ත්‍රිපිටක පොත් වහන්සේ/සූත්‍ර පිටකය/මජ්ක්ධීම නිකාය/බහුධාතුක සූත්‍රය
1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර අනේපිඬු සිටුහු විසින් කරවනලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, ´මහණෙනි,´ කියා භික්‍ෂූන්ට කථාකළහ. ´ස්වාමීනි´ කියා ඒ භික්‍ෂූහු, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
2. ´´මහණෙනි, යම්කිසි බියක් උපදීනම්, ඒ සියල්ල බාලයා කෙරෙන් උපදී. පණ්ඩිතයා කෙරෙන් නූපදී. යම්කිසි උවදුරක් උපදීනම්, ඒ සියල්ල බාලයා කෙරෙන් උපදී. පණ්ඩිතයා කෙරෙන් නූපදී. යම්කිසි විපත්තියක් වේනම්, ඒ සියල්ල බාලයා කෙරෙන් උපදී. පණ්ඩිතයා කෙරෙන් නූපදී.
´´මහණෙනි, යම්කිසි බටකොළ සෙවිලි කළ ගෙයක් හෝ, තණකොළ සෙවිලි කළ ගෙයක් හෝ ගිනි ඇවිලුනේ යම්සේ ගේ මුදුන් දවාද, සුනු පිරියම් කළ වෙසෙන තැන්ද, අගුළු ගැසූ දොරවල්ද, වසනලද වාතකවුළුද යන සියල්ල අළු කෙරේද, එසේම මහණෙනි, යම්කිසි බියක් උපදීනම් ඒ සියල්ල බාලයා කෙරෙන් උපදී. පණ්ඩිතයා කෙරෙන් නූපදී. යම්කිසි උපද්‍රවයක් උපදීනම්, ඒ සියල්ල බාලයා කෙරෙන් උපදී. පණ්ඩිතයා කෙරෙන් නූපදී. යම්කිසි විපත්තියක් වේනම්, ඒ සියල්ල බාලයා කෙරෙන් උපදී. පණ්ඩිතයා කෙරෙන් නූපදී.
3. ´´මහණෙනි, මෙසේ බාලතෙම බිය සහිතවේ. පණ්ඩිතතෙමේ බිය රහිතවේ. බාලතෙමේ උවදුරු සහිතවේ. පණ්ඩිතතෙමේ උවදුරු රහිතවේ. බාලතෙමේ විපත්ති සහිතවේ. පණ්ඩිතතෙමේ විපත්ති රහිතවේ.
´´මහණෙනි, පණ්ඩිතයා කෙරෙන් (ඇතිවන) බියක් නැත. පණ්ඩිතයා කෙරෙන් (ඇතිවන) උවදුරක් නැත. පණ්ඩිතයා කෙරෙන් (ඇතිවන) විපතක් නැත. මහණෙනි, එහෙයින් මෙහිදී විමසා කටයුතු කරන පණ්ඩිතයෝ වෙමුයයි මහණෙනි, මෙසේ වනාහි තොප විසින් හික්මිය යුතුය´´ යි වදාළ සේක.
4. මෙසේ වදාළ කල්හි ආයුෂ්මත් ආනන්‍ද ස්ථවිර තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙසේ සැළකෙළේය. ´´ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි මහණතෙමේ විමසා කටයුතු කරන පණ්ඩිතයෙකැයි කීමට සුදුසුවේද?´´ යනුයි.
´´ආනන්‍දය, යම්තැනක පටන් මහණතෙමේ (අටළොස්) ධාතු දැනීමෙහි දක්‍ෂවේද, ආයතන දැනීමෙහි දක්‍ෂවේද, පටිච්ච සමුප්පාදය දැනීමෙහි දක්‍ෂවේද, කරුණු නොකරුණු දැනීමෙහි දක්‍ෂවේද, ආනන්‍දය, මෙපමණකින් භික්‍ෂුතෙම විමසීමෙන් කටයුතු කරන පණ්ඩිතයෙකැයි කීමට සුදුසුවේ.´´
5. ´´ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි භික්‍ෂුතෙම ධාතූන්හි දක්‍ෂයෙකැයි කීමට සුදුසුවේද?´´ ´´ආනන්‍දය, මේ ධාතූහු වනාහි මෙපමණ වෙති. චක්ඛු ධාතුය – රූප ධාතුය – චක්ඛු විඤ්ඤාණ ධාතුය – සොත ධාතුය – සද්ද ධාතුය – සොත විඤ්ඤාණ ධාතුය – ාණ ධාතුය – ගන්‍ධ ධාතුය – ගන්‍ධ විඤ්ඤාණ ධාතුය – ජිව්හා ධාතුය – රස ධාතුය – ජිව්හා විඤ්ඤාණ ධාතුය – කාය ධාතුය – ඵොට්ඨබ්බ ධාතුය – කාය විඤ්ඤාණ ධාතුය – මනො ධාතුය – ධම්ම ධාතුය – මනො විඤ්ඤාණ ධාතුය කියායි. ආනන්‍දය, මේ අටලොස් ධාතූන් යම්තැනක පටන්කොට දනීද, දකීද, ආනන්‍දය, මෙපමණකිනුදු මහණතෙමේ ධාතූන්හි දක්‍ෂයෙකැයි කීමට සුදුසුය.
6. ´´ස්වාමීනි, යම්සේ ධාතූන්හි දක්‍ෂ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසු අනික් ක්‍රමයකුදු ඇත්තේද?´´ ´´ආනන්‍දය, ඇත්තේය. ආනන්‍දය, මේ ධාතූහු සදෙනෙක් වෙති. පඨවි ධාතුය – ආපො ධාතුය – වායො ධාතුය – තෙජො ධාතුය – ආකාස ධාතුය – විඤ්ඤාණ ධාතුය කියායි.
´´ආනන්‍දය, මේ සය වැදෑරුම් ධාතූන් යම්තැනක පටන්කොට දනීද? දකීද? මෙපමණකිනුදු ආනන්‍දය, ධාතූන්හි දක්‍ෂවූ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසුවෙයි.´´
7. ´´ස්වාමීනි, යම්සේ ධාතූන්හි දක්‍ෂ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසු අනික් ක්‍රමයකුදු ඇත්තේද?´´ ´´ආනන්‍දය, වන්නේය. ආනන්‍දය, මේ ධාතූහු සය දෙනෙක් වෙති. සුඛ ධාතු, දුක්ඛ ධාතු, සොමනස්ස ධාතු, දොමනස්ස ධාතු, උපෙක්ඛා ධාතු, අවිජ්ජා ධාතු කියායි. ආනන්‍දය, මේ සය වැදෑරුම් ධාතූන් යම්තැනක පටන්කොට දනීද, දකීද, ආනන්‍දය, මෙපමණකිනුදු ධාතූන්හි දක්‍ෂවූ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසුවෙයි.´´
8. ´´ස්වාමීනි, යම්සේ ධාතූන්හි දක්‍ෂ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසු අනික් ක්‍රමයකුදු ඇත්තේද?´´ ´´ඇත්තේය, ආනන්‍දය, මේ ධාතූහු සය දෙනෙක් වෙති. කාම ධාතු, නෙක්ඛම්ම ධාතු, ව්‍යාපාද ධාතු, අව්‍යාපාද ධාතු, විහෙසා ධාතු, අවහෙසා ධාතු කියායි. ආනන්‍දය, මේ ධාතූන් යම්තැනක පටන්කොට දනීද, දකීද, ආනන්‍දය, මෙපමණකිනුදු මහණතෙමේ ධාතූන්හි දක්‍ෂවූ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසුවෙයි.´´
9. ´´ස්වාමීනි, යම්සේ ධාතූන්හි දක්‍ෂ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසු අනික් ක්‍රමයකුදු ඇත්තේද?´´ ´´ ආනන්‍දය, ඇත්තේය, මේ තුන් වැදෑරුම් ධාතූහු වෙත්. කාම ධාතුය, රූප ධාතුය, අරූප ධාතුය, කියායි. ආනන්‍දය, මේ තුන් වැදෑරුම් ධාතූන් යම්තැනක පටන්කොට දනීද, දකීද, ආනන්‍දය, මෙපමණකිනුදු මහණතෙමේ ධාතූන්හි දක්‍ෂවූ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසුවේය.´´ යනුයි
10. ´´ස්වාමීනි, යම්සේ ධාතූන්හි දක්‍ෂ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසු අනික් ආකාරයකුදු ඇත්තේද?´´ ´´ ආනන්‍දය, ඇත්තේය, ආනන්‍දය, මේ ධාතූහු දෙදෙනෙක් වෙති. සඞ්සත ධාතුය, අසඞ්කත ධාතුය කියායි. ආනන්‍දය, මේ ධාතූන් දෙදෙන යම්තැනක පටන්කොට දනීද, දකීද, ආනන්‍දය, මෙපමණකිනුදු මහණතෙමේ ධාතූන්හි දක්‍ෂවූ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසුවෙයි.´´
11. ´´ස්වාමීනි, කොපමණකින් ආයතනයන්හි දක්‍ෂවූ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසුද?´´ ´´ආනන්‍දය, මේ අධ්‍යාත්මික, බාහිර ආයතනයෝ සදෙනෙක් වෙති. ඇසද, රූපයද, කණද, ශබ්දයද, නාසයද, ගන්‍ධයද, දිවද, රසයද, කයද, ස්පර්‍ශයද, සිතද, ධර්‍මාරම්මණයෝද කියායි. ආනන්‍දය, මේ සවැදෑරුම්වූ අධ්‍යාත්මික බාහිර ආයතනයන් යම්තැනක පටන්කොට දනීද, දකීද, ආනන්‍දය, එපමණකින් ආයතනයන්හි දක්‍ෂවූ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසුය.
12. ´´ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි පටිච්චසමුප්පාදයෙහි දක්‍ෂවූ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසුටව්ද?´´ ´´ආනන්‍දය, මේ ශාසනයෙහි මහණතෙම මෙසේ දැනගනීද, මෙය ඇති කල්හි මෙය වේ. මොහුගේ ඉපදීමෙන් මෙය උපදී. මෙය නැති කල්හි මෙය නොවේ. මොහුගේ නිරුද්ධවීමෙන් මෙය නිරුද්ධවේ. එනම්, අවිද්‍යාවගේ හේතුවෙන් සංස්කාරයෝ වෙති. සංස්කාර හේතුවෙන් විඤ්ඤාණය වේ. විඤ්ඤාණය හේතුවෙන් නාමරූප වේ. නාමරූප හේතුවෙන් ෂඩායතන වේ. ෂඩායතන හේතුවෙන් ස්පර්‍ශය වේ. ස්පර්‍ශ හේතුවෙන් වේදනාව වේ. වේදනා හේතුවෙන් තෘෂ්ණාව වේ. තෘෂ්ණා හේතුවෙන් දැඩිකොට ගැනීම වේ. දැඩිකොට ගැනීම් හේතුවෙන් භවය වේ. භව හේතුවෙන් ජාතිය වේ. ජාති හේතුවෙන් ජරා මරණද, සෝක, පරිදේව, දුක්, දොම්නස්, උපායාසයෝද හටගනිත්. මෙසේ මේ තනි දුක් සමූහයා ඇතිවීම වේ.
´´අවිද්‍යාව ඉතිරිනොකොට නිරුද්ධ කිරීමෙන්ම සංස්කාර නිරෝධයවේ. සංස්කාර නිරෝධයෙන් විඤ්ඤාණ නිරෝධයවේ. විඤ්ඤාණ නිරෝධයෙන් නාමරූප නිරෝධයවේ. නාමරූප නිරෝධයෙන් සළායතන නිරෝධයවේ. සළායතන නිරෝධයෙන් ඵස්ස නිරෝධයවේ. ඵස්ස නිරෝධයෙන් වේදනා නිරෝධයවේ. වේදනා නිරෝධයෙන් තණ්හා නිරෝධයවේ. තණ්හා නිරෝධයෙන් උපාදාන නිරෝධයවේ. උපාදාන නිරෝධයෙන් භව නිරෝධයවේ. භව නිරෝධයෙන් ජාති නිරෝධයවේ. ජාති නිරෝධයෙන් ජරා, මරණ, සොක, පරිදේව, දුක්, දොම්නස්, උපාදානයෝ නිරුද්ධවෙත්. මෙසේ තනි දුඃඛ සමූහයාගේම නිරෝධය වේයයි (දැනගනීද) ආනන්‍දය, මෙතකින් වනාහි පටිච්චසමුප්පාදයෙහිවූ දක්‍ෂ භික්‍ෂුවකැයි කීමට සුදුසු වෙයි.´´
13. ´´ස්වාමීනි, කොපමණකින් වනාහි මහණ තෙමේ කාරණ අකාරණ දෙක්හි දක්‍ෂයෙකැයි කීමට සුදුසුවේද?´´ ´´ආනන්‍දය, මෙම ශාසනයෙහි මහණතෙමේ යම් හෙයකින් මාර්‍ග දෘෂටියෙන් යුත් පුද්ගලයෙක් වේද, (හෙතෙම) කිසියම් සංස්කාරයක් නිත්‍ය වශයෙන් ගන්නේ නම්, ඊට කරුණු නැතැයි, එසේ කීමට අවකාශයක්ද නැතැයි දන්නේද, යම් හෙයකින් පෘතග්ජනයෙක් තෙම කිසියම් සංස්කාරයක් නිත්‍ය වශයෙන් ගන්නේනම් ඊට කරුණු ඇත, අවකාශ ඇත්තේයයි දැනගනීද,
14. ´´යම්හෙයකින් මාර්‍ග දෘෂ්ටියෙන් යුත් පුද්ගලයෙක් තෙම කිසියම් සංස්කාරයක් සැප වශයෙන් ගන්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම් හෙයකින් පෘතග්ජනතෙමේ කිසියම් සංස්කාරයක් සැප වශයෙන් ගන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
15. ´´යම්හෙයකින් මාර්‍ග දෘෂ්ටියෙන් යුත් පුද්ගලතෙමේ කිසියම් ධර්‍මයක් ආත්ම වශයෙන් ගන්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම් හෙයකින් පෘතග්ජනතෙමේ කිසියම් ධර්‍මයක් ආත්ම වශයෙන් ගන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
16. ´´යම්හෙයකින් මාර්‍ග දෘෂ්ටියෙන් යුක්තවූ පුද්ගලතෙමේ මව ජීවිතයෙන් තොර කරන්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම් හෙයකින් පෘතග්ජනතෙමේ මව ජීවිතයෙන් තොර කරන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් මාර්‍ග දෘෂ්ටියෙන් යුත් පුද්ගලතෙමේ පියා ජීවිතයෙන් තොර කරන්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම් හෙයකින් පෘතග්ජනතෙමේ පියා ජීවිතයෙන් තොර කරන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් මාර්‍ග දෘෂ්ටියෙන් යුත් පුද්ගලතෙමේ රහතුන් වහන්සේ ජීවිතයෙන් තොර කරන්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම් හෙයකින් පෘතග්ජනතෙමේ රහතුන් වහන්සේ ජීවිතයෙන් තොර කරන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
17. ´´යම්හෙයකින් මාර්‍ග දෘෂ්ටියෙන් යුත් පුද්ගලයෙක් තෙම (වධක චේතනාවෙන්) දුෂ්ටවූ සිත් ඇත්තේ, තථාගත ශරීරයෙහි ලේ සොලවන්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම් හෙයකින් පෘතග්ජනතෙමේ (වධක චේතනාවෙන්) දුෂ්ටවූ සිත් ඇත්තේ, තථාගත ශරීරයෙහි ලේ සොලවන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් මාර්‍ග දෘෂ්ටියෙන් යුත් පුද්ගලයෙක් තෙම සංයා භේද කරන්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම් හෙයකින් පෘතග්ජනතෙමේ සංයා භේද කරන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් මාර්‍ග දෘෂ්ටියෙන් යුත් පුද්ගලතෙමේ (තථාගතයන් හර) අනිකෙකු (තමාගේ) ශාස්තෘවරයායයි කියන්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැන ගනීද, යම් හෙයකින් පෘතග්ජනතෙමේ අනිකෙකු ශාස්තෘවරයායයි කියන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
19. ´´යම්හෙයකින් එක් ලෝක ධාතුවක අර්‍හත්වූ සම්‍යක් සම්බුදුවරයන් වහන්සේලා දෙනමක් නොපසු පෙරටුව (එකවර) උපදින්නාහු නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද,
´´යම් හෙයකින් එක් ලෝක ධාතුවක එකම අර්‍හත්වූ සම්‍යක් සම්බුදුවරයන් වහන්සේ නමක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
20. ´´යම්හෙයකින් එක් ලෝක ධාතුවක සක්විකි රජවරු දෙදෙනෙක් නොපසු පෙරටුව (එකවර) උපදින්නාහු නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම් හෙයකින් එක් ලෝක ධාතුවක එක් සක්විති රජ කෙනෙක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
21. ´´ යම් හෙයකින් ස්ත්‍රියක් තොමෝ අර්‍හත්වූ සම්‍යක් සම්බුද්ධ වන්නී නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම් හෙයකින් පුරුෂයෙක් තෙම අර්‍හත්වූ සම්‍යක් සම්බුද්ධ වන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´ යම් හෙයකින් ස්ත්‍රියක් තොමෝ සක්විති රජ වන්නී නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම්හෙයකින් පුරුෂයෙක් තෙම සක්විති රජ වන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´ යම් හෙයකින් ස්ත්‍රියක් තොමෝ ශක්‍රබව කරන්නී නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම්හෙයකින් පුරුෂයෙක් තෙම ශක්‍ර බව කරන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´ යම් හෙයකින් ස්ත්‍රියක් තොමෝ මාර බව කරන්නී නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම්හෙයකින් පුරුෂයෙක් තෙම මාර බව කරන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´ යම් හෙයකින් ස්ත්‍රියක් තොමෝ බ්‍රහ්ම බව කරන්නී නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම්හෙයකින් පුරුෂයෙක් තෙම බ්‍රහ්ම බව කරන්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
22. ´´යම්හෙයකින් කාය දුෂ්චරිතයාගේ ඉෂ්ටවූ, කැමති වන්නාවූ, මන වඩන්නාවූ විපාකයෙක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම්හෙයකින් කාය දුෂ්චරිතයාගේ අනිෂ්ටවූ, අකාන්තවූ, අමනාපවූ විපාකයෙක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් වාග් දුෂ්චරිතයාගේ ඉෂ්ටවූ, කැමති වන්නාවූ, මන වඩන්නාවූ විපාකයෙක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම්හෙයකින් වාග් දුෂ්චරිතයාගේ අනිෂ්ටවූ, නොකැමැත්තාවූ, අමනාපවූ විපාකයක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් මනො දුෂ්චරිතයාගේ ඉෂ්ටවූ, කැමති වන්නාවූ, මනාපවූ විපාකයෙක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම්හෙයකින් මනො දුෂ්චරිතයාගේ අනිෂ්ටවූ, නොකැමැත්තාවූ අමනාපවූ, විපාකයක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් කාය සුචරිතයාගේ අනිෂ්ටවූ, නොකැමැත්තාවූ, අමනාපවූ විපාකයෙක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම්හෙයකින් කාය සුචරිතයාගේ ඉෂ්ටවූ, කැමැත්තාවූ, මනාපවූ විපාකයෙක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් වාග් සුචරිතයාගේ අනිෂ්ටවූ, නොකැමැත්තාවූ, අමනාපවූ විපාකයක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම්හෙයකින් වාග් සුචරිතයාගේ ඉෂ්ටවූ, කැමැත්තාවූ, මනාපවූ විපාකයක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් මනො සුචරිතයාගේ අනිෂ්ටවූ, නොකැමැත්තාවූ, අමනාපවූ විපාකයෙක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද, යම්හෙයකින් මනො සුචරිතයාගේ ඉෂ්ටවූ, කැමැත්තාවූ, මනාපවූ විපාකයෙක් උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
25. ´´යම්හෙයකින් කාය දුශ්චරිතයෙන් යුත් තැනැත්තේ ඒ හේතුවෙන් ශරීරය බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගතියයි කියනලද ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදින්නේනම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනී. යම්හෙයකින් කාය දුශ්චරිතයෙන් යුත් තැනැත්තේ ඒ හේතුවෙන් ශරීරය බිඳීමෙන් මරණින් මතු අපායය, දුගතියය, විනිපාතයයි කියන ලද නිරයෙහි උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
