නීල කොබෝ සන්දෙශය-සුබ නිමිති

(ඉ) තවද මේ අනිෂ්ට දොෂාදියෙන් විනිර්මුක්තව වරයොග ය යි යන නක්ෂත්ර මුහුර්තාදිය දක්වා ඉක්බිති සුභය හස්තාර්ම්ලකයක් සෙයින් දත හැක්කා වු ශුභ නිමිත්තය දක්වන්නාහු “පිරුණු කළස” යනාදින් කියති.

පි රු ණු ක ළ ස හෙළ පුප් ගව පස වියන

ත රු ණු දිගැස රා මුසු පිය බස් කියන

සැ රු ණු ප ත ස දි දුට සුබ මේ කියන

ක රු ණු සතොස ලෙස සකි සිදු වේ තයන

අර්ථ;අනිටු දෙස් ආදියෙන් තොරවු වර යොගයයි කියන නකක් මෙන් දතහැකි සුබ නිමිති දක්වන්නෝ “පිරුණු කළස”යවාදි පද්යි කියති.

සංලක්ෂ්යි:1.මුහුර්ත-මොහොත-ඇසිල්ල-ක්ෂණ දොළසක කාලය -ක්ෂණාලය දසයක කාලය.(දස අසුරු සණක් ක්සනයකි. ක්ෂණ දශයක් ලයකි. ලය දශයක් ක්ෂණ පයකි.ක්ෂණලය දශයක් මුහුර්තයකි.)

2. හස්තාමලකය-අතැමුල යනුත් මේ ය. (හස්ත +ආ මලකය)මෙතන්හි ආමලකය නෙල්ලි නො ව නෙල්ලි වැනි මුතු වෙසෙසක් බව පැහැදිළි වේ. ග්රෙන්ථන්තරයන්හි එය මෙසේ දැක්වේ. “නෙල්ලි වැනි වු මුතු ය..........මෙ අස්ට විධ වු මුක්තාඵලයන්” (සිංහල බොධි වංශය 138 පිට)

“කරතල -අත්ලෙහි තුබු, ආමලක -මිනයක් සