ත්‍රිපිටක පොත් වහන්සේ/සූත්‍ර පිටකය/මජ්ක්ධීම නිකාය/ඡබ්බි සොධන සූත්‍රය
1. මාවිසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර ජේත නම් රජ කුමරුගේ උයනෙහි අනේපිඬු සිටුතුමා විසින් කරවන ලද ආරාමයෙහි (ජේතවනාරාමයෙහි) වැඩවසන සේක.
එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ´මහණෙනි´ කියා භික්‍ෂූන්ට කථාකළ සේක. ඒ භික්‍ෂූහු, ´´ස්වාමීනි´ යි භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.
2. ´´මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුවක් තෙම නැවත නැවත ඉපදීම ක්‍ෂය විය. බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාව වැස නිමවන ලද්දේය. කටයුතු දෑ කොට අවසානය. මත්තෙහි කළයුතු අනිකක් නැතැයි, දනිමි කියා රහත් බව ප්‍රකාශ කෙරේද, මහණෙනි, ඔහුගේ කීමට භික්‍ෂූහු නොම සතුටු විය යුතුය. ප්‍රතික්‍ෂෙපද නොකළ යුතුය. සතුටු නොවී, බැහැරද නොකොට ප්‍රශ්නයක් ඇසිය යුතුය.
3. ´´ඇවැත්නි, භාග්‍යවත්වූ, සියල්ල දන්නාවූ, සියල්ල නුවණැසින් දක්නාවූ, අර්හත්වූ ඒ සම්‍යක් සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ මැනවින් ප්‍රකාශ කරණ ලද මේ ව්‍යවහාරයෝ සතර දෙනෙකි. ඒ සතර කුමක්ද? දක්නා ලද දෙය දක්නාලද පරිදි කීමය. අසන ලද දෙය අසන ලද පරිදි කීමය. (නාසය, දිව, ශරීරය යන මෙයින්) දැන ගන්නා ලද දෙය දැනගන්නා ලද පරිදි කීමය. (මනසින්) දැන ගන්නා ලද දෙය දැන ගන්නා ලද පරිදි කීමය යනුයි.
4. ´´ඇවැත්නි, සියල්ල දන්නාවූ, සියල්ල නුවණින් දක්නාවූ, භාග්‍යවත්වූ, අර්හත්වූ ඒ සම්‍යක් සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් මැනවින් ප්‍රකාශ කරණ ලද මේ ව්‍යවහාරයෝ සතර වෙති. මේ සතර ව්‍යවහාරයන්හි කෙසේ දන්නාවූ, කෙසේ දක්නාවූ, ආයුෂ්මතුන්ගේ සිත තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන් නොගෙණ ආශ්‍රවයන්ගෙන් මිදුනේද? කියායි.
´´මහණෙනි, ආශ්‍රවයන් ක්‍ෂය කළාවූ, වැස නිමවන ලද බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාව ඇති, කටයුතු දෑ කොට අවසන්වූ, බහා තබන ලද බර ඇති, පැමිණි ස්වකීයාත්‍ර්‍ථ ඇති, ක්‍ෂ්‍ය කළ භව බැඳුම් ඇති, මැනවින් දැන මිදුනාවූ භික්‍ෂුවගේ විසඳීමෙහි මේ ආකාර වෙයි.
´´ඇවැත්නි, මම දක්නාලද දෙයෙහි වනාහි, (රාග වශයෙන්) නොපැමිණෙන්නේ, (ෙවෂ වශයෙන්) ඉවත් නොවන්නේ, (තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන්) නොඇලුනේ, (ඡන්‍දරාගයෙන්) නොබැඳුනේ, (කාම රාගයෙන්) මිදුනේ, සියලු කෙලෙසුන්ගෙන් වෙන්වූයේ, (කෙලෙස් වශයෙන් හෝ අරමුණු වශයෙන් හෝ) සීමාවක් නොකරණ ලද සිතින් යුක්තව වසමි. ඇවැත්නි, මම අසන ලද දෙයෙහිද, ඇලීම් වශයෙන් නොපැමිණෙන්නේ, කිපීම් වශයෙන් ඉවත් නොවන්නේ, තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන් ඇසුරු නොකළේ, කාම රාගයෙන් නොබැඳුනේ, ඡත්‍ද රාගයෙන් මිදුනේ, කෙලෙසුන්ගෙන් වෙන්වූයේ, කෙලෙසුන්ගෙන් හෝ ආරම්මණයන්ගේ සීමාවක් නොකරණ ලද සිතින් යුක්තව වසමි.
´´ඇවැත්නි, මම නාසය, දිව, සිරුර යන මේ දොරටුවලින් දැනගන්නා ලද දෙයෙහිද, ඇලීම් වශයෙන් නොපැමිණෙන්නේ, කිපීම් වශයෙන් ඉවත් නොවන්නේ, තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන් ඇසුරු නොකෙළේ, කාමරාගයෙන්, ඡන්‍ද රාගයෙන් නොබැඳුනේ, මිදුනේ, කෙලෙසුන්ගෙන් වෙන්වූයේ, කෙලෙසුන්ගෙන් හෝ ආරම්මණයන්ගේ සීමාවක් නොකරණ ලද සිතින් යුක්තව වසමි. ඇවැත්නි, මම සිතින් දැනගන්නාලද දෙයෙහිද (රාග වශයෙන්) නොඑළඹෙන්නේ, (ෙවෂ වශයෙන්) ඉවත් නොවන්නේ, (තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන්) නොඇලෙන්නේ, (ඡන්‍දරාගයෙන්) නොබැඳුනේ, (කාම රාගයෙන්) මිදුනේ, (සියලු කෙලෙසුන්ගෙන්) වෙන්වූයේ, (කෙලෙස් වශයෙන් හෝ අරමුණු වශයෙන් හෝ) සීමාවක් නොකරණ ලද සිතින් යුක්තව වසමි. ඇවැත්නි, මේ සතර ව්‍යවහාරයන්හි මෙසේ දන්නාවූ, මෙසේ දක්නාවූ, මාගේ සිත තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන් නොගෙණ, ආශ්‍රවයන් කෙරෙන් මිදුනේ වෙයි කියායි.