26. ´´යම්හෙයකින් වාග් දුශ්චරිතයෙන් යුක්තවූයේ ඒ හේතුවෙන් ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගතියයි කියනලද ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදින්නේනම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද. යම්හෙයකින් වාග් දුශ්චරිතයෙන් යුත් තැනැත්තේ ඒ හේතුවෙන් කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු අපාය, දුගතිය, විනිපාතයයි කියන ලද නිරයෙහි උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් මනො දුශ්චරිතයෙන් යුක්තවූයේ ඒ හේතුවෙන් ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගතියයි කියනලද ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදින්නේනම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද. යම්හෙයකින් මනො දුශ්චරිතයෙන් යුත් තැනැත්තේ ඒ හේතුවෙන් ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු අපායය, දුගතියය, විනිපාතයයි කියන ලද නිරයෙහි උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
27. ´´යම්හෙයකින් කාය සුචරිතයෙන් යුත් තැනැත්තේ ඒ හේතුවෙන් ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු අපායය, දුගතියය, විනිපාතයයි කියන ලද නිරයෙහි උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනී. යම්හෙයකින් කාය සුචරිතයෙන් යුත් තැනැත්තේ ඒ හේතුවෙන් ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගතියයි කියනලද ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදින්නේනම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනී,
28. ´´යම්හෙයකින් වාග් සුචරිතයෙන් යුත් තැනැත්තේ ඒ හේතුවෙන් කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු අපාය, දුගතිය, විනිපාතයයි කියන ලද නිරයෙහි උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද. යම්හෙයකින් වාග් සුචරිතයෙන් යුත් තැනැත්තේ ඒ හේතුවෙන් කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගතියයි කියනලද ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදින්නේනම් ඊට හේතූ ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද,
´´යම්හෙයකින් මනො සුචරිතයෙන් යුත් තැනැත්තේ ඒ හේතුවෙන් ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු අපායය, දුගතියය, විනිපාතයයි කියන ලද නිරයෙහි උපදින්නේ නම් ඊට කරුණු නැත. අවකාශ නැතැයි දැනගනීද.
29. ´´යම්හෙයකින් මනො සුචරිතයෙන් යුත් තැනැත්තේ ඒ හේතුවෙන් ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගතියයි කියනලද ස්වර්‍ග ලෝකයෙහි උපදින්නේනම් ඊට කරුණු ඇත. අවකාශ ඇතැයි දැනගනීද, ආනන්‍දය, මෙපමණකින් වනාහි මහණතෙම කරුණු නොකරුණු දෙක්හි දක්‍ෂයෙකැයි කීමට සුදුසු වේ.´´
30. මෙසේ වදාළ කල්හි ආයුෂ්මත් ආනන්‍ද ස්ථවිර තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැලකෙළේය. ´´ස්වාමීනි, ආශ්චය්‍ර්‍යයකි. ස්වාමීනි, අද්භූතයකි. ස්වාමීනි, මේ ධර්‍ම ක්‍රමය කුමක්ද?
´´ආනන්‍දය, එසේ නම් ඔබ මේ ධර්‍ම ක්‍රමය ´බහුධාතුක´ ධර්‍ම ක්‍රමයයිද (සිත්හි ලා) දරාගනුව. ´චතුපරිවට්ට´ ධර්‍ම ක්‍රමයයිද දරව. ධම්මාදාස ධර්‍ම ක්‍රමයයිද (ධර්‍මය නමැති කණ්නාඩිය) දරව. ´අමතදුන්‍දුභි´ ධර්‍ම ක්‍රමය (අමෘතය නමැති බෙරය) යයිද දරව. ´අනුත්තර සඞ්ගාම විජය´ ධර්‍ම ක්‍රමය (උසස්ම යුද්ධයෙන් ජය ගැනීම) යයි ද දරව.´´ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. ආයුෂ්මත් ආනන්‍ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගේ දේශනාවට සතුටුවිය.
පස්වෙනි බහුධාතුක සූත්‍රය නිමි.
උපුටා ගැනීම - උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය ( dahamsithum.wordpress )