ත්‍රිපිටක පොත් වහන්සේ/සූත්‍ර පිටකය/මජ්ක්ධීම නිකාය/වේධා විතක්ක සුත්‍රය
1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කාලයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහි අනේපිඩු මහ සිටුහු විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවාසය කරති. එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ,මහණෙනි, කියා භික්‍ෂුන්ට ආමන්ත්‍රණය කළහ. ,සවාමිනියි, ඒ භික්‍ෂුහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළහ.
2. ,මහණෙනි බුදුවන්නට කලින් බුදුනොවු බොධිසත්‍වවුම මට මේ අදහස ඇතිවිය. මම විතර්‍කයන් ( කල්පනාවන්) දෙකොටසක් දෙකොසටක් කොට බෙදා වාසයකරන්නෙමි නමි හොඳය කියායි. ,මහණෙනි ඒ මම යමි මේ කාම විතර්‍කයක් ( කාමයන් පිළිබඳ කල්පනාවක් ) වේද යමි ව්‍යාපාද විතර්‍කයක් ( ක්‍රොධ කලපනාවක්) වේද යමි විහිංසා විතර්‍කයක් ( හිංසා කල්පනාවක් ) වේද මේ අකුසල කල්පනා එක් කොටසක් කෙළෙමි.
යමි මේ නෛෂ්ක්‍රම්‍ය (කාමයන්ගෙන් වෙන්වීමේ) කලපනාවක් වේද යමි අව්‍යාපාද(මෛත්‍රි සහගත) කල්පනාවක් වේද යමි අවිහිංසා (හිංසා නොකිරීමේ) කල්පනාවක් වේද මේ කුසල කල්පනා දෙවෙනි කොටස කෙළෙමි.
3. ,මහණෙනි මෙසේ අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍යය ඇතිව වාසය කරන්නාවු ඒ මට කාම කල්පනාවක් උපදියිද ඒ මම මෙසේ දනිමි. මට මේකාම කල්පනාව උපන්නීය. ඒ කාම කල්පනාව වනාහි තමහටද දුක් පිණිස පවතියි. අන්‍යයාහටද දුක් පිණිස පවතී. දෙපක්‍ෂයටමද දුක් පිණිස පවතියි ප්‍රඥව වළකන්නීය. දුක් පක්‍ෂයෙහි සිටියාය. නිවන් පිණිස නොපවත්නීය. මහණෙනි තමහට දුක් පිණිස පවතීයයි කියා සලකන්නාවු මගේ සිතේ උපන් කාම කල්පනාව විනාශයට යෙයි. මහණෙනි පරහට දුක් පිණිස පවතීයයි කියා සලකන්නාවු මා තුළ උපන් කාම කල්පනාව විනාශයට යෙයි. දෙපක්‍ෂයටම දුක් පිණිස පවතීයයි සලකන්නාවු මා තුළ උපන් කාම කල්පනාව විනාශයට යෙයි. ප්‍රඥව වළකන්නීය දුක් පක්‍ෂයෙහි සිටියාය නිවන් පිණිස නොපවතින්නීයයි සලකන්නාවු මා තුළ උපන් කාම කල්පනාව විනාශයටයෙයි.
,මහණෙනි ඒ මම උපන් කාම විතර්‍කය දුරු කෙළෙමිමය බැහැර කෙළෙමිමය. එය ඉතිරි නොකෙළෙමිමය.
,මහණෙනි මෙසේ අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍යය ඇතිව වාසය කරන්නාවු ඒ මට ක්‍රොධ සහගත කල්පනාවක් පහළ වෙයිද ඒ මම මෙසේ දනිමි. මට මේ ක්‍රොධ සහගත කල්පනාව උපන්නීය. ඒ ක්‍රොධ සහගත කල්පනාව වනාහි තමහටද දුක් පිණිස පවතී. අන්‍යයාහටද දුක් පිණිස පවතී. දෙපක්‍ෂයටමද දුක් පිණිස පවතියි ප්‍රඥව වළකන්නීය. දුක් පක්‍ෂයෙහි සිටියාය. නිවන් පිණිස නොපවත්නීය.
මහණෙනි තමහට දුක් පිණිස පවතීයයි කියා සලකන්නාවු මගේ සිතේ උපන් ක්‍රොධ සහගත කල්පනාව විනාශයට යෙයි. මහණෙනි පරහට දුක් පිණිස පවතීයයි කියා සලකන්නාවු මා තුළ උපන් ක්‍රොධ සහගත කල්පනාව විනාශයට යෙයි. දෙපක්‍ෂයටම දුක් පිණිස පවතීයයි සලකන්නාවු මා තුළ උපන් ක්‍රොධ සහගත කල්පනාව විනාශයට යෙයි. ප්‍රඥව වළකන්නීය දුක් පක්‍ෂයෙහි පිහිටියාය නිවන් පිණිස නොපවතින්නීයයි සලකන්නාවු මා තුළ උපන් ක්‍රොධ සහගත කල්පනාව විනාශයට යෙයි. මහණෙනි ඒ මම උපන් ක්‍රොධ සහගත කල්පනාව දුරුකෙළෙමිමය. බැහැර කෙළෙමිමය. ඉතිරි නොකෙළෙමිමය.
,මහණෙනි මෙසේ අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍යය ඇතිව වාසය කරන්නාවු ඒ මට හිංසා කිරීමෙි කල්පනාව පහළ වෙයිද ඒ මම මෙසේ දනිමි. මට මේ හිංසා කිරීමේ කල්පනාව උපන්නීය. ඒ හිංසා කිරීමේ කල්පනාව වනාහි තමහටද දුක් පිණිස පවතී. අන්‍යයාහටද දුක් පිණිස පවතී. දෙපක්‍ෂයටමද දුක් පිණිස පවතියි. ප්‍රඥව වළකන්නීය. දුක් පක්‍ෂයෙහි සිටියාය. නිවන් පිණිස නොපවත්නීය.
,මහණෙනි තමහට දුක් පිණිස පවතීයයි කියා සලකන්නාවු මගේ සිතේ උපන් හිංසා කිරීමෙි කල්පනාව විනාශයට යෙයි. මහණෙනි පරහට දුක් පිණිස පවතීයයි කියා සලකන්නාවු මා තුළ උපන් හිංසා කිරීමෙි කල්පනාව විනාශයට යෙයි දෙපක්‍ෂයටම දුක් පිණිස පවතීයයි සලකන්නාවු මා තුළ උපන් හිංසා කිරීමේ කල්පනාව විනාශයට යෙයි. ප්‍රඥව වළකන්නීය දුක් පක්‍ෂයෙහි සිටියාය. නිවන් පිණිස නොපවත්නීයයි සලකන්නාවු මා තුළ උපන් හිංසා කිරීමෙි කල්පනාව විනාශයට යෙයි.
,මහණෙනි ඒ මම උපන් හිංසා කිරීමේ කල්පනාව දුරු කෙළෙමිමය බැහැර කෙළෙමිමය. ඉතිරි නොකෙළෙමිමය.
4. ,මහණෙනි මහණතෙම යමි යමි කලපනාවක් බොහෝ කොට නැවත නැවත කල්පනා කරයිද නැවත නැවත සිත්හි පවත්වයිද ඒ ඒ පරිද්දෙන් හිතේ නැමීම වෙයි . මහණෙනි ඉදින් මහණතෙම කාම විතර්‍කය බොහෝ කොට නැවත නැවත කල්පනා කෙරේද නැවත නැවත පවත්වයිද කාමයන් ගෙන් වෙන්වීමේ කල්පනාව දුරුකෙළේද කාම කල්පනා බහුල කෙළේද ඹහුගේ ඒ සිත කාම විතර්‍කය පිණිස නැමෙයි.
,මහණෙනි ඉදින් මහණතෙම ක්‍රොධ කල්පනා බොහෝ කොට නැවත නැවත කල්පනා කෙරේද නැවත නැවත සිත්හි පවත්වයිද ක්‍රොධයෙන් වෙන්වීමේ කල්පනාව දුරු කළේද ක්‍රොධ කල්පනා බහුල කළේද ඹහුගේ ඒ සිත ක්‍රොධ කල්පනා පිණිස නැමෙයි.
,මහණෙනි ඉදින් හිංසා කිරීමේ කල්පනා බොහෝ කොට නැවත නැවත කල්පනා කෙරේද නැවත නැවත සිත්හි පවත්වයිද විහිංසාවෙන් වෙන්වීමේ කල්පනාව දුරු කෙළේද විහිංසා කල්පනා බහුල කෙළේද ඹහුගේ ඒ සිත විහිංසා කල්පනාව පිණිස නැමෙයි.
,මහණෙනි යමිසේ වැහිකාලයට අයත් අන්තිම මාසයෙහි සරත් කාලයෙහි ගොයමට යෑම වැළැක්විය යුතු කල්හි ගොපලුතෙම ගවයන් පාලනය කෙරේද හෙතෙම ඒ ගවයන්ට ඒ ඒ පැත්තෙන් කෙවිටෙන් පහර දෙන්නේය. නැවත නැවත පහර දෙන්නේය. ඹබ මොබ යානොදී වළක්වන්නේය. ඊට හේතු කවරේද? මහණෙනි ගොපලුතෙම ඒ ගවයන් හොඳින් බලානොගැනීම හේතුකොටගෙන පැමිණිය හැකි හිංසා පීඩාද වධ බන්‍ධනද ධන හානියද නින්දා අපහාසද දකියි. මමද මහණෙනි එසේම අකුශල ධර්‍මයන්ගේ දෝෂයද ලාමක බවද කෙලෙසීමද කුශල ධර්‍මයන්ගේද කාමයන් ගෙන් වෙන්වීමෙහි අනුසස්ද පිරිසිදු බවද දුටුයෙමි.
5. ,මහණෙනි මෙසේ අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන විය්‍ර්‍යය ඇතිව කාය ජීවිත පරිත්‍යාග කොට වාසය කරන්නාවු ඒ මට කාමයන්ගෙන් නික්මීමේ කල්පනාව උපදීද ඒ මම මෙසේ දනිමි. මට මේ කාමයන්ගෙන් වෙන්වීමේ කල්පනාව උපන්නේය. ඒ වනාහි තමහට දුක් පිණිසද නොවෙයි. පරහට දුක් පිණිසද නොවෙයි. දෙපක්‍ෂයටමද දුක් පිණිස නොවෙයි. ලෞකික ලොකොත්තර ප්‍රඥව වඩයි. දුක් උපදවන පක්‍ෂයෙහි නොවෙයි. නිවන් පිණිස පවත්නේය. මහණෙනි මුලු රාත්‍රියෙහිම එය කල්පනා කළත් නැවත නැවත කල්පනා කළත් ඒ හේතුකොටගෙන බයක් නොමදකිමි. දවල් කාලය මුලුල්ලෙහි එය කල්පනා කළත් නැවත නැවත කල්පනා කළත් ඒ හේතුකොටගෙන බයක් නොමදකිමි. රෑ දවල් දෙක්හිම කල්පනා කළත් නැවත නැවත කලපනා කළත් ඒ හේතුකොටගෙන භයක් නොම දකිමි. එසේද වුවත් බොහෝ වේලාවක් කල්පනා කරන්නාවු මාගේ ශරිරය ක්ලානත වෙයි. ශරීරය ක්ලානතවුවිට සිත නොසන්සුන් වෙයි. සිත නොසන්සුන්වු කල්හි සමාධිය කෙරෙන් සිත ඈත් වෙයි. මහණෙනි ඒ මම ඇතුළත්හිම සිත මනාව තබමි හිඳුවමි එකහ කරමි මනාව පිහිටුවමි. ඊට හේතු කවරේද? මාගේ සිත නොවිසිරේවායි (සිතයි.)