5. ´´මහණෙනි, ඒ භික්‍ෂුවගේ කීම යහපතැයි කියා පිළිගත යුතුයි. ඒ අනුව සතුටුවිය යුතුයි. යහපතැයි එම කීම පිළිගෙණ ඒ අනුව සතුටුව, (මුල් ප්‍රශ්ණයෙන් සෑහීමට පත් නොවේ නම්) මතුද ප්‍රශ්නයක් ඇසිය යුතුයි. ඇවැත්නි, භාග්‍යවත්වූ, සියල්ල දන්නාවූ, සියල්ල නුවණැසින් දක්නාවූ, අර්හත්වූ, ඒ සම්‍යක් සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් මැනවින් ප්‍රකාශ කරණ ලද මේ උපාදානස්කන්‍ධ පසෙකි. ඒ කවර පසෙක්ද යත්? රූප උපාදානස්කන්‍ධය, වෙදනා උපාදානස්කන්‍ධය, සංඥා උපාදානස්කන්‍ධය, සංස්කාර උපාදානස්කන්‍ධය, විඥාන උපාදානස්කන්‍ධය යන මේ පසයි.
´´ඇවැත්නි, මේ පඤ්ච උපාදානස්කන්‍ධයෝ භාග්‍යවත්වූ, සියල්ල දන්නාවූ, සියල්ල දක්නාවූ, අර්හත්වූ, සම්‍යක් සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් මැනැවින් ප්‍රකාශ කරණ ලදහ.
6. ´´මේ පඤ්ච උපාදානස්කන්ධයන් කෙරෙහි කෙසේ දන්නාවූ, කෙසේ දක්නාවූ ආයුෂ්මතුන්ගේ සිත තෘෂණා දාෂ්ටි වශයෙන් නොගෙන ආශ්‍රවයන්ගෙන් මිදුනේද කියායි.
´´මහණෙනි, ක්‍ෂීණාශ්‍රවවූ, වැස නිමවන ලද බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යා ඇති, කටයුතු දෑ කොට අවසන්වූ, බහා තබන ලද බර ඇති, පැමිණි තමන්ගේ අත්‍ර්‍ථය ඇති, ක්‍ෂය කළ භව බැඳුම් ඇති, මැනවින් දැන මිදුනාවූ භික්‍ෂුවගේ විසඳීම මේ ආකාර වෙයි.
7. ´´ඇවැත්නි, මම වනාහි රූපය දුර්වලය, නො ඇලිය යුත්තක, අස්වැසිලි රහිත වූවකැයි දැන, රූපයෙහි මමය, මාගේයයි ගන්නා චිත්තයාගේ සිටීමය, බැසගැනීමය, අනුසය වශයෙන් පැවැත්මයි කියනලද යම් තෘෂණා දෘෂ්ටිහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නො ඇලීමෙන්, වැලැක්වීමෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේයයි දනිමි. ඇවැත්නි, මම වනාහි වේදනාව දුර්වලය, නො ඇලිය යුත්තක, අස්වැසිලි රහිත වූවෙකැයි දැන, වේදනාවෙහි මමය, මාගේයයි සිත පිහිටන්නාවූ, බැසගන්නාවූ, අනුසය වශයෙන් පවත්නාවූ, යම් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නො ඇලීමෙන්, වැලැක්මෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේයයි දනිමි. ඇවැත්නි, මම වනාහි සංඥාව දුර්වලය, නො ඇලිය යුත්තක, අස්වැසිලි රහිත වූවෙකැයි දැන, සංඥාවෙහි මමය, මගේයයි සිත පිහිටන්නාවූ, බැසගන්නාවූ, අනුසය වශයෙන් පවත්නාවූ, යම් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නො ඇලීමෙන්, වැලැක්වීමෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේයයි දනිමි. ඇවැත්නි, මම වනාහි සංස්කාරයන් දුර්වලය, නො ඇලිය යුත්තක, අස්වැසිලි රහිත වූවෙකැයි දැන, සංස්කාරයන්හි මමය, මාගේයයි සිත පිහිටන්නාවූ, බැසගන්නාවූ, අනුසය වශයෙන් පවත්නාවූ, යම් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නො ඇලීමෙන්, වැලැක්වීමෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේයයි දනිමි. ඇවැත්නි, මම වනාහි විඤ්ඤාණය දුර්වලය, නො ඇලිය යුත්තක, අස්වැසිලි රහිත වූවෙකැයි දැන, විඤ්ඤාණයෙහි මමය, මාගේයයි ගන්නා චිත්තයාගේ සිටීමය, ඇතුලත්වීමය, අනුශය වශයෙන් පැවැත්මයයි කියනලද, යම් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නො ඇලීමෙන්, වැලැක්වීමෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, මෙසේ වනාහි පඤ්ච උපාදානස්කන්ධයන් කෙරෙහි දන්නාවූ, මෙසේ දක්නාවූ, මාගේ සිත තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන් නොගෙණ ආශ්‍රවයන් කෙරෙන් මිදුනේය කියායි.
´´ඇවැත්නි, ඒ ික්‍ෂුවගේ කීම යහපතැයි කියා පිළිගත යුතුයි. ඒ අනුව සතුටුවිය යුතුයි. යහපතැයි එම කීම පිළිගෙණ, ඒ අනුව සතුටුව, (එම ප්‍රශ්නයෙන්ද සෑහීමට පත් නොවේ නම්) මතුද ප්‍රශ්නයක් ඇසිය යුතුයි.
