ත්‍රිපිටක පොත් වහන්සේ/සූත්‍ර පිටකය/මජ්ක්ධීම නිකාය/අට්ඨක නාගර සූත්‍රය
1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක ආයුෂ්මත් ආනන්‍ද ස්ථිවිරයන් වහන්සේ විශාලා මහනුවර සමීපයෙහි බෙලුව නම් ගම වැඩ වාසය කරති. එකල්හි අට්ඨකනම් නුවර වැසිවූ දසම නම් ගෘහපති තෙම කිසියම් කටයුත්තක් සඳහා පැලළුප් නුවරට පැමිණියේ වෙයි. ඉක්බිති අට්ඨකනම් නුවර වැසි දසම නම් ගෘහපතිතෙම කූක්කූටාරාම (කූක්කූට නම් සිටුහු විසින් කරවන ලද හෙයින් එනම්වූ ආරාමය ) යම් තැනෙක්හිද, එතනට ගියේය. ගොස් ඒ භික්‍ෂූවට වැඳ එක් පැත්තක උන්නේය. එක් පැත්තක උන්නාවූ දසම නම් අට්ඨක නුවර වැසි ගෘහපති තෙම ඒ භික්‍ෂුවට මෙසේ කීයේය.
´´ස්වාමීනී, ආයුෂ්මත් අනන්‍ද ස්ථිවිරයන් වහන්සේ මෙකල්හි වාසය කරන්නේ කොහිද? අපි ඒ අයුෂ්මත් ආනන්‍ද ස්ථිරයන් වහන්සේ දකිනු කැමැත්තම්හ´ (යනුයි).
´´ගෘහපතිය මේ ආයුෂ්මත් ආනන්‍ද ස්ථිවිරයන් වහන්සේ විශාලාමහනුවර සමීපයෙහිවූ බෙලුවනම් ගමෙහි වැඩවාසය කරති´´ (කීහ.)
2. ඉක්බිති දසම නම් අට්ඨක නගර වැසි ගෘහපතිතෙම පැලළුප් නුවර ඒ කටයුත්ත නිමවා විශාලාමහනුවර බෙලුවනම් ගම යම් තැනක්හිද ආයුෂ්මත් ආනන්‍ද ස්ථිවිරයන් වහන්සේ යම් තැනෙක්හිද එතැනට ගියේය. ගොස් ආයුෂ්මත් ආනන්‍ද ස්ථිවිරයන් වහන්සේට වැඳ එක්පැත්තක උන්නේය. එක පැත්තක හුන්නාවුම දසම නම් අට්ඨක නගරවැසි ගෘහපතිතෙම ආයුෂ්මත් ආනන්‍ද ස්ථිවිරයන් වහන්සේට මෙසේ කීයේය. ´´ස්වාමීනි, ආනන්‍ද ස්ථිවිරයන් වහන්ස, යම් ධර්‍මයෙක්හි අප්‍රමාදව, කෙලෙස් තවන විය්‍ර්‍යය ඇතිව, හරිනලද ආත්ම ආශා ඇතිව වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුවගේ කෙලෙසුන් කෙරෙන් නොමිදුනාවූ සිත හෝ මිදේද නැති නොවූ කෙලෙස් හෝ නැති වීමට පැමිණියේද, නොපැමිණි නිරුත්තරවූ නිවණට හෝ පැමිණේද එබඳුවූ එකම ධර්‍මයක් සියල්ල දන්නාව සියල්ල දක්නාවූ අර්හත්වූ සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ ඒ භාග්‍යවතූන් වහන්සේ විසින් දේශනාකර ඇත්තේද´´ ?
´´ගෘහපතිය, යම් ධර්‍මයෙකිහි අප්‍රමාදව, කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍ය ඇතිව, හරිනලද ආත්ම ආශා ඇතිව, වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුවගේ කෙලෙසුන්ගෙන් නොමිදුනාවූ සිත කෙලෙසුන ගෙන් මිදේද, නැති නොවූ කෙලෙස් නැතිවීමට යෙද්ද, නොපැමිණියාවූ නිරුත්තරවූ නිවණට පැමිණේද, සියල්ල දන්නාවූ සියල්ල දක්නාවූ අරහත්වූ සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ ඒ භාග්‍යවතූන් වහන්සේ විසින් දෙශනාකරන ලද්දාවූ(එබඳුවූ) ිධර්‍මයක් ඇත්තේ මැයි.
´´ස්වාමීනි, ආනන්‍ද ස්ථවිරයන් වහන්ස, යම් ධර්‍මයෙක්හි අප්‍රමාදව, කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍ය ඇතිව, හරිනලද ආත්ම ආශා ඇතිව වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුවගේ නොමිදුනාවූම සිත කෙලෙසුන්ගෙන් මිදේද, නැතිනොවූ කෙලෙස් නැතිවීමටද යෙද්ද, නොපැමීණියාවූ නිරුත්තරවූ නිවණට පැමිණේද, සියල්ල දන්නාවූ සියල්ල දක්නාවූ අර්හත්වූ සම්‍යක් සම්වබුද්ධවූ ඒ භාග්‍යවතූන් වහන්සේ විසින් දෙශනා කළාවූ එබඳුවූ ඒ එක් ධර්‍මය නම් කවරේද´´ ?
3. ´´ගෘහපතිය, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්වම අකූසල ධර්‍මයන්ගෙන් වෙනව් විතර්ක සහිතවූ විචාර සහිතවූ විවේකයෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති පළමුවන ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරන්නේද, හෙතෙම මෙසේ සලකයි. මේ පළමුවන ධ්‍යානය වනාහි හේතූවෙන් උපදවන ලද්දක්ය. සිතින් උපදවන ලද්දක්ය. යම් කිසිවක් වනාහි හෙතූවෙන් උපදවන ලද්දේද, සිතින් උපදවන ලද්දේද එය අනිත්‍යය. නැති වන ස්වභාව ඇත්තේ යයි දැනගනියි. හෙතෙම එහි (ඒ සමථ විදර්‍ශනා ධර්‍මයෙහි)සිටියේ කෙලෙස් නැසීමට පැමිණේ . ඉදින් කෙලෙස් නැසීමට නොපැමිණියේ නම් ඒ ධර්‍මයෙහිවූ ඇල්මෙන්ම ඒ ධර්‍මයෙහිවූ සතූටින්ම පස්වැදෑරුම්වූ ඔරම්භාගියවූ සංයෝජන නැසීමෙන් එහි පිරිනිවෙන සුළුවූයේ ඒ ලෝකයෙන් පෙරලා නොඑන ස්වාභාව ඇත්තේ ඔපපාතික වෙයි. ගෘහපතිය, යම් ධර්‍මයෙක්හි අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන විය්‍ර්‍ය ඇතිව, හරිනලද ආත්ම ආශා ඇතිව වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුහූගේ නොමිදුනාවූම සිත කෙලෙසුන්ගෙන් මිදේද නැති නොවූ කෙලෙස් නැති වීමට යෙද්ද, නොපැමිණියාවූ උතූම්වූ නිවණට පැමිණේද එබඳුවූ මේ එක් ධර්‍මයද සියල්ල දක්නාවූ සියල්ල දකිනාවූ රහත්වූ සම්‍යක් සම්බුද්Ȁdධවූ ඒ භාග්‍යවතූන් වහන්සේ විසින් දෙශනා කරනලදී.