6. ,මහණෙනි මෙසේ අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍යය ඇතිව කාය ජිවිත පරිත්‍යාග කොට වාසය කරන්නාවු ඒ මට මෛත්‍රී සහගත කල්පනාව උපදියිද ඒ මම මෙසේ දනිමි. මට මේ මෛත්‍රී සහගත කල්පනාව උපන්නීය. ඒවනාහි තමහට දුක් පිණිසද නොවෙයි. පරහට දුක් පිණිසද නොවෙයි. දෙපක්‍ෂයටම දුක් පිණිසද නොවෙයි. ලෞකික ලොකොත්තර ප්‍රඥව වඩයි. දුක් උපදවන පක්‍ෂයෙහි නොවෙයි. නිවන් පිණිස පවත්නේය. මහණෙනි මුලු රාත්‍රියෙහිම එය කල්පනා කළත් නැවත නැවත කල්පනා කළත් ඒ හේතුකොටගෙන බයක් නොමදකිමි. දවල් කාලය මුලුල්ලෙහි එය කල්පනා කළත් නැවත නැවත කල්පනා කළත් ඒ හේතුකොට ගෙන බයක් නොමදකිමි. රෑ දවල් දෙක්හිම කල්පනා කළත් නැවත නැවත කල්පනා කළත් ඒ හේතුකොටගෙන බයක් නොමදකිමි. එසේද වුවත් බොහෝ වෙිලවක් කල්පනා කරන්නාවු මාගේ ශරීරය ක්ලන්ත වෙයි. ශරීරය ක්ලාන්තවුවිට සිත නොසන්සුන් වෙයි. නොසන්සුන්වු කල්හි සමාධිය කෙරෙන් සිත ඈත් වෙයි. මහණෙනි ඒ මම ඇතුළත්හිම සිත මනාව තබමිහිඳුවමි එකහ කරමි මනාව පිහිටුවමි ඊට හේතු කවරේද? මාගේ සිත නොවිසිරේවායි (සිතායි.)
7. ,මහණෙනි මෙසේ අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍යය ඇත ඒ මම මෙසේ දකිමි. මට මේ හිංසා නොකිරීමේ කලපනාව උපන්නීය. ඒ වනාහි තමහට දුක් පිණිසද නොවෙයි. පරහට දුක් පිණිසද නොවෙයි. දෙපක්‍ෂයටම දුක් පිණිසද නොවෙයි. ලෞකික ලොකොත්තර ප්‍රඥව වඩයි. දුක් උපදවන පක්‍ෂයෙහි නොවෙයි. නිවන් පිණිස පවත්නේය. මහණෙනි මුඑ රාත්‍රියෙහිම එය කල්පනා කළත් නැවත නැවත කල්පනා කළත් ඒ හේතුකොටගෙන බයක් නොමදකිමි. දවල් කාලය මුඑල්ලෙහි එය කල්පනා කළත් නැවත නැවත කල්පනා කළත් ඒ හේතුකොට ගෙන බයක් නොම දකිමි. රෑ දවල් දෙක්හිම කල්පනා කළත් නැවත නැවත කල්පනා කළත් ඒ හේතුකොටගෙන භයක් නොදකිමි.
එසේද වුවත් බොහෝ වේලාවක් කල්පනා කරන්නාවු මාගේ ශරීරය ක්ලානත වෙයි. ශරීරය ක්ලාන්තවු විට සිත නොසන්සුන් වෙයි. සිත නොසන්සුන්වුවිට සමාධිය කෙරෙන් සිත ඈත් වෙයි. මහණෙනි ඒ මම ඇතුළතම සිත මනාව තබමි හිඳුවමි එකහ කරමි මනාව පිහිටුවමි. ඊට හේතු කවරේද? මාගේ සිත නොවිසිරේවායි (සිතාය.)
8. ,මහණෙනි මහණතෙම යමි යමි කල්පනාවක් බහුලව නැවත නැවත කල්පනා කෙරේද නැවත නැවත සිතේ පවත්වයිද ඒ ඒ ආකාරයෙන් නැමීම වෙයි. මහණෙනි ඉදින් මහණතෙම කාමයෙන් වෙන්වීමේ කල්පනාව බොහෝ කොට නැවත නැවත කල්පනා කෙරේද නැවත නැවත සිතේ පවත්වයිද කාම කල්පනා බැහැර කෙරේද කාමයෙන් වෙන්වීමෙි කල්පනාව බහුල කෙරේද ඔහුගේ සිත කාමයෙන් වෙන්වීමේ කල්පනාව පිණිස නැමෙයි.
,මහණෙනි ඉදින් මහණතෙම මෛත්‍රී කල්පනාව බොහෝ කොට නැවත නැවත කල්පනා කෙරේද නැවත නැවත සිත්හි කෙරේද ක්‍රොධ කල්පනා බැහැර කෙරේද මෛත්‍රී කල්පනා බහුල කෙරේද ඔහුගේ ඒ සිත මෛත්‍රී කල්පනාව පිණිස නැමෙයි.