8. ඇවැත්නි, භාග්‍යවත්වූ, සියල්ල දන්නාවූ, සියල්ල නුවණැසින් දක්නාවූ, අර්හත්වූ, ඒ සම්‍යක් සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් මෙම ධාතු සය මැනවින් ප්‍රකාශ කරණ ලදී. කවර නම් සයක්ද යත්? පඨවි ධාතුය, ආපො ධාතුය, තෙජො ධාතුය, වායො ධාතුය, ආකාස ධාතුය, විඤ්ඤාණ ධාතුය යන සයයි.
´´ඇවැත්නි, භාග්‍යවත්වූ, සියල්ල දන්නාවූ, සියල්ල නුවණැසින් දක්නාවූ, අර්හත්වූ, ඒ සම්‍යක් සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් මෙම ධාතු සය මැනවින් ප්‍රකාශ කරණ ලදහ.
9. ´´මේ ධාතු සයෙහි කෙසේ දන්නාවූ, කෙසේ දක්නාවූ, ආයුෂ්මතුන්ගේ සිත තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන් නොගෙණ, ආශ්‍රවයන්ගෙන් මිදුනේද කියායි.
´´මහණෙනි, ක්‍ෂීණාශ්‍රවවූ, වැස නිමවන ලද බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යා ඇති, කටයුතු දෑ කොට අවසන්වූ, බහා තබන ලද බර ඇති, පැමිණි තමාගේ අත්‍ර්‍ථය ඇති, ක්‍ෂය කළ භව බැඳුම් ඇති, මැනවින් දැන මිදුනාවූ භික්‍ෂුවගේ විසඳීම මේ ආකාරවේ.
´´ඇවැත්නි, මම වනාහි පඨවි ධාතුව තමා නොවේයයි නුවණින් බැස ගතිමි. පඨවි ධාතුව ඇසුරුකොටද තමා නැත්තේය. පඨවි ධාතුව ඇසුරුකොට පවත්නා මමය මාගේයයි ගන්නාවූ චිත්තයාගේ සිටීමය, ඇතුළත්වීමය, අනුශය වශයෙන් පැවැත්මයයි කියනලද යම් ඒ තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන් නො ඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුණේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, මම වනාහි ආපෝ ධාතුව ආත්මයයි නොගනිමි. ආපෝධාතුව ඇසුරුකොටද ආත්මයක් ඇතැයි නොගනිමි. ආපෝ ධාතුව ඇසුරුකොට මමය මාගේයයි සිත පිහිටන්නාවූ බැසගන්නාවූ, අනුශය වශයෙන් පවත්නාවූ යම් ඒ තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන් නො ඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරවීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුණේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, මම වනාහි තෙජෝ ධාතුව ආත්මයයි නොගනිමි. තෙජෝධාතුව ඇසුරුකොටද ආත්මයක් ඇතැයි නොගනිමි. තෙජෝ ධාතුව ඇසුරුකොට ආත්මයයි නොගනිමි. තෙජෝ ධාතුව ඇසුරුකොටද ආත්මයක් ඇතැයි නොගනිමි. තෙජෝ ධාතුව ඇසුරුකොට මමය මාගේයයි සිත පිහිටුවන්නාවූ බැසගන්නාවූ, අනුශය වශයෙන් පවත්නාවූ යම් ඒ තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන් නො ඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරවීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුණේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, මම වනාහි වායෝ ධාතුව ආත්මයයි නොගනිමි. වායෝධාතුව ඇසුරුකොටද ආත්මයක් ඇතැයි නොගනිමි. වායෝ ධාතුව ඇසුරුකොට ආත්මයයි නොගනිමි. වායෝ ධාතුව ඇසුරුකොටද ආත්මයක් ඇතැයි නොගනිමි. වායෝ ධාතුව ඇසුරුකොට මමය මාගේයයි සිත පිහිටන්නාවූ බැසගන්නාවූ, අනුශය වශයෙන් පවත්නාවූ යම් ඒ තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන් නො ඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරවීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුණේයයි දනිමි. ඇවැත්නි, මම වනාහි ආකාස ධාතුව ආත්මයයි නොගනිමි. ආකාස ධාතුව ඇසුරුකොටද ආත්මයක් ඇතැයි නොගනිමි. ආකාස ධාතුව ඇසුරුකොට ආත්මයයි නොගනිමි. ආකාස ධාතුව ඇසුරුකොටද ආත්මයක් ඇතැයි නොගනිමි. ආකාස ධාතුව ඇසුරුකොට මමය මාගේයයි සිත පිහිටන්නාවූ බැසගන්නාවූ, අනුශය වශයෙන් පවත්නාවූ යම් ඒ තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන් නො ඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරවීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුණේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, මම වනාහි විඤ්ඤාණ ධාතුව තමා නොවේයයි නුවණින් බැසගතිමි. විඤ්ඤාණ ධාතුව ඇසුරුකොටද තමා නැත්තේය. විඤ්ඤාණ ධාතුව ඇසුරුකොට පවත්නා මමය මාගේයයි ගන්නා චිත්තයාගේ ඇතුළත්වීමය අනුශය වශයෙන් පැවැත්මයයි කියනලද යම් ඒ තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන් නො ඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරවීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුණේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, මෙසේ වනාහි මේ ධාතු සයෙහි දන්නාවූ මෙසේ දක්නාවූ මාගේ සිත තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන් නොගෙණ ආශ්‍රවයන් කෙරෙන් සිත මිදුනේය කියායි.
´´ඇවැත්නි, ඒ භික්‍ෂුවගේ කීම යහපතැයි කියා පිළිගත යුතුයි. ඒ අනුව සතුටුවිය යුතුයි. යහපතැයි ඒ කීම පිළිගෙණ ඒ අනුව සතුටුව (එම ප්‍රශ්නයෙන්ද, සෑහීමට පත් නොවේ නම්) මතුද ප්‍රශ්නයක් ඇසිය යුතුයි.
