ත්‍රිපිටක පොත් වහන්සේ/සූත්‍ර පිටකය/මජ්ක්ධීම නිකාය/ වමිමික සූත්‍රය
1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත්නුවර සමීපයෙහිවූ, අනේපිඩු සිටුහු විසින් කරවනලද ජේතවන නමි විහාරයෙහි වැඩවාසය කරති.
එසමයෙහි කුමාර කාශ්‍යප ස්ථවිරයන් වහන්සේ අන්ධ වනයෙහි වාසය කළහ. එකල එක්තරා බ්‍රහ්මරාජයෙක් රාත්‍රියේ පළමුවෙනි යාමය ඉක්මගිය කල්හි, විසිතුරු වර්‍ණයෙන් සියළු අන්ධවනය ඒකාලෝක කොට බබුලුවා කුමාර කාශ්‍යප ස්ථවිරයන් වහන්සේ යමි තැනෙක්හිද එතැන්හි එළඹියේය. එළඹ, එකත්පසෙක සිටියේය. එකත්පසෙක සිටියාවූ ඒ බ්‍රහ්මරාජතෙම කුමාර කාශ්‍යප සථවිරයන් වහන්සේට මෙසේ කීයේය.
2. ,මහණ, මහණ, මේ තුඹස රාත්‍රියෙහි දුමිදමයි, දවල් කාලයෙහි ඇවිලෙයි. බ්‍රාහ්මණයෙක් මෙසේ කීයේය. ´සුමේධය, ආයුධයක් ගෙන සාරව´ (යි කීයේය.) ආයුධයක් ගෙන සාරා බලන්නාවූ සුමේධ තෙම දොර අගුලක් දුටුවේය. (දැක) ´සවාමීනි, දොරඅගුලෙකැ´යි කීයේය. බ්‍රාහ්මණ තෙම දොර අගුල ඔසවා දමව, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීයේය. ආයුධය ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධ තෙම (පිමිබෙන වර්‍ගයේ) මැඩියෙකු දුටුයේය. ´වහන්ස, මැඩියෙකැ´ යි කීයේය. බ්‍රාහ්මණතෙම ´මැඩියා ඔසවා දමව. සුමේධය ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීයේය. ආයුධය ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධතෙම දෙමංසන්ධියක් දුටුයේය. (දැක) ´වහන්ස, දෙමන්සන්ධියකැ´යි කීයේය. බ්‍රාහ්මණතෙම ´දෙමංසන්ධිය උදුරා දමව. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීයේය. ආයුධය ගෙන. සාරන්නාවූ සුමේධ තෙම, අළු පෙරහනක් දුටුයේය. ´සවාමීනි, අළු පෙරහනකැ´ යි කීයේය. බ්‍රාහ්මණතෙම ´අළුපෙරහන උදුරා දමව. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීය. ආයුධයක් ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධ තෙම ඉදිබුවෙකු දුටුවේය. ´සවාමීනි, ඉදිබුවෙකැ´යි කීය. බ්‍රාහ්මණ තෙම ´ඉදිබුවා ගොඩගනුව, සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීය. ආයුධය ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධ තෙම මස් කපන කැත්තක් හා මස් ලොඹුවක් දුටුවේය. ´සවාමීනි, මස් කපන කැත්තක් හා මස් ලොඹුවකැ´ යි කීය. බ්‍රාහ්මණ තෙම ´මස් කපන කැත්තක හා මස් ලොඹුව ගොඩගනුව. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීය. ආයුධය ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධ තෙම මස්වැදැල්ලක් දුටුයේය. ´සවාමීනි, මස්වැදැල්ලකැ´ යි කීය. බ්‍රාහ්මණතෙම ´මස්වැදැල්ල ගොඩගනුව. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීය. ආයුධය ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධතෙම නාගයෙකු දුටුවේය. ´සවාමීනි, නාගයෙකැ´යි කීයේය. බ්‍රාහ්මණතෙම ´නාගරාජතෙම සිටීවා. නාගරාජයා නොගටව. නාගරාජයාට නමස්කාර කරව´යි කීයේය.
3. ´ මහණ, ඔබ මේ ප්‍රශ්නයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා එළඹ විචාරව. ඔබට භාග්‍යවතුන්වහන්සේ යමිසේ ප්‍රකාශකොට වදාරණසේක්ද එපරිද්දෙන් ඒ ප්‍රශ්නය දරාගනුව, මහණ, සර්‍වඥයන් වහන්සේ හැර, සර්‍වඥයන් වහන්සේගේ ශ්‍රාවකයන් හැර, මා කෙරෙන් අසා කියන්නවුන් හැර, මේ ප්‍රශ්ණයන් විසදීමෙන් යමෙක් හිත සතුටු කරන්නේද, එබඳු පුද්ගලයෙක් දෙවියන් සහිත වූ මරුන් සහිත වූ බ්‍රහ්මයන් සහිත වූ ලෝකයෙහිද ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන් සහිත වූ දෙවි මිනිසුන් සහිත වූ පිරිස්හිද නොදක්නෙමි´යි කීයේය. මේ වචනය මෙසේ කියා ඒ බ්‍රහ්මරාජ තෙම එතන්හිම අතුරුදන් වූයේය.