,මහණෙනි ඉදින් මහණතෙම හිංසා නොකිරීමෙි කල්පනා බොහෝ කොට කෙරේද නැවත නැවත සිත්හි කෙරේද හිංසා කිරීමෙි කල්පනා බැහැර කෙරේද මෛත්‍රී කල්පනා බහුල කෙරේද ඔහුගේ ඒ සිත මෛත්‍රී කල්පනාව පිණිස නැමෙයි.
,මහණෙනි යමිසේ ග්‍රීස්ම සෘතුවට අයත් අන්තිම මාසයෙහි සියලු ශස්‍යයන් ගමට ගෙනගිය කල්හි ගොපලුතෙම ගවයන් නොරක්නේද ගසක් යටටවී හෝ එළිමහන් තැනකටවී හෝ මේ ගවයෝයයි සිහිකිරීම පමණක් ඔහුට ප්‍රමාණවත් වෙයිද මහණෙනි එපරිද්දෙන්ම මේ ධර්‍මයෝයයි සිහිකිරීම පමණක් ප්‍රමාණවත්ය.
,මහණෙනි ඒ මාගේ වීය්‍ර්‍යර්‍ය නොහැකිලී ආරමිභ විය. සිහිය එළඹ සිටියාය කිය සංසිඳුණේය. සැහැල්ලු විය. සිත සමාධිමත් විය. එකහ විය.
9. ,මහණෙනි ඒ මම කාමයෙන් වෙන්වම සියලු අකුශලයන්ගෙන් වෙන්වම විතර්ක සහිතවු විචාර සහිතවු විවෙකයෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති ප්‍රථම ධ්‍යානයට එළඹ වාසය කෙළෙමි. විතර්ක විචාර දෙදෙනාගේ සන්සිඳිමෙන් හිතේ පැහැදීම ඇත්තාවු හිතේ එකහකම ඇත්තාවු විතර්ක රහිතවු විචාර රහිතවු සමාධියෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති දෙවෙනිවු ධයානයට එළඹ වාසය කෙළෙමි. ප්‍රීතිය ඉක්මවීමෙන් උපෙක්‍ෂා ඇත්තේ සිහි නුවණින් යුක්ත වුයේ කයින් සැපය වින්දෙමි. යමි ධයානයක් උපෙක්‍ෂා ඇත්තේ සිහියෙන් යුක්තවුයේ සැප විහරණ ඇත්තේයයි ආය්‍ර්‍යයෝ කියත් ද ඒ තුන්වැනි ධ්‍යානයට එළඹ වාසය කෙළෙමි. සැපද නැති කිරීමෙන් දුක්ද නැති කිරීමෙන් කල් ඇතිවම සොමිනස් දොමිනස් දෙක අතුරුදන් කිරීමෙන් දුක් නැත්තාවු සැප නැත්තාවු උපෙක්‍ෂාවෙන් හටගත් සිහිය පිළිබඳ පිරිසිදු බැවි ඇති සතරවැනි ධ්‍යානයට එළඹ වාසය කෙළෙමි. ඒ මම මෙසේ හිත සමාධියෙන් එකහවු කල්හි පිරිසිදුවු කල්හි දීප්තිමත්වු කල්හි අඞගන (රාගාදි කෙලෙස් ) රහිතවු කල්හි පහවු උවදුරු ඇති කල්හි මෘදුවු කල්හි කාය්‍ර්‍යයට සුදුසුව සිටි කල්හි චංචල නොවී සිටි කල්හි පෙර විසු කඳ පිළිවෙල දැනීම පිණිස සිත නැමුයෙමි. ඒ මම නොයෙක් ආකාරවු පුර්‍වෙනිවාසය (පෙර උපන් ජාති) සිහි කරමි. එනමි එක් ජාතියක්ද ජාති දෙකක්ද ජාති තුනක්ද ජාති සතරක්දජාති පහක්ද ජාති දශයක්ද ජාති විස්සක්ද ජාති තිසක්ද ජාති සතළිසක්ද ජාති පනසක්ද ජාති සියයක්ද ජාති දහසක්ද ජාති ලක්‍ෂයක්ද නොයෙක් සංවර්‍ත (විනාශවන) කල්පයන්ද නොයෙක් විවර්‍ත
(හැදෙන) කල්පයන්ද නොයෙක් සංවර්‍ත විවර්‍ත කල්පයන්ද අසුවල් තැන උපන්නෙමි. එහි මෙි නමි ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු වර්‍ණ ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ආහාර ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු දුක් සැප වින්දෙමි. ඒ මම එයින් චුතව අසුවල් තැන උපන්නෙමි එතැන්හිද මෙසේ නමි ඇත්තේ විමි. මෙබඳු ගොත්‍ර ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ වීමි. මෙබඳු ආහාර ඇත්තෙක් විමි. මෙබඳු සැප දුක් විඳින්නෙක් වීමි. මෙබඳු ආයුෂ ඇත්තේ වීමි. ඒ මම එතැනින් චුතව මේ මනුෂ්‍ය භවයෙහි උපන්නෙමියි මෙසේ ආකාර සහිතවු උදෙසීමි සහිතවු නන් වැදෑරුමිවු පෙර විසු කඳ පිළිවෙළ සිහි කරමි.
