ත්‍රිපිටක පොත් වහන්සේ/සූත්‍ර පිටකය/මජ්ක්ධීම නිකාය/මඛාදෙව සූත්‍රය
1. මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් සමයෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මිථිලා නම් නගරයෙහි මඛාදේව නම් අඹ උයනෙහි වැඩ වෙසෙත්. ඒ කාලයෙහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ එක්තරා තැනකදී සිනහ පහළ කෙළේය. එහිදී ආයුෂ්මත් අනඳ තෙරුන්හට මේ සිත පහළ විය. ´භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සිනහ පහළ කිරීමට හේතුව කිම? කරුණ කිම? කරුණක් නැති කල්හි තථාගතවරයෝ සිනහ පහළ නොකෙරෙත්ය´ කියාය.
එහිදී ආයුෂ්මත් ආනන්‍ඳ තෙමේ සිවුර ඒකාංශ කොට පොරවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දෙසට ඇඳිලි බැඳ භාග්‍යවතුන් ට මේ කාරණය කීය.
´´ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සිනහ පහළ කිරීමට හේතුව කිම? කරුණු කිම? තථාගතවරයෝ හේතුවක් නැතිව සිනහ පහළ නොකෙරෙති´´ යි කියාය.
2. ´´ආනන්‍දය, පෙර දවස මේ මිථිලා නගරයෙහිම මඛාදේව නම් රජෙක් වූයේය. ධාර්මිකවූ, ධර්‍මයෙන් රජකම් කරණ, ධර්‍මයෙහි පිහිටි මහ රජෙක්ව බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතියන් කෙරෙහිද, නියම් ගම් වැස්සන් කෙරෙහිද, ජනපද වැස්සන් කෙරෙහිද ධර්‍මයෙන් පිළිපදියි.
´´පක්‍ෂයෙහි තුදුස්වක් දිනයෙහිද, පසලොස්වක් දිනයෙහිද, අටවක් දිනයෙහිද සිල් සමාදන්ව වාසය කරයි.
´´ආනන්‍දය, ඒ කාලයෙහි අවුරුදු බොහෝ ගනනක්, අවුරුදු සිය ගනනක්, අවුරුදු දහස් ගනනක් ගතවීමෙන් පසු මඛාදේව රජතෙමේ හිස රැවුල් කපන්නාට කථා කෙළේය. ´යහලුව, යම් දවසක මාගේ හිසෙහි පැසුණු හිසකෙස් වූවාහුද එකල්හි මට කියව´ යි කීහ.
´´ආනන්‍දය, ´දේවයිනි, එසේය´ යි හිස රැවුල් කපන්නා මඛාදේව රජහට උත්තර දුන්නේය.
´´ආනන්‍දය, බොහෝ අවුරුදු, බොහෝ සියක් අවුරුදු, බොහෝ දහසක් අවුරුදු ගතවීමෙන් හිස රැවුල් කපන්නා මඛාදේව රජහුගේ හිසෙහි පැසුණු හිසකෙස් දිටීය. දැක මඛාදේව රජහට ´දේවයන්හට දේවදූතයෝ පහළ වූවාහුය. හිසෙහි පැසුණු හිසකෙස් දක්නා ලැබෙත්ය´ යි කීය. ´එසේ නම් යහළුව ඒ පැසුණු කෙස් අඬුවෙන් ප්‍රවේශම්ව උදුරා මාගේ අතෙහි තබව´ යි කීහ.
´´ආනන්‍දය, ´දේවයිනි, එසේයයි කියා ඇම්බැට්ට තෙමේ මඛාදේව රජහට උත්තර දී, ඒ පැසුණු කෙස් ප්‍රවේසමින් අඬුවෙන් උදුරා මඛාදේව රජහුගේ අතෙහි තැබීය.
´´ආනන්‍දය, එවිට රජවූ මඛාදේව තෙමේ ඇම්බැට්ටයාට ගම්වරක් දී, වැඩිමහල් පුත් කුමරුට කථාකොට මෙසේ කීය. ´දරුව කුමාරයිනි, මට දේවදුතයෝ පහළවූහ. හිසෙහි පැසුණු කෙස් දක්නා ලැබෙත්. මා විසින් මිනිස් කාම සම්පත් අනුභව කරණ ලදී. දැන් දිව්‍ය කාම සම්පත් සෙවීමට කාලය වෙයි.
´´දරුව කුමාරය, එව. නුඹ මේ රාජ්‍යය පිළිගනුව. මම වනාහි කෙස් රැවුල් කපා හැර කසාවත් හැඳ පොරවා ගිහි ගෙන් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදි වන්නෙමි. දරුව කුමාරය, එසේම නුඹත් යම් දවසක හිසෙහි පැසුණු හිසකෙස් දක්නෙහිද, එකල්හි ඇම්බැට්ටයාහට ගම්වරක් දී, දෙටු පුත් කුමරු යහපත් කොට රාජ්‍යයෙහි පිහිටුවා නොහොත් රජයෙන් අනුශාසනා කොට කෙස් රැවුල් කපාහැර කසාවත් හැඳ පොරවා ගිහිගෙන් නික්ම ශාසනයෙහි පැවිදිවෙව. යම් හෙයකින් මා විසින් පිහිටුවන ලද මේ යහපත් පැවැත්ම අනුව පවත්නෙහිය. නුඹ මාගේ (වංශයෙහි) අන්තිම පුරුෂයා නොවෙව.
´දරුව කුමාරය, (මාගේ) වංශයෙහි උපන් යම් පුරුෂයෙකුගේ කාලයෙහි මේ යහපත් පැවතුමගේ සිඳීම වෙයි නම් හෙතෙම ඔවුන්ගේ අන්තිම පුරුෂයා වෙයි. දරුව කුමාරය, එහෙයින් ඔබට මම මෙසේ කියමි. යම් හෙයකින් මා විසින් පිහිටුවන ලද මේ යහපත් පැවැත්ම අනුව පවත්නෙහිය. නුඹ මාගේ (වංශයෙහි) අන්තිම පුරුෂයා නොවෙව´ යි කීහ.
4.´´එතල්හි ආනන්‍දය, මඛාදේව රජතෙමේ ඇම්බැට්ටයාහට ගම්වර දී වැඩිමහල් පුත්කුමරු යහපත්ව රජයෙහි පිහිටුවා කෙස් රැවුල් කපාහැර කසාවත් හැඳ පොරවා මේ මඛාදේව අඹ උයනෙහිම ගිහිගෙන් නික්ම පැවිදිවූයේය.
´´හෙතෙම මෛත්‍රී සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කෙළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතරවැනි දිසාවදැයි, මෙසේ උඩද, යටද, සරසදැයි සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පැතිර පවත්නා බැවින් සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මෛත්‍රිය සමග පවත්නාවූ මහත්වූ උසස් බවට පැමිණියාවූ, ප්‍රමාණ නොකොට හැකිවූ වෛර නැත්තාවූ ක්‍රොධ රහිතවූ සිතින් පතුරුවා වාසය කෙළේය.
5. ´´කරුණාව සමග පැවැත්තාවූ සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ මහත් බවට පැමිණියාවූ අප්‍රමාණවූ වෛර නැත්තාවූ කරුණා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය. එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ, මහත් බවට පැමිණියාවූ, අප්‍රමාණවූ, වෛර නැත්තාවූ, මුදිතා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය. මුදිතාව සමග පැවැත්තාවූ සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ මහත් බවට පැමිණියාවූ, අප්‍රමාණවූ, වෛර නැත්තාවූ කරුණා සයගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය. එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ, මහත් බවට පැමිණියාවූ, අප්‍රමාණවූ, වෛර නැත්තාවූ, මුදිතා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය. උපෙක්‍ෂාව සමග පැවැත්තාවූ සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩද යටද සරසදැයි සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පැතිර පවත්නා බැවින් සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ උසස් බවට ගියාවූ ප්‍රමාණ කළ නොහැක්කාවූ, වෛර නැත්තාවූ ව්‍යාපාද නැත්තාවූ උපෙක්‍ෂා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කෙළේය.
6.´´ආනන්‍දය, මඛාදේව රජ තෙමේ වනාහි අසූහාර දහසක් අවුරුදු කුමාර ක්‍රීඩා කෙළේය. අසූහාර දහසක් අවුරුදු යුවරජකම කෙළේය. අසූහාර දහසක් අවුරුදු රජකම් කෙළේය. අසූහාර දහසක් අවුරුදු මේ මඛාදේව අඹ උයනෙහිම ගිහිගෙන් නික්ම පැවිදිව බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාවෙහි හැසුරුණේය. හෙතෙමේ සතර බ්‍රහ්ම විහාර ධර්‍මයන් වඩා ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මතු බ්‍රහ්ම ලෝකයට පැමිණියෙක් වූයේය.
´´ඉක්බිති ආනන්‍දය, මඛාදේව රජුගේ පුත්‍ර තෙමේ බොහෝ අවුරුදු බොහෝ සියක් අවුරුදු බොහෝ දහසක් අවුරුදු ඉක්මවා ඇම්බැට්ටයාහට කථා කෙළේය.
´යහලුව, යම් දිනක මාගේ හිසෙහි පැසුණූ කෙස් දක්නෙහිද? එවිට මට කියව´ යි කීය.
´´ආනන්‍දය, ´දේවයෙනි එසේය´ කියා ඇම්බැට්ට තෙමේ මඛාදේව රජුගේ පුත්‍රයාහට උත්තර දුන්නේය.
7. ´´ආනන්‍දය, බොහෝවූ අවුරුදු. බොහෝවූ සියක් අවුරුදු, බොහෝවූ දහස් අවුරුදු ඉක්ම ගිය තැන ඇම්බැට්ට තෙමේ මඛාදේව රාජ පුත්‍රයාගේ හිසෙහි පැසුණ හිසකේ දිටිය. දැක මඛාදේව රාජ පුත්‍රයාට ´දේවයන් වහන්සේට දේවදුතයෝ පහලවූහ. හිසෙහි පැසුණු හිසකේ දක්නා ලැබෙත්ය´ යි කීය.