4. ´´ගෘහපතිය, නැවත අනිකක්ද කියමි. මහණතෙම විතර්ක විචාරයන්ගේ සංසිඳීමෙන් තමා කෙරෙහි පැහැදීම ඇත්තාවූ හිතේ එකඟ භව ඇති, විතර්ක රහිතවූ විචාර රහිතවූ සමාධියෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැප ඇති දෙවන ධයානයට පැමිණ වාසය කරයිද, හෙතෙම මෙසේ සලකයි මේ දෙවන ධ්‍යානයද වනාහී ප්‍රත්‍යයෙන් කරන ලද්දක්ය. සිතින් උපදවන ලද්දක්ය. යම් කිසිවක් වනාහී ප්‍රත්‍යයෙන් කරන ලදද සිතින් උපදවන ලදද, එය අනිත්‍යය. නැතිවන ස්වභාව ඇත්තක් යයි දැන ගනියි. හෙතෙම ඒ ධර්‍මයෙහි සිටියේ කෙලෙස් නැසීමට පැමිණෙයි. ඉදින් කෙලෙස් නැසීමට නොපැමිණේ නම් ඒ ධර්‍මයෙහිවූ ඇල්මෙන්ම ඒ ධර්‍මයෙහිවූ සතූටින්ම පස්වැදැරුම්වූ ඔරම්භාගිය සංයෝජන නැසීමෙන් එහි පිරිනිවෙන සුළුවූයේ ඒ ලෝකයෙන් පෙරලා නොඑන ස්වාභාව ඇත්තේ ඔපපාතික වෙයි. ගෘහපතිය, යම් ධර්‍මයෙක්හි අප්‍රමාදව, කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍ය ඇතිව, හරනලද ආත්ම ආශා ඇතිව වාසය කරන්නාවූ භික්‍ෂුවගේ නොමිදුනාවූම සිත කෙලෙසුන්ගෙන් මිදේද ,නැතිනොවූ කෙලෙස් නැතිවීමටයෙත්ද, නොපැමිණියාවූ නිවණට පැමාණේද, සියල්ල දන්නාවූ සියල්ල දක්නාවූ ,අරහත්වූ සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ ඒ භාග්‍යවතූන් වහන්සේ විසින් දෙශනා කරන ලද්දාවූ මේද එකි ධර්‍මයකි.
5. ´´ගෘහපතිය, නැවත අනිකක්ද කියමි මහණතෙම ප්‍රීතියෙහිද නො ඇල්මෙන් උපෙක්‍ෂාවෙන් යුක්තව වාසය කරයිද, සිහියෙන් යුක්තවූයේ නුවණින් යුක්තවූයේ ශරීරයෙන් සුවය විඳින්නේද යම් ඒ ධ්‍යානයක් උපෙක්‍ෂාඇත්තේ ,සිහි ඇත්තේ සැප විහරණ ඇත්තේයයි ආ්‍ර්‍යයෝ කියද්ද, ඒ තූන්වනධ්‍යනයට පැමිණ වාසය කරයි. හෙතෙම මෙසේ සලකයි මේතූන්වන ධ්‍යානයද ප්‍රත්‍යයෙන් කරන ලද්දේය. සිතින් උපදවන ලද්දක්ය. යම් කිසිවක් වනාහි ප්‍රත්‍යයෙන් කරන ලද්දේද, සිතින් උපදවන ලද්දේද, ඒ අනිත්‍යය. නැතිවන ස්වභාව ඇත්තක්යයි දැන ගණියි. හෙතෙම ඒ ධර්‍මයෙහි සිටියේ කෙලෙස් නැසීමට පැමිණෙයි ඉඳින් කෙලෙසුන් නැසීමට නොපැමිණියේ නම් ඒ ධර්‍මයෙහිවූ ඇල්මෙන්ම ඒ ධර්‍මයෙහිවූ සතූටින්ම පස්වැදෑරුම්වූ ඔරම්භාගිය සංයොජනයන් නැසීමෙන් එහි පිරිනිවෙන සුලුවූයේ ඒ ලොකයෙන් පෙරලා නොඑන ස්වභාව ඇත්තේ සුලුවූයේ ඒ ලොකයෙන් පෙරලා නොඑන ස්වභාව ඇත්තේ ඕපපාතික වෙයි. ගෘහපතිය, යම් ධර්‍මයෙක්හි අප්‍රමාදව, කාරණයෙන් මේ පුද්ගලතෙම මාගේ සිත සතූටු නොකරයි ඍ්වාමීනී‚ යම් මේ පුද්ගලයෙක් අනුන් තවන්නේ අනුන් තවන පිළිවෙතෙහි යෙදුනේ වේද‚ හෙතම ඍැපයට කැමතිවූ දුකට පිළිකූල් කරන්නාවූ අන්‍යයා තවයි‚ අතිශයින් තවයි. මේ කාරණයෙන් මේ පුද්ගල තෙම මාගේ හිත ඍතූටු නොකරයි. ස්වාමීනී‚ යම් මේ පුද්ගලයෙක් තමා තවන්නේ තමා තවන පිළිවෙතෙහි යෙදුනේද අනුන් තවනනේ අනුන් තවන පිළිවෙතෙහි යෙදුනේද වේද‚ හෙතම සැපයට කැමතිවූ දුකට පිළිකූල් කරන්නාවූ තමාද අනුන්ද තවයි‚ අතිශයින් තවයි. මේ කාරණයෙන් මේ පුද්ගල තෙම මාගේ සිත ඍතූටු නොකරයි. ස්වාමීනී‚ යම් මේ පුද්ගලයෙක් තමා තමා නොතවන්නේ තමා තවන පිළිවෙතෙහි නොයෙදුනේ අනුන් නොතවන්නේ අනුන් තවන පිළිවෙතෙහි නොයෙදුනේ වේද‚ තමා නොතවන්නාවූ අනුන් නොතවන්නාවූ හෙතම මේ ආත්මයෙහිම තෘෂ්ණා රහිත වූයේ කෙලෙසුන්ගෙන් මිදුනේ සිහිල්වූයේ ධ්‍යානාදී සුව විඳිමින් ශ්‍රේෂ්ඨවූ පුද්ගලයෙක්ව වාඍය කරයිද‚ මේ කාරණයෙන් මේ පුද්ගලතෙම මාගේ සිත සතූටු කරයි. ස්වාමීනී‚ අපි බොහෝ වැඩ කටයුතූ ඇත්තෝ වෙමු. ඵබැවින් දැන් අපි යමු´´ කීයේය…
´´පෙස්සය, රීට දැන් තෝ කල් දනූව´´යි වදාළහ. ඉක්බිති පෙස්ස නම් ඇතරු පුත්තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දෙශනාව සතුටින් පිළිගෙණ අනුමෝදන්ව උන් ආසනයෙන් නැගිට භග්‍යවතුන් වහන්සේට හොඳින් වැඳ පැදකුණු කොට ගියේය.
8. ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පෙස්ස නම් හස්ත්‍යා රොහක පුත්‍රයා බැහැර ගිය නොබෝ වේලාවකින් භික්‍ෂූන්ට කථා කළහ. ´´ මහණෙනි, පෙස්ස නම් ඇතරුපුත් තෙමේ පණ්ඩිතය. මහණෙනි, පෙස්ස නම් ඇතුරුතෙමේ මහත් නුවණ ඇත්තේය. මහණෙනි, ඉදින් පෙස්ස නම් ඇතරු පුත්තෙමේ යම්තාක් ඔහුට මම මේ පුද්ගලයන් සතරදෙන විස්තර වශයෙන් විභාගකොට කියම්ද, (ඒතාක්) මොහොතක් කල් උන්නේ නම් මහත්වූ අත්‍ර්‍ථර්‍යෙන් යුක්තව යන්නේය. (සෝවාන් ඵලයට පැමිණෙන්නේය.) මහණෙනි, එතකුදු වුවත් මෙතෙකිනුත් පෙස්ස නම් ඇතරුපුත් තෙමේ මහත්වූ අත්‍ර්‍ථර්‍යෙන් යුක්තවූයේය´´යි වදාළහ. ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ පුද්ගලයන් සතරදෙන විස්තර වශයෙන් බෙදා වදාරන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ (විස්තර දේශනාව) අසා භික්ෂූහු දරන්නාහුය, යන යමක් වේද, භාග්‍යවතූන් වහන්ස, දැන් ඊට කාලය වේ. සුගතයන් වහන්ස, මේ දෙශනාවට සුදුසු කාලය වේ.´´ ´´මහණෙනි, එසේ වීනම් අසව් මනාකොට මෙනෙහිකරව් කියන්නෙමි´´ ´´ස්වාමීනී, එසේය´´යි ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතූන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
9. භාග්‍යවතූන් වහන්සේ මෙසේ වදාළහ. ´´මහණෙනි, තමන් තවන්නාවූද තමන් තවන පිළිවෙතෙහි යෙදුනාවූද පුද්ගලතෙම කවරේද? මහණෙනි, මේ ලෝකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් තෙම වස්ත්‍ර නොහඳින්නේ වෙයි. හොඳ පැවතූම් නැත්තේ වෙයි. මලපහ කොට අතින් පිස දමන්නේ වෙයි. එව ස්වාමීනි කී විට නොඑන්නේ වෙයි. සිටිනු ස්වාමීනියි කී විට නොසිටින්නේ වෙයි. පළමු කොට ගෙනෙන ලද ආහාරය නොපිළිගණියි. උදෙසා කරන ලද්ද නොපිළිගණියි. ආරාධනා කොට දුන් බත නොඉවසයි. හෙතෙම කළගෙඩි කටින් ගෙණ දුන් දෙය නොපිළිගනියි. සැළි කටින් ගෙණ දුන් දෙය නොපිළිගණියි. එළිපත අතර කොට දුන්දෙය නොපිළිගණියි. දණ්ඩක් අතර කොට දුන්දෙය නොපිළිගණියි. මොහොලක් අතර කොට දුන් දෙය නොපිළිගණියි. වළඳන්නාවූ දෙදෙනෙකූ අතූරෙන් කෙනෙක් දුන් දෙය නොපිළි ගනියි. ගැබිණියකගෙන් නොපිළිගණියි. කිරි පොවන්නියකගෙන් නොපිළිගණියි. පුරුෂයන් අතරට ගිය ස්ත්‍රියකගෙන් නොපිළගණියි. සමාදන් කොට දුන් කල්හි නොපිළිගණියි. යම් තැනක සුනඛයෙක් සිටියේ වේද එතන්හි නොපිළිගණියි. යම් තැනක මැස්සෝ රන්චු රන්චු ගැවසෙත්ද එතන්හි නොපිළිගණියි. දියමස් ආහාරය නොපිළිගණියි. ගොඩමස් නොපිළිගණියි. සුරාව නොපිළිගණියි. මෙරය (මල් යුසින් කළ මත්පැන්) නොපිළිගණියි. කාඩිදිය නොබොයි. හෙතෙම එක ගෙයකින් ලැබූ ආහාර ඇත්තේ හෝ වෙයි. එක පිඩකින් යැපෙන්නේ හෝ වෙයි. ගෙවල් දෙකකින් ලැබූ ආහාර ඇත්තේ හෝ වෙයි. පිඩු දෙකකින් යැපෙන්නේ හෝ වෙයි. ගෙවල් සතකින් ලැබූ ආහාර ඇත්තේ හෝ වෙයි. පිඩු සතකින් යැපෙන්නේ හෝ වෙයි. එකම කූඩාවූ ආහාර භාජනයකින් යැපෙයි. කූඩා ආහාර බඳුන් දෙකකින්ද යැපෙයි. කූඩා ආහාර බඳුන් හතකින්ද යැපෙයි. එක් දවසක් හැර දවසක්ද ආහාර ගණියි. දෙදවසක් හැර දවසක්ද ආහාර ගනියි. සත්දවසක් හැර දවසක්ද ආහාර ගණියි. මෙසේ මෙබඳු අඩමසකට වරක් ආහාර ගනිමින්ද වාර භෝජයෙහි යෙදී වාසය කරයි. හෙතෙම අමු පලා කන්නේ හෝ වෙයි. බඩ හමු අනුභව කරන්නේ හෝ වෙයි. හූරුහැල් අනුභව කරන්නේ හෝ වෙයි. සම් කසට අනුභව කරන්නේ හෝ වෙයි. මැලියම් අනුභව කරන්නේ හෝ වෙයි. කූඩු අනුභව කරන්නේ හෝ වෙයි. දඹු බත් අනුභව කරන්නේ හෝ වෙයි. තල මුරුවට අනුභව කරන්නේ හෝ වෙයි. තණකොල අනුභව කරන්නේ හෝ වෙයි. ගොම අනුභව කරන්නේ හෝ වෙයි. වනමුල් ඵල ආහාර කොට ඇතිව වැටුණු ගෙඩි අනුභව කරමින් එයින් යැපෙයි. හෙතෙම හන වැහැරිද දරයි. මිශ්‍රක වැහිරිද දරයි. මල සිරුරෙන් දැමූ වස්ත්‍රද දරයි. පංසුකූුල වස්ත්‍රද දරයි. ගස් සුඹුලෙන් කළ වස්ත්‍රද දරයි. අඳුන් දිවි සම්ද දරයි. කූර සහිත අඳුන් දිවසම්ද දරයි. කූසතණ වැහැහිරිද දරයි. කෙඳිවලින් කළ වැහැරිද දරයි. පලතූරු වලින් කළ වැහැරිද දරයි. මිනිස් කෙසින් කළ කම්බිලිද දරයි. අස්ලොම් ආදියෙන් කළ කම්බිලිද දරයි. බකමුහුණු පිහාටු ගොතා කළ වස්ත්‍රද දරයි. හිසකේ රැවුල් උදුරන්නේ ඉසකේ රැවුල් උදුරන පිළිවෙතෙහි යෙදුනේ වෙයි. ආසන ප්‍රතික්‍ෂෙප කරන ලද්දේ උඩ බලා සිටින්නේ වෙයි. උක්කූටිකව වීය්‍ර්‍ය කිරීමෙහි යෙදුනේ උක්කූටිකවූයේද වෙයි. කටු යහනෙහි සයනය කරයි. කටු ඇතිරි යෙහි සයනය කරයි. සවස තෙවැනි කොට (දවසට තූන්වරක්) දියට බසින පිළිවෙතෙහි යෙදුනේ වාසය කරයි. මෙසේ මෙබඳු නොයෙක් ආකාරයෙන් ශරීරය තවන පෙළන තපස්කම්වල යෙදී වාසය කරයි. මහණෙනි, මේ පුද්ගලතෙම තමන් තවන්නේ තමන් තවන පිළිවෙතෙහි යෙදුනේයයි කියනු ලැබේ.