,මහණෙනි මා විසින් රාත්‍රියේ පළමුවෙනි යාමයෙහි මෙි පළමුවන විද්‍යාව (පෙර විසු තැන් දන්නා නුවණ) ලබන ලදී. එය වසන අවිද්‍යාව නසනලදී. විද්‍යාව උපන්නීය. අඳුර (මොහය) නසන ලද්දේය. ආලෝකය උපන්නේය. අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍යයෙන් යුක්තව වාසය කරන්නෙකුට යමිසේ සිදු විය යුතු නමි එසේ විය.
10. ,ඒ මම මෙසේ හිත සමාධියෙන් එකහවු කල්හි පිරිසිදුවු කල්හි දීප්තිමත්වු කල්හි අඞගණ (රාගාදි කෙලෙස් ) රහිතවු කල්හි කෙලෙස් පහව ගිය කල්හිසිත මෘදුවු කල්හි කාය්‍ර්‍යයට සුදුසුව සිටි කල්හි චංචල නොවී සිටි කල්හි සත්ත්‍වයන්ගේ චුති උත්පත්ති දැකීම පිණිස සිත නැමීමි. ඒ මම පිරිසිදුවු මිනිස් ඇස ඉක්මවා සිටි දිවැසින් චුතවන්නාවුද උපදින්නාවුද ලාමකවුද ප්‍රණීතවුද මනා වර්‍ණ ඇත්තාවුද මනා වර්‍ණ නැත්තාවුද යහපත් ගති අත්තාවුද අයහපත් ගති ඇත්තාවුද කර්‍මය පරිදි මියගියාවු සත්‍වයන් දකිමි.
,ඒකාන්තයෙන් මේ පින්වත් සත්වයෝ කාය දුශචරිතයෙන් යුක්ත වුවාහු වාක් දුශ්චරිතයෙන් යුක්ත වුවාහු මනො දුශ්චරිතයෙන් යුක්ත වුවාහු ආය්‍ර්‍යයන්ට දොස් කීවාහු මිථ්‍යාදෘෂ්ටි ගත්තාහු මිථ්‍යාදෘෂ්ටි කර්‍ම අනුමත කළාහුය.
(එහෙයින්) ඔවුහු කය බිදීමෙන් මරණින් මතු සැපයෙන් පහවු නපුරු ගති ඇති යටිකුරුව වැටෙන නරකයෙහි උපන්නාහුයයිද මේ පිනවත් සත්වයෝ වනාහි කාය සුචරිතයෙන් යුක්ත වුවාහු වාක් සුචරිතයෙන් යුක්ත වුවාහු මනො සුචරිතයෙන් යුක්ත වුවාහු ආය්‍ර්‍යයන්ට දොස් නොකීවාහු සම්‍යක්දෘෂ්ටි ඇත්තාහු සම්‍යක්දෘෂ්ටි කර්‍ම සමාදන් වුවාහුය. (එහෙයින්) ඔවුහු කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු සවර්‍ග ලොකයෙහි උපන්නාහුයයි මෙසේ පිරිසිදුවු මිනිස් ඇස ඉක්මවා සිටි දිවැසින් චුත වන්නාවුද උපදින්නාවුද ලාමක වුද ප්‍රණිතවුද මනා වර්‍ණ ඇත්තාවුද මනා වර්‍ණ නැත්තාවුද යහපත් ගති ඇත්තාවුද අයහපත් ගති ඇත්තාවුද කර්‍මය පරිදි මියගියාවු සත්‍වයන් දනිමි.