´යහලුව, එසේ නම් ඒ පැසුණු හිසකේ ප්‍රවේශමෙන් අඬුවෙන් උදුරා මාගේ අතෙහි තබව´ යි කීය.
´´ආනන්‍දය, ´දේවයෙනි, එසේය කියා ඇම්බැට්ට තෙම මඛාදේව රාජ පුත්‍රයාහට උත්තර දී පැසුණු හිසකේ අඬුවෙන් ප්‍රවේශමෙන් උදුරා මඛාදේව රාජ පුත්‍රයාගේ අතෙහි තැබීය.
´´ඉක්බිති ආනන්‍දය, මඛාදේව රාජ පුත්‍ර තෙමේ ඇම්බැට්ටයාට ගම්වරක් දී, වැඩිමහල් පුත් කුමරුට කථාකොට, පුත්‍රය, කුමාරයෙනි, මා හට දෙවදූතයෝ පහලවූහ. හිසෙහි පැසුණු හිසකේ පෙණෙති. මා විසින් මිනිස් කාම සම්පත් විඳින ලදී. දැන් දිව්‍ය කාම සම්පත් සොයන්නට කාලය වෙයි. පුත්‍ර කුමාරය, එව. නුඹ මේ රාජ්‍යය බාර ගනුව. මම වනාහි කෙස් රැවුල් කපා කසාවත් හැඳ පොරවා ගිහිගෙන් නික්ම පැවිදි වන්නෙමි´ යි කීය.
´පුත්‍ර කුමාරයෙනි, එසේම යම් කලෙක නුඹද හිසෙහි පැසුණු කෙස් දක්නෙහිද, එකල්හි ඇම්බැට්ටයාහට ගම්වර දී, වැඩිමහල් පුත් කුමරු යහපත් සේ රාජ්‍යයෙහි පිහිටුවා කෙස් රැවුල් කපා හැර කසාවත් හැඳ පොරවා ගිහිගෙන් නික්ම පැවිදිවෙව. මා විසින් පිහිටුවන ලද මේ යහපත් පැවැත්ම අනුව පවත්නෙහිය. නුඹ මාගේ (වංශයෙහි) අන්තිම පුරුෂයා නොවේවා. පුත්‍ර කුමාරයිනි, (මාගේ) වංශයෙහි උපන් යම් පුරුෂයෙකුගේ කාලයෙහි මේ යහපත් පැවතුමගේ සිඳීම වේ නම් හෙතෙම ඔවුන්ගේ අන්තිම පුරුෂයා වෙයි. එබැවින් දරුව කුමාරය. නුඹට මෙසේ කියමි. එහෙයින් නුඹ මා විසින් පිහිටුවන ලද මේ යහපත් පැවැතුමට අනුව පවත්නෙහිය. නුඹ මාගේ (වංශයෙහි) අන්තිම පුරුෂයා නොවෙව´ යි කීය.
´´ඉක්බිති ආනන්‍දය, මඛාදේව රජුගේ පුත්‍ර තෙමේ ඇම්බැට්ටයාහට ගම්වරක් දී වැඩිමහල් කුමරු යහපත්ව රාජ්‍යයෙහි පිහිටුවා කෙස් රැවුල් කපාහැර කසාවත් හැඳ පොරවා ගිහිගෙන් නික්ම මේ මඛාදේව අඹ උයනෙහිදීම පැවිදි බවට පැමිණියේය.
8. ´´හෙතෙම මෛත්‍රී සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කෙළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතරවැනි දිසාවදැයි, මෙසේ උඩද, යටද, සරසදැයි සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පැතිර පවත්නා බැවින් සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මෛත්‍රිය සමග පැවැත්තාවූ මහත්වූ උසස් බවට ගියාවූ, ප්‍රමාණ කළ නොහැකිවූ වෛර නැත්තාවූ ක්‍රොධ රහිතවූ සිතින් පතුරුවා වාසය කෙළේය.
´´කරුණා සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ මහත් බවට පැමිණියාවූ අප්‍රමාණවූ වෛර නැත්තාවූ කරුණා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය. එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත් බවට පැමිණියාවූ, අප්‍රමාණවූ, වෛර නැත්තාවූ, මුදිතා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය.
´´උපෙක්ඛා සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කෙළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩද යටද සරසද යන සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පැතිර පවත්නා බැවින් සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය උපෙක්ඛා සහගතවූ මහත්වූ උසස් බවට ගියාවූ, පමණ කළ නොහැකිවූ, වෛර නැත්තාවූ ක්‍රෝධ රහිතවූ සිතින් පතුරුවා වාසය කෙළේය.
9.´´ආනන්‍දය, මඛාදේව රජුගේ පුත්‍ර තෙමේ වනාහි අවුරුදු අසූහාර දහසක් කුමාර ක්‍රීඩා කෙළේය. අසූහාර දහසක් අවුරුදු යුවරජකම් කෙළේය. අසූහාර දහසක් අවුරුදු රජකම් කෙළේය. අසූහාර දහසක් අවුරුදු ගිහිගෙන් නික්ම ශාසන පැවිදිව මේ මඛාදේව අඹ උයනෙහිම බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාවෙහි හැසුරුණේය.