4. ඉක්බිත්තෙන් ආයුෂ්මත් කුමාරකාශ්‍යප ස්ථවිර තෙම ඒ රාතයගේ ඇවෑමෙන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යමි තැනෙක්හිද එතැන්හි එළඹ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ එක් පැත්තක උන්නේය. එක් පැත්තක උන්නාවූ කුමාරකාශ්‍යප ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මේ කාරණය කීවේය.
,සවාමීනි, ඉකුත් රාත්‍රියෙහි එක්තරා බ්‍රහ්මයෙක් තමන්ගේ ශරීර ආලෝකයෙන් මුළු අන්ධවනය ඒකාලෝක කොට බබුලුවා මම යමි තැනෙක්හිද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ එක පැත්තක උන්නේය. සවාමීනි, එක පැත්තක උන්නාවූ ඒ බ්‍රහ්මයා මට මෙසේ කිවේය.
,මහණ, මහණ, මේ තුඹස රාත්‍රියේ දුමිදමයි, දහවල් කාලයෙහි ඇවිලෙයි. බ්‍රාහ්මණයෙක් මෙසේ කීයේය. ´සුමේධය, ආයුධයක් ගෙන සාරව´යි (කීයේය.) ආයුධයක් ගෙන සාරා බලන්නාවූ සුමේධතෙම දොරඅගුලක් දුටුවේය. (දැක) ´සවාමීනි,දොර අගුලකැ´යි කීයේය. බ්‍රාහ්මණතෙම සුමේධය දොරඅගුල ඔසවා දමව, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීයේය. ආයුධය ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධතෙම මැඩියෙකු දුටුයේය. ´වහන්ස, මැඩියෙකැ´ යි කීයේය. බ්‍රාහ්මණතෙම ´මැඩියා ඔසවා දමව. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීයේය. ආයුධය ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධතෙම දෙමංසන්ධියක් දුටුයේය. (දැක) ´වහන්ස, දෙමංසන්ධියකැ´යි කීයේය. බ්‍රාහ්මණතෙම ´දෙමංසන්ධිය උදුරා දමව. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීයේය. ආයුධ ගෙන. සාරන්නාවූ සුමේධ තෙම, අළු පෙරහනක් දුටුයේය. ´ස්වාමීනි, අළු පෙරහනකැ´ යි කීයේය. බ්‍රාහ්මණතෙම ´අළු පෙරහන උදුරා දමව. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීය. ආයුධයක් ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධතෙම ඉදිබුවෙකු දුටුවෙීය. ´සවාමීනි, ඉදිබුවෙකැ´යි කීය. බ්‍රාහ්මණතෙම ´ ඉදිබුවා ගොඩගනුව, සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීය. ආයුධ ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධතෙම මස් කපන කැත්තක් හා මස්ලොඹුවක් දුටුවේය. ´සවාමීනි, මස් කපන කැත්තක් හා මස් ලොඹුවකැ´යි කීය. බ්‍රාහ්මණ තෙම ´මස් කපන කැත්තක් හා මස්ලොඹුව ගොඩ ගනුව. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීය. ආයුධය ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධතෙම මස්වැදැල්ලක් දුටුයේය. ´සවාමීනි, මස්වැදැල්ලකැ´ යි කීය. බ්‍රාහ්මණ තෙම ´මස්වැදැල්ල ගොඩගනුව. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරව´ යි කීය. ආයුධය ගෙන සාරන්නාවූ සුමේධතෙම නාගයෙකු දුටුවෙීය. ´සවාමීනි, නාගයෙකැ´යි කීයේය. බ්‍රාහ්මණතෙම ´නාගරාජ තෙම සිටීවා. නාගරාජයා නොගටව. නාගරාජයාට නමස්කාර කරව´යි කීයේය.
,සවාමීනි, තුඹස නමි කුමක්ද? රාත්‍රියෙහි දුම්දැමීම නම් කුමක්ද? දහවල් ඇවිලීම නම් කුමක්ද? බ්‍රාහ්මණ නම් කවරෙක්ද? සුමේධ නම් කවරෙක්ද? ආයුධය නමි කුමක්ද? සෑරීම නමි කුමක්ද? ද්‍රෙර අගුල නම් කුමක්ද? මැඩියා නම් කුමක්ද? දෙමංසන්ධිය නම් කවරක්ද? අඑපෙරහන නම් කුමක්ද? ඉදිබුවා නම් කුමක්ද? මස් කපන කැත්ත හා මස් ලොඹුව නම් කුමක්ද? මස්වැදැල්ල නම් කුමක්ද? නාගරාජයා නම් කවරෙක්ද?,
5. මහණ, තුඹස යනු මවි පිය දෙදෙනා නිසා පහල වූ ආහාර පානයෙන් වැඩුණාවූ, අනිත්‍යවූ, සුවඳ ගැල්වීමි පිරිමැදීමි ආදිය කළ යුතුවූ, කැඩී බිදී යන සුලුවූ සතර මහාභූතයන්ගෙන් හටගත් මේ ශරීරයට නමකි.