11. ´´ඇවැත්නි, භාග්‍යවත්වූ, සියල්ල දන්නාවූ, සියල්ල නුවණැසින් දක්නාවූ, අර්‍හර්‍ත්වූ ඒ සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් මේ සය වැදෑරුම්වූ ආධ්‍යාත්මික බාහිර ආයතනයෝ මැනවින් ප්‍රකාශ කරන ලදහ. කවර නම් සයක්ද යත්? ඇසද රූපයෝද, කණද ශබ්දයෝද, නාසයද ගන්‍ධයෝද, දිවද රසයෝද, කයද ස්පර්‍ශයෝද, සිතද ධර්‍මයෝද, යන මේ සයයි.
´´ඇවැත්නි, භාග්‍යවත්වූ, සියල්ල දන්නාවූ, සියල්ල නුවණැසින් දක්නාවූ, අර්‍හර්‍ත්වූ ඒ සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් මේ සය වැදෑරුම්වූ ආධ්‍යාත්මික බාහිර ආයතනයෝ මැනවින් ප්‍රකාශ කරන ලදහ.
මේ සය වැදෑරුම්වූ ආධ්‍යාත්මික බාහිර ආයතනයන් කෙරෙහි කෙසේ දන්නාවූ, කෙසේ දක්නාවූ ආයුෂ්මතුන්ගේ සිත විසින් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන් නොගෙණ ආශ්‍රවයන්ගෙන් මිදුණේද කියායි.
´මහණෙනි, ක්‍ෂීණාශ්‍රවවූ, වැස නිමවනලද බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යා ඇති, කටයුතු දෑ කොට අවසන්වූ, බහා තබන ලද බර ඇති, පැමිණි තමාගේ අත්‍ර්‍ථය ඇති, ක්‍ෂය කළ බව බැඳුම් ඇති, මැනවින් දැන මිදුනාවූ භික්‍ෂුවගේ විසඳීම මේ ආකාරය වේ.
12. ´´ඇවැත්නි, ඇසෙහිද, රූපයෙහිද, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙහිද, චක්ඛු විඤ්ඤාණයෙන් දැනගතයුතු ධර්‍මයන් කෙරෙහිද, යම් කැමැත්තෙක් වේද, යම් ඇලීමක් වේද, යම් සතුටුවීමක් වේද, යම් තණ්හාවක් වේද, මමය මාගේයයි ගන්නා චිත්තයාගේ සිටීමය, බැස ගැනීමය, අනුශය වශයෙන් පැවැත්මයයි කියනලද යම් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නොඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේ වේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, කණෙහිද, ශබ්දයෙහිද, සොත විඤ්ඤාණයෙහිද, ශ්‍රොත විඥාණයෙන් දැනගතයුතු ධර්‍මයන්හිද, යම් තෘෂණා ඡන්‍දයක් වේද, යම් ඇලීමෙක් වේද, යම් සතුටුවීමක් වේද, යම් තෘෂ්ණාවක් වේද, මමය මාගේයයි ගන්නා සිත පිහිටවන්නාවූ, බැස ගන්නාවූ, අනුශය වශයෙන් පවත්නාවූ යම් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නොඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, නැහැයෙහිද, ගන්‍ධයෙහිද, ාණ විඤ්ඤාණයෙහිද, ාණ විඥාණයෙන් දතයුතු දෙයෙහිද, ාණ විඥාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්‍මයන්හිද, යම් තෘෂණා ඡන්‍දයක් වේද, යම් ඇලීමක් වේද, යම් සතුටුවීමක් වේද, යම් තෘෂ්ණාවක් වේද, මමය මාගේයයි ගන්නා සිත පිහිටන්නාවූ, බැස ගන්නාවූ, අනුශය වශයෙන් පවත්නාවූ යම් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නොඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, දිවෙහිද, රසයෙහිද, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙහිද, ජිව්හා විඥාණයෙන් දතයුතු දෙයෙහිද, ජිව්හා විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතු ධර්‍මයන්හිද, යම් තෘෂණා ඡන්‍දයක් වේද, යම් ඇලීමෙක් වේද, යම් සතුටුවීමක් වේද, යම් තෘෂ්ණාවක් වේද, මමය මාගේයයි ගන්නා සිත පිහිටන්නාවූ, බැස ගන්නාවූ, අනුශය වශයෙන් පවත්නාවූ යම් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නොඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, කයෙහිද, ස්පර්‍ශයෙහිද, කාය විඤ්ඤාණයෙහිද, කාය විඥාණයෙන් දතයුතවූු දෙයෙහිද, කාය විඤ්ඤාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්‍මයන්හිද, යම් තෘෂණා ඡන්‍දයක් වේද, යම් ඇලීමක් වේද, යම් සතුටුවීමක් වේද, යම් තෘෂ්ණාවක් වේද, මමය මාගේයයි ගන්නා සිත පිහිටන්නාවූ, බැස ගන්නාවූ, අනුශය වශයෙන් පවත්නාවූ යම් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නොඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේයයි දනිමි.
´´ඇවැත්නි, සිතෙහිද, ධර්‍මයෙහිද, මනො විඤ්ඤාණයෙහිද, මනො විඥාණයෙන් දතයුතු දෙයෙහිද, මනො විඥාණයෙන් දතයුතුවූ ධර්‍මයන්හිද, යම් කැමැත්තක් වේද, යම් ඇලීමෙක් වේද, යම් සතුටක් වේද, යම් තෘෂ්ණාවක් වේද, මමය මාගේයයි ගන්නා චිත්තයාගේ සිටීමය, බැස ගැණීමය, අනුශය වශයෙන් පවැත්මයයි කියනලද යම් තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීහු වෙත්ද, ඔවුන්ගේ ක්‍ෂය වීමෙන්, නොඇලීමෙන්, වැළැක්මෙන්, හැරලීමෙන්, අතහැර දැමීමෙන් මාගේ සිත මිදුනේයයි දනිමි.
13. ´´ඇවැත්නි, මේ සය වැදෑරුම් ආධ්‍යාත්මික බාහිර ආයතනයන් කෙරෙහි මෙසේ දන්නාවූ, මෙසේ දක්නාවූ, මාගේ සිත තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන් නො ගෙණ ආශ්‍රවයන් කෙරෙන් සිත මිදුනේයයි කියායි.
