ත්‍රිපිටක පොත් වහන්සේ/සූත්‍ර පිටකය/මජ්ක්ධීම නිකාය/සුභ සූත්‍රය
1.මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර අනේ පි්ඬු සිටුහු විසින් කරවූ දෙව්රම් වෙහෙර වැඩ වාසය කරණ සේක. එකල්හි වනාහි තොදෙය්‍ය පුත්‍රවූ සුභ මානවතයා එක්තරා ගෘහපතියෙකුගේ ගෙදරක කිසියම් කටයුත්තක් සඳහා සැවැත් නුවර වාසය කරයි. එතල්හි තොදෙය්‍ය පුත්‍රවූ සුභ තරුණයා යම් ගෘහපතියෙකුගේ ගෙදර වසයිද, ඒ ගෘහපතියාට මෙසේ කීය. ´´ගෘහපතිය, සැවැත් නුවර රහතුන්ගෙන් හිස් නුවූයේයයි මා විසින් අසන ලදී. අද කිනම් ශ්‍රමණයෙකු හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු හෝ ඇසුරු කරන්නෙමුදැ´´ යි ඇසීය.
2. ´´ස්වාමීනි, මේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර අනේ පි්ඬු සිටුහු විසින් කරවූ දෙව්රම් වෙහෙර වාසය කරණ සේක. ස්වාමීනි, ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඇසුරු කරනු මැනව.´´ ඉක්බිති තොදෙය්‍ය පුත්‍රවූ සුභ තරුණයා ඒ ගෘහපතියාට පිලිතුරු දී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද, එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමග සතුටුවිය. සතුටු විය යුතුවූ සිහි කටයුතුවූ කථාව කොට නිමවා එක් පැත්තක උන්නේය. එක් පැත්තක හුන් තොදෙය්‍ය පුත්‍රවූ සුභ තරුණයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙසේ කීය.
´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බමුණෝ මෙසේ කීහ. ´ගිහියා නිරවද්‍යවූ කුශල මාර්ගය සම්පූර්‍ණ කරන්නේ වෙයි. පැවිද්දා නිරවද්‍යවූ කුශල මාර්ගය සම්පූර්‍ණ නොකරන්නේ වේ.´ යනුයි. මේ කරුණෙහිදී භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ කුමක් කියන සේක්ද?´´
3. ´´මානවකය, මම මේ කරුණෙහිදී විභජ්ජවාදියෙක් ( කරුණු බෙදා කියන්නෙක් ) වෙමි. මම එක් පැත්තක් බලා කියන්නෙක් නොවෙමි. මානවකය. මම ගිහියෙකුගේ හෝ පැවිද්දෙකුගේ හෝ වැරදි පිළිපැදීම වර්‍ණනා නොකරමි. මානවකය, වැරදි මාර්‍ගයෙහි පිළිපන් ගිහියා හෝ පැවිද්දා හෝ වැරදි මාර්‍ගයෙහි පිළිපැදීම හේතුකොට ගෙන නිවැරදි කුශල මාර්ගය සම්පූර්‍ණ කරන්නෙක් නොවේ. මානවකය, මම ගිහියාගේ හෝ පැවිද්දාගේ හෝ යහපත් පිලිපැදීම වර්‍ණනා කරමි. මානවකය, හරි මාර්‍ගයෙහි පිළිපන් ගිහියා හෝ පැවිද්දා හෝ හරි මාර්‍ගයෙහි පිළිපැදීම හේතුකොට ගෙන නිවැරදි කුශල මාර්ගය සම්පූර්‍ණ කරන්නෙක් වේ.´´
4. ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බ්‍රාහමණයෝ මෙසේ කීහ. ´වතාවත් කිරීම, උපකරණ රැස්තිරීම ආදී බොහෝ කටයුතු ඇති, නම් තබන මඞ්ගල්‍යාදී මහත් කටයුතු ඇති, මෙය අද කළ යුතුය, සෙට කළ යුතුයයි මෙසේ අධික කටයුතු ඇති බොහෝ දෙනා කර්‍මාන්තයන්හි යෙදීම් යෙදවීම් ආදී බොහෝ කරදර ඇති, ගිහිගෙයි කටයුතු මහත් ඵල ඇත්තේ වෙයි. ස්වල්ප කටයුතු ඇති, ස්වල්ප වැඩ ඇති, ස්වල්ප යෙදවීම් ඇති, අඩු කරුණු ඇති පැවිදිකම අල්ප ඵල ඇත්තේය´ කියාය. භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ මෙකරුණෙහිදී කුමක් කියන සේක්ද?´´
5. ´´මානවකය, මම මෙහිදී කරුණු බෙදා කියන්නෙක්මි. එක් පැත්තක් බලා කරුණු කියන්නෙක් නොවෙමි. මානවකය, මහත් කටයුතු ඇති, බොහෝ වැඩපල ඇති, අධික කටයුතු ඇති, බොහෝ යෙදවීම් ඇති, කර්‍මාන්තද වරදවා කරන ලද්දේ ස්වල්ප ඵල ඇත්තේ වෙයි. මානවකය, මහත් කටයුතු ඇති, බොහෝ වැඩපල ඇති, අධික කටයුතු ඇති, බොහෝ යෙදවීම් ඇති, කර්‍මාන්තද යහපත්කොට කරණ ලද්දේ, මහත් ඵල ඇත්තේ වෙයි. මානවකය, මඳ කටයුතු ඇති, ස්වල්ප කෘත්‍ය ඇති, අඩු වැඩපල ඇති, අඩු යෙදවීම් ඇති, කර්‍මාන්තද වරදවා කරන ලද්දේ අල්ප ඵල ඇත්තේ වෙහි. මඳ කටයුතු ඇති, ස්වල්ප කෘත්‍ය ඇති, අඩු වැඩපල ඇති, අඩු යෙදවීම් ඇති, කර්‍මාන්තද යහපත්කොට කරන ලද්දේ මහත් ඵල ඇත්තේ වෙයි.
´´මානවකය, මහත් කටයුතු ඇති, බොහෝ වැඩපල ඇති, අධික කටයුතු ඇති, බොහෝ යෙදවීම් ඇති, වරදවා තරන ලද අල්ප ඵල ඇති කර්‍මාන්තය නම් තුමක්ද? මානවකය, කෘෂීකර්‍මය ( ගොවිතැන ) මහත් කටයුතු ඇති, බොහෝ වැඩපල ඇති, අධික කටයුතු ඇති, බොහෝ යෙදවීම් ඇති, වරදවා තළ කල්හි ස්වල්ප ඵල ඇති කර්‍මාන්තය වේ.
6. ´´මානවකය, යහපත් කොට කරන ලද කල්හි මහත් ඵල ඇති, මහත් කටයුතු ඇති, බොහෝ වැඩපල ඇති, අධික කටයුතු ඇති, බොහෝ යෙදවීම් ඇති කර්‍මාන්තය කුමක්ද?