,මහණ, දහවල් කළයුතු ගොවිතැන් වෙළද්‍රමි ආදී කටයුතු සමිබන්ධයෙන් රාත්‍රී කාලයෙහි නැවත නැවත කල්පනා කරයි. සලකා බලයි. මෙය රාත්‍රියෙහි දුමි දැමීමය.
,මහණ, යමක් රාත්‍රියෙහි කල්පනාකර සලකා බලා, දහවල් ගොවිතැන් වෙළඳාමි ආදියක් කයින් හෝ වචනයෙන් හෝ කරයිද මේ දහවල් ඇවිලීමය.
,මහණ, බ්‍රාහ්මණ යනු අහිත්වූ සම්‍යක් සමිබුද්ධවූ තථාගතයන්හට නමකි. මහණ, සුමේධ යනු ශෛක්‍ෂ පුද්ගලයාට (අර්හත් ඵලයට පහළ මාර්‍ගඵල ලැබූ පුද්ගලයා) නමෙකි.
,මහණ, ආයුධ යනු ආය්‍ර්‍ය පුද්ගලයන්ගේ ප්‍රඥාවට නමෙකි. මහණ, සෑරීම යනු වීය්‍ර්‍යයට නමකි. මහණ, දොරඅගුළ යනු අවිද්‍යාවට නමකි. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරා අවිද්‍යාව නැමති දොර අගුළ ගලවා දමව යන අර්‍ථයයි.
,මහණ, (පිමිබෙන වර්‍ගයේ) මැඩියා යනු ක්‍රෝධයට නමකි. සුමේධය, ආයුධය ගෙනසාරා බලවත් ක්‍රෝධය නැමති මැඩියා උගලා දමව යන අර්‍ථයි.
,මහණ, දෙමංසන්ධිය යනු විචිකිචිඡාවට හෙවත් සැකයට නමකි. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරා විචිකිචිඡාව නැමති දෙමංසන්ධිය දුරු කරව යන අර්‍ථයි.
,මහණ, අළු පෙරහන යනු කාමචිඡන්‍ද, ව්‍යාපාද, ථීනමිද්ධ, උඬචිචකුක්කුච්ච, විචිකිචිඡා යන නීවරණ පහට නමකි. ආයුධය ගෙන සාරා පඤචනීවරණ නමැති අළු පෙරහන පහකරව යන අර්‍ථයි.
,මහණ, ඉදිබුවා යනු රූප, වේදනා, සඤඤ්‍ර, සංඛාර, විඤඤ්‍රණ යන උපාද්‍රනස්කන්‍ධ පහට නමකි. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරා පඤචස්කන්ධය නමැති ඉදිබුවා උදුරා දමව යන අර්‍ථයි.
,මහණ, මස් කපන කැත්ත හා මස් ලොඹුව යනු පංචකාමයට නමකි. (කවර පංචකාමයට ද යත් ) ඇසින් රසවින්ද යුතුවූ ප්‍රියවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, කාමසහගතවූ, ඇල්ම ඇතිකරන්නාවූ රූපයෝය. කණින් රස වින්‍දයුතුවූ ප්‍රියවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, කාමසහගතවූ, ඇල්ම ඇතිකරන්නාවූ ශබිදයෝය, නාසයෙන් රස විඳිය යුතැවූ ප්‍රියවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, කාම සහගතවූ, ගන්‍ධයෝය, දිවෙන් රස වින්ද යුතුවූ ප්‍රියවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, කාම සහගතවූ, ඇල්ම ඇතිකරන්නාවූ රසයෝය. කයින් රස වදිය යුතුවූ ප්‍රියවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, කාම සහගතවූ, ඇල්ම ඇතිකරන්නාවූ ස්පර්‍ශයෝය. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරා කැත්ත හා මස් ලොඹුව වැනි පඤචකාම ගුණ උදුරා දමව යන අදහසයි.
මහණ, මස් වැදැල්ල යනු නන්‍දිරාගයට නමකි. සුමේධය, ආයුධය ගෙන සාරා මස් වැදැල්ල නම්වූ නන්‍දිරාගය දුරු කරව යන අර්‍ථයි.
,මහණ නාගරාජ යනු කෙලෙස් නැතිකළ රහත් භික්‍ෂුහට නමෙකි. නාගරාජ තෙම සිටීවා, නාගරාජයාට නොගසව, නාගරාජයාහට නමස්කාර කරවයි යන්නෙහි මේ තේරුමය.,
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වද්‍රළහ සතුටුවූ කුමාර කාශ්‍යප ස්ථවිර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ මේ වචනය සතුටින් පිළිගත්තේය.
තුන්වෙනිවූ වම්මික සූත්‍රය නිමි.
උපුටා ගැනීම - උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය ( dahamsithum.wordpress )