´´හෙතෙම සතර බ්‍රහ්ම විහාර ධර්‍මයන් වඩා ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මත්තෙහි බඹලොවට පැමිණියෙක් වූයේය.
´´ආනන්‍දය, මඛාදේව රජුගේ දරුවන්ගේ දරුවන් පටන් කොට ඇති ඔහුගේ අසූහාර දහසක් පරම්පරාව මේ මඛාදේව අඹ වනයෙහිම කෙස් රැවුල් කපා හැර කසාවත් හැඳ පොරවා ගිහිගෙන් නික්ම පැවිදි විය.
10.´´ඔවුහු මෛත්‍රී සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළහ. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වැනි දිසාවද, මෙසේ උඩද යටද සරසද සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පැතිර පවත්නා බැවින් සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මෛත්‍රී සහගතවූ විපුලවූ උසස්වූ ප්‍රමාණයක් නැත්තාවූ වෛර රහිතවූ ක්‍රෝධ නැත්තාවූ සිතින් පතුරුවා වාසය කළහ.
´කරුණා සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ මහත් බවට පැමිණියාවූ අප්‍රමාණවූ වෛර නැත්තාවූ කරුණා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය. එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතරවෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත් බවට පැමිණියාවූ අප්‍රමාණවූ වෛර නැත්තාවූ මුදිතා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය.
´මුදිතා සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ මහත් බවට පැමිණියාවූ අප්‍රමාණවූ වෛර නැත්තාවූ කරුණා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය. එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතරවෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ මහත් බවට පැමිණියාවූ අප්‍රමාණවූ වෛර නැත්තාවූ මුදිතා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය. උපෙක්ඛා සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පැතිර විසූහ. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වැනි දිසාවද, මෙසේ උඩද යටද සරසද සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පැතිර පවත්නාවූ බැවින් සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය විපුලවූ මහත් බවට පැමිණියාවූ අප්‍රමාණවූ වෛර රහිතවූ ව්‍යාපාද රහිතවූ සිතින් පැතිර විසූහ.
11.´´ඒ පරපුරෙහි රජදරුවෝ අසූහාර දහසක් අවුරුදු කුමාර ක්‍රීඩා කළහ. අසූහාර දහසක් අවුරුදු උපරජකම් කළාහුය. අසූහාර දහසක් අවුරුදු රජකම් කළාහුය. අසූහාර දහසක් අවුරුදු මේ මඛාදේව අඹ වෙනෙහිම ගිහිගෙන් නික්ම පැවිදිවූවාහු බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාවෙහි හැසුරුණාහුය.
´´ඔවුහු සතර බ්‍රහ්ම විහරණයන් වඩා ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් පසු මරණින් මත්තෙහි බඹලොව උපන්නෝ වූහ.
´´ඒ රජුන් අතරෙහි අන්තිම තැනැත්තේ නිමි නම් රජ වූයේය. හෙතෙම ධාර්මිකවූ, දැහැමින් රජ කරන්නාවූ, කුශල ධර්‍මයෙහි පිහිටියාවූ මහ රජෙකි. බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතියන් කෙරෙහිද, නියම් ගම් වාසීන් කෙරෙහිද, ජනපද වාසීන් කෙරෙහිද ධර්‍මයෙන් හැසිරෙයි. පක්‍ෂයෙහි තුදුස්වක් දිනයෙහිද, පසලොස්වක් දිනයෙහිද, අටවක් දිනයෙහිද, සිල් සමාදන්ව වෙසෙයි.
12. ´´ආනන්‍දය, පෙරවූවක් නම් සුධර්‍මානම් දිව්‍ය සභාවෙහි තව්තිසා දෙවියන් අතර මේ කථාව පහළවිය. ´පින්වත්නි, විදෙහ වැසියන්ට ඒකාන්තයෙන් ලාභයෙක. පින්වතුනි, විදෙහරට වැසියන් විසින් යහපත් ලාභයක් ලබනලදී. ඔවුන්ගේ ධාර්‍මකවූ ධර්‍මයෙන් රජකම් කරන්නාවූ තෙමේ කුසල ධර්‍මයෙහි පිහිටියාවූ මහ රජෙක්වූ නිමිරජ ගෘහපතියන් කෙරෙහිද, නියම් ගම් වාසීන් කෙරෙහිද, ජනපද වාසීන් කෙරෙහිද ධර්‍මයෙන් හැසිරෙයි. පක්‍ෂයෙහි තුදුස්වක් දිනයෙහිද, පසලොස්වක් දිනයෙහිද, අටවක් දිනයෙහිද, සිල් සමාදන්ව වාසය කරයි.
´´එකල්හි ආනන්‍දය, සක්දෙව් රජතෙම තව්තිසා දෙවියන්ට කථා කෙළේය. කථාකොට, ´නිදුකාණෙනි, තෙපි නිමිරජ දක්නට කැමතිවන්නහුදැ´ යි (ඇසීය.)