´´ඇවැත්නි, ඒ භික්‍ෂුවගේ කීම යහපතැයි කියා පිළිගත යුතුයි. ඒ අනුව සතුටුවිය යුතුයි. යහපතැයි ඒ කීම පිළිගෙන ඒ අනුව සතුටුව (එම ප්‍රශ්නයෙන්ද සෑහීමට පත් නොවේ නම්) මතුද ප්‍රශ්නයක් ඇසිය යුතුයි.
´´මේ විඤ්ඤාණ සහිතවූ කයෙහිද, බාහිරවූ සියථ ආරම්මණයන්හිද, කෙසේ දන්නාවූ, කෙසේ දක්නාවූ, ආයුෂ්මතුන්ගේ මමය මාතේයයි ගන්නාවූ මානානුශයයෝ මැනවින් උදුරා දමන ලද්දාහුද? කියායි.
14. ´´මහණෙනි, ක්‍ෂීණාශ්‍රවවූ, වැස නිමවන ලද බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාව ඇති, කටයුතු දෑ කොට අවසන්වූ, බහා තබනලද බර ඇති, පැමිණි තමාගේ අත්‍ර්‍ථය ඇති, ක්‍ෂය කළ භව බැඳුම් ඇති, මැනවින් දැන මිදුනාවූ භික්‍ෂුවගේ විසඳීම් මේ ආකාර වෙයි.
´´ඇවැත්නි, ´මම වනාහි පෙර ගිහිව වසන්නේ නොදන්නෙක් වීමි. ඒ මට තථාගතයන් වහන්සේ හෝ තථාගත ශ්‍රාවක කෙනෙක් හෝ දහම් දෙසූහ, මම ඒ ධර්‍මය අසා, තථාගතයන් වහන්සේ කෙරෙහි ශ්‍රද්ධාව ලැබුවෙමි. ඒ ශ්‍රද්ධා ලාභයෙන් යුක්තවූ ඒ මම මෙසේ සිතීමි. කෙලෙස් දූවිලි වැදෙන මගවූ, ගිහිගෙයි විසීම අවහිරයකි. පැවිද්ද (නිදහස්වූ) අවකාශ ඇතියෙයි ගිහිගෙහි වසන්නහු විසින් ඒකාන්තයෙන් සම්පූර්‍ණවූ, ඒකාන්තයෙන් පිරිසිදුවූ, ලියවන ලද හක්ගෙඩියක් මෙන් පිරිසිදුවූ බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාවෙහි හැසිරෙන්ට පහසු නොවේ. මම කෙස් රැවුල් බා කසාවත් හැඳ ගිහිගෙන් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදි වන්නෙම් නම් ඉතා යහපත්ය´ කියායි.
´´ඇවැත්නි, ´ඒ මම පසු කාලයෙහි ස්වල්පවූ හෝ මහත්වූ හෝ වස්තුව හැර, ස්වල්පවූ හෝ මහත්වූ හෝ නෑ සමූහයා හැර, කෙස් රැවුල් බා කසාවත් හැඳ ගිහිගෙයින් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවීමි.
15. ´´මෙසේ පැවිදිවූ ඒ මම භික්‍ෂූනගේ ශික්‍ෂාවෙන් හා ආජීවයෙන් යුක්තවූයේ, ප්‍රාණාතය හැර, ප්‍රාණාතයෙන් වෙන්වූයේ වෙමි. බහා තබන ලද දඬු ඇත්තේ, බහා තබන ලද අවි ඇත්තේ, ලජ්ජාවෙන් යුක්ත වූයේ, දයා සහිත වූයේ, සියලු ප්‍රාණීන් කෙරෙහි හිතානුකම්පා ඇතිව විසීමි.
´නුදුන් දෙය ගැණුම හැර, නුදුන් දෙය ගැණුමෙන් වෙන්වීමි. දුන් දෙය ගන්නේ, දුන් දෙය බලාපොරොත්තු වන්නේ, සොර සිත් රහිතවූ, පිරිසිදු වූවෙක්ව විසීමි.
´මෛථුන සේවනය දුරු කොට, මෛථුන නම්වූ ග්‍රාම ධර්‍මයෙන් වෙන්වූයේ බ්‍රහ්මචාරී වීමි. මුසාවාදය හැර මුසාවාදයෙන් වෙන්වූයේ වීමි. සත්‍යය කියන්නෙක්, සත්‍යයෙන් සත්‍යය ගලපන්නෙක්, ස්ථිර කථා ඇත්තෙක්, ඇදහිය යුතු කථා ඇත්තෙක්, ලෝකයාට බොරු නොකියන්නෙක් වීමි. කේළාම් වචනය හැර කේළාම් වචනයෙන් වෙන්වූයේ විමි. මොවුන්ගේ භේදය පිණිස මෙතනින් අසා එතැන නොකියන්නෙක්. ඔවුන්ගේ භෙදය පිණිස, එතනින් අසා මෙතැන නොකියන්නෙක්, මෙසේ වෙන්වූවන්ගේ සමගිය ඇතිකරන්නෙක්, සමගිවූවන්ගේ සමගිය තව තවත් දියුණු කරන්නෙක්, සමගියෙහි ඇළුනෙක්, සමගියෙහි යෙදුනෙක්, සමගියෙහි සතුටු වූවෙක්, සමගිය ඇතිකරන්නාවූ වචනය කියන්නෙක් වීමි.
´පරුෂ වචනය හැර, පරුෂ වචනයෙන් වෙන්වූයේ වීමි. යම් ඒ වචනයක් ප්‍රිය වේද, කණට මිහිරි වේද, ප්‍රෙම කළයුතුද, හද පතුළටම යන සුළුද, පුරවැසියන් විසින් ව්‍යවහාර කරන්නේද, බොහෝ දෙනා කැමතිවන්නහුද, බොහෝ දෙනාගේ මන වඩන්නේද, එබඳුවූ වචනය කියන්නෙක් විමි.