´´මානවකය, කෘෂීකර්‍මය ( ගොවිතැන ) යහපත් කොට කළ කල්හි මහත් ඵල ඇති, මහත් කටයුතු ඇති, බොහෝ වැඩපල ඇති, අධික කටයුතු ඇති, බොහෝ යෙදවීම් ඇති කර්‍මාන්තය වේ.
7. ´´මානවකය, ස්වල්ප කටයුතු ඇති, ස්වල්ප වැඩපල ඇති, අඩු කටයුතු ඇති, අඩු මෙහෙයීම් ඇති, වරදවා කළ කල්හි අල්ප ඵල ඇති කර්‍මාන්තය නම් කුමක්ද?
´´මානවකය, වෙළඳාම, අඩු කටයුතු ඇති, අඩු වැඩපල ඇති, අඩු යෙදවීම් ඇති, වරදවා කළ කල්හි අල්ප ඵල ඇති කර්‍මාන්තය වෙයි.
8. ´´මානවකය, යහපත් කොට කරන ලද කල්හි මහත් ඵල ඇති, අඩු කටයුතු ඇති, අඩු වැඩපල ඇති, අඩු යෙදවීම් ඇති කර්‍මාන්තය නම් කුමක්ද?
´´මානවකය, වෙළඳාම, යහපත් කොට කරන ලද කල්හි මහත් ඵල ඇති, අඩු කටයුතු ඇති, අඩු වැඩපල ඇති, අඩු යෙදවීම් ඇති කර්‍මාන්තය වෙයි.
9. ´´මානවකය, මහත් කටයුතු ඇති, බොහෝ වැඩපල ඇති, අධික කටයුතු ඇති, බොහෝ යෙදවීම් ඇති කෘෂිකර්‍මය වරදවා කරන ලද්දේ ස්වල්ප ඵල ඇත්තේ වෙයිද, මානවකය, එසේම මහත් කටයුතු ඇති, බොහෝ වැඩපල ඇති, අධික කටයුතු ඇති, බොහෝ යෙදවීම් ඇති, ගිහිකමද වරදවා කරන ලද්දේ ස්වල්ප ඵල ඇත්තේ වෙයි.
මානවකය, යම්සේ මහත් කටයුතු ඇති, බොහෝ වැඩපල ඇති, අධික කටයුතු ඇති, බොහෝ යෙදවීම් ඇති කෘෂිකර්‍මයම යහපත් කොට කරන ලද්දේ මහත් ඵල ඇත්තේ වෙයිද, එසේම මහත් කටයුතු ඇති, බොහෝ වැඩපල ඇති, අධික කටයුතු ඇති, බොහෝ යෙදවීම් ඇති, ගිහිකමද යහපත් කොට කරන ලද්දේ මහත් ඵල ඇත්තේ වෙයි.
10. ´´මානවකය, යම්සේ ස්වල්ප කටයුතු ඇති, ස්වල්ප වැඩපල ඇති, අඩු කටයුතු, අඩු යෙදවීම් ඇති, වෙළඳාම වරදවා කරන ලද්දේ ස්වල්ප ඵල ඇත්තේද, එමෙන් ස්වල්ප කටයුතු ඇති, ස්වල්ප වැඩපල ඇති, අඩු කටයුතු ඇති, අඩු යෙදවීම් ඇති, මහණකමද වරදවා කරන ලද්දේ, ස්වල්ප ඵල ඇත්තේ වෙයි. මානවකය, යම්සේ ස්වල්ප කටයුතු ඇති, ස්වල්ප වැඩපල ඇති, අඩු කටයුතු ඇති, අඩු යෙදවීම් ඇති, වෙළඳාම යහපත්කොට කරන ලද්දේ මහත් ඵල ඇත්තේ වේද, එමෙන් ස්වල්ප කටයුතු ඇති, ස්වල්ප වැඩපල ඇති, අඩු කටයුතු ඇති, අඩු යෙදවීම් ඇති, මහණකමද යහපත් කොට කරන ලද්දේ මහත් ඵල ඇත්තේ වෙයි.
11. ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බ්‍රාහ්මණයෝ වනාහි කුසල් කිරීම පිණිස, කුසල් පිරීම පිණිස, ධර්ම පසක් පණවත්.´´
´´මානවකය, බ්‍රාහ්මණයෝ කුසල් කරනු පිණිස, කුසල් පුරනු පිණිස, යම් ඒ ධර්ම පසක් පනවත්ද, ඉදින් තොපට බරක් නොවේ නම් ඒ ධර්ම පස මේ පිරිසෙහි කියව.´´ ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, පින්වතුන් වහන්සේ හෝ පින්වතුන් වහන්සේට සමානවූවෝ හෝ යම් තෙනක සිටිත් නම් එහිදී ප්‍රකාශ කිරීම මට බරක් නොවේ.´´ ´´මානවකය, එසේ නම් කියව.´´
12. ´´ භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බ්‍රාහ්මණයෝ සත්‍යය කුසල් කරනු පිණිස, කුසල් පුරනු පිණිස, පළමුවැනි ධර්‍මයකොට පනවත්. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බ්‍රාහ්මණයෝ තපස කුසල් කරනු පිණිස කුසල් පුරනු පිණිස දෙවැනි ධර්‍මය කොට පණවත්. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බ්‍රාහ්මණයෝ, බ්‍රහ්මචය්‍ර්‍යාව කුසල් කරනු පිණිස, කුසල් පුරනු පිණිස, තුන්වැනි ධර්‍මය කොට පණවත්. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බ්‍රාහ්මණයෝ, සජ්ඣායනා කිරීම කුසල් කරනු පිණිස, කුසල් පුරනු පිණිස සතරවැනි ධර්‍මය කොට පණවත්. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බ්‍රාහ්මණයෝ කුසල් කරනු පිණිස, කුසල් පුරනු පිණිස ත්‍යාගය ( දීම ) පස්වැනි ධර්‍මය කොට පණවත්. භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ මේ කාරණය ගැන කුමක් කියන සේක්ද?,´´
13. ´´මානවකය, කිමෙක්ද? බමුණන් අතුරෙන් එක් බ්‍රාහ්මණයෙක්වත් ´මම මේ ධර්‍මය තෙමේම ප්‍රත්‍යක්‍ෂ කොට නුවණින් දැන විපාක ප්‍රකාශ කරමි´ යි කියන්නේද?´´ ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, එසේ නොවේය.´´ ´´මානවකය, කිමෙක්ද? බ්‍රාහ්මණයන්ගේ එක් ගුරුවරයෙක් හෝ ගුරුවරයන්ගේ ගුරුවරයෙක් හෝ සත්වැනි පරම්පරාව දක්වා ´මම මේ ධර්ම පස තෙමේම ප්‍රත්‍යක්‍ෂකොට නුවණින් දැන විපාක ප්‍රකාශ කරමි´ යි කියන්නේද?´´ ´´ භවත් ගෙෘතමයන් වහන්ස, එය එසේ නොවේය.´´ ´´මානවකය, කිමෙක්ද? මන්ත්‍ර කර්‍තෘවූ, මන්ත්‍ර පවත්වන්නාවූ, බමුණන්ගේ පූර්‍වවූ යම් ඒ ඎෂීහු වෙත්ද? ඔවුන් විසින් ගායනා කරනලද, කියනලද, යහපත්සේ එක්කොට තැබූ, පුරාණවූ මන්ත්‍රවිදි මෙකල බමුණෝ අනුව ගායනාකරත්ද, ඒ අනුව කියත්ද, කියූ දෙය අනුව කියත්ද, ඔවුහු කවරේද? අට්ටකය, වාමකය, වාමදෙවය, වෙස්සාමිත්තය, යමතග්ගිය, අඞ්ගීරසය, භාරවාජය, වාසෙට්ඨය, කස්සපය, භගුය (යන මොවුහුය.) ඔවුහුද, ´අපි මේ ධර්ම පස තෙමේම ප්‍රත්‍යක්‍ෂ වශයෙන් දැන විපාක ප්‍රකාශ කරමුයි කීවාහුද?´´ ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, මෙය එසේ නොවේ.´´