´´එකල්හි වනාහි හිස සිට ස්නානය කළාවූ නිමි රජතෙමේ පසලොස්වක් පොහොදිනයෙහි උපොසථ සිල් සමාදන්ව ප්‍රාසාදයෙහි මතුමහල් තලයෙහි හුන්නේ වෙයි.
13. ආනන්‍දය, එකල්හි සක්දෙව් රජ තෙමේ යම්සේ බලවත් පුරුෂයෙක් හකුලන ලද අත හෝ දික් කරන්නේද, දික් කරණ ලද අත හෝ හකුළන්නේද, එපරිදි තව්තිසා දෙවියන් අතරෙන් අතුරුදන්ව නිමිරජු ඉදිරියෙහි පහළ විය.
´´එකල්හි ආනන්‍දය, සක්දෙව් රජ තෙම නිමි රජුට මේ කාරණය කීයේය.
´මහරජ ඔබට ලාභයෙක, මහරජ ඔබ විසින් යහපත් ලාභයක් ලබනලදී. මහරජ තව්තිසා දෙව්ලොව දෙවියෝ සුධර්‍මානම් දිව්‍ය සභාවෙහි ඔබගේ ගුණ කියමින් හුන්නාහුය.
´පින්වත්නි, විදෙහ වැස්සන්ට ඒකාන්තයෙන් ලාභයෙක. පින්වත්නි, විදෙහ වැසියන් විසින් යහපත් ලාභයක් ලබනලදී. ඔවුන්ගේ ධාර්මිකවූ ධර්‍මයෙන් රජකම් කරන්නාවූ කුසල ධර්‍මයෙහි පිහිටියාවූ මහරජවූ නිමිරජතෙමේ බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතියන් කෙරෙහිද, නියම් ගම් වාසීන් කෙරෙහිද, ජනපද වාසීන් කෙරෙහිද ධර්‍මයෙන් හැසිරෙයි.
´පක්‍ෂයෙහි තුදුස්වක් දිනයෙහිද, පසලොස්වක් දිනයෙහිද, අටවක් දිනයෙහිද, උපොසථ සිල් සමාදන්ව වාසය කරයි.´ (යනුවෙනි.) මහරජ, තව්තිසා දෙවියෝ ඔබ දකිනු කැමැත්තෝ වෙති. මහරජ, ඒ ඔබට මම දහසක් අසුන් යොදනලද උතුම් රථයක් එවන්නෙමි. මහරජ, දිව්‍ය යානාවට බයක් නැතිව නගිනු මැනවැ´ යි කීය.
14. ´´ආනන්‍දය, නිමි රජ තෙමේ තූෂ්ණීම් භාවයෙන් ඉවසීය. එවිට ආනන්‍දය, සක්දෙව් රජ තෙමේ නිමි රජුගේ ඉවසීම දැන බලවත් පුරුෂයෙක් තෙම යම්සේ හකුලන ලද අත හෝ දික් කරන්නේද, දික් කරණ ලද අත හෝ හකුළන්නේද, එපරිද්දෙන් නිමිරජු ඉදිරියෙහි අතුරුදන්වූයේ තව්තිසාවෙහි දෙවියන් අතරෙහි පෙණීගියේය.
´´එකල්හි ආනන්‍දය, සක්දෙව් රජ තෙමේ මාතලී දිව්‍ය පුත්‍රයාට කථා කෙළේය. කථාකොට, ´යහලුව මාතලිය, (මෙහි) එව. නුඹ දහසක් අසුන් යොදනලද රථය පැදගෙණ ගොස් නිමි රජු කරා එළඹ මෙසේ කියව.
´මහරජ, දහසක් අසුන් යොදනලද මේ උතුම් රථය සක්දෙව් රජ විසින් ඔබට එවන ලදී. මහරජ, නිර්භයව දිව්‍ය රථයට නගිනු මැනව´ කියාය. ´පින්වතුන් වහන්ස, එසේය´ යි මාතලී දිව්‍යපුත්‍ර තෙමේ සක්දෙව් රජහට උත්තර දී දහසක් අසුන් යොදනලද රථය පැදගෙණ නිමි රජු කරා පැමිණ මේ කාරණය කීය.
´මහරජ, දහසක් අසුන් යොදනලද මේ රථය සක්දෙව් රජ විසින් එවනා ලද්දේය. මහරජ, භය නැතිව දිව්‍ය රථයට නගිනු මැනව, මහරජ, තවද යම් මගක පව්කම් කළ සත්‍වයෝ පව්කම්වල විපාක විඳිත්ද, යම් මගක පින්කම් කළ සත්‍වයෝ පින්කම්වල විපාක විඳිත්ද, (ඒ දෙමගින්) කවර මගකින් ඔබ ගෙන යම්ද?´, ´මාතලිය, ඒ දෙමගින්ම මා ගෙණ යව´ යි කීය. ´´ආනන්‍දය, මාතලී දිව්‍ය පුත්‍ර තෙමේ නිමි රජුහු සුධර්‍මා නම් දිව්‍ය සභාවට පැමිණවීය.
