නාලිය රැඳි2 මහ රු පුවක් ළැහැබින් සැදුණු3 විසිතු රු

101	   තරුබරිනි දෙරණ 			ට

බට නුඛිනඩක් විලස ට මල්පුල්4 එක ලෙස ට සුනිල් කැලයක් අතරමඟ දි ට

102 මුල මුවරළ කෙළෙ න වෙළෙපෙහි මෙනර6 පැලඹෙ න සුනිල් කොළ ලෙළදෙ න විහිදි අතුඅග කොවුල් හඬල න7

100 දුනුකේ-රාජකේතිකීය , තැඹිලිතුරු-සන්නිර වෘක්ෂය , වට -න්යවග්රෝතධය , කළ-එනම් වෘක්ෂය, මුහුළු-වකුලය, සහයුරු - සහකාරවෘක්ෂය (යන මෙයින් හා) මහරු-මහාර්භවූ, නාලිය - තාම්බුලී ලතායෙන්, රැඳි-රඤ්ජිතවූ , විසිතුරු -විචිත්ර්වූ, පුවක් ළැහැබින්-පූගවනයෙන් , සැදුණු-සජ්ජිතවූ - 101 තරුබරිනි-තාරකාභරයෙන්, දෙරණට-ධරණියට , බට-අවතීර්ණවවූ.නුබින් අඩක් විලසට-ආකාශාර්ධයක් පරිද්දෙන් , එක ලෙසට -(හැමතන්හි) ඒකාකාරයෙන් , පුල්මල්-ඵුල්ලවූ කුසුම ඇති ,සුනිල්-අතිනීලවූ ,කැලයක්-අරණ්යකයත්, අතරමඟ- අන්තර මාර්ගයෙහි ,දිට-දර්ශනය කෙළේය. 102 මුල-මූලයෙහි, මුවරළ-මෘගයූථයන් විසින්, කෙළෙන- ක්‍රීඩ්ය්වානවූ, වෙළෙපෙහි -විටපයෙහි , මෙනර-මයුරීන් විසින් , පැලඹෙත-ප්රවලම්බනය (වාසය) කරනු ලබන්නාවූ, සුනිල් කොළ- අතිනීල පත්රගයෙන් , ලෙළදෙන-ලීලාදානය කරන්නාවූ විහිදි- විස්තීර්ණ්වූ අතුඅග-ශාඛාග්රශයන්හි, කොවුල් -කෝකිල පක්ෂීන් විසින්, හඬලන-නාදකරනු ලබන්නාවූ-(පද්ය සතරෙකින් කුලකයි).

මුහුලු-මුද්රිත 	2සැදි-ඇතම්  3සැදුණි:සැදුනු-සමහර  4මල්පල-ඇතම්

රැළ-ඇතම් 6මොනර-ඇතම් 7නදදෙන-ඇතම්

103 මිණිමුතු1 මල්කැනැ ති අග කෙළෙන මිහිලොල් සැ ති එහි එක්2 රුකෙක නි ති‍ වසන දෙවියෙක් සාස්කම්3 ඇ ති

104 මිණිකිරුළිස පැළ ඳ බැඳ මුරුතමල් ඉණ4 සැ ද සැදි දිවසළු හැ ඳ පෙනී සඳරුසිනෙව් වෙළෙප් මැ ද

105. අස බමුළණ5 ගම්වැ සි මඟ රැඳුන අද තෝ6 න සි ගෙට ගිය අඹුව න සී අතුරුදන් වී7 කියා මේ ලෙ සි

103 මිණිමුතු - කෝශයෙන් මුක්තවු (ප්ර්බුද්ධවු), මල්කැනැති- පුෂ්පමඤජරීන්ගේ, අග - අග්ර(යෙහි, කෙළෙන - ක්රීිඩනය කරන්නාවු, මිහිලොල් සැති - හෘඩ්ගසමුහ ඇත්තාවු, එහි - ඒ අරණ්යියෙහි (වු), එක් රුකෙක- අනළ්යිතර වෘක්ෂයෙක්හි, නිති - අනවරතයෙන්, වසන - වාසය කරන්නාවු, සාසකම් ඇති -සාක්ෂාත්කර්ම ඇත්තාවු, දෙවියෙක් - දෛවතයෙක් තෙම-

104. ඉස - ශිර්ෂයෙහි , මිණිකිරුළ - මණිමය කිරීටය. පැළද - ප්රිසාධනය කොට, මුරුතමල් - පද්මරාගමයවු, ඉණසැඳ - කට්යාැ භරණය, බැඳ - බද්ධ කොට, දිවසළු - දිව්යනශාටකයන්, හැඳ - නිවාසනය කොට ,සැදී - සජ්ජිතවැ ,වෙළෙප්මැද - විටපමධ්ය- යෙහි , සඳරැසින්එව් - චන්ද්ර රශ්මියෙන් දෝහෝ, පෙනී - දෘශ්යනමානවැ - 105. ගම්වැසි - ග්රා-මීණවු, බමුණ - බ්රා හ්මණය , අස (මෙය) ශ්ර්වණය කර, අද - එතද් දිනයෙහි, මඟ රැඳුන - මාර්ගයෙහි නිවාස ග්ර්හණය කළ හොත්, තෝ - යුෂ්මත් තෙම, නසි - නෂ්ට වෙහි, ගෙට ගිය - ගෘහයට ගමනය කළහොත්, අඹුව - පත්නී තොමෝ, නසි - නෂ්ට වන්නී යයි, මේ ලෙසි - මේ ආකාරයක්, කියා -කථ නය කොට, අතුරුදන් වී - අන්තර්හිත වුයේය.