14. ´´මානවකය, මෙසේ වනාහි බමුණන් අතුරෙන් ´මම මේ ධර්ම පස ප්‍රත්‍යක්‍ෂ වශයෙන් දැන විපාක ප්‍රකාශ කෙළෙමි´ යි කී එකද බ්‍රාහ්මණයෙක් නැත. බමුණන්ගේ සත්වැනි ඇදුරු පරපුර දක්වා ´මම මේ ධර්ම පස ප්‍රත්‍යක්‍ෂ වශයෙන් දැන විපාක ප්‍රකාශ කරමි´ යි කී, එක් ගුරුවරයෙක් හෝ ගුරුවරයන්ගේ ගුරුවරයෙක් හෝ නැත. බමුණන්ගේ මන්ත්‍ර කරන්නාවූ මන්ත්‍ර පවත්වන්නාවූ යම් ඒ පූර්‍ව ඎෂීහු වෙත්ද, ඔවුන් විසින් ගායනා කරණ ලද, කියන ලද, යහපත් සේ එක්කොට තැබූ, පුරාණවූ මන්ත්‍ර පද අනුව ගයත්ද, ඒ අනුව කියත්ද, කියූ දෙය අනුව කියත්ද, ඔවුහු කවරේද? අට්ටකය, වාමවකය, වාමදෙවය, වෙස්සාමිත්තය, යමතග්ගිය, අඞ්ගීරසය, භාරවාජය, වාසෙට්ඨය, කස්සපය, භගුය (යන මොවුහුය.). ඔවුහුද අපි මේ පඤ්චධර්මයන් තෙමේම ප්‍රත්‍යක්‍ෂ වශයෙන්දැන විපාක ප්‍රකාශ කරමුයයි නොකීහ.
´´මානවකය, යම්සේ උරෙන් උරය සම්බන්‍ධවී සිටින අන්ධ සමූහයක පළමුවැනියාද නොදකියි. මැද සිටින්නාද නොදකියි. අන්තිමයාද නොදකියි. මානවකය, එපරිද්දෙන් බ්‍රාහ්මණයන්ගේ කීම මේ අන්ධ උපමාව හා සමාන බවට පැමිණෙයි. පළමුවැනියාද නොදකියි. මධ්‍යමයාද නොදකියි. අන්තිමයාද නොදකියි.´´
15. මෙසේ කී කල්හි තොදෙය්‍යපුත්‍රවූ සුභ මානවකයා භාග්‍යවතුන් විසින් කියනු ලැබූ අන්ධ උපමාව නිසා කුපිතව නොසතුටු සිත් ඇතිව භාග්‍යවතුන් වහන්සේටම ගටා බණමින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේටම පහත්කොට කථා කරමින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේටම උපවාද කියමින් ´´ශ්‍රමණ ගෞතම තෙමේ පාපියෙක් වන්නේය´´ යි කියා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙසේ කීය. ´´භවත් ගෞතමය, උපමඤ්ඤ ගොත්‍රයෙහිවූ, සුභග වනයට අධිපතිවූ, පොක්ඛරසාතී බ්‍රාහ්මණ තෙමේ මෙසේ කීය. ´ඇතැම් ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණ කෙනෙක් මනුෂ්‍ය ධර්මයට වඩා උසස්වූ, ආය්‍ර්‍යවූ විශෙෂ ඥානයෙන් දැකීමක් ප්‍රකාශ කරත්. ඔවුන්ගේ ඒ කීම සිනාවක් බවට පැමිණේ. නාම මාත්‍රයක් බවට පැමිණේ. හිස් බවට පැමිණේ. බොරු බවට පැමිණේ. මනුෂ්‍යයෙක් කෙසේ නම් මනුෂ්‍ය ධර්මයට වඩා උසස්වූ ආය්‍ර්‍යවූ විශෙෂ ඥානයක් දැන ගන්නේද, දක්නේද, ප්‍රත්‍යන්‍ෂ කරන්නේද? ඊට කරුණු නැත කියායි.´ ´´කිමෙක්ද?
මානවකය, උපමඤ්ඤ ගොත්‍රයෙහිවූ, සුභග වනයට අධිපතිවූ, පොක්ඛරසාතී බ්‍රාහ්මණ තෙමේ සියලු ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන්ගේ සිත තම සිතින් පිරිසිඳ දනීද?´´ ´´භවත් ගෞතමය, උපමඤ්ඤ ගොත්‍රයෙහිවූ, සුභග වනයට අධිපතිවූ, පොක්ඛරසාතී බමුණු තෙම ස්වකීය පුණ්ණක නම් දාසියගේ සිතද තම සිතින් පිරිසිඳ නොදනියි. කෙසේ නම් සියලුම ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන්ගේ සිත ගම සිතින් පිරිසිඳ දැනගන්නේද?´´
16. ´´මානවකය, යම්සේ උත්පත්තියෙන් අන්ධ පුරුෂයා කථ සුදු රූපයන් නොදක්නේද, නිල් රූප නොදක්නේද, රන්වන් රූප නොදක්නේද, ලෙහෙවන් රූප නොදක්නේද, මදටිය පැහැති රූප නොදක්නේද, සම විසම දෙක නොදක්නේද, තරු නොදක්නේද, සඳ හිරු නොදක්නේද, හෙතෙම මෙසේ කියන්නේය. ´කථ සුදු රූපයෝ නැත. කථ සුදු රූපයන් දකින්නෙක් නැත. නිල් රූප නැත. නිල් රූපයන් දක්නෙක් නැත. රන්වන් රූප නැත. රන්වන් රූප දක්නෙක් නැත. ලෙහෙවන් රූප නැත. ලෙහෙවන් රූප දක්නෙක් නැත. මදටිය පැහැති රූප නැත. මදටිය වන් රූපයන් දක්නෙක් නැත. සම විසම දෙකක් නැත. සම විසම දෙක දක්නෙක් නැත. තරු නැත. තරු දක්නෙක් නැත. සඳ හිරු නැත. සඳ හිරු දක්නෙක් නැත. මම මෙය නොදනිමි. මම මෙය නොදකිමි. එහෙයින් ඒ දේ නැතැයි කියමි.´´ යනුයි. ´´මානවකය, හෙතෙම මනාකොට කියනු ලබන්නේක් වන්නේද?´´
´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, එය එසේ නොවේය. කථ සුදු රූප ඇත. කථ සුදු රූපයන් දක්නෙක් ඇත. නිල් රූප ඇත. නිල් රූප දක්නෙක් ඇත. රන්වන් රූප ඇත. රන්වන් රූප දක්නෙක් ඇත. ලෙහෙවන් රූප ඇත. ලෙහෙවන් රූප දක්නෙක් ඇත. මදටිය පැහැති රූප ඇත. මදටිය පැහැති රූප දක්නෙක් ඇත. සම විසම ඇත. සම විසම දක්නෙක් ඇත. තරු ඇත. තරු දක්නෙක් ඇත. සඳ හිරු ඇත. සඳ හිරු දක්නෙක් ඇත. ´මම මෙය නොදනිමි. මම මෙය නොදකිමි. එහෙයින් නැතැ´ යි කියන්නේ නම් භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, හෙතෙම යහපත්කොට කියනු ලබන්නෙක් නොවේ.´´ ´´මානවකය, එසේම ඕපමඤ්ඤ ගොත්‍රයෙහි, සුභග වනයට අධිපතිවූ, පොක්ඛරසාතී බ්‍රාහ්මණ තෙමේ අන්‍ධයෙකි. ඇස් නැත්තෙකි. හෙතෙම ඒකාන්තයෙන් මනුෂ්‍ය ධර්මයට වඩා උසස් ආය්‍ර්‍යවූ ඥාන දර්‍ශනය දැනගන්නේය, දක්නේය, ප්‍රත්‍යක්‍ෂ කරන්නේය යන බවට හේතුවක් කරුණක් නැත්තේය.