10. ´´මහණෙනි, අනුන් තවන්නාවූ අනුන් තවන පිළිවෙතෙහි යෙදුනාවූ පුද්ගල තෙම කවරේද? මහණෙනි, මේ ලොකයෙහි ඇතැම් පුද්ගලයෙක් එළුවන් මරන්නේ වෙයි, ඌරන් මරන්නේ වෙයි. ලිහිණින් මරන්නේ වෙයි. මුවන් මරන්නේ වෙයි. රෞද්‍රවූයේ වෙයි. මසුන් මරන්නේ වෙයි. සොරකම් කරන්නේ වෙයි. සොරුන් මරන්නේ වෙයි. සිරගෙවල් පාලනය කරන්නේ වෙයි. අන්‍යවූද කිසියම් දරුණුකම් කරන්නාහු මේ පුද්ගල තෙම අනුන් තවන්නේ අනුන් තවන පිළිවෙතෙහි යෙදුනේයයි කියනු ලැබේ.
11. ´´මහණෙනි, තමන් තවන්නාවූ තමන් තවන පිළිවෙතෙහි යෙදුනාවූද අනුනන් තවන්නාවූ අනුන් තවන පිළිවෙතෙහි යෙදුනාවූද පුද්ගලතෙමේ කවරේද? මහණෙනි, මේලොකයෙහි ඇතම් පුද්ගලයෙක් ඔටුණු පළඳිනලද ක්‍ෂත්‍රිය රජෙක් හෝ වෙයි. මහා සාර වංශ ඇත්තාවූ මහත් වස්තූව ඇති බ්‍රාහ්මණයෙක් හෝ වෙයි. හෙතෙම නුවරට නැගෙනහිර දිශාවෙහි අළුත්වූ යාග ශාලාවක් කරවා, හිසකේ රැවුල් බහවා කූර සහිත සහිත අඳුන් දිවිසමක් හැඳ ගිතෙලින් හා තලතෙලින් ශරීරය තවරා මුවඅඟින් පිට කසමින් මෙහෙසියද පොරෝහිත බමුණාද සමග යාග ශාලාවට පිවිසෙයි. හෙතෙම එහි අතූරණ ලද පැදුරු ආදියක් නැති ගොම පිරිබඩකළාවූ භූුමියෙහි සයනය කරයි. සමාන වස්සන් ඇති එක දෙනකගේ එක තනයෙහි යම් කිරක් වේද එයින් රජතෙම යැපෙයි. දෙවන තනයෙහි යම් කිරක් වේද එයින් මෙහෙසිය යැපෙයි. තූන්වන තනයෙහි යම් කිරක් වේද එයින් පුරෝහිත බමුණා යැපෙයි. සිවුවන තනයෙහි යම් කිරක්වේද එයින් ගිනි පුදත්. ඉතිරිවූවකින් වසුතෙම යැපෙයි. හෙතෙම මෙසේ කියයි. යාගය පිණිස මෙපමණ වෘෂභයන් නසත්වා, යාගය පිණිස මෙපමණ නාඹු වස්සන් නසත්වා, යාගය පිණිස මෙපමණ නෑඔි වැස්සියන් නසත්වා, යාගය පිණිස මෙපමණ එළුවන් නසත්වා, යාගය පිණිස මෙපමණ තිරෙළුවන් නසත්වා, යාගකණු පිණිස මෙතෙක් ගස් කපත්වා, යාග භුූමිය වටකිරීම හා ඇතිරීම පිණිස මෙතෙක් කූසතණ සිඳිත්වා, ඔහුගේ යම් ඒ දාසයෝය කියා හෝ පණිවිඩ කාරයෝ කියා හෝ කම්කරුවෝය කියා හෝ කෙනෙක් වෙත්ද, ඔව්හු දණෙඩන් තැති ගත්තාහු භයින් තැති ගත්තාහු කඳුළු පිරුණු මුහුණු ඇතිව හඬමින් වැඩකරත්. මහණෙනි, මේ පුද්ගල තෙම තමන් තවන්නේ තමන් තවන පිළිවෙතෙහි යෙදුනේද වේයයි කියනු ලැබේ.