1 මිණිවතු - ඇතම් 2 එක - මුද්රිත 3 හාස්කම් - ඇතම් 4 ඉන - මුද්රිත 5 බමුණු - ඇතම් 6 තොම - සමහර 7 විය - ඇතම්

106. මේ කිමෙකැයි කි යා බලමින් නොදැක දෙවි යා සිත දුක් කිය කි යා බියෙන් අඩමින් බමුණු දුගි1 යා

107 පඬුරු ගෙන මනක ල හැසිරෙන නොයෙක් දනකැ ල කරන නිති කොලහ ල‍‍ පැමිණි බරණැස් නුවර වස ල

108 මහසත් සඳ පස ක් මෙතේ බෝසත් විලස ක් ගෙන බණ කියන එ ක් විය එදවස ද පසළොස්ව ක්

106 මෙ-මෙ කියන ලද්දේ , කිමෙකැයි කියා -කුමක්දෝ හෝයි , බලමින් -නීරීක්ෂණය කෙරෙමින් , දෙවියා-දෛවතයා නොදැක -දර්ශනය නොකොට සිත දුක්-මානසික දුඃඛය , කිය කියා-කථනය කෙරෙමින් , බියෙන්-භීතියෙන් , අඬමින් -රෝද නය කෙරෙමින් ,දුගියා -දුර්ගතවු, බමුණු-බ්රායහ්මණ තෙම- (මතු සම්බන්ධයිත)

107 මනකල-මනඃකල්යකවූ පඬුරු ගෙන-ප්රායහෘත ග්රෙහණය

 කොට , හැසිරෙන - සඤ්චාරය කරන්නාවු, නොයෙක් දනකැල-
අනේකජන සමුහයන් ඇති, කරන - ක්රිරයමාණවු, නිති, බර 

ණැස් නුවර - බාරාණසීනපුරයාගේ, වාසය - ද්වාරයට, පැමිණී- සම්ප්රාවප්ත වි.

108. එදවස ද - ඒ දිනය වනාහි, මහසත් සඳ - මහාබෝධිසත්ව උත්තමයා, පසක් - ප්රිත්ය,ක්ෂවු, මෙතේ බොසතු විලසක්- මෛත්රොය බෝධිසත්වයන්ගේ විලාසයක්, ගෙන - ග්රකහණය කොට, බණ කියන - ධර්මසදේශනා කරන්නාවු, එක් පසළොස් වක් විය. - එක්තරා පුර්ණිමාදිනයෙක් වුයේය.

1 දුකි - මුද්රිත

109. එපවත් අසා සෙ ද1 බණ අසන ලෙස මනන ඳ ඇරගෙන පඬුරු පු ද නොයෙක් රටිනෙන පිරිස් දිටි ද ද

110. පෙරදිග කොසොල් දෙ ස නේපල් අගු මගද දෙ ස අගරු කස්තුරු රැ ස කසුන් පොදි හා රජුන් එන ලෙ ස

111. දකුණැස2 මහිස්ම ති කොතල් වේදබ3 නම් ඇ ති මහරට ද මිහිප ති ගෙනෙන රන්මිණිබරණ හිමි4 නැ ති

109. එපවත් - ඒ (ධර්මතදේශනා) ප්ර වෘත්තිය, අසා - ශ්ර්වනය කොට, සෙද- ශීඝ්රනවැ, මනනඳ - මනොනන්දනවු, බණ - ධර්ම ය, අසන ලෙස - ශ්ර්වණය කරන පරිද්දෙන්, පුඳපඞුරු - පුජාප්රයහෘතයන්, ඇරගෙන - ග්රලහණය කොට, නොයෙක් රටින් - අනේකරාෂ්ට්රිර යෙන්, එන - ආගමනය කරන්නාවු, පිරිස් - පර්ෂදුන්, දද- බ්රා හ් මණ තෙම, දිවි - දර්ශනය කෙළේ.

110. පෙරදිග - ප්රාදචිදිශායෙහි, කොසොල්දෙස - කොශලදේශ යෙහිද , නේපල් - නේපාලදේශයෙහි ද, අඟු - අඞගදේශයෙහි ද, මගදදෙස - මගධදේශයෙහි ද, රජුන් - නරේන්ද්රලයන්, අගරු- කාලාගුරු හා, කස්තුරුරැස - කස්තුරිකා රාශින් ද , කසුන්පොදි හා - කාඤ්චනභණ්ඩිකාවන් ද (ගෙන්වාගෙන), එන ලෙස - ආග මනය කරන ආකාරය, ?(දිටි - දර්ශනය කෙළේ).

111. දකුණස - දක්ෂිණ දිශායෙහි, මහිස්මති - මහිෂදේශය, කොකල් - කුන්තලදේශය, වේදබ නම් ඇති - විදර්භ නම් දේශය, මහරට ද - මහාරාෂ්ට්රන නම් දේශය ද (යන මෙහි), මිහිපති - මහී නාථයන්, ගෙනෙන - (එකී දේශයන්ගෙන්) ගෙන එන්නාවු, හිම් නැති - අප්ර්ම‍ාණවු, රන්මිණිබරණ - ස්වර්ණිමය මණිමය ආභ රණයන්, (දිටි - දර්ෂනය කෙළේ).

1 සෙඳ - ඇතම් 2 දකුණත - ඇතම් 3 කෝතල වෙදබ - ඇතම් 4 ඉමි - ඇතම

112 සුසැදි පැළදිගත1 ර

දෙව්සබ දසණ2 නරව ර

ඉඳි පලු රසමිහි ර

පඞුරු ගෙනඑන3 ලෙස ද මනහ ර

113. උතුරු සක4 කෙක ර ද

කීර කම්බුජ හුණ5 ර ද

සලළ දෙව්දුරු සො ඳ

වෙරළු මරකත මිණි ගෙනෙන ලෙ ද

114. අසුන් ගෙන කුරුර ද

මිණිමල් ගෙන පසල් ර ද

තකුල්6 ගෙන මදු7 ර ද

ගෙනෙන සේසත්. සේති රට ර ද

112. පැළදිගතර - ප්ර තීවීදිශාභ්යගන්තරයෙහි, සුසැදි - සුසජ්ජිතවු, දෙව්සබ - දේවසභය, දසණ - දශාර්ණිය යන දේශයන්හි, නරවර - නරශ්රෙ ෂ්ඨයන්, ඉඳි - ඛර්ජුරය, පලු - පීලය යන, රසමිහිර - රස මාධය්ය්ේ වත්වු, මනහර - මනෝහරවු, පඞුරු - ප්ර හාතයන්, ගෙන එන ලෙස ද - ග්රසහණය කොට එන ආකාර ද -