17. ´´මානවකය, ඒ කිමැයි සිතන්නෙහිද, කොසල ජනපදයෙහි යම් ඒ මහාසාර බ්‍රාහ්මණයෝ වෙත්ද, ඔවුහු කවරහුද? වඞ්කී බ්‍රාහ්මණය, තාරුක්ඛ බ්‍රාහ්මණය, පොක්ඛරසාති බ්‍රාහ්මණය, ජානුස්සොනි බ්‍රාහ්මණය, තොපගේ පියාවූ තොදෙය්‍ය බ්‍රාහ්මණය යන මොහුය.´´ ´´ඔවුහු ලෝක ව්‍යවහාරයට අනුකූල වචනයක් කියත්ද, අනුකූල නොවූ වචනයක් කියත්ද, එදෙකින් කවරක් උතුම් වේද?´´
´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ලොක ව්‍යවහාරයට අනුව කියන වචනය උතුම්ය.´´ ´´ඔවුහු යම් වචනයක් විමසා බලා කියත්ද, යම් වචනයක් විමසා නොබලා කියත්ද, ඒ දෙකින් කවරක් උතුම්ද?´´ ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, විමසා බලා කියන වචනය උතුම්ය.´´ ´´ඔවුහු යම් වචනයක් දැනගෙන කියත්ද, යම් වචනයක් නොදැන කියත්ද, ඒ දෙකින් කවරක් උතුම්ද?´´ ´´ භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, දැනගෙන කීම උතුමි.´´ ´´ඔවුහු අර්‍ථයෙන් යුක්තවූ යම් වචනයක් කියත්ද, අර්ථ රහිතවූ යම් වචනයක් කියත්ද, ඒ දෙකින් කවරක් උතුම්ද?´´ ´´ භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, අර්‍ථයෙන් යුක්තකොට කියන වචනය උතුම්ය.´´
´´මානවකය, ඒ කිමැයි සිතන්නෙහිද? ඉදින් මෙසේ ඇති කල්හි ඔපමඤ්ඤාවූ, සුභගවනික නම්වූ පොක්ඛරසාති බමුණා විසින් ලොක ව්‍යවහාරයට අනුකූල වචනයක් කියන ලද්දේද? අනුකූල නොවූවක් කියන ලද්දේද?´´ ´´ භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, අනුකූල නොවූවක් කියන ලදී.´´ ´´විමසා බලා කියන ලද්දේද? විමසා නොබලා කියන ලද්දේද?´´
´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, විමසා නොබලා කියන ලද්දේය.´´ ´´දැනගෙන කියන ලද්දේද? නොදැන කියන ලද්දේද?´´ ´´ භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, නොදැන කියන ලද්දේය.´´ ´´අර්ථ සහිතව කියන ලද්දේද, අර්ථ රහිතව කියන ලද්දේද?´´ ´´ භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, අර්ථ රහිතව කියන ලද්දේය.´´
18. ´´මාණවකය, මේ නීවරණයෝ පස් දෙනෙකි. කවර පසෙක්ද? කාමච්ඡන්‍ද නීවරණය, ව්‍යාපාද නීවරණය, ථීනමිද්ධ නීවරණය, උද්ධච්චකුක්කුච්ච නීවරණය, විචිකිච්ඡා නීවරණය යනුයි. මානවකය, මේ පඤ්ච නීවරණයෝය. මානවකය, ඕපමඤ්ඤවූ, සුභගවනික නම්වූ, පොක්ඛරසාතී බමුණා මේ පඤ්ච නීවරණයන්ගෙන් වැසුනේය. වට කර ගන්නා ලද්දේය. වෙලුණේය. විශෙෂයෙන් වෙලුණේය. හෙතෙම ඒකාන්තයෙන් මනුෂ්‍ය ධර්මයට වඩා උසස්වූ ආය්‍ර්‍යවූ ඥාන දර්‍ශනය දන්නේය, දකින්නේය, ප්‍රත්‍යක්‍ෂ කරන්නේය. යන බවට කරුණු නැත්තේය.
19. ´´මානවකය, මේ කාම ගුණයෝ පසෙකි. කවර පසෙක්ද, ඇසින් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කැමතිවූ, මන වඩන්නාවූ, ඇලීම පිණිස පවත්තාවූ රූපයෝ වෙත්. කණින් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කැමතිවූ, මන වඩන්නාවූ, ඇලීම පිණිස පවත්තාවූ ශබ්දයෝ වෙත්. නාසයෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කැමතිවූ, මන වඩන්නාවූ, ඇලීම පිණිස පවත්නාවූ ඇලිය යුතුවූ ගන්‍ධයෝ වෙත්. දිවෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කැමතිවූ, මන වඩන්නාවූ, ඇලීම පිණිස පවත්තාවූ රසයෝ වෙත්. කයින් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කැමතිවූ, මන වඩන්නාවූ, ඇලීම පිණිස පවත්නාවූ ස්පර්‍ශයෝ වෙත්. මාණවකය, මේ පඤ්චකාම ගුණයෝය. මාණවකය, මේ පඤ්චකාම ගුණයන්හි ඕපඤ්ඤ සුභගවනික නම්වූ පොක්ඛරසාති බමුණා ගැථනේ, මුසපත් වූයේ, මුලාවට පැමිණියේ, ආදිනව නොදක්නේ නික්මෙන ප්‍රඥාවක් නැතිව එම පස් කම් සැප අනුභව කරයි. ඒකාන්තයෙන් හෙතෙම මනුෂ්‍ය ධර්මයට වඩා උසස්වූ, ආය්‍ර්‍යවූ ඥාන දර්‍ශන විශෙෂයක් දැන ගන්නේය කියා හෝ දක්නේය කියා හෝ ප්‍රත්‍යක්‍ෂ කරන්නේය කියා හෝ යන මීට හේතු නැත.