,මහණෙනි මා විසින් රාත්‍රියෙිහි මැදයමෙහි මෙි දෙවන විද්‍යාව (චුතවීමි ඉපදීමි දක්නා නුවණ) ලබනලදී. එය වසන අවිද්‍යාව නසනලදී. විද්‍යාව උපන්නිය. අඳුර (මොහය) නසන ලද්දේය. ආලෝකය උපන්නේය. අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍යයෙන් යුක්තව වාසය කරන්නෙකුට යමිසේ සිදු විය යුතු නමි එසේ විය.
11. ,ඒ මම මෙසේ සිත එකහවු කල්හි ආශ්‍රව ක්‍සයකර ඥනය ( කෙලෙස් නැති කරන නුවණ ) පිණිස සිත නැමුයෙමි. ඒ මම මෙය දුකයයි තතු සේ දත්තෙමි. මෙි දුක් ඉපදීමට හේතුවයයි තතු සේ දත්තෙමි. මේ දුක් නැතිකිරීමයයි තතු සේ දත්තෙමි. මේ දුක නැතිකිරීමෙි මාර්ගයයයි තතු සේ දත්තෙමි. මොහු ආශ්‍රවයෝ (කාම ආදි කෙලෙස් ) යයි තතුසේ දැන ගතිමි. මේ ආශ්‍රවයන්ගේ හටගැන්මයයි තතු සේ දැනගතිමි. මේ ආශ්‍රවයන්ගේ නැතිකිරීමයයි තතුසේ දැනගතිමි. මේ ආශ්‍රවයන්ගේ නැතිකිරීමයයි තතුසේ දැනගතිමි. මේ ආශ්‍රවයන් නැතිකිරීමේ මාර්ගයයයි තතු සේ දැනගත්තෙමි. මෙසේ දන්නාවු මෙසේ දක්නාවු ඒ මාගේ සිත කාමාශ්‍රවයෙන්ද මිදුනේය. භවාශ්‍රවයෙන්ද මිදුනේය. අවිද්‍යාශ්‍රවයෙන්ද මිදුනේය. මිදුන කල්හි මිදුනේයයි දැනීම පහළ විය. උත්පත්තිය කෙළවර විය.
,මර්‍ග බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාව වැස නිමවන ලදී. කළයුත්ත කරන ලදී. මේ අහිත්‍වය පිණිස කළයුතු අනිකක් නැත්තේයයි දත්තෙමි.
,මහණෙනි රාත්‍රියෙහි පශ්චිම යාමයෙහි මේ තුන්වෙනි විද්‍යාව (ආශ්‍රව ක්‍ෂයකර ඥන නමිවු අර්හත් මාර්‍ගය ) මා විසින් ලබනලදී. එය වසන අවිද්‍යාව නසන ලදී. විද්‍යාව උපන්නීය. අඳුර (මොහය) නසන ලද්දේය. ආලොකය උපන්නේය. අප්‍රමාදව කෙලෙස් තවන වීය්‍ර්‍යයෙන් යුක්තව වාසය කරන්නෙකුට යමිසේ සිදුවිය යුතු නමි එසේම විය.
12. ,මහණෙනි මහ වනහෙි මහ වන ලැහැබෙක මහත්වු මිටිවු තැනිතලාවක් යමිසේ වේද ඒ මෙි තැනිතලාවක් ඇසුරුකොට මහත් මුව සමුහයෙක් වාසය කෙරෙයි.