113. උතුරු - උත්තරාපථයෙහි, සක කෙකරද - ශකදේශ කෙක දේශයන්හි නරේන්ද්ර්යන් හා කීරකම්බුජහුණරද - කීර දේශ කාම්බොජ දේශ හුණදේශයන්හි නරේන්ද්රජයන් ද , සොඳ- මරකත මිණී - වෛදුය්ය්්හි මරකත මාණික්යරයන්, ගෙ‍ෙන ලෙද- ග්රතහණය කොට එන ආකාර ද -

114. අසුන් ගෙන - අශ්වයන් ග්රණහණය කොට (එන්නාවු), කුරු රද - කුරුදේශයෙහි නරේන්ද්රඅයන් ද , මිණිමල් ගෙන - මිණිමලා වන් ග්රණහණය කොට (එන්නාවු), පසල්ද - පඤ්චාල දේශයෙහි නරේන්ද්ර-යන් ද තකුල් - තක්කොලයන්, (‘කතුන්’ යන පාඨ යෙහි - කාන්තාවන්,) ගෙන - ග්ර්හණය කොට (එන්නාවු), මදුරද- මද්ර දේශයෙහි නරේන්ද්ර යන් ද , සේසත් - ශ්වේතච්ඡත්රදයන්, ගෙනෙන - ග්රයහණය කොට එන්නාවු, සේතිරටද - වේදිදේශ යෙහි නරේන්ද්රසයන් ද -

1 දිගතු - ඇතම් 2 දසුන - ඇතම් 3 ගෙනෙනා - ඇතම් 4 උතුරුදෙස - ඇතම්

              5   නර - ඇතම්	   6 කතුන් - ඇතම්	7 මල් - ඇතම්	 8 වේති - යම්කිසි

115. ගනරන් පුටු පව ර මිණිකිරුළු ගෙන මනහ ර සුරසෙන් විසල් පු ර රජුන් එන දිවි එසිට1 පුරදො ර

116. කලිඟුරට මහර ද පළ හෙළ සුබ ලකුණූ සො ඳ සරන ගිරිපෙළ බ ඳ ගෙනෙන ලෙස දිටි ඇතුන් මනන ඳ

117. විදුර ද ගුරුම ලා ඇරගෙන පඞුර නිම ලා2 පුරිනෙන තක්ස ලා රජුන් වියතුන් මැඟී එක ලා

115. පවර - ප්ර්වරවු, ගනරන් පුටු - ඝන සවර්ණඇපීඨයන් හා, මනහර - මනෝභරවු, මිණිකිරුළු - මණිකිරීටයන්, ගෙන - ග්ර හ ණය කොට, එන - ආගමනය කරන්නාවු, සුරසෙන්විසල්පුර- ශූරසේන දේශයෙහි හා විශාලපුරයෙහි, රජුන් - නරේන්ද්රවයන් ද , එ - ඒ (බ්රාිහ්මණ) තෙම, පුරදොර - නගරද්වාරයෙහි, සිට - ස්ථි තවැ, දිටි - දර්ශනය කෙළේ.

116. කලිඟුරට- කාලඞග ජනපදයෙහි, මහරද - මහාරාජයන් විසින්, පළ - ව්යනක්තවු, හෙළ -ධවලවු, සුබලකුණු - ශෝභන ලක්ෂණයෙන්, සොඳ - සුන්දරවු, සරන - සඤ්චාරය කරන්නාවු, ගිරිපෙළ බඳ - පර්වතපන්තියක් වැනිවු, මනනඳ - මනොනන්ද නවු, ඇතුන් - හස්තීන්, ගෙනෙන ලෙස - ග්ර්හණය කොට එන ආකාර ද , දිටි - දර්ශනය කෙළේ.

117. විදුර ද - වජ්ර (මාණික්යත) ද, ගුරුමලා - චර්මිකවස්ත්ර- හෝ ගෛරිකශරාව (ගුරුලේත්තු) ද යන ,නිමලා - නිර්මලවු, පඞුරු- ප්රාකභෘතයන්, ඇරගෙන - ග්රාහණය කොට , තක්සලා - (සින්ධුදේශ යෙහි) තක්ෂශිලා නම්වු, පුරින් - පුරයෙන්, එන - ආගමනය කරන්නාවු, රජුන් - නරේන්ද්රනයන් හා වියතුන් - ව්යසක්තයන්, එකලා - තත්කාලයෙහි, මැඟී - අවලෝකනය කෙළේ.

1 එනු; දිවි; එසව්; එනු දිටි එවිට - සමහර 2 ලකලා - ඇතම්

118. තඹවන් ගඟ පහ ළ ඇරගෙන මහඟු1 මුතුවැ ළ මේවන් පැහැ උදු ළ දිටී එන පඞිරජුන් සුලක ළ

119. එල්බිජු මලබුල ත් මිරිස් දෑපල තකුලු ත් ගෙන මිණිපඞුරු ව ත්2 දිටි නොලසව එන මලලකැ ත්

120. කස්තුරු කපුරු ගෙ න කළුවැල් සෙමෙරවල් ගෙ න කස්මිර රටින් එ න දිටී රන්වන් රජුන් බබළ න

118. තඹවන් ගඟ - තාම්රපර්ණි (තම්පොරොන්දම්) නදියෙහි, පහළ - ප්රා දුර්භූතවු, මහඟු - මහාර්ඝවු, මුතුවැළ - මුක්තාපන්තීන්, ඇරගෙන - ග්රරහණය කොට, එන - ආගමනය කරන්නාවු, මේ වන් පැහැ - මේඝවර්ණෙප්රණභායෙන්, උදුළ - උජ්ජවලිතවු, සුලකළ- අතිශයින් අලඞකෘතවු, පඞිරජුන් - පණ්ඩ්ය්නරේන්ද්රදයන්, දිටී- දර්ශනය කෙළේ.