20. ´´මානවකය, ඒ කිමැයි සිතන්නෙහිද, තෘණ දර නිසා යම් ගින්නක් දැල්වන්නේද, තණ දර නැතිව යම් ගින්නක් දල්වන්නේද, මේ දෙකින් කිනම් ගින්නක් රශ්මිය ඇත්තේද? වර්‍ණවත්ද? ආලෝකවත්ද?´´
´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඉදින් තණ දර නැතිව ගිනි දැල්විය හැකිනම්, ඒ ගිනි රශ්මි ඇත්තේය. වර්‍ණවත්ය. ආලෝකවත්ය.´´ ´´මානවකය, තෘණ දර නැතිව ගිනි දැල්වීමට ඎධිමතෙකුට හැර අනිකෙකුට නුපුථවන. මානවකය, යම්සේ තණ දර නිසා ගිනි දල්වයිද, මානවකය, එමෙන් පස්කම් ගුණයන් නිසා යම් ප්‍රීතියක් වේද, මම ඒ ප්‍රීතිය ඒ ගින්න හා උපමා කොට කියමි. මානවකය, යම්සේ තෘණ දර නැතිව ගිනි දල්වයිද, කාමයන්ගෙන් වෙන්ව, අකුශල ධර්‍මයන්ගෙන් වෙන්ව යම් ප්‍රීතියක් ලබයිද, ඒ ප්‍රීතිය මම ඒ තෘණ දර නැතිව උපදවන ගින්නට උපමාකර කියමි.
21. ´´මානවකය, කාමයන්ගෙන් වෙන්වූ, අකුසල ධර්‍මයන්ගෙන් වෙන්වූ ප්‍රීතිය කවරේද? මානවකය, මෙහි භික්‍ෂු තෙම කාමයන්ගෙන් වෙන්ව, අකුශලයන්ගෙන් වෙන්ව, විතක්ක විචාර සහිතවූ විවේකයෙන් උපන් ප්‍රීතිය හා සැපයෙන් යුක්ත ප්‍රථම ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කෙරේද, මානවකය, මේ ප්‍රීතිය කාමයන්ගෙන් වෙන්වූ අකුසල ධර්‍මයන්ගෙන් වෙන්වූ ප්‍රීතියයි. නැවතද මානවකය, භික්‍ෂු තෙම විතර්‍ක විචාරයන්ගේ සන්සිඳීමෙන්, අභ්‍යන්තරය පහදවන්නාවූ, සිතේ එකඟකම ඇතිකරන්නාවූ, විතර්‍ක විචාර රහිතවූ සමාධියෙන් ඇතිවූ ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති, ද්වීතීය ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයිද, මානවකය, මෙයද කාමයන්ගෙන් වෙන්වූ අකුශල ධර්‍මයන්ගෙන් වෙන්වූ ප්‍රීතියයි.
22. ´´මානවකය, යම් ඒ බ්‍රාහ්මණයෙක් පින් කිරීමට කුසල් කිරීමට ධර්ම පසක් පනවත්ද, මොවුන් අතුරෙන් බ්‍රාහ්මණයෝ කිනම් ධර්‍මයක් පින් කිරීමට කුසල්කිරීමට වඩා මහත් ඵල කොට පනවත්ද?´´ ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, කුසල් කිරීමට යම් ඒ ධර්‍මයක් පනවත්ද, බමුණෝ පින් කිරීමට ඔවුන් අතු රෙන් දන්දීම පින් කිරීම පිණිස කුසල් කිරීම පිණිස වඩා මහත් ඵල කොට පනවත්.´´ ´´මානවකය, ඒ කිමැයි සිතන්නෙහිද? මෙහි එක්තරා බමුණෙකුගේ මහා දානයක් වූ අවස්ථාවක් පැමිණෙන්නේය. එකල්හි බමුණෝ දෙදෙනෙක් මෙනම් බමුණාගේ මහා යාගය අනුභව කරන්නෙමුයි එන්නාහුය. එහි එක් බමුණෙකුට මෙබඳු සිතක් වන්නේය. ´දානයෙහි අග්‍ර ආසනය, අග්‍ර ජලය, අග්‍ර ආහාරය ඒකාන්තයෙන් මම ලබන්නෙම් නම් අනික් බ්‍රාහ්මණයා දානයෙහි අග්‍ර ආසනය, අග්‍ර ජලය, අග්‍ර ආහාරය නො ලබන්නේනම් හොඳය´ කියාය. මානවකය, ඉදින් අනික් බ්‍රාහ්මණයා දානයෙහි අග්‍ර ආසනය, අග්‍ර ජලය, අග්‍ර ආහාරය ලබන්නේද, ඒ බ්‍රාහ්මණයා දානයෙහි අග්‍ර ආසනය, අග්‍ර ජලය, අග්‍ර ආහාරය නොලබන්නේද, ´අනික් බ්‍රාහ්මණයා දානයෙහි අග්‍ර ආසනය, අග්‍ර ජලය, අග්‍ර ආහාරය ලබයි. මම දානයෙහි අග්‍ර ආසනය, අග්‍ර ජලය, අග්‍ර ආහාරය නොලබමියි´´ මෙසේ හෙතෙම කිපුණෙක්, නොසතුටු වූවෙක් විය හැකි වන්නේය. මානවකය, මොහුට බමුණෝ කුමන විපාකයක් පනවත්ද?´´ ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, මෙහි බමුණෝ මේ නිසා අනිකෙක් කුපිත වේවා, නොසතුටු සිතැත්තේ වේවායි සිතා මෙසේ දන් නොදෙත්. එහෙත් බමුණෝ අනුකම්පා ස්වභාවයෙන්ම දන් දෙත්.´´ ´´මානවකය, මෙසේ ඇති කල්හි බමුණන්ගේ යම් මේ අනුකම්පා ස්වභාව වූ සයවැනි පුන්‍යක්‍රියා වස්තුවකුත් වේද?´´ ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, මෙසේ ඇති කල්හි බමුණන්ගේ යම් මේ අනුකම්පා ස්වභාවවූ සයවැනි පුන්‍යක්‍රියා වස්තුවක්ද වෙයි.´´