12. ´´මහණෙනි, තමන් නොම තවන්නාවූ, තමන් තවන පිළිවෙත නොයෙදුනාවූද අනුන් නොතවන්නාවූ අනුන් තවන පිළිවෙතෙහි නොයෙදුනාවූද පුද්ගලතෙමේ කවරේද? තමන්ද නොතවන්නාවූ අනුන්ද නොතවන්නාවූ ඒ පුද්ගල තෙම මේ ආත්මයෙහිම තෘෂ්ණා රහිතවූයේ කෙලෙසුන්ගෙන් නිවියේ සිහිල්වූයේ ධ්‍යානාදී සුව විදිමින් ශ්‍රේෂ්ඨවූ පුද්ගලයෙක්ව වාසය කරයි. මහණෙනි, මේ ලොකයෙහි අර්හත්වූ සම්‍යක්සම්බුඬවූ අෂ්ටවිද්‍යා පසළොස් චරණ ධර්‍මයන්ගෙන් යුක්තවූ, ශොභන ගමන් ඇත්තාවූ ලෝකය දන්නාවූ, නිරුත්‍තර වූ, දමනය කළ නොහැකි පුරුෂයන් දමනය කිරීමෙහි සාරර්‍ථයෙකූ බඳුවූ දෙවි මිනිසුන්ට අනුශාසනා කරන්නාවූ, චතූරාය්‍ර්‍ය සත්‍යයන් අවබෝධ කළාවූ, සියලූ ක්ලේශයන් නැති කළාවූ තථාගතන් වහන්සේ පහලවෙති. උන්වහන්සේ දෙවියන් සහිතවූ මාරයන් සහිතවූ බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ මේලොකයද මහණ බමුණන් සහිතවූ දෙවි මිනිසුන් සහිතවූ ප්‍රජාවද තමන් වහන්සේ විශිෂ්ටඥානයෙන් දැන ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට ප්‍රකාශ කරනසේක. උන්වහන්සේ මුල යහපත් වූ මැදයහපත්වූ කෙළවර යහපත්වූ අත්‍ර්‍ථ සහිතවූ ව්‍යඤජන සහිතවූ ධර්‍මය දෙශනා කරනසේක. සියල්ලෙන් සම්පූර්‍ණවූ පිරිසිදුවූ මාර්‍ග බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාව ප්‍රකාශ කරන්නාහ.
13. ගෟහපතියෙක් හෝ ගෟහපති පුත්‍රයෙක් හෝ අන් එක්තරා කූලයෙක උපන්නෙක් හෝ ඒ ධර්‍මය අසයි. හෙතෙම ඒ ධර්‍මය අසා තථාගතයන් වහන්සේ කෙරෙහි පහදියි. එසේ පැහැදුණාවූ හෙතෙම මෙසේ සලකයි. ගිහිගෙයි විසීම අවහිර සහිතය කෙලෙස් දූවිලි උපදින තැනකි. මහණකම අවකාශය මෙන් නිදහස්ය. ගිහිගෙයි වසන්නහු විසින් එකාන්‍තයෙන් සම්පූර්‍ණ කොට එකාන්‍තයෙන් පිරිසිදු කොට ලියවනලද සකක් වැනි මේ ශාසන බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාවෙහි හැසිරෙන්නට පහසු නොවෙයි. මම හිසකෙස් දැළි රැවුල් කපාදමා සිවුරු හැඳ ගිහිගෙන් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදි වන්නේ නම් ඉතා යෙහෙක කියායි. හෙතෙම පසු කාලයෙක්හි ස්වල්ප වූ හෝ සම්පත් හැර, මහත්වූ හෝ සම්පත් හැර ස්වල්ප වූ හෝ නෑදෑ පිරිස් හැර, මහත්වූ හෝ නෑදෑ පිරිස් හැර දැළි රැවුල් කපාදමා සිවුරු හැඳ ගිහිගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදි වෙයි. හෙතෙම මෙසේ පැවිදිවූයේම භික්‍ෂු සීලයෙන් යුක්ත වූයේ ප්‍රාණාතය හැර ප්‍රාණාතයෙන් වැලකූනේ වෙයි. බහා තබන ලද දඬු ඇත්තේ පව් කිරීමට ලජ්ජා ඇත්තේ කරුණාවෙන් යුක්ත වූයේ සියලු සතූන් කෙරෙහි හිතානුකම්පා ඇතිව වාසය කරයි. නුදුන් දෙය ගැණීම හැර නුදුන් දෙය ගැණීමෙන් වැලකූනේ වෙයි. දුන් දෙය ගන්නේ දුන් දෙයෙහි බලාපොරොත්තූ ඇත්තේ සොරනොවූ පිරිසිදුවූ සිතින් යුක්තව වාසය කරයි. අබ්‍රහ්මච්‍ර්‍යාව හැර උතූම් පැවතූම් ඇත්තේ ස්ත්‍රී පුරුෂ සංසර්‍ගය නම් ග්‍රාම ධර්‍මයෙන් වෙන්ව බ්‍රහ්මචාරිවේ. මුසාවාදය හැර මුසා වාදයෙන් වැලකූනේ සත්‍යවචන ඇත්තේ සත්‍යයෙන් සත්‍යය ගැළපීම් ඇත්තේ ස්ථිර වචන ඇත්තේ ඇදහිය යුතූ වචන ඇත්තේ ලොව මුළා නොකරන්නෙක් වෙයි. කේලාම් කීම හැර කේලාම් කීමෙන් වැලකූනේ වෙයි. මෙයින් අසා මොවුන්ගේ බිඳීම පිණිස එතන්හි නොකියන්නේවෙයි. එතනින් හෝ අසා ඔවුන්ගේ බිඳීම පිණිස මොවුන්ට නොකින්නේ වෙයි. මෙසේ බිඳුනවුන් ගලපන්නේ හෝ සමගිවූවන්ට අනුබල දෙන්නේ හෝ සමගියෙහි ඇලුනේ සමගියට කැමතිවූයේ සමගියට සතූටුවූයේ සමගි කරණ වචන කියන්නේ වෙයි. පරුෂ වචනය හැර පරුෂ වචනයෙන් වැලකූනේ වෙයි. යම් ඒ වචනයක් නිර්දෝෂද, කණට මිහිරිද, ප්‍රේමණීයද, සිත සතූටු කරයිද, යහපත්ද, බොහෝ දෙනාට ප්‍රියද, බොහා් දෙනාගේ සිත් ප්‍රිය කරන්නේද, එබඳු වචන කියන්නේ වෙයි. සම්ඵප්‍රලාපය හැර හිස් කථා කිරීමෙන් වැලකූනේ වෙයි. කාලයට සුදුසු වචන ඇත්තේ, සත්‍යවූ වචන ඇත්තේ අත්‍ර්‍ථයෙන් යුත් වචන ඇත්තේ, ධර්‍මයෙන් යුත් වචන ඇත්තේ, හික්මීමට සුදුසු වචන ඇත්තේ සුදුසු කල්හි කියන කරුණු සහිතවූ සිමා සහිත අත්‍ර්‍ථයෙන් යුක්තවූ සිතෙහි තැන්පත් කටයුතූවූ වචන කියන්නේ වෙයි.