119. එල්බිජු -ඵලාබීජය, මලබුලත් - මලයතාම්බුලය, මිරිස්- මරිවය, දෑපල - ජාතීඵලය, තකුලුත්- තක්කෝලය (යන මේ ද), මිණිපඞුරු - මාණික්යබප්ර,භෘත ද යන , වත් - වස්තූන්, ගෙන - ග්රරහ ණය කොට, නොලසව - ශීඝ්ර වැ, එන - ආගමනය කරන්නාවු මලලකැත් - මලයදේශයෙහි ක්ෂත්රියයයන්, දිටි - දර්ශනය කෙළේ.

120. කස්තුරු - කස්තුරිකා හා, කපුරු - කර්පුර‍යන්, ගෙන - ග්රකහණය කොට, කළුවැල් - කාලාගුරු හා, සෙමෙරඑල් - වමර වාලයීන් හෙවත් වාමරයන් ද, ගෙන - ග්රාහණය කොට, කස්මීර රටින් - කාශ්මීරදේශයෙන්, එන - ආගමනය කරන්නාවු, බබ ළන - භ්රාජමානවු. රන්වන් - ස්වර්ණමවර්ණුවු, රජුන් - (කාශ්මීර) නරේන්ද්ර-යන්, දිටී - දර්ශනය කෙළේ.

1 මසැගී - සමහර 2 ගෙණැර බණඞුරුත් - ඇතම්

121. නද දෙන මිණිකිකි ණි කසුන්රත ගෙන බද1 මි ණි

සමඟ මහසෙන් ඇති ණි ගුජර රජ දිටි එතැන සපමි ණි

122. විජිනි ඉටි පහනු ත් ගෙන්වා එන රමණකැ ත්

නන්වග මිල මහ ත් දීනරජ දිටි ගෙනෙන පටව් ත්

123. හෙළසඳුනුත් කපු රු ඇරගෙන පඞුරු විසිතු රු

දෑවා2 රටින් දු රු එසඳ එනු දිටි රජුන් පියක රු

121. නදදෙන - නාදදානය කරන්නාවු, මිණිකිකිණි - මණි කිඩ්කිණිකයන් ඇති, බදමිණි -බද්ධවු මාණික්යර ඇති, කසුන් රත - කාඤ්චනමය රථයන්, ගෙන - ග්රතහණය කොට, මහසෙන් ඇණි - මහ‍ාසේනානිකයන් හා, සමඟ - සමග්රකවැ, එතැන - ඒ (පුර ද්වාර) ස්ථානයට, සපැමිණි - සම්ප්රා ප්තවු, ගුජරරජ - ගුර්ජර නරේන්ද්ර)යා, දිටී - දර්ශනය කෙළේ.

122. විජිනි - ව්යමජන හා ඉටිපහනුත් - ශික්ථප්ර‍දීපයන්, ගෙන්වා - ග්රනහණයකරවා, එන - ආගමනය කරන්නාවු, රමණකැත් - රාම් ණ්යනක්ෂත්රිකයයන් ද , නන්වග - නානාවර්ගයෙහි, මහත්මිල- මහත්වු මුල්යයයන් හා, පටවත් - පට්ටවස්ත්රනයන්, ගෙනෙන - ග්ර්හ ණය කොට එන්නාවු, දීනරද - චින නරේන්ද්රටයන් ද , දිටී - දර්ශ නයද කෙළේ.

123. හෙළසඳුනුත් - ශ්වේතවන්දන ද , කපුරු - කර්පුර ද , විසි තුරු - විචිත්ර්වු, පඞුරු - (අන්ය ) ප්රාවභෘතයන් ද , ඇරගෙන - ග්රේහණය කොට, දුරු - දුරස්ථවු, දෑවා රටින් - ජාවක රාෂ්ට්ර)යෙන්, පියකරු- ප්රි යකරවු, රජුන් - නරේන්ද්රනයන්, එනු - ආගමනය කරනු, එසඳ - එකල්හි, දිටී - දර්ශනය කෙළේ.

1 බැඳ - ඇතම් 2 දාවා ; ජාවා; පාවා - ඇතම්

124. එම තම කසීර ට සිවුකුල දනන් පුදය ට කසීසළු මල්ප ට ගෙනෙනු එබමුණු බලබලා සි ට

125. ඇඳ පැළඳගෙන නි සී තුන්ලොවට ගුරු වෙසෙ සී පින්වතිනේ1 මෙලෙ සි කොයි ද යන්නේ? කියා පිළිවි සි

126. බමුණ2 අද දව සී තුන්ලොවට ගුරු වෙසෙ සී සෙන්මහපඞි නි සී මියුරු සදහම් දෙසුම්3 පැවැ සී4

124. තම - ආත්මීයවු, එම කසීරට - ඒ කාශි ජනපදයෙහිම, සිවුකුලදනන් - චාතුර්වර්ණවයජනයන්, පුදයට -පුජා පිණිස , කසී සළු - කාශික වස්ත්‍ර හා මල්පට - පුෂ්පපටයන් ද, ගෙනෙනු - ග්ර හණය කොට ඊම , එබමුණු - ඒ බ්රාෂහ්මණ තෙම, බල බල‍ා-

   	නිරීක්ෂණය කෙරෙමින්, සිට - ස්ථිතවැ - (මතු කව හා

සම්බන්ධවයි.)