23. ´´මානවකය, බමුණෝ පින් කිරීමට, කුසල් කිරීමට යම් මේ පඤ්ච ධර්‍මයක් පනවත්ද, නුඹ මේ පඤ්ච ධර්‍මයන් ගිහියන් අතර හෝ පැවිද්දන් අතර හෝ කවුරුන් අතර බහුලව දක්නේද?´´ ´´ භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බමුණෝ පින් කිරීමට, කුසල් කිරීමට යම් මේ පඤ්ච ධර්‍මයක් පනවත්ද, මේ පඤ්ච ධර්‍මය පැවිද්දන් අතර බහුලව දකිමි. ගිහියන් අතර අල්පය. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ගෘහස්තයා වනාහි මහත් කටයුතු ඇත්තේය. බොහෝ වැඩපල ඇත්තේය. අධික කටයුතු ඇත්තේය. බොහෝ යෙදවීම් ඇත්තේය. එහෙයින් නිතර සත්‍යවාදී නොවෙයි. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ප්‍රව්‍රජිතයා වනාහි අඩු කටයුතු ඇත්තේය. අඩු වැඩපල ඇත්තේය. අඩු යෙදවීම් ඇත්තේය. එහෙයින් නිතර සත්‍යවාදී වෙයි. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ගෘහස්තයා වනාහි මහත් කටයුතු ඇත්තේය. බොහෝ වැඩපල අධික කටයුතු ඇත්තේය. බොහෝ යෙදවීම් ඇත්තේය. එහෙයින් නිතර තපස්කම් නොකරයි. බ්‍රහ්මචාරී නොවේ. සජඣායනා බහුල නොවේ. දන් දීම් බහුල නොවේ. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ප්‍රව්‍රජිතයා වනාහි ස්වල්ප කටයුතු ඇත්තේය. ස්වල්ප වැඩපල ඇත්තේය. ස්වල්ප යෙදවීම් ඇත්තේය. එහෙයින් නිතර තපස්කම් කරයි. බ්‍රහ්මචාරී වෙයි. සජ්ඣායනා බහුල වෙයි. දන්දීම් බහුල වෙයි. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බමුණෝ පින් කිරීමට, කුසල් කිරීමට යම් මේ පඤ්ච ධර්‍මයක් පනවත්ද, මම මේ පඤ්ච ධර්‍මයන් පැවිද්දන් කෙරෙහි බහුලව දකිමි. ගෘහස්තයන් කෙරෙහි ස්වල්පය.´´
24. ´´මානවකය, බ්‍රාහ්මණයෝ පින් කිරීමට කුසල් කිරීමට යම් ඒ ධර්ම පසක් පනවත්ද, මම ඒ ධර්ම චිත්තයාගේ පිරිවර ධර්‍මයයි කියමි. වෛර නැත්තාවූ, ක්‍රොධ නැත්තාවූ යම් ඒ සිතක් වේද, ඒ චිත්තයාගේ වැඩීම පිණිස වෙයි. මානවකය, මෙහි භික්‍ෂුතෙම සත්‍යවාදී වේද, හෙතෙම සත්‍යවාදී වෙමියි අර්‍ථය දැනීමෙන් සතුට ලබයි. පාළිය දැනීමෙන් සතුට ලබයි. ධර්‍මයෙන් යුක්තවූ සතුට ලබයි. කුසලයෙන් යුක්තවූ යම් ඒ ප්‍රීතියක් වේද, ඒ ප්‍රීතිය චිත්තයාගේ පිරිවරයයි කියමි. වෛර නැත්තාවූ, ක්‍රෝධ නැත්තාවූ, යම් ඒ සිතක් වේද, ඒ සිත වැඩීම පිණිස වෙයි. මානවකය, මෙහි භික්‍ෂුතෙම තපස් රක්නේද, හෙතෙම ´මම තපස් කරන්නෙක් වෙමි´ යි අත්‍ර්‍ථය දැනීමෙන් ප්‍රීතිය ලබයි. ධර්‍මය දැනීමෙන් ප්‍රීතිය ලබයි. ධර්‍මයෙන් යුක්තවූ ප්‍රීතිය ලබයි. කුශලයෙන් යුක්තවූ යම් ඒ ප්‍රීතියක් වේද, යම් ඒ වෛර නැත්තාවූ සිතක් වේද, ´මම ඒ වැඩීම සඳහා තපස් රැකීම ඒ චිත්තයාගේ පිරිවරය´ යි කියමි. හෙතෙම ´මම බ්‍රහ්මචාරී වෙමි´ යි අත්‍ර්‍ථය දැනීමෙන් ප්‍රීතිය ලබයි. ධර්‍මයෙන් යුක්තවූ ප්‍රීතිය ලබයි. යම් මේ වෛර නැත්තාවූ, ක්‍රෝධ නැත්තාවූ සිතක් වේද, හෙතෙම, ´මම සජ්ඣායන බහුල වෙමි´ යි අත්‍ර්‍ථය දැනීමෙන් ප්‍රීතිය ලබයි. ධර්‍මයද දැනීමෙන් ප්‍රීතිය ලබයි. ධර්‍මය දැනීමෙන් ප්‍රීතිය ලබයි. ධර්‍මයෙන් යුක්තවූ ප්‍රීතිය ලබයි.
´´යම් මේ වෛර නැත්තාවූ ක්‍රොධ නැත්තාවූ සිතක් වේද, මම එය ඒ චිත්තයාගේ වැඩීම පිණිස පිරිවරයයි කියමි. මානවකය, මෙහි භික්‍ෂුතෙම දන්දීම බහුලකොට ඇත්තේද හෙතෙම ත්‍යාග බහුල වූයෙමියි අත්‍ර්‍ථයෙන් සතුට ලබයි. ධර්‍මයෙන් සතුට ලබයි. ධර්‍මයෙන් යුක්තවූ ප්‍රීතිය ලබයි. කුසලයෙන් යුක්තවූ යම් ඒ ප්‍රීතියක් වෙයිද එය ලබයි. මම එය චිත්තයාගේ පිරිවරයයි කියමි. වෛර නැත්තාවූ, ක්‍රොධ නැත්තාවූ, යම් සිතක් වේද ඒ චිත්තයාගේ වැඩීම පිණිසය.