´හිස් වචන කීම හැර, හිස් වචන කීමෙන් වෙන්වූයේ වීමි. සුදුසු කාලයෙහි කියන සුළුවූ, සිදුවූ දෙය කියන සුළුවූ, අත්‍ර්‍ථවත් දෙය කියන සුළුවූ, ධර්‍මයෙන් යුත් දෙය කියන සුළුවූ, විනයෙන් යුත් දෙය කියන සුළුවූ, විනයෙන් යුත් දෙය කියන සුළුවූ, නිධානයක් මෙන්වූ, සිතේ තබා ගැනීමට සුදුසුවූ, සුදුසු කල්හි කරුණු සහිතව අත්‍ර්‍ථවත්වූ, ප්‍රමාණවත් වචන කියන්නෙක් වීමි.
16. ´ඒ මම පැලවෙන්නාවූ නිල් තණ පැලෑටි යනාදිය කැඩීමෙන්, බිඳීමෙන් වෙන්වූයේ වීමි. රාත්‍රි භෝජනයෙන් වැළකුණේ ඒක භක්තික වීමි. නැටීම්, ගැයීම්, වැයීම්, විසුළු දැකීමෙන් වෙන්වූයේ වීමි. සැරසීමට හා අලංකාරයට කරුණුවූ මල් ගඳ විලවුන් දැරීමෙන් වෙන්වූයේ වීමි. උස් ආසන මහ ආසන වලින් වෙන්වූයේ වීමි. රන්, රිදී (මසු, කහවණු) පිළිගැන්වීමෙන් වෙන්වූයේ වීමි. අමු ධාණ්‍ය පිළිගැනීමෙන් වෙන් වූයේ වීමි. අමු මස් පිළිගැනීමෙන් වෙන්වූයේ වීමි. ස්ර්‍ත්‍රන් හා කණ්‍යාවන් පිළිගැනීමෙන් වෙන්වූයේ වීමි. දාසි, දාසයන් පිළිගැනීමෙන් වෙන් වූයේ වීමි. එළුවන්, බැටළුවන් පිළිගැනීමෙන් වෙන් වූයේ වීමි. කුකුලන්, හූරන් පිළිගැනීමෙන් වෙන් වූයේ වීමි. ඇත්, ගව, අස්, වෙළඹුන් පිළිගැනීමෙන් වෙන් වූයේ වීමි. කෙත්, වත් පිළිගැනීමෙන් වෙන් වූයේ වීමි. දූතයන් විසින් කරණු ලබන පණිවුඩ පණත් ගෙණ යාමෙන් වෙන්වූයේ වීමි. තරාදි, ලොහො, සේරු, ආදියෙන් කරණ සොර වෙළඳාමෙන් වෙන් වූයේ වීමි.´
´අල්ලස් ගැනීම්, රැවටුම්, රන් වැනි දෙය රන්ය යනාදීන් කරණ වඤ්චා යන මේ වංකකම් වලින් වෙන්වූයේ වීමි.
´අත් පා කැපීම්, මැරීම්, බැඳීම්, සැඟවී මුළාකිරීම්, ගම් පැහැරීම්, බලයෙන් ගැනීම්, ආදියෙන් වෙන්වූයේ වෙමි.
17. ´ඒ මම කයට පොහොනා තරම්වූ සිවුරෙන්ද, කුසට පොහොනා තරම්වූ පිණ්ඩපාතයෙන්ද සතුටු වූයේ වීමි. යම් යම් තැනකට ගියෙම්ද (සිවුරු පිරිකර) රැගෙණම ගියෙමි. යම්සේ පක්‍ෂියෙක් තෙම, යම් යම් තැනකට පියාඹා යේද, පියාපත් බර සහිතවම පියාඹා යේ. ඇවැත්නි, එපරිද්දෙන්ම මම කය පොහෝනා සිවුරින්, කුස පොහෝනා පිණ්ඩපාතයෙන් සතුටුවූයේ වීමි. යම් යම් තැනකට ගියෙම්ද, (ඒ ඒ තැනට සිවුරු පිරිකර) රැගෙනම ගියෙමි.
18. ´ඒ මම මේ ආය්‍ර්‍යවූ ශිලස්කන්‍ධයෙන් සමන්විතවූයේ, ආධ්‍යාත්මිකවූ නිවැරදි සුවය වින්දෙමි.