15. ´´ආනන්‍දය, සක්දෙව් රජ තෙම එන්නාවූ නිමි රජ දුරදීම දිටීය. දැක නිමි රජුට මෙසේ කීය. ´මහරජ, එනු මැනව. මහරජ ඔබගේ යහපත් පැමිණීමක්ය.
´´මහරජ, තව්තිසා දෙවියෝ සුධර්‍මානම් දිව්‍ය සභාවෙහි ඔබගේ ගුණ කියමින් හුන්නාහුය. (කෙසේදයත්) ´පින්වත්නි, විදෙහ වැස්සන්ට ඒකාන්තයෙන් ලාභයෙක. පින්වත්නි, විදෙහ වැසියන් විසින් යහපත් ලාභයක් ලබනලදී.
දැහැමිවූ, ධර්‍මයෙන් රජකම් කරන්නාවූ කුසල ධර්‍මයෙහි පිහිටියාවූ මහරජවූ නිමි රජතෙමේ බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතියන් කෙරෙහිද, නියම් ගම් වාසීන් කෙරෙහිද, ජනපද වාසීන් කෙරෙහිද ධර්‍මයෙහි හැසිරෙයි.
´පක්‍ෂයෙහි තුදුස්වක් දිනයෙහිද, පසලොස්වක් දිනයෙහිද, අටවක් දිනයෙහිද, උපොසථ සිල් සමාදන්ව වෙසෙයි.
´මහරජ, තව්තිසා දෙවියෝ ඔබගේ දැකීම කැමැත්තෝය. මහරජ, දෙවියන් අතරෙහි දෙවියන්ගේ ආනුභාවයෙන් සතුටු වන මැනවැ´ යි (කීය.)
´නිදුකානෙනි, නම් නැත. මා මිථිලා නුවරට නැවත ගෙණ යේවා. එහි බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතියන් කෙරෙහිද, නියම් ගම් වැස්සන් කෙරෙහිද, ජනපද වැස්සන් කෙරෙහිද ධර්‍මයෙහි හැසිරෙන්නෙමි.
´පක්‍ෂයෙහි තුදුස්වක් දිනයෙහිද, පසලොස්වක් දිනහිද, අටවක් දිනෙහිද, උපොසථ සිල් සමාදන්ව වෙසෙන්නෙමි.´
´´ඉක්බිති ආනන්‍දය, සක්දෙව් රජ තෙමේ මාතලී දිව්‍ය පුත්‍රයා කැඳවීය. ´යහලු මාතලිය, (මෙහි) එව. නුඹ දහසක් අසුන් යොදන රථයෙහි අසුන් යොදා නිමි රජ එහි මිථිලාවට ආපසු පමුණුව´ යි කීය.
´´ආනන්‍දය, ´පින්වත, එසේය´ කියා මාතලී දිව්‍යපුත්‍ර තෙම සක්දෙව් රජහට උත්තර දී දහසක් අසුන් යොදන රථයෙහි අසුන් යොදා පැදගෙණ නිමි රජු එහි මිථිලාවට ආපසු පැමිණවීය.
16. ´´ආනන්‍දය, එකල්හි වනාහි නිමි රජතෙමේ බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතියන් කෙරෙහිද, නියම් ගම් වැස්සන් කෙරෙහිද, ජනපද වැස්සන් කෙරෙහිද ධර්‍මයෙහි හැසිරෙයි. පක්‍ෂයෙහි තුදුස්වක් දිනෙහිද, පසලොස්වක් දිනෙහිද, අටවක් දිනෙහිද, අෂටාඞ්ග සීලය සමාදන්ව වාසය කරයි.
´´එකල්හි ආනන්‍දය, නිමි රජ තෙමේ බොහෝවූ අවුරුදු සියක් බොහෝ අවුරුදු බොහෝවූ දහසක් අවුරුදු ගතවීමෙන් ඇම්බැට්ටයාට කථා කළේය. ´යහලුව, දවසක මාගේ හිසෙහි පැසුණූ කෙහෙ දක්නෙහි නම් එකල්හි මට කියව´ යි කීය.
´´ආනන්‍දය, ´දේවයෙනි එසේය´ කියා ඇම්බැට්ට තෙමේ නිමි රජහට උත්තර දුන්නේය. ´´ආනන්‍දය, බොහෝවූ අවුරුදු. බොහෝවූ සියක් අවුරුදු, බොහෝවූ දහසක් අවුරුදු ගතවීමෙන් පසු නිමි රජුගේ හිසෙහි පැසුණ හිසකේ දුටුවේය. දැක නිමි රජුට මේ කාරණය කීය.
´දේවයන්හට දේවදුතයෝ පහළවූහ. හිසෙහි පැසුණු හිසකේ දක්නා ලැබෙත්ය´ යි කීය. ´යහලුව, එසේ නම් ඒ පැසුණු හිසකේ අඬුවෙන් ප්‍රවේශමෙන් උදුරා මාගේ අතෙහි තබව´ යි කීය.