´´මානවකය, බ්‍රාහ්මණයෙක් පින් කිරීමට කුසල් කිරීමට ධර්ම පසක් පනවත්ද, මම ඒ ධර්ම වෛර නැත්තාවූ ක්‍රොධ නැත්තාවූ යම් සිතක් වේද, චිත්තයාගේ වැඩීම පිණිස පිරිවර යයි කියමි.´´
25. මෙසේ කී කල්හි තොදෙය්‍ය පුත්‍රවූ සුභ තරුණයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙසේ කීය. ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ශ්‍රමණ ගෞතමයෝ බ්‍රහ්මයා හා එක්වීමට පැමිණෙන මාර්ගය දනීයයි මා විසින් අසන ලදී.´´
´´මානවකය, මේ කුමකැයි සිතන්නෙහිද? මෙතැන් සිට නළකාරගම ළඟද, ඉතා නුදුරෙහිද?´´ ´´එසේය පින්වත, නළකාර ගම ඉතා ආසන්නය. මෙයින් නළකාර ගම ඉතා දුර නොවේ.´´ ´´මානවකය, ඒ කුමකැයි සිතන්නෙහිද, මෙහි පුරුෂයෙක් නළකාර ගමෙහි ඉපදී එහිම වැඩුනේ වේද, නළකාර ගමින් එකෙනෙහි නික්මුණු ඒ පුරුෂයාගෙන් නළකාර ගමට යන මාර්ගය අසන්නාහුද, මානවකය, නළකාර ගමෙහි ඉපදී වැඩුනු , නළකාර ගමට යන මාර්ගය අසන ලද ඔහුගේ ඒ මාර්ගය කීමෙහි පමාවීමක් හෝ ගල ගැසුනක් මෙන් සිටීමක් හෝ ඇත්තේද?´´ ´´ භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, එසේ නොවේ. ඊට හේතු කවරේද? භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඒ පුරුෂයා නළකාර ගමෙහි ඉපදී එහිම වැඩුනෙකු වන හෙයින් ඔහු විසින් නළකාර ගමේ සියලුම පාරවල් මනාකොට දන්නා ලදී.´´
´´මානවකය, නළකාර ගමෙහි ඉපදී වැඩුනාවූ ඒ පුරුෂයාට නළකාර ගමට යන මාර්ගය කීමට පමාවීමක් හෝ ගල් ගැසුනාක් මෙන් සිටීමක් හෝ වෙතත්, බඹලොව හෝ බඹලොවට පැමිණෙන ප්‍රතිපදාව හෝ අසනලද තථාගතයන්ගේ පමාවීමක් හෝ ගල් ගැසුණාක් මෙන් සිටීමක් හෝ නොවේමය. මානවකය, මම බ්‍රහ්මයන්ද දනිමි. බඹලොවද දනිමි. බඹලොවට යන ප්‍රතිපදාවද දනිමි. යම්සේ පිළිපන් බ්‍රහ්මයෙක් බඹලොව උපන්නේද, ඔහුද දනිමි.´´ යි වදාළේය.
26. ´´ භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේ බ්‍රහ්මයන් හා එක්වීමට පැමිණෙන මාර්ගය දේශනා කරත්යයි මා විසින් අසන ලදී. භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ බ්‍රහ්මයන් හා එක්වීමට පැමිණෙන මාර්ගය දේශනා කරන්නේ නම් මැනවි.´´ ´´එසේ නම් මානවකය, අසව. මනාව සිත්හි කරව. කියන්නෙමි.´´ ´´එසේය පින්වතුන් වහන්සැ´´ යි තොදෙය්‍ය පුත්‍රවූ සුභ මානවකයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන්නේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළහ. ´´මානවකය, බ්‍රහ්මයන් හා එක්වීමට පැමිණෙන මාර්ගය කවරේද? මානවකය, මේ ශාසනයෙහි භික්‍ෂුව මෛත්‍රී සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වාසය කරන්නේය. එසේ දෙවැනි දිසාවද, තුන්වැනි දිසාවද, සතරවැනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු දෙය කෙරෙහි සියලු ආකාරයෙන් සියල්ල සහිත ලෝකය මහත්වූ උසස් බවට පැමිණියාවූ, අප්‍රමාණවූ, වෛර නැත්තාවූ, ව්‍යාපාද නැත්තාවූ, මෛත්‍රී සහගත සිතින් පතුරුවා වාසය කරන්නේය.
27. ´´මානවකය, මෙසේ මෛත්‍රී සහගත සමාධිය වැඩූ කල්හි යම් ප්‍රමාණ කළ හැකි කාමාවචර කර්මයක් වෙයිද, ඒ කාමාවචර කර්මය තෙමේ ප්‍රමාණ නොකළ හැකි ඒ රූපාවචර කර්මය මැඩගෙන නොපවත්නේය. නොසිටින්නේය. මානවකය, යම් සේ බලවත් සක් පිඹින්නෙක් පහසුවෙන්ම සතර දිශාවට අඟවන්නේද, මානවකය, එසේම මඩනලද මෛත්‍රී සහගත සමාධිය ඇති කල්හි ප්‍රමාණ කළ හැකි යම් කාමාවචර කර්මයක් ඇත්තේද, එම කාමාවචර කර්මය තෙමේ එම රූපාවචර කර්මය මැඩගෙන නොපවත්නේය, නොසිටින්නේය. මානවකය, මෙයද බ්‍රහ්මයන් හා එක්වීමට මාර්ගය වේ.
28. ´´මානවකය, නැවතද භික්‍ෂුව කරුණා සහගත සිතින් එක් දිසාවක පතුරුවා වසයිද, දෙවෙනි, තෙවෙනි, සතරවැනි දිසාවන්හිද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු දෙය කෙරෙහි සියලු ආකාරයෙන් සියලු ලෝකය කරුණා සහගතවූ මහත්වූ, මහග්ගතවූ, අප්‍රමාණවූ, අවෛරීවූ, අව්‍යාපාදවූ, සිතින් පතුරුවා වසයිද, මානවකය, මෙසේ කරුණා සහගත සමාධිය වැඩූ කල්හි යම් ප්‍රමාණ කළ හැකි කාමාවචර කර්මයක් වෙයිද, ඒ ප්‍රමාණ කළ හැකි කාමාවචර කර්මය තෙමේ ප්‍රමාණ නොකළ හැකි රූපාවචර කර්මය මැඩගෙන නොපවත්නේය. නොසිටින්නේය. මානවකය, යම් සේ බලවත් සක් පිඹින්නෙක් පහසුවෙන් සිව් දිසාවනට හඟවන්නේද, මානවකය, මෙපරිද්දෙන් මෙසේ මඩනලද, කරුණා සහගත සමාධිය වැඩූ කල්හි යම් ප්‍රමාණ කළ හැකි කාමාවචර කර්මයක් වෙයිද, ඒ ප්‍රමාණ කළ හැකි කාමාවචර කර්‍මමය තෙමේ ප්‍රමාණ නොකළ හැකි රූපාවචර කර්මය මැඩගෙන නොපවත්නේය, නොසිටින්නේය. මානවකය, මෙයද බ්‍රහ්මයන් හා එක්වීමට මාර්‍ගයයි.
29. ´´මානවකය, නැවතද භික්‍ෂුව මුදිතා සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වසයිද, දෙවෙනි, තෙවෙනි, සතරවැනි දිසාවන්හිද මෙසේ උඩ, යට, සරස සියලු දෙය කෙරෙහි සියලු ආකාරයෙන්, සියලු ලොකය මුදිතා සහගතවූ, මහත්වූ, මහග්ගතවූ, අප්‍රමාණවූ, අවෛරීවූ, අව්‍යාපාදවූ සිතින් පතුරුවා වසයිද, මානවකය, මෙසේ වඩනලද, මුදිතා සහගත සමාධිය ඇති කල්හි යම් ප්‍රමාණ කළ හැකි කාමාවචර කර්මයක් වෙයිද, ඒ ප්‍රමාණ කළ හැකි කාමාවචර කර්මය තෙමේ ප්‍රමාණ නොකළ හැකි රූපාවචර කර්මය මැඩගෙන නොපවත්නේය. නොසිටින්නේය. මානවකය, යම් සේ බලවත් සක් පිඹින්නෙක් පහසුවෙන් සිව් දිසාවනට හඟවන්නේද, මානවකය, මෙපරිද්දෙන් මෙසේ මඩන ලද, මුදිතා සහගත සමාධිය ඇති කල්හි යම් ප්‍රමාණ කළ හැකි කාමාවචර කර්මයක් වෙයිද, ඒ ප්‍රමාණ කළහැකි කාමාවචර කර්මය තෙමේ ප්‍රමාණ නොකළ හැකි රූපාවචර කර්මය මැඩගෙන නොපවත්නේය. නොසිටින්නේය. මානවකය, මෙයද බ්‍රහ්මයන් හා එක්වීමට මාර්‍ගයයි.