125. නිසි - යෝග්යාවකාරයෙන්, ඇඳ පැළඳ ගෙන - නිවාසන ප්රබසාධනය කොට ගෙන, පුදපඞුරු - පුජප්රා භෘතයන්, ගෙන - ග්රබහණය කොට ලැසි නෙ‍ාව - අලස නොව, පින්වතිනේ - පුණ්ය වන්ත ජනයෙනි, මෙලෙසි - මෙපරිද්දෙන්, යන්නේ - ගමනය කරනු ලබන්නේ, කොයි ද කියා - කතරස්ථානයෙක්හි දැයි කියා පිළිවිසි - ප්ර තිඡච්ඡනය කෙළේ.

126. බමුණ - බ්රාරහ්මණය, අද දවසී - ඒතද් දිනයෙහි, තුන් ලොවට - ජගත්ත්ර යට, ගුරු - ආචාය්ය්භෘ වු, වෙසෙසී - විශිෂ්ට වු, සෙන්මහපඞි - සේනක මහා පණ්ඩිතයන්ගේ, නිසී - යෝග්ය්වු, මියුරු - මධුරවු, සදහම් දෙසුම් - සද්ධර්ම්දේශනාවක්, පැවසී - ප්රුකාශිතය හෙවත් ප්රමසිද්ධව ඇත්තීය.

1 පින්වත්නි - මුද්රිත ; පින්වත්නි - ඇතම් 2 බමුණු - ඇතම් 3 දෙසුම - ඇතම් 4 සැලසී - සමහර

127. සත්1 සතන පව් මැ ඩ මහත් අත්වැඩ පරවැ ඩ දැනලා කියන ඉ ඩ කිවු2 යම්මැයි දනෝ තුඩ තු ඩ

128. කුලුණෙන් ළතෙත් තෝ සියලු කරණී දත් තෝ මෙවැනි3 නුවණැත් තෝ සතුන් දුක් දුරලන්නට වත් තෝ

129. සිතා ඉති දුක්ප ත් එබමුණු බිණි4 එපව ත් දනන් සහ ගුණව ත් අසන රිස්සෙන් එබණ වැඩයු ත්

127. සත්සතන - සත්වයන්ගේ චිත්තසන්තානයෙහි, පව් - පාපයන්, මැඩ - මර්දනය කොට , මහත් - අනල්පවු , අත්වැඩ පරවැඩ - ආත්මාර්ථ-පරාර්ථකයන්, දැනලා - ජානනය කොට, කියන - කථනය කරන්නාවු , ඉඩ - අවකාශ භූමියට , යම්මැයි - ගමනය කෙරෙමුයි, දනෝ -ජනයෝ, තුඩ තුඩ - මුඛයක් පාසා, කිවු- කථනය කළහ.

128. කුලුණෙන් - කරුණායෙන්, ළතෙත්තෝ - ආර්ද්රාවය හෘදය ඇති, සියලු කරණී - සකල කර්තව්ය යන්, දත්තෝ - ජානනය කළාවු, මෙවැනි නුවණැත්තෝ - ඊ දඃශවු ප්රා-ඥයෝ තුමු, සතුන් - සත්වයන්ගේ, දුක් - දුඃඛයන්; දුරලන්ට - වර්ජනය කරනු පිණිස, වත්තෝ - සමථි (වෙත්).

129. ඉති - මෙසේ, දුක්පත් - දුඃඛිතවු, එබමුණු - ඒ බ්රාසහ්මණ තෙම, සිතා - චින්තනය කොට , එපවත් බිණූ -තත් ප්රකවෘත්ති කථනය කළාවු , ගුණවත් - ගුණසම්පන්නවු, දනන් සහ - ජනයන් හා සමඟ , වැඩයුත් - අර්ථගවන්වු, එබණ - ඒ ධර්මෘය, අසනරිස්සෙන්- ශ්රසවණය කරනු කැමැත්තෙන් - (සිවු කවකින් කුලකයි.)

1 සත - ඇතම් 2 කිවුව - මුද්රිත 3 මෙවෙනි - ඇතම් 4 අසා - ඇතම්

130. කුඩ පෙණපිඞු ලක ළ සලනා සෙමෙර රළවැ ළ පිදු නන් රජපෙ ළ රුවන් වළබග1 සිළින් පැහැදු ළ2

131. සදහම් ‍ෙගාස පව ර තිලෝගුරුවන් මහමෙ ර3 එසබා මහසයු ර නැවෙව් බට සිට කතරගඟත ර

132. එතැන දියහිමි ස ඳ බණඅස්න ළඟ මනන ඳ තම සිත දුකින් ත ද වැනි අඞමින් සිටිය4 ඉකිබි ඳ

130. කුඩ -ඡත්රඉ (නමැති), පෙණපිඞු - ඵෙනපිණ්ඩයෙන් , ලකළ- අඞකෘතවු , සලනා - විජ්යිමානවු, සෙමෙර - චාමර (නමැති), රළවැළ - තරඞගාවලි ඇති , නන් රජපෙළ - නොයෙක් රාජසමුහ යන් විසින්, පිදු - පුජිතවු, රුවන් - රත්න (නමැති), වළබග සිළින් - වඩබාග්නිශිඛායෙන්, පැහැදුළ - ප්රමභෝජ්ජවලිතවු -

131. සදහම් ‍- සද්ධර්මි(නමැති), ගොස - ඝෝෂා ඇති , පවර - ප්රිවරවු, තිලෝගුරුවන් - ත්රෛ(ලෝක්යා,චාය්ය්-භෝ (මහාබෝධිසත්ව) නමැති, මහමෙර - මහාමේරුවක් ඇත්තාවු, එසබා - ඒ ධර්මෝසභා (නමැති) ගඞගා අතුරෙන්, බට - අවතීර්ණෝවු, නැවෙව් - නෞකා වක මෙන්, සිට - ස්ථිතවැ -

132. එතැන - ඒ (ධර්මබමණ්ඩප) ස්ථානයෙහි, දියහිමිසඳ -ජගත් ස්වාමීන්ද්ර වු මහාසත්වයන්ගේ, මනනඳ - මනෙ‍ානන්දනවු, බණ අස්න ළඟ - ධර්මාහසන සමීපයෙහි, තම - ආත්මීයවු . තද - මහත්වු, සිත දුකින් - මානසික දුඃඛයෙන්, ඉකිබිඳ - හික්කා භේද කොට , අඞමින් - රෝදනය කෙරෙමින්, වැනි - කම්පිතවැ, සිටියෙ- ස්ථිතවී.