14. ´´හෙතම පැලවෙන තණ, ගස්, වැල් සිඳීම් බිඳීම් ආදියෙන් වැලකූනේ වෙයි. එක්වේලෙහි වළඳන බත් ඇත්තේ, රාත්‍රීභොජනයෙන් තොරවූයේ, විකල් බොජුනෙන් වැලකූනේ වෙයි, මල් ගඳවිලවුන් දැරීම් සැරසීම් ගැල්වීම් යන මෙයින් වැලකූනේ වෙයි. උස්ආසන මහා ආසනයන්ගෙන් වැලකූනේ වෙයි. රන් රිදී මසු කහවනු පිළි ගැන්මෙන් වැලකූනේ වෙයි. අමු ධාන්‍ය පිළිගැන් මෙන් වැලකූනේ වෙයි. ස්ත්‍රීන් හා කූමරියන් පිළිගැන්මෙන් වැලකූනේ වෙයි. දාසයන් හා දාසීන් පිළිගැන්මෙන් වැලකූනේ වෙයි. එළුවන් හා තිරළුවන් පිළිගැන්මෙන් වැලකූනේ වෙයි කූකූලන් හා ඌරන් පිළිගැන් මෙන් වැලකූනේ වෙයි. ඇතූන්ද, ගවයන්ද, අසුන්ද, වෙළඔුන්ද පිළිගැණීමෙන් වැලකූනේ වෙයි කූඔුරු හා ඉඩම් පිළිගැණීමෙන් වැලකූනේ වෙයි. දූත මෙහෙවර හා පණිවුඩ පනත්වල යෙදීමෙන් වැලකූනේ වෙයි. බඩු විකිණීමෙන් හා මිළදී ගැණීමෙන් වැලකූනේ වෙයි. තරාදියෙන් හොරට කිරීමය, තඔ ලෝහාදියෙන් කළ දෙය රත්‍රන්යයි රැවටීමය, හොරට වඤචා කිරීමය යන මෙයින් වැලකූනේ වෙයි. අල්ලස් ගැණීමය රැවටීමය කෛරාටික කම් කිරීමය යන මෙයින් වැළකූනේ වෙයි. අත් පා ආදිය කැපීම මැරීම රැහැන් ආදියෙන් බැඳීම සැඟවීසිට මංපැහැරීම ගම් ආදියට පැන කොල්ල කෑම බලහත් කාරකම් කිරීම යන ආදියෙන් වැලකූනේ වෙයි. හෙතෙම කයින් පරිහරණය කරන සිවුරෙන්ද කූසින් පරිහරණය කරන ආහාරයෙන්ද සතූටුවූයේ වෙයි. හෙතම යම් යම් තැනක්හි යන්නේද(ස්වකීව අටපිරිකර පමනක්) හැරගෙනම යයි. යම්සේ නම් පියාපත් ඇති පක්‍ෂියෙක් යම් යම් තැන කට පියාඔන්නේ පියාපත් බර පමණක් ගෙන පියාඔන්නේද එපරිද්දෙන් මහණ තෙමේ කයින් පරිහරණය කරන සිවුරෙන්ද කූසින් පරිහරණය කරන ආහාරයෙන්ද සතූටුවූයේ වෙයි. යම් යම් තැනකට යන්නේද (අට පිරිකර පමණක්) හැරගෙණම යෙයි. හෙතෙම මේ උතූම්වූ ශීලයෙන් යුක්තවූයේ අධ්‍යාත්මයෙහි නිරවද්‍ය සුවය විඳියි.
15. ´´හෙතම ඇසින් රූපයක් දැක නිමිති වශයෙන් නොගනියි. සලකූණු වශයෙන් නොගනියි. යම් හේතූවකින් මේ ඇසෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට ලොභ ද්වෙෂ සංඛ්‍යාත ලාමකවූ අකූසල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඒ ඇසෙහි සංවරය පිණිස පිළිපදියි. චක්‍ෂුරින්‍ද්‍රිය රකියි. චක්‍ෂූරින්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙයි. කණින් ශබ්දයක් අසා එය නිමිති වශයෙන් නොගනියි. නැවත නැවත මතක් වනසේ අල්ලා නොගනියි. යමක් හේතූ හේතූ කොට ගෙන ශ්‍රොතෙන්‍ද්‍රියය අසංවරව වසන්නහුට ලොභ ද්වේෂ අකූසල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, ඒ ශ්‍රොත ඉන්‍ද්‍රියෙහි සංවර පිණිස පිළිපදියි, ශ්‍රොත ඉන්‍ද්‍රියරකී ශ්‍රොත ඉන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙයි. නාසයෙන් ගඳක් ආග්‍රාණය කොට එය නිමිති වශයෙන් නොගනී, නැවත නැවත මතක්වනසේ සිතට නොගනී. යමක් හේතූ කොටගෙන ඝාණෙන්‍ද්‍රිය අසංවරව වාසය කරන්නහුට ලොභ ෙවෂ අකූසල ධර්‍මයෝ උපදිද්ද, එහි සංවරය පිණිස පිළිපදියි. ඝාණ ඉන්‍ද්‍රිය රකියි. ඝාණ ඉන්‍ද්‍රියෙහි සංවරයට පැමිණෙයි.
´´දිවෙන් රසයක් විඳ එය අරමුණු වශයෙන් නොගනියි. නැවත නැවත මතක් වනසේ නොගනී. යමක් හේතූ කොට ගෙන ජීව්හෙන්‍ද්‍රිය සංවර නොකොට වාසය කරන්නහුට ලොභ ෙවෂ අකූසල ධර්‍මයෝ උපදිද්ද, එහි සංවරය පිණිස පිළිපදියි. ජිව්හෙන්‍ද්‍රිය රකී. ජිව්හෙන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙයි.
´´කයින් පහසක් ස්පර්‍ශ කොට එය අරමුණු වශයෙන් නොගනී. නැවත නැවත මතක් වනසේ නොගනී. යමක් හේතූ කොට ගෙන කායෙන්‍ද්‍රියය සංවර නොකොට වාසය කරන්නහුට ලොභ ෙවෂ අකූසල ධර්‍මයෝ උපදිද්ද එහි සංවරය පිණිස පිළිපදියි. කායෙන්‍ද්‍රිය රකියි. කායෙන්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙයි.
´´සිතින් ධර්‍මරම්මණයක් දැන නිමිති වශයෙන් නොගනි. නැවත නැවත මතක් වනසේ නොගනී. යම් හේතූවකින් මේ මනින්‍ද්‍රියයෙහි සංවර රහිතව වාසය කරන්නහුට ලොභ ෙවෂ අකූසල ධර්‍මයෝ උපදිත්ද, එහි සංවරය පිණිස පිළිපදියි. මනින්‍ද්‍රිය රකියි. මනින්‍ද්‍රියයෙහි සංවරයට පැමිණෙයි. හෙතෙම මේ උතූම් ඉන්‍ද්‍රිය සංවරයෙන් යුක්තවූයේ තම සන්තානයෙහි කෙලෙසුන්ගෙන් තෙත් නොවූ සැපය විඳියි.