30. ´´මානවකය, නැවතද භික්‍ෂුව උපෙක්ඛා සහගත සිතින් එක් දිසාවක් පතුරුවා වසයිද, දෙවැනි දිසාවද, තුන්වැනි දිසාවද, සතරවැනි දිසාවද, මෙසේ උඩ යට සරස සියලු තැන සියලු ආකාරයෙන් සියලු ලොකය උපෙක්ඛා සහගතවූ, මහත්වූ, මහත් බවට පැමිණියාවූ, අප්‍රමාණවූ, වෛර නැත්තාවූ, ව්‍යාපාද නැත්තාවූ සිතින් පතුරුවා වාසය කරන්නේය. මානවකය, මෙසේ උපෙක්ඛා සහගත සමාධිය වැඩූ කල්හි යම් ප්‍රමාණ කළ හැකි කාමාවචර කර්මයක් වෙයිද, ඒ ප්‍රමාණ කළ හැකි කාමාවචර කර්මය තෙමේ ප්‍රමාණ නොකළ හැකි රූපාවචර කර්මය මැඩගෙන නොපවත්නේය. නොසිටින්නේය. ශක්තිමත් සක් පිඹින්නෙක් පහසුවෙන් සතර දිසාවට හඟවන්නේද, මානවකය, එපරිද්දෙන් උපෙක්ඛා සහගත සමාධිය වැඩූ කල්හි යම් කාමාවචර කර්මයක් ඇත්තේද, ඒ කාමාවචර කර්මය තෙම ඒ රූපාවචර කර්මය මැඩගෙන නොපවත්නේය. නොසිටින්නේය. මානවකය, මෙයද බ්‍රහ්මයන් හා එක්වීමට පැමිණෙන මාර්ගය වේ.´´
31. මෙසේ කී කල්හි තොදෙය්‍ය පුත්‍රවූ සුභ තරුණයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙසේ කීය. ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඉතා යහපත, භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඉතා යහපත. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, යම්සේ යටිකුරු කරන ලද්දක් උඩුකුරු කරන්නේද, වැසූ දෙයක් වැහුම් අරින්නේද, මං මුළාවූවෙකුට මාර්ගය කියන්නේද, ඇස් ඇත්තෝ තෙල් පහණක් දරන්නේද, ´අඳුරෙහි දකිත්වා´ යි එපරිද්දෙන්ම භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ විසින් නොයෙක් ආකාරයෙන් ධර්‍මය ප්‍රකාශ කරන ලද්දේය. මම භවත් ගෞතමයන් වහන්සේද, ධර්‍මයද, සංයාද සරණ කොට යමි. භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ මා අද පටන් දිවි හිම් කොට සරණ ගිය උපාසකයකු කොට දරන සේක්වා. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, අපි බොහෝ කටයුතු ඇත්තෝ වෙමු. බොහෝ වැඩපල ඇත්තෝ වෙමු. එබැවින් දැන් අපි යන්නෙමු.´´ ´´මානවකය, නුඹ යමක් කැමති නම් ඊට කාලය දැනගනුව´´ යි වදාළේය.
32. එකල්හි ජානුස්සෝණී බ්‍රාහ්මණ තෙමේ සියල්ල සුදු අශ්ව රථයෙන් දවල් කාලයෙහි සැවැත් නුවරෙහි ගමන් කරන්නේය. ජානුස්සෝණී බ්‍රාහ්මණ තෙමේ එන්නාවූ තොදෙය්‍ය පුත්‍ර සුභ මානවකයා දුරදීම දුටුයේය. දැක තොදෙය්‍ය පුත්‍ර සුභ මානවකයා ගෙන් ´´පින්වත් භාරද්වාජ තෙමේ මේ දවල් කාලයෙහි කොහි සිට එන්නේදැ´´ යි ඇසීය. ´´පින්වත, මම මේ ශ්‍රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේගේ සමීපයෙහි සිට එන්නෙමැ´´ යි කීය. ´´පින්වත් භාරද්වාජ තෙමේ ශ්‍රමණ ගෞතමයන්ගේ ප්‍රඥාවේ දක්‍ෂ භාවය ගැන කුමක් සිතන්නෙහිද? පණ්ඩිතයෙකැයි සිතන්නෙහිද?´´ ´´පින්වත, මම කවරෙක්ද? කවරෙක්වූ මම ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේගේ ප්‍රඥාවේ දක්‍ෂභාවය දැනගන්නෙම්ද, යමෙක් ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේගේ ප්‍රඥා මහිමය දනී නම් හෙතෙමේද ඒකාන්තයෙන් උන්වහන්සේ හා සමානයෙක් විය යුත්තේය.´´
´´පින්වත්නි, භාරද්වාජ තෙමේ ශ්‍රමණ ගෞතමයන්ට මහත් ප්‍රශංසාවක් කරන්නේය.´´
´´පින්වත, මම කවරෙක් වෙමිද, කවරෙක්වූ මම ශ්‍රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේට ප්‍රශංසා කෙරෙම්ද? ඒ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ වනාහි පසසන ලද්දන් විසින් පසසන ලද්දෙකි. දිව්‍ය මනුෂ්‍යයන්ට ශ්‍රෙෂ්ඨයෙකි.´´
´´පින්වත් බ්‍රාහ්මණය, යම් කෙනෙක් පින් කිරීම සඳහා කුශල් කිරීම සඳහා ධර්ම පසක් පනවත්ද, ඒ ධර්ම පස ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේ වෛර නැත්තාවූ, ව්‍යාපාද නැත්තාවූ, සිත වැඩීම පිණිස පවත්නා සිතේ පිරිවර ධර්‍මයෝයයි කියන්නාහ.´ මෙසේ කී කල්හි ජානුස්සෝණී බ්‍රාහ්මණ තෙමේ සියල්ල සුදුවූ අශ්ව රථයෙන් බැස උතුරු සලුව එක් අංශයක කොට පොරවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දෙසට ඇඳිලි බැඳ නමස්කාර කොට, ´හම් රජෙකුගේ රටෙහි අර්‍ශත්වූ සම්‍යක්සම්බුද්ධවූ තථාගතයන් වහන්සේ වාසය කෙරෙද්ද, ඒ පසේනදි කොසොල් රජහට ලාභයකි. ඒ පසේනදි කොසොල් රජයට මහත් ලාභයෙකැ´´ යි ප්‍රීති වාක්‍ය පහළ කෙළේය.
සුභ සූත්‍රය නිමි.
උපුටා ගැනීම - උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය ( dahamsithum.wordpress )