   1 වහළක් - අතම්    2 සිරින් පළකළ - සමහර  	3 තිලොවග රුවන් මනහර - අතම්
     සිටිය - සමහර 

133. සුරගඟ තරඟ ර ඟ අමාවැසි වසිනා ර ඟ සමුදුරෙහි නන් ර ඟ උකා ඉසිනෙව් රුවන් මන ර ඟ

134. බඹ වමි ගුරු සිකුරාදා රු පසු කැර1 බසින රුත් ස රු මහබෝසත් විස රු දෙසත2 සදහම් විලස මොකැදු රු

135. වහරේ කල මොන ර තුටුවන මෙන් කෙකා කැ ර රජ පිරිස් 3 මනහ ර අසති තියුකැර පැහැද නොවිත ර

133 සුරගඟ - මන්දාකිනියගේ, තරඟරඟ - තරඞගයන් මෙන් ද , අමාවැසි - අමෘතවනර්ෂයක්, වසිනාරහ - වර්ෂණය කරන්නාක් මෙන් ද , සමුදුරෙහි - සමුද්රහයෙහි , නන්රඟ - වර්ෂණය කරන්නාක් මෙන් ද ,සමුදුරෙහි - සමුද්රහයෙහි , නන්රඟ - නානවිධවු , මනරඟ මනොඥවු , රුවන් - රත්නයන්, උකා - උද්ධරණය කොට, ඉසිනෙව් - විකිරණ කරන්නාක් මෙන් ද - (තුන් කවකින් කුලකයි.)

134. බඹ -බ්ර්හ්මය , වමි - වාල්මිකිය, ගුරු - වෘහස්පතිය , සිකුරු - ශක්රබය (යන මොවුන්), අරුත්සරු - අර්ථසාරවු , බසින් වචනයෙන් , පසු කැර - පශ්වාද්භූත කොට , විසරු -විශාරදවු, මහබෝසත් - මහාබෝධිසත්වයන්

136 දහම්මැති සක සා ආවන්1 විනිස උදෙ සා බලනෙව් ඉඟි ලෙ සා බලති පඬුවෝ සබය විම සා

137 එයින් පඬිසිළුමි ණි අයමින් නෙතිඳු නිල්මි ණි

        දම්සොබෙහිම2  ගිහි 		ණි

බැලී උන් සිටි පිරිස් සපැමි ණි‍

138 සඳරැසිනි පුබුදි න කුමුදු මැද පියුමක් මෙ න පිරිස් මැද තොස් ව න බලා බමුණා මලානික ව න

136 .දහම් මැති-අධිකරණාමාත්යණයා , විනිස උදෙසා-විනිශ්චය‍‍‍‍ සඳහා ආවන් -ආගත වූවන්ගේ , ඉඟි ලෙසා -අභිප්රාියාකාරය , සකසා -මනා කොට බලනෙව්-අවලෝකනය කරන්නාක් මෙන් , පඬුවෝ-පන්ඩිතයෝ , සබය -(ධර්මන) සබාව විමසා-විමර්ශනය කොට, බලති-නිරීක්ෂණය කෙරෙත්.

137.එයින්-එසේ හෙයින් , පඬිසිළුමිණි-පණ්ඩිතශිඛාමාණින්යා (බෝධිසත්ව) තෙම නෙත් -නේත්රන (නැමති) ඉඳුනිල්මිණි- ඉන්ද්රධනීලමාණික්යෙයන් , විවෘත කෙරෙමින් , දම්සබේ උන්සිටි-නිෂ්ණ්ණවූ ද ස්ථතවු ද, පිරිස් -පර්ෂද්, බැලී-අවලෝ කනය කෙළේ ,

138 සඳරැසිනි-චනිද්රකරශ්මියෙන් ,පුබුදින-ප්රනබුද්ධ වන්නාවූ , කුමුදුමැද-කුමුදපුෂ්ප (ශ්වේතෝත්පල )යන් මධ්යපයෙහි ,පියුමක් මෙන-(හැකිළෙන) පද්මයක් මෙන් ථ තොස්වන -තුෂ්ටවන්නාවූ, පිරිස් මැද -පර්ෂද්මධ්යථයෙහි , බලා-අවලෝකනය කොට-(පස්කවකින් කුලකයි.)

  1.ආවත්-යම්කිසි		2.දම්සෙබෙහි-ඇතම්

139 මරණ බියයෙන්1 සි ත් ගම්වැසියෙක2 බැගෑප ත් ලෙසින් දොම්නස් යු ත් මුහුණු3 බමුණුගෙ දිසි4 කඳුළු ග ත්

140 එබැවින් දැන් නිය ත දියබීඳු මෙන් නෙළුම් ප ත තඹවලඳ මලප ත කෙණෙක දුරුවන ලෙසින්5 ඇඹුලොත

141 අමායෙන් විස ත ද බානවිලසින් සුරවෙ ද මොහු සිත දුක් නෙම ඳ සිතා දුරුකෙරෙමි6 වී පින්බ ඳ

