ත්‍රිපිටක පොත් වහන්සේ/සූත්‍ර පිටකය/සංයුත්ත නිකාය/අත්තරක්ඛිත සූත්‍රය
මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක එකල්හි පසේනදි කොසොල් රජතෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනකද එතැනට පැමිණියේය. පැමිණ, වැඳ එකත් පසෙක හුන්නේය.
එකත්පසෙක හුන් පසේනදි කොසොල්රජ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය කීයේය. ’’ස්වාමීනි, හුදකලාව විවේකීව හුන් මට මෙබඳු විතර්‍කයක් පහළවිය. එනම්:- කවුරුන් විසින් තමා නොරක්නා ලදද, කවුරුන් විසින් තමා රක්නා ලදද?’’ යනුයි.
’’ස්වාමීනි, ඒ මට මේ සිත විය. ’යම්කිසි කෙනෙක් කයින් දුසිරිතෙහි හැසිරෙද්ද, වචනයෙන් දුසිරිතෙහි හැසිරෙද්ද, සිතින් දුසිරිතෙහි හැසිරෙද්ද, ඔවුන් විසින් තමා නොරක්නා ලද්දේය. සමහරවිට ඇත් සෙනග හෝ ඔවුන් රකී. අස් සෙනග හෝ ඔවුන් රකී. රිය සෙනග හෝ ඔවුන් රකී. පාබල සෙනග හෝ ඔවුන් රකී. එසේ වුවත් ඔවුන්ගේ ආත්මය ( තමා ) නම් නොරක්නා ලද්දේය. ඊට හේතුනම්:- මේ ආරක්‍ෂාව බාහිර එකක් බැවිනි. මේ ආරක්‍ෂාව තමන් තුල නොපවත්නක් බැවිනි. එහෙයින් ඔවුන් විසින් තමා නොරක්නා ලද්දේය. යමෙක් කයින් සුසිරිතෙහි හැසිරෙත්ද, වචනයෙන් සුසිරිතෙහි හැසිරෙත්ද, සිතින් සුසිරිතෙහි හැසිරෙත්ද, ඔවුන් විසින් තමා රක්නා ලද්දේය. සමහරවිට ඇත් සෙනග හෝ ඔවුන් නොරකී. අස් සෙනග හෝ ඔවුන් නොරකී. රිය සෙනග හෝ ඔවුන් නොරකී. පාබල සෙනග හෝ ඔවුන් නොරකී. එසේ වුවත් ඔවුන්ගේ ආත්මය ( තමා ) රක්නා ලද්දේමය. ඊට හේතුනම්:- මේ ආරක්‍ෂාව තමන් තුල පවත්නා බැවිනි. මේ ආරක්‍ෂාව බාහිර නොවූවක් බැවිනි. එහෙයින් ඔවුන් විසින් තමා රක්නා ලද්දේමය.’’
’’මහරජ, ඒ එසේය. මහරජ, ඒ එසේය. මහරජ, යම්කිසිවෙක් කයින් දුසිරිතෙහි හැසිරෙත්ද, වචනයෙන් දුසිරිතෙහි හැසිරෙත්ද, සිතින් දුසිරිතෙහි හැසිරෙත්ද ඔවුන් විසින් තමා නොරක්නා ලදී. සමහරවිට ඇත් සෙනග හෝ, අස් සෙනග හෝ, රිය සෙනග හෝ, පාබල සෙනග හෝ ඔවුන් රකී. එසේ නමුදු ඔවුන් විසින් තමා නොරක්නා ලද්දේය, ඊට හේතු නම්:- මහරජ, මේ ආරක්‍ෂාව බාහිර වූවක් බැවිනි. මේ ආරක්‍ෂාව තමන් තුල නොවූවක් බැවිනි. එහෙයින් ඔවුන්ගේ ආත්මය ( තමා ) නොරක්නා ලද්දේය. මහරජ, යම්කිසි කෙනෙක් කයින් සුසිරිතෙහි හැසිරෙත්ද, වචනයෙන් සුසිරිතෙහි හැසිරෙත්ද, සිතින් සුසිරිතෙහි හැසිරෙත්ද, ඔවුන් විසින් තමා රක්නා ලදී. ඇතැම්විට ඇත් සෙනග හෝ, අස් සෙනග හෝ, රිය සෙනග හෝ පාබල සෙනග හෝ ඔවුන් නොරකී. එහෙත් ඔවුන්ගේ ආත්මය ( තමා ) රක්නා ලද්දේමය. ඊට හේතුනම්:- මහරජ, මේ ආරක්‍ෂාව පිටත්තර වූවක් නොවීමයි. මේ ආරක්‍ෂාව තමන් තුල වූවක් වීමයි. එහෙයින් ඔවුන් විසින් තමා රක්නා ලද්දේමය.’’
’’කයින් සංවරවීම හෙවත් තමන් රැකගැනීම යහපත්ය. වචනයෙන් සංවරවීම යහපත්ය. සිතින් සංවරවීම යහපත්ය. ඒ සියල්ලෙන්ම සංවරවීම යහපත්ය. ඒ හැමතන්හිම සංවරිතවූ පවට ලජ්ජා භය ඇති තැනැත්තා රැකුනේයයි කියනුලැබේ.’’
( උපුටා ගැනීම - suttacentral.net )