´ඒ මම ඇසින් රූප දැක නිමිති වශයෙන් නොගන්නේ, අනු ව්‍යඤ්ජන වශයෙන් නොගන්නේ වීමි. යම් හෙයකින් ඒ නිමිති ගැණීම හේතුකොට ගෙණ චක්ඛුන්‍ද්‍රිය අසංවර කළවුන් අනුව ලොභය හා දොම්නස් නම්වූ පවිටු අකුසල ධර්‍මයෝ වහනය වෙත්ද, එහෙයින් ඇසේ සංවරය පිණිස, පිළිපැද්දෙමි. ඇස රැක්කෙමි. ඇසෙහි සංවරයට පැමිණියෙමි. කණින් ශබ්දය අසා ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ, කුඩා ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ වීමි. යම් හෙයකින් ඒ නිමිති ගැණීම හේතුකොට ගෙණ සෝතෙන්‍ද්‍රිය අසංවර කළවුන් අනුව ලොභ දෝස යන පවිටු අකුසල ධර්‍මයන් වහනය වෙත්ද, එහෙයින් ඔහුගේ සංවරය පිණිස පිළිපැද්දෙමි. නාසයෙන් ගන්‍ධය දැන ලකුණු වශයෙන් කුඩා ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ වීමි. යම් හෙයකින් ඒ ලකුණු වශයෙන් කුඩා ලකුණු වශයෙන් ගැණීම හේතුකොට ගෙණ ාණෙන්‍ද්‍රිය ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ කුඩා ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ වීමි. යම් හෙයකින් ඒ නිමිති ගැණීම හේතුකොට ගෙණ ාණෙන්‍ද්‍රිය අසංවර කළවුන් අනුව ලොභ දෝස යන පවිටු අකුසල ධර්‍මයන් වහනය වෙත්ද, එහෙයින් ඔහුගේ සංවරය පිණිස පිළිපැද්දෙමි. දිවෙන්ද රස විඳ ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ, කුඩා ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ වීමි. යම් හෙයකින් ඒ ලකුණු වශයෙන් ගැනීම, කුඩා ලකුණු වශයෙන් ගැනීම හේතුකොට ගෙණ ජිව්හෙන්‍ද්‍රිය ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ කුඩා ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ වීමි. යම් හෙයකින් ඒ නිමිති ගැණීම හේතුකොට ගෙණ ජිව්හෙන්‍ද්‍රිය අසංවර කළවුන් අනුව ලොභ දෝස යන පවිටු අකුසල ධර්‍මයන් වහනය වෙත්ද, එහෙයින් ඔහුගේ සංවරය පිණිස පිළිපැද්දෙමි. කයින් ස්පර්‍ශය ස්පර්‍ශකොට ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ, කුඩා ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ වීමි. යම් හෙයකින් ඒ නිමිති ගැණීම හේතුකොට ගෙණ කායෙන්‍ද්‍රිය ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ කුඩා ලකුණු වශයෙන් නොගන්නේ වීමි. යම් හෙයකින් ඒ නිමිති ගැණීම හේතුකොට ගෙණ කායෙන්‍ද්‍රිය අසංවර කළවුන් අනුව ලොභ දෝස යන පවිටු අකුසල ධර්‍මයන් වහනය වෙත්ද, එහෙයින් ඔහුගේ සංවරය පිණිස පිළිපැද්දෙමි. මනසින් ධර්‍මය (ධර්‍මාලම්බනය) දැන නිමිති වශයෙන් නොගන්නේ, අනු ව්‍යඤ්ජන වශයෙන් නොගන්නේ වීමි. යම් හෙයකින් ඒ නිමිති ගැනීම හේතුකොට මනින්‍ද්‍රිය අසංවර කළවුන් අනුව ලොභය හා දොම්නස නම් පවිටු අකුශල ධර්‍මයෝ වහනය වෙත්ද, එහෙයින් සිතේ සංවරය පිණිස පිළිපැද්දෙමි. මනින්‍ද්‍රිය රැක්කෙමි. මනින්‍ද්‍රියෙහි සංවරයට පැමිණියෙමි. ඒ මම මේ ආය්‍ර්‍යවූ ඉන්ද්රිය සංවරයෙන් යුක්තවූයේ අධ්‍යාත්මිකවූ, කෙලෙස් හා අමිශ්‍රවූ, සුවය වින්දෙමි.
19. ´ඒ මම ඉදිරියට යාමෙහිද, ආපසු ඊමෙහිද, නුවණින් යුක්තවූයේ වීමි. ඉදිරිපස බැලීමෙහිද, හැරී බැලීමෙහිද නුවණින් යුක්තවීමි. (අත්පා) දිගු කිරීමෙහිද, හැකිලීමෙහිද නුවණින් යුක්තවීමි. සඟල සිවුර, පාත්‍ර සිව්රු දැරීමෙහිද නුවණින් යුක්තවීමි. අනුභව කිරීමෙහි, පීමෙහි, කෑමෙහි, රසවිඳ ගැන්මෙහි නුවණින් යුක්තවීමි. මල මූත්‍ර කිරීමෙහි නුවණින් යුක්තවීමි. යාමෙහි, සිටීමෙහි, හිඳීමෙහි, නිදීමෙහි, නිදි මැරීමෙහි, කීමෙහි, නිශ්ශබ්දවීමෙහි නුවණින් යුක්තවීමි.
´ඒ මම මේ ආය්‍ර්‍යවූ සීලස්කන්‍ධයෙන්ද සමන්විත වූයේ, මේ ආය්‍ර්‍යවූ ඉන්ද්රිය සංවරයෙන්ද සමන්විතවූයේ, මේ ආය්‍ර්‍යවූ සිහි නුවණින්ද යුක්තවූයේ, අරණ්‍යය, වෘක්‍ෂ මූලය, පර්‍වතය, කඳුරැළිය, ගිරිගුහාවය, සොහොනය, කැලෑවෙහිය, දුර සෙනසුනය, (අභ්‍යවකාසය), එලිමහනය, පිදුරුගොඩය යන වාවේක සෙනසුනක් භජනය කෙළෙමි.
20. ´ඒ මම සවස් කල පිණ්ඩපාතයෙන් පෙරළා අවුත් අරමිනිය ගොතා හිඳ, කය කෙළින් තබා, සිහිය පෙරටු කොට එලවා හුන්නෙමි. ඒ මම ස්කන්‍ධ ලෝකයෙහි ආශාව දුරුකොට, පහවූ ආශාවෙන් යුත් සිතින් විසීමි. ආශාවෙන් සිත පිරිසිදු කෙළෙමි. ක්‍රොධය හැර, ක්‍රොධයෙන් තොරවු සිත් ඇත්තේ, සියළු සත්ත්‍වයන් කෙරෙහි අනුකම්පා කරණ සුළුව විසීමි. ව්‍යාපාද දෝෂයෙන් සිත පිරිසිදු කෙළෙමි. ථීනමිද්ධය හැර, පහවූ ථීනමිද්ධය ඇත්තේ, ආලෝක සංඥාවෙන් යුක්තවූයේ, සිහියෙන් හා ප්‍රඥාවෙන් යුක්තවූයේ විසීමි. ථීනමිද්ධයෙන් සිත පිරිසිදු කෙළෙමි. උද්ධච්ච කුක්කුච්චය හැර ඇතුළත සංසිඳවූ සිත් ඇත්තේ, උද්ධච්ච කුක්කුච්ච රහිතව විසීමි. උද්ධච්ච කුක්කුච්චයෙන් සිත පිරිසිදු කෙළෙමි. විචිකිච්ඡාව හැර, එතර කළ විචිකිච්ඡා ඇත්තේ, සැක රහිත වූයේ විසීමි. කුශල ධර්‍මයන්හි වූ සැකයෙන් සිත පිරිසිදු කෙළෙමි.