139සිත්-චිත්තයෙහි , මරණබියෙන්-මරණභීතියෙන් බැගෑපත්-දෛන්යිප්රාිප්තවූ , ගම්වැසියෙක -ග්රා-මීණ මනුෂ්ය යෙක , දොමනස්යුත්-දෞර්මනස්යපයෙන් යුක්තවූ , ලෙසින් -ආකාරයෙන් , බමුණුගේ-(මේ) බ්රා්හ්මණයාගේ , කඳුළුගත් -වාෂ්පගුහණයකළාවූ , මුහුණු-වක්ත්රරය , දිසි-දෘශ්යමමානයැ:

140 එබැවින් තද්භ‍ාවයෙන් , දැන්-මෙකල්හි , නියත -නිශ්ච යෙන් , නෙළුම්පත -නල්නපත්ර්යෙහි, දියබිඳු මෙන් -ජලබින්දු වක් මෙන් ද, තඹවළඳ-තාමර භාජනයාගේ , මලපත -මලප්රාාප් තිය , ඇඹුල් ඔත -අම්ලප්රරක්ෂේපය කළ කල්හි, කෙණෙක - ක්ෂණයෙක්හි , දුරුවන ලෙසින් -දූරීභූත වන්නාක් මෙන් ද -

141 සුරවෙද-දිව්යනවෛද්යායක්හු විසින් තද-ක්රෑ‍රවූ , විස- විෂය අමායෙන්-අමෘතයෙන් බානවිලසින් -හ්රංශනය කරන පරිද්දෙන් මොහු -මේ බ්රානහ්මණයාගේ රත -චිත්තයෙහිචූ නොමඳ දුක්-අමන්ද දුඃඛය, දුරුකෙරෙමි වී -වර්ජනය කෙරෙ මැයි , පින්බඳ -පූණ්යාමූර්ති (බෝධිසත්ව)තෙම සිතා -වින්තනය කොට-

1 බියගෙන -ඇතම් 2යම්වැසියෙක -මුද්රිත 3මුහුන-සමහර 4.දිවි-මුද්රිත 5සෙයින්-ඇතම් 6කරවමි-සමහර

142 කැඳවා මහලු ද ද සිටුවා දහම්සබ මැ ද

ඔහුගේ සුවදුක් ලෙ ද සෙමෙන්1 පිළිවිස එබෝසත් ස ඳ

143 වතත් මලානාක විය වෙවුල2 සියගති න් සිතන් එකඟ නොව කඳුළැලි වැහේ3 නෙති න්

ඉතත් පුරුදු කෙනෙකුන් වෙන්වීද ? වෙති න් අතත් තුබූ සැපතෙක් පිරිහිණි ද? ඉති න්

144 වතා සොමිස‍ඳෙව් නෙත4 නිලිපුලන් ව න පතා දිගැසියක5 නොලදි ද?6 කැමැතිව න

සිතා ඉඳින සැපතක් නොලදි ද?6 යෙහෙ න විතා ළ ඉති ඹහු දූකු සැප7 දියනඳ න

142මහලු දද-වෘද්ධයද්විජයා , කැඳවා-ආහ්වානය කොට, දහම් සබ මැද-ධර්මසභා මධ්යවයෙහි , සිටුවා -ස්ථීත කරවා , ඔහුගේ-ඒ තැනැත්හුගේ , සුවදුක් ලෙද-සුඛදුඃඛාකාරයෙන්, එබෝසත්කඳ -ඒ බෝධිසත්වෝත්තම තෙම , සෙමෙන් -සණිකව, පිළිවීසී -(මෙසේ) ප්රදච්ඡනය කෙළේ.

143.වතත් -(තාගේ ) වක්ත්ර්ය ද, මලානික විය-මලානවූයේය, සියගතින් -ස්වකීය ගාත්රතයන් කරණකොට , වෙවුල -කම්පිතයෙහි , සිතත් -චිත්තයත්, එකඟ නොව -ඒකාග්ර නොව (පවත්නේය) නෙතින් නේත්ර-යුග්මයෙන් , කඳුළැලි -වාෂ්පධාරා, වැහේ-වහ නය වෙයි, ඉතත් පුරුදු -හිත පිරිචිතවූ , කෙනෙකුන් වෙතින් - පුද්ගලයක්හු කෙරෙන් , වෙන්වී ද-පෘථග්භූත වූයෙහි ද? ඉතින්- ඉක්බිතිව, අතත්තිබූ-හස්තයෙහි විද්යාගමානවූත්, සැපතෙක්, සම්පන්තියක් , පිරිහිණි ද‍-පරිහීණ වීද?

141 වතා -වක්ත්රණයෙන් , සොමිස‍ඳෙව්-සෞම්යත (ගුණවත්) චන්ද්රතයා බඳුවූ , නෙත -නේත්රණ (යුග්ම) යෙන් , නිලිපුලන් වන- නීලෝත්පලයන් වැනිවූ, කැමතිවන -අභිෂ්ටවූ දිගැසියක - දීර්ඝාක්ෂියක, පතා -ප්රා්ර්ථටනා කොට , නොලදි ද- නොලද්දෙහි ද,

1 සෙබෙන්-5	2 වෙවලමිනි-සමහර:වෙව්ලා-මුද්රිත   3වැහෙයි-ඇතම්

4 නෙත් -සමහර 5දිගැසියක්-මුද්රිත 6නොලැබිද-ඇතම් 7දුකඅප:දුක්සැප-

  ඇතම්

145. දලලබ නිලඹ ගැබ නැඟි ගුම් අසා ලා

ගිම්කල තැවුලි1මිලි නිල්ගල2 ගොසා ලා

ඔදවැඩි ලෙසින් සැනහී3වක ගසා ල‍ා

කී මෙලෙසින් දද මුව අත වසා ලා

146. අ ස න් ගුණ මුහුදු මහසෙන් පඬිස ඳ

දෙස න් තර ඇවිද මා මොබට එන ස ඳ

පසන් තුනු කැලුම් බබළන4ළහිරු5 බ ඳ

ව ස න් බරණ සැදි තුරුදෙවිතුමෙක් සො ඳ

සිතා ඉඳින -චින්තනය කොට හිඳිනාවූ , සැපතක්- සම්පත්තියක්,

යෙහෙන- සුවසේ, නොලදි ද- නොලද්දෙදහි දැයි , ඉති-මෙසේ,

දියනෙඳ - ජගන්නන්දනවූ( බෝධිසත්ව ) තෙම ,ඔහු- ඒ- ද්විජ

යාගේ ,දුකසැප -දුඃඛයන් , විතාළ- ප්ර ච්ඡනය කෙළේ.