ඒ මෘග සමුහයාට අනර්ථය කැමැත්තාවු අවැඩ කැමැත්තාවු අභය නොකැමැත්තාවු කිසියමි පුරුෂයෙක් තෙම පහළ වෙයි. හෙතෙම ඒ සථානයට භය නැතිව පහසුවෙන් යාහැකි මාර්‍ගය වසන්නේය. නපුරු මග විවෘත කරන්නේය. දඩමුවා සිටු වන්නේය. දඩමුවදෙන සිටුවන්නේය. මහණෙනි මෙසේවු කල්හි ටික කලකින් ඒ මහා මුව සමුහයා විනාශයට තුනී බවට පැමිණෙන්නේය. මහණෙනි එම මහත් මුව සමුහයාගේ අභිවෘඞිය කැමැත්තාවු වැඩ කැමැත්තාවු අභය කැමැත්තාවු කිසියමි පුරුෂයෙක් පහළ වෙයි. හෙතෙම ඒ සථානයට භයනැතිව පහසුවෙන් යාහැකි මාර්‍ගය විවෘත කරන්නේය. නපුරු මාර්‍ගය වසන්නේය. දඩමුවා නසන්නේය. දඩමුවදෙන නසන්නේය. මහණෙනි මෙසේවු කල්හි ඒ මහත් මුව සමුහය ටික කලකින් අභිවර්‍ඞනයටද දියුණුවටද සර්‍ථර බවටද මහත් බවටද පැමිණෙන්නේය.
,මහණෙනි අර්ථය තේරුමි කිරීම පිණිස මා විසින් මේ උපමාව දක්වන ලදී. මෙහි මේ අර්ථයයි . මහණෙනිමහත්වු මිටියාවත යනු පංචකාමයන්ට නමෙකි. මහණෙනි මහා මෘග සමුහය යනු සත්ත්‍වයන්ට නමකි. අවැඩ කැමති අනර්ථය කැමති අභය නොකැමැති පුරුෂයා යනු මාරයාට නමකි. නපුරු මාර්‍ගය යනු අඞග අටකින් යුක්තවු වැරදි මාර්‍ගයට නමකි එනමි වැරදි දැකීම වැරදි කල්පනාව වැරදි වචනය වැරදි කර්‍මානතය වැරදි ආජිවය වැරදි ව්‍යායාමය වැරදි සිහිය වැරදි සමාධිය යන අටයි. මහණෙනි දඩමුවා යනු තෘෂ්ණාවට නමෙකි. මහණෙනි දඩමුවදෙන යනු අවිද්‍යාවට නමකි වැඩකැමති අර්ථය කැමති අභයකැමති පුරුෂයා යනු අර්‍හත්වු සම්‍යක් සමිබුඞවු තථාගතයන් වහන්සේට මේ නමකි යහපත් මාර්‍ගය යනු ආය්‍ර්‍ය අෂටාඞිගික මාර්‍ගයට නමකි. එනමි නිවැරැදි දැකීම නිවැරදි කල්පනාව නිවැරදි වචනය නිවැරදි කර්‍මානතය නිවැරදි ජීවිකාව නිවැරදි උත්සාහය නිවැරදි සිහිය නිවැරදි සමාධිය යන අටයි.
,මහණෙනි මෙසේ වනාහි මා විසින් නිර්භයවු සැප පමුණුවන්නාවු පහසුවෙන් යා හැකි මාර්‍ගය විවෘතකරණ ලද්දේය. නොමග වසන ලද්දේය. දඩමුවා නසන ලද්දේය. දඩමුවදෙන නසන ලද්දීය.
,මහණෙනි ශ්‍රාවකයන්ට හිතවත්වු අනුකමිපා ඇති ශාසතෘ කෙනෙකු විසින් අනුකමිපාවෙන් යමිබඳු යහපතක් කළයුතුද රය මා විසින් තොපට නොඅඩුව කරනලදී.
,මහණෙනි මේ ගස් මුල් ඇත්තාහ. හිස් ගෙවල් ඇත්තාහ. එහි ගොස් භාවනා කරවි. ප්‍රමාද නොවවි ප්‍රමාදවී පසු තැවිලි නොවවි. තොපට අපගේ මෙි අනුශාසනාවයි.,
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළේය. සතුටුවු ඒ භික්‍ෂුහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ
වචනය සතුටින් පිළිගත්තාහුය.
නව වෙනිවු වේධා විතක්ක සුත්‍රය නිමි.
උපුටා ගැනීම - උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය ( dahamsithum.wordpress )