21. ´ඒ මම මේ ප්‍රඥාව දුර්‍වල කරන්නාවූ, සිත කිලිටි කරන්නාවූ, පඤ්ච නීවරණයන් හැර, කාමයන්ගෙන් වෙන්ව, අකුශල ධර්‍මයන්ගෙන් වෙන්ව, විතර්‍ක සහිතවූ, විචාර සහිතවූ, විවේකයෙන් හටගත් ප්‍රීති සුඛ ඇති, ප්‍රථම ධ්‍යානයට පැමිණ විසීමි. විතර්‍ක විචාරයන්ගේ සංසිඳීමෙන්, ඇතුළත පහදවන්නාවූ, සිත එකඟ කරන්නාවූ, විතර්‍ක රහිතවූ, විචාර රහිතවූ, සමාධියෙන් හටගත් ප්‍රීති සුඛය ඇති, දුතියධ්‍යානයට පැමිණ විසීමි. ප්‍රීතියෙන්ද, වෙන්වීමෙන්, උපෙත්‍ෂා සහිතවූයේ විසීමි. සිහියෙන් යුක්තවූයේ, ප්‍රඥාවෙන් යුක්තවූයේ, සුඛයද කයින් වින්දෙමි. උපෙක්‍ෂා සහිතවූයේ, සිහියෙන් යුක්තවූයේ, සුවසේ වෙසේයයි ඒ යම් ධ්‍යානයකට ආය්‍ර්‍යයෝ කියත්ද, ඒ තෘතීයධ්‍යානයට පැමිණ විසීමි. සුඛයද පහ කිරීමෙන්, දුක්ඛයද පහ කිරීමෙන්, පළමුවම සොම්නස්, දොම්නස් දෙදෙනාගේ දුරු කිරීමෙන්, දුක්ද නොවූ, සැපද නොවූ, උපෙක්‍ෂාවෙන් හා සිහියෙන් පිරිසිදුවූ චතුර්ථ ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කෙළෙමි.
´ඒ මම මෙසේ සිත සමාධිගතවූ කල්හි, පිරිසිදුවූ කල්හි, කෙලෙස් රහිතවූ කල්හි, උපක්ලේෂ රහිතවූ කල්හි, මෘදුවූ කල්හි, කර්‍මණයවූ කල්හි, නිශ්චලවූ කල්හි, නොසැලෙන බවට පැමිණියාවූ කල්හි, ආශ්‍රවයන්ගේ ක්‍ෂය කිරීම පිණිස සිත නැමීමි.
´ඒ මම මේ දුකයයි තත්වූ පරිදි දැනගත්තෙමි. මේ දුක්ඛ සමුදය (දුක් ඉපදීමේ හේතුව) යයි තත්වූ පරිදි දැනගත්තෙමි. මේ දුක්ඛ නිරෝධය (දුක් නැතිවීම) යයි තත්වූ පරිදි දැන ගත්තමෙි. මේ දුක්ඛ නිරෝධ ගාමිණී ප්‍රතිපදාව (දුක් නැති කිරීමේ ප්‍රතිපත්තිය) යයි තත්වූ පරිදි දැනගත්තෙමි. මේ ආශ්‍රවයෝයයි තත්වූ පරිදි දැනගත්තෙමි. මේ ආශ්‍රව ඉපදීමේ හේතුව (ආසව සමුදය) යයි තත්වූ පරිදි දැන ගත්තෙමි. මේ ආශ්‍රව නැතිවීම (ආසව නිරෝධ) යයි තත්වූ පරිදි දැනගත්තෙමි. මේ ආශ්‍රව නිරෝධයට යන ප්‍රතිපදාව (ආසව නිරෝධ ගාමිණී පටිපදා) යයි තත්වූ පරිදි දැන ගත්තෙමි.
23. ´මෙසේ දන්නාවූ, මෙසේ දක්නාවූ මාගේ සිත කාමාශ්‍රවයන්ගෙන්ද මිදුනේය. භවාශ්‍රවයන්ගෙන්ද මිදුනේය. අවිද්‍යාශ්‍රවයන්ගෙන්ද සිත මිදුනේය. මිදීමෙහි මිදුනේය යන නුවණ පහළවිය. නැවත නැවත ඉපදීම නැතිවිය. බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාව වැස නිමවන ලදී, කටයුතු දෑ කරණ ලදී. මේ (දුක් නැතිකිරීම) මින් මතු කළ යුත්තක් නැතැයි දැන ගතිමි.
´´ඇවැත්නි, ´මේ විඤ්ඤාණ සහිත කයෙහිද, බාහිරවූ සියළු නිමිතින්ද, මෙසේ දන්නාවූ, මෙසේ දක්නාවූ, මාගේ මමය, මාගේයයි ගන්නා මානානුශයෝ මැනවින් උපුටා දමන ලදහ.´ කියායි.
24. ´´ඇවැත්නි, ඒ භික්‍ෂුවගේ කීම යහපතැයි කියා පිළිගත යුතුයි. ඒ අනුව සතුටුවිය යුතුයි. යහපතැයි ඒ කීම පිළිගෙන ඒ අනුව සතුටුව මෙසේ කියයුතු වන්නේය. යම් හෙයකින් එබඳු ආයුෂ්මත්වූ බ්‍රහ්මචාරී කෙනෙක් දකිමුද, ඇවැත්නි, එය අපට ලාභයකි. ඇවැත්නි, එය අපට මනාවූ ලාභයකි.´´
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. සතුටුවූ ඒ භික්‍ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගේ වචනය පිළිගත්තාහුය.
දෙවෙනි ඡබ්බිසොධන සූත්‍රය නිමි.
උපුටා ගැනීම - උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය ( dahamsithum.wordpress )