145. දලලඹ- ජලවහනය වන්නාවූ , නිලඹ- නීලමේඝයාගේ, ගැබ- ගර්භයෙන් , නැගි- උද්ගතවූ , ගුම්-නාදය ,අසාලා- ශ්රනව ණය කොට , ගිමිකල- ග්රී-ෂ්මකාලයෙහිවූ, තැවුලි - සන්තාපයෙන්, මිලි - මලානිකවූ , නිල්ගල- න්ලකණ්ඨයක්හු ( මයූරයකු), ගොසාලා- ඝෝෂණය කොට, ඔදවැඩි ලෙසින්- ඔජෝවර්ධිත වූවාක් මෙන් , දද- ද්විජ තෙම , සැනහි- ආශ්වස්තවැ, වකගසාලා- අවනතවැ , මුව-මුඛය,අත-හස්තයෙන් , වසාලා-ඡාදනය කොට , මෙලෙසින්- මේ ( වක්ෂ්ය්මාණ) ආකාරයෙන්, කී-කථ නය කෙළේ.

146. ගුණම්හ්ද- ගුණ ( නමැති රත්න ) යන්ට සමුද්රරය බඳුවූ , මහ සෙන් පඬිසඳ - මහාසේනක පණ්ඩිතෝත්තමයාණනි, අසන්- ශ්ර්වණය කළ මැනව , මා අස්මත්හු , දෙසන්තර- දේහාන්තර යෙහි , ඇවිද- ආභිණ්ඩනය කොට , මොබට - මෙ ප්රමදේශයට , එන සඳ - ආගමනය කරන කල්හි , පසන් -ප්රනසන්නවූ , තුනු කැලුම්- දේහකාන්තියෙන්, ළහිරු බඳ - බාලාර්කමණ්ඩලයසේ , බබළන- භ්රාජමානවූ , වසන් බරණ- වස්ත්රාාභරණයෙන් , සැදි- සජ්ජිතවූ , සොඳ- සුන්දරවූ, තුරුදෙවිතුමෙක්- වෘක්ෂදේවතා උත්තමයෙක් තෙම- ( මතු කව හා සම්බන්ධයි.)

1.තැවිලි-ඇතම් 2.නිල්හෙල-බොහෝ 3.සැනහී-ඇතම් 4.බබලන-බොහෝ 5.ලහිරු-ඇතම්

147. නොකිවෙයි නොකිය අප වන දෙය1 බමුණු අ ද

නොරැකෙයි බැමිණි ගෙට ගිය2 මඟ ලැග්ග තො ද

පැවසී3 මෙයින් බිය ගෙන දුක් විඳිමි ත ද

තෙපලව මෙතතු නුවණින්4 කෙණෙක විනිවි ද

148. අවනත බැගෑපත් බමුණා කියන බ ස

අසමින් තිලෝපඬි සක්විති සහස් රැ ස5

විහිදා එසඳ සුවිමල් තම නුවණ රැ ස6

විමසී එසව් පදරුතනලු කැර මෙලෙ

ඉති දසවන සග

147. බමුණ-බ්රාුහ්මණය , අද- ඒ තද්දිනයෙහි, වන දෙය- වනනවූ ස්වභාවය , අෂ-අස්මත්හු විසින් , නොකිවෙයි - නොකි යන ලද්දේ යයි, නොකිය - ( නින්දා) කථනය නොකරව , ගෙට - ගෘහයට , ගිය -ගමනය කළ‍ හොත් ,බැමිණි -බ්රා හ්මණී තොමෝ, නොරැකෙයි - රක්ෂිත නොවෙයි , මග-මාර්ගයෙහි , ලැග්ග- ලග්න වුවහොත්, තොද- යුෂ්මත් තෙමේ ද, (නොරැකෙහි- රක්ෂිත නෙවෙහියි) , පැවසී- ප්ර්කාශය කෙළේය , මෙයින් -මේ කරණකොට ගෙන , බියගෙන - භීතිග්රමහණය කොට , තද-දැඩිවූ , දුක්-දුඃඛයක්, විඳිමි-වින්දනය කෙරෙමි , මෙතෙතු- මෙහි තත්වය, නුවණින්- ( ඔබගේ) ඥානයෙන් , කෙණෙක- ඇසිල්ලෙක්හි, විනිවිද- විනිර්වේධනය කොට , තෙපලව- කථනය කළ මැනව . 148. තිලෝපඩිසක්විති- ත්රෛඥලෝක්යෙ පණ්ඩිත චක්රසවර්තිවූ (මහාබෝධිසත්ව නමැති) , සහස්රැස-සහස්රිරශ්මි තෙම , අව තන- නම්රවූ , බැගෑපත් -දෛන්යහප්රාරප්තවූ , බමුණා- බ්රා,හ්මණයා විසින්, කියන- උව්යපමානවූ , බස- භාෂිතය, අසමින්-ශ්ර්වණය කෙරෙමින් , එසඳ- තත්කාලයෙහි , සුවිමල්- අතිනිර්මලවූ, තම නුවණරැස- ස්වකීය ඥානරශ්මිය , විහිදා -විසර්ජනය කොට , එසව් පදරුතන් - ඒ සකලපදාර්ථයන් , අලුකැර- ආලෝක කොට, මෙලෙස- මෙපරිද්දෙන් , විමසී -විමර්ශ කෙළේයි.

දසමසග්ර්-‍ ව්යා ඛ්යාුව නිමි