´´ආනන්‍දය, ´දේවයෙනි, එසේය´ කියා ඇම්බැට්ට තෙම නිමි රජහට උත්තර දී ඒ පැසුණු හිසකේ ප්‍රවේශමෙන් අඬුවෙන් උදුරා නිමි රජුගේ අතෙහි තැබීය.
´´එකල්හි ආනන්‍දය, නිමි රජ ඇම්බැට්ටයාට ගම්වරක් දී, වැඩිමහලු පුත් කුමරු කැඳවා මෙසේ කීවාය.
´පින්වත් කුමර, මට දෙවදූතයෝ පහළවූහ. හිසෙහි පැසුණු කෙස් දක්නා ලැබෙති. මා විසින් මිනිස් කාම සම්පත් විඳින ලද්දාහ. දිව්‍යමයවූ කාම සම්පත් සොයන්ට කාලය වේ. දරුව කුමාරය, එව. මේ රාජ්‍යය පිළිගනුව. මම වනාහි කෙස් රැවුල් කපා හැර කසාවත් හැඳ පොරවා ගිහිගෙන් නික්ම පැවිදි වන්නෙමි.
´පින්වත් කුමාරය, එසේම යම් කලෙක්හි නුඹත් හිසෙහි පැසුණු කෙහෙ දක්නෙහිද, එකල්හි ඇම්බැට්ටයාහට ගම්වරක් දී, වැඩිමහළු කුමරු රාජ්‍යයෙහි පිහිටුවා කෙස් රැවුල් කපා කසාවත් හැඳ පොරවා ගිහිගෙන් නික්ම පැවිදිවන්නෙහිය.
මා විසින් පිහිටුවන ලද මේ යහපත් පැවැතුමට අනුව පැවතව. නුඹ මාගේ වංශයෙහි අන්තිම පුරුෂයා නොවෙව.
´දරුව කුමාරය, වංශයෙහිවූ යම් පුරුෂයෙකුගේ කාලයෙහි මේ යහපත් පැවතුමයාගේ සිඳීමෙක් වේද? හෙතෙම ඔවුන් අතරෙහි අන්තිම පුරුෂයා වෙයි. දරුව කුමර. ඔබට ඒ නිසා මම මෙසේ කියමි.
´යම් හෙයකින් මා විසින් පිහිටුවන ලද මේ යහපත් පැවතුමට අනුව පවතුව. නුඹ මාගේ (වංශයෙහි) අන්තිම පුරුෂයා යනුවෙව´ යි (කියාය.)
17.´´ඉක්බිති ආනන්‍දය, නිමි රජතෙමේ ඇම්බැට්ටයාහට ගම්වරක් දී වැඩිමහලු පුත්කුමරු රාජ්‍යයෙහි පිහිටුවා මේ මඛාදේව අඹ වෙනෙහිම කෙස් රැවුල් කපා හැර කසාවත් හැඳ ගිහිගෙන් නික්ම ශාසනයට පැමිණියේය.
´´හෙතෙම මෛත්‍රී සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කෙළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තෙවෙනි දිසාවද, එසේම සිව්වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩද, යටද, හරහදැයි සියලු කාලයෙහි සියළුතැන පැතිර පවත්නා බැවින් සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මෛත්‍රී සහගතවූ, මහත්වූ උසස් බවට පැමිණියාවූ, ප්‍රමාණ නොකොට හැක්කාවූ වෛර නැත්තාවූ, ක්‍රොධ රහිතවූ, සිතින් පතුරුවා වාසය කෙළේය. කරුණා සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ මහත් බවට පැමිණියාවූ අප්‍රමාණවූ වෛර නැත්තාවූ කරුණා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය. එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ, මහත් බවට පැමිණියාවූ, අප්‍රමාණවූ, වෛර නැත්තාවූ, මුදිතා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය.
මුදිතා සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ මහත් බවට පැමිණියාවූ, අප්‍රමාණවූ, වෛර නැත්තාවූ කරුණා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය. එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තුන්වෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පවත්නාවූ සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ, මහත් බවට පැමිණියාවූ, අප්‍රමාණවූ, වෛර නැත්තාවූ, මුදිතා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කළේය.
උපෙක්‍ෂා සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කෙළේය. එසේම දෙවෙනි දිසාවද, එසේම තෙවෙනි දිසාවද, එසේම සතර වෙනි දිසාවද, යන මෙසේ උඩද යටද හරහදැයි සියලු කාලයෙහි සියලු තැන පැතිර පවත්නා බැවින් සියල්ල ඇත්තාවූ ලෝකය මහත්වූ උසස් බවට ගියාවූ ප්‍රමාණ කළ නොහැක්කාවූ, වෛර නැත්තාවූ ව්‍යාපාද නැත්තාවූ උපෙක්ඛා සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කෙළේය.