16. ´´හෙතෙම ඉදිරියට යෑමෙහිද ආපසු යාමෙහිද නුවණින් දැන කරන්නේ වෙයි. ඉදිරය බැලීමෙහිද හැරී බැලීමෙහිද නුවණින් දැන කරන්නේ වෙයි. අත් පි හැකිලීමෙහිද දිගූ කිරීමෙහිද නුවණින් දැන කරන්නේ වෙයි. සඟල සිවුර හා පාත්‍ර සිවුරු දැරීමෙහිද නුවණින් දැන කරන්නේ වෙයි. ආහාර වැළඳිමෙහිද බීමෙහිද රස විඳීමෙහිද නුවණින් දැන කරන්නේ වෙයි. මල මුත්‍ර පහකිරීමෙහිද නුවණින් දැන කරන්නේ වෙයි. යාමෙහිද, සිටීමෙහිද, හිඳීමෙහිද, නිදා ගැනීමෙහිද, නිදි දුරු කිරීමෙහිද, කථා කිරීමෙහිද, නිශ්ශබ්දව හිඳීමෙහිද මනාව දැන කරන්නේ වෙය.ි හෙතෙම මේ උතූම් ශීලරාශියෙන් යුක්තවූයේ, මේ ඉන්‍ද්‍රිය සංවරයෙන්ද යුක්තවූයේ, මේ උතූම් සිහි නුවණ දෙකින් යුක්තවූයේ විවේකයට සුදුසු වූ ආරණ්‍යය වෘක්‍ෂමූලය පර්‍වතය කඳුරැලිය පර්‍වත ගූහාය සොහොනය දුරවූ වන සේනාසනය හිස්තැන්ය පිදුරු ගොඩවල්ය යන විවේක සේනාසනයක් සෙවනය කරයි. හෙතෙම බතින් පසු පිණ්ඩපාතයෙන් වැලකූනේ ශරීරය කෙළින් තබා සිත අරමුණෙහි පිහිටුවා හිඳගනියි. හෙතෙම ස්කන්‍ධ ලෝකයෙහි ලොභය දුරු කොට දුරු කරනලද ලොභය ඇති සිතින් යුක්තව වාසය කරයි, ලොභයෙන් සිත පිරිසිදු කරයි. සිත විනාශ කරන්නාවූ ක්‍රොධය දුරුකොට ක්‍රොධ රහිත සිත් ඇත්තේ සියලු සත්‍වයන් කෙරෙහි හිතානුකම්පා ඇත්තේ වාසය කරයි, ක්‍රොධයෙන් සිත පිරිසිදු කරයි, සිතෙහි ගිලන් බවයයි කියන ලද ථිනයද චෛතසිකයන්ගේ ගිලන් බවයයි කියන ලද මිඬයද හැර පහවූ ථිනමිඬ ඇත්තේ, ආලොක සංඥා ඇත්තේ, සිහිය හා නුවණ ඇත්ෙත් වාසය කරයි. ථිනමිඬයෙන් සිත පිරිසිදු කරයි, නොසන්සුන් බව හා පසුතැවීම හැර නොසන්සුන් නොවූයේ අඬ්‍යාත්මයෙහි සන්සුන් සිත් ඇත්තේ වාසය කරයි. උඬ්ච්චකූක්‍කූච්චයෙන් සිත පිරිසිදු කරයි. විචිකිච්ඡාව හැර දුරුකරන ලද සැක ඇත්තේ කූශල ධර්‍මයන්හි මෙය කෙසේ කෙසේ වේදැයි පැවති සැක නැත්තේ වාසය කරය.ි විචිකිච්ඡාවෙනි සිත පිරිසිදු කරයි. හෙතෙම සිත කිළුටු කරන්නාවූ ප්‍රඥාව දුර්‍වල කරන්නාවූ පඤචනීවරණයන් හැර කාමයන්ගෙන් වෙන්වම අකූශල ධර්‍මයන්ගෙන් වෙන්වම විතර්ක සහිතවූ විචාර සහිතවූ විවේකයෙන් හට ගත්තාවූ ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති ප්‍රථමඬ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි. විතක විචාරයන්ගේ සංසිඳීමමෙන් තමාකෙරෙහි පැහැදීම ඇති චිත්තයාගේ එකඟබැව් ඇත්තාවූ අවිතර්‍කවූ අවිචාරවූ සමාධියෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති විතීය ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි. ප්‍රීතියගේද නොඇල්මෙන් උපෙක්‍ෂා ඇත්තේ, සිහිය හා නුවණ ඇත්තේද වාසය කරයි. සුවයද කයින් විඳියි, යමක් උපෙක්‍ෂා ඇත්තේ සිහිය ඇත්තේ සැපවිහරණ ඇත්තේයයි ආය්‍ර්‍යයෝ කියත්ද, ඒ තෘතීය ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි, සැපය දුරුකිරීමෙන්ද, දුක දුරු කිරීමෙන්ද පළමුකොටම සොම්නස් දොම්නස් දෙදෙනාගේ සංසිඳීමෙන් දුක් රහිතවූ, සැප රහිතවූ උපෙක්‍ෂා සිහි පිරිසිදු බව ඇත්තාවූ චතූත්‍ර්‍ථ ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි. හෙතෙම මෙසේ සිත එකඟවූ කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, දීප්තිමත්වූ කල්හි, කාම හිත් රහිතවූ කල්හි, කෙලෙසුන් පහවගිය කල්හි, මෘදුවූ කල්හි කටයුත්තට සුදුසුව සිටි කල්හි, හිත ස්ථිරවූ කල්හි, කම්පා නොවන බවට පැමිණි කල්හි පෙර ජාති සිහි කරන නුවණ පිණිස සිත නමයි. හෙතෙම නොයෙක් ආකාරවූ පෙර විසීම් සිහි කරයි, එනම් එක ජාතියක්ද, ජාති දෙකක්ද, ජාති තූනක්ද, ජාති සතරක්ද, ජාති පහක්ද, ජාති දසයක්ද, ජාති විස්සක්ද, ජාති තිසක්ද, ජාති සතළිසක්ද, ජාති පණසක්ද, ජාති සියයක්ද ජති දහසක්ද, ජාති ලක්‍ෂයක්ද, නොයෙන් විනාශ වෙමින් පවතින කල්පයන්ද, නොයෙක් හැදෙමින් පවතින කල්පයන්ද, නොයෙක් විනාශ වන හෝ හැදන කල්පයන්ද අසවල් තැනවීමි මෙබඳු නම් ඇත්තෙම් ගොත්‍ර ඇත්තෙම් මෙබඳු වර්‍ණ ඇත්තෙම් මෙබඳු ආහාර ඇත්තෙම් මෙබඳු සුව දුක් වින්දෙම් මෙබඳු ආයුෂ කෙළවර කොට ඇත්තෙම් වීමි. ඒ මම ඉන් චුතවූයේ අසවල් තන්හි ඉපදුනෙමි. එහිදු මෙබඳු නම් ඇත්තෙම් මෙබඳු ගොත්‍ර ඇත්තෙම් මෙබඳු වර්‍ණ ඇත්තෙම් මෙබඳු ආහාර ඇත්තෙම් මෙබඳු සුව දුක් වින්දෙම් මෙබඳු ආයුෂ කෙළවර කොට ඇත්තෙම් වීමි. ඒ මම ඉන් චුතවූයේ මෙහි උපන්නේ වෙමියි. මෙසේ ආකාර සහිතවූ දැක්වීම් සහිතවූ නොයෙක් ආකාරවූ පෙර ජාති සිහි කරයි.