18.´´ආනන්‍දය, නිමි රජ වනාහි අවුරුදු සූඅසූසාර දහසක් කුමාර ක්‍රීඩා කෙළේය. අවුරුදු සූඅසූසාර දහසක් යුවරජකම් කෙළේය. අවුරුදු සූඅසූසාර දහසක් රජකම් කෙළේය. අවුරුදු සූඅසූසාර දහසක් මේ මඛාදේව අඹ උයනෙහිම ගිහිගෙන් නික්ම පැවිදිව බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාවෙහි හැසුරුණේය.
´හෙතෙම සතර බ්‍රහ්ම විහාර ධර්‍මයන් වඩා ශරීරයාගේ බිඳීමෙන් මරණින් මත්තෙහි බඹලොවට පැමිණියෙක් වූයේය.
19. ´´ආනන්‍දය, නිමි රජහට වනාහි කලාර ජනක නම් පුත්‍රයෙක් වී. හෙතෙම ගිහිගෙන් නික්ම පැවිදි නොවීය. හෙතෙම ඒ යහපත් පැවතුම සිඳදැමීය. හෙතෙම ඔවුන් අතර අන්තිම පුරුෂයා විය.
20. ´´ආනන්‍දය, ඔබට මෙබඳු අදහසෙක් විය හැක්කේය. (එනම්) ඒ කාලයෙහි යමෙක් ඒ යහපත් පැවතුම පිහිටු වූයේද (ඒ) මඛාදේව රජතෙමේ ඒකාන්තයෙන් අන් කෙනෙක් වූයේද (කියායි.) ආනන්‍දය, ඒ කාරණය වනාහි එසේ නොදතයුතුය.
´´ඒ කාලයෙහි මම මඛාදේව රජ වීමි. මම ඒ යහපත් පැවතුම ඇතිකෙළෙමි. මා විසින් පිහිටුවනලද ඒ යහපත් පැවතුමට අනුව පසු ජනතෙම පැවතුනේය.
21. ´ආනන්‍දය, ඒ යහපත් පැවතුම කලකිරීමය පිණිස, නොඇලීම පිණිස, භව නිරෝධය පිණිස, කෙලෙස් සංසිඳීම පිණිස, විශෙෂ ඤාණය පිණිස, අවබෝධය පිණිස, නිර්‍වාණය පිණිස නොපවතී. යම්තාක් බ්‍රහ්මලෝකෝත්පත්තිය පිණිස වෙයි.
´´ආනන්‍දය, දැන් වනාහි මා විසින් පිහිටුවන ලද මේ යහපත් පැවතුම වනාහි ඒකාන්තයෙන් කලකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, භව නිරෝධය පිණිස, කෙලෙස් සංසිඳීම පිණිස, විශෙෂ ඤාණය පිණිස, අවබෝධය පිණිස, නිර්‍වාණය පිණිස පවතී.
´´ආනන්‍දය, දැන් වනාහි මා විසින් පිහිටුවනලද ඒකාන්තයෙන් කලකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, භව නිරෝධය පිණිස, කෙලෙස් සංසිඳීම පිණිස, විශේෂ ඥාණය පිණිස, අවබෝධය පිණිස, නිර්‍වාණය පිණිස පවතින ඒ යහපත් පැවතුම කවරේද?
´´මේ අඞ්ග අටක් ඇති ආය්‍ර්‍ය මාර්‍ග, එනම්, යහපත් දැකීම, යහපත් කල්පනාව, යහපත් වචනය, යහපත් කර්‍මාන්තය, යහපත් ජීවිකාව, යහපත් උත්සාහය, යහපත් සිහිය, යහපත් සමාධිය යන මොවුහුය.
´´ආනන්‍දය, දැන් මා විසින් පිහිටුවන ලද මේ යහපත් පැවතුම ඒකාන්තයෙන් කලකිරීම පිණිස, නොඇලීම පිණිස, භව නිරෝධය පිණිස, කෙලෙස් සංසිඳීම පිණිස, විශේෂ ඥාණය පිණිස, අවබෝධය පිණිස, නිර්‍වාණය පිණිස පවතියි.
22. ´´ආනන්‍දය, මම වනාහි නුඹට මෙසේ කියමි. මා විසින් පිහිටුවන ලද මේ යහපත් පැවතුමට අනුව පවතිව්. තෙපි මාගේ (වංශයෙහි) අන්තිම පුරුෂයෝ නොවව්. ආනන්‍දය, (මාගේ) වංශයෙහිවූ යම් පුරුෂයෙකුගේ කල්හි මෙසේවූ යහපත් පැවතුමගේ සිඳීයාම වෙයිද? හෙතෙම ඔවුන් අතර අන්තිම පුරුෂයා වෙයි.
´´ආනන්‍දය, එහෙයින් තොපට මම මෙසේ කියමි. මා විසින් පිහිටුවන ලද මේ යහපත් පැවතුමට අනුව පවතිව්. තෙපි මාගේ (වංශයෙහි) අන්තිම පුරුෂයෝ නොවව්´´. (කියාය.)
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළේය. සතුටුවූ ආයුෂ්මත් ආනන්‍ද ස්ථවිර තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ වචනයට සතුටු විය.
මඛාදේව සූත්‍රය නිමි.
උපුටා ගැනීම - උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය ( dahamsithum.wordpress )