17. හෙතෙම මෙසේ සිත එකඟවූ කල්හි පිරිසිදුවූ කල්හි දීප්තිමත්වූ කල්හි, කාමසිත් රහිතවූ කල්හි, පහවගිය කෙලෙස් ඇති කල්හි මෘදුවූ කල්හි, කටයුත්තට සුදුසුව සිටිකල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, කම්පා නොවන බවට පැමිණි කල්හි සත්‍වයන්ගේ චුති උත්පත්ති දැනගන්නා නුවණ පිණිස සිතනමයි හෙතෙම පිරිසිදු වූ මිනිස් ඇස ඉක්ම පැවැත්තාවූ දිව්‍යවූ ඇසින් හීනවූද, ප්‍රණීතවූද, යහපත් වර්‍ණ ඇත්තාවූද, දුර්වර්‍ණවූද, යහපත් ගති ඇත්තාවූද අයහපත්ගති ඇත්තාවූද චුතවනු ලබන්නාවූද උපදිනු ලබන්නාවූද, සත්‍වයන් දකියි. ´පින්වන්ති, ඒකාන්තයෙන් මේ සත්‍වයෝ කාය දුශ්චරිතයෙන් යුක්තවූවෝය, මනො දුශ්චරිතයෙන් යුක්තවූවෝය, ආය්‍ර්‍යයන්ට දොස් කියන්නෝය, මිථ්‍යාද්‍රෂ්ටි ඇත්තෝය, මිථ්‍යාද්‍රෂ්ටික කර්ම සමාදන්වූවෝය, ඔව්හු ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතූ නපුරු ගති ඇති යටිකූරුව වැටෙන්නාවූ නරකයෙහි උපන්නාහුය. පින්වත්නි, මේ සත්‍වයෝ වනාහී කාය සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු වාග් සුචරිතයෙන් යුක්තවූවාහු ආය්‍ර්‍යයන්ට දොස් නොකියන්නාහු සම්‍යක්ද්‍රෂ්ටි ඇත්තාහු සම්‍යක්ද්‍රෂ්ටික කර්ම සමාදන්වූවාහුය. ඔවුහු ශරීරයාගේ භෙදයෙන් මරණින් මත්තෙහි යහපත් ගති ඇති ස්වර්‍ගලෝකයෙහි උපන්නාහුය´ යි මෙසේ පිරිසිදුවූ මිනිස් ඇස ඉක්ම පැවැත්තාවූ දිව්‍යවූ ඇසින් කම්වූ පරිද්දෙන් මිය පරලොව ගියාවූ සත්‍වයන් දකියි, හීනවූද ප්‍රණීතවූද යහපත් වර්‍ණවූද, දුර්වර්‍ණවූද, හොඳ ලොවට ගියාවූද, නරක ලොවට ගියාවූද චුතවනු ලබන්නාවූද, උපදිනු ලබන්නාවූද කම්වූ පරිද්දෙන් පරලොව ගියාවූ සත්‍වයන් දනියි.
18. ´´හෙතෙම මෙසේ සිත එකඟවූ කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, දීප්තිමත්වූ කල්හි, කාමහිත් රහිතවූ කල්හි, පහව ගිය කෙලෙස් ඇති කල්හි මෘදුවූ කල්හි, කට කටයුක්තට සුදුසුව සිටි කල්හි, ස්ථිරවූ කල්හි, කම්පා නොවන බවට පැමිණි කල්හි, ආශ්‍රවයන් පහකිරීමේ ඤාණය පිණිස සිත නමයි, හෙතෙම මේ දුකයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනියි, මේ දුක් නැති කිරීමයයි තත්වූ පරිදිදෙන් දනියි, මේ දුක් නැති කිරීමට පිළිපදින්නාවූ මාර්‍ගයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනියි, මේ ආශ්‍රවයෝ යයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනියි, මේ ආශ්‍රවයන්ට හේතූව යයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනියි, මේ ආශ්‍රවයන්ගේ නැති කිරීමයයි තත්වූ පරිද්දෙන් දනියි, මේ ආශ්‍රවයන් නැතිකිරීමට පිළිපදින්නාවූ මාර්‍ගය´යි තත්වූ පරිදිදෙන් දනියි, මෙසේ දන්නාවූ මෙසේ දක්නාවූ ඔහුගේ සිත කාමශ්‍රව කෙරෙන්ද මිදෙයි, භාවාශ්‍රව කෙරෙන්ද සිත මිදෙයි, අවිද්‍යාශ්‍රව කෙරෙන්ද සිත මිදෙයි, මිදුනු කල්හි මිදුනේය යන දැනීම ඇති වෙය,ි ජාතිය ක්‍ෂය කරන ලද්දීය. මාර්‍ග බ්‍රහ්මචය්‍යර්‍ාව වැස නිමවන ලද්දේය, සතර මාර්‍ගයෙන් කටයුතූ දෙය කරන ලද්දේය. මෙයින් මතූ කළයුතූ අනිකක් නැත්තේයයි දැනගණියි, මහණෙනි, මේ පුද්ගලතෙම තමන් නොතවන්නේ තමන් නොතවන්නාවූ පිළිවෙතෙහි යෙදුනේද, අනුන් නොතවන්නේ අනුන් නොතවන්නාවූ පිළිවෙතෙහි යෙදුනේද වේයයි කියනු ලැබේ. හෙතෙම තමන් නොතවන්නාවූද, අනුන් නොතවන්නාවූද, මේ ආත්මයෙහීම තෘෂ්ණා රහිතවූයේ කෙලෙසුන්ගෙන් නිවියේ සිහිල්වූයේ ධ්‍යානාදී සැප විඳින සුළුවූයේ ශ්‍රෙෂ්ඨවූ පුද්ගලයෙක්ව වාසය කෙරේ´´යයි වදාළහ.
භාග්‍යවතූන් වහන්සේ මෙය වදාළසේක. සතූටු සිත් ඇත්තාවූ ඒ භික්‍ෂුහු භාග්‍යවතූන් වහන්සේගේ දෙශනාව සතූටින් පිළිගත්තාහුය.
පළමුවෙනිවූ කන්‍දරක සූත්‍රය නිමි
උපුටා ගැනීම - උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය ( dahamsithum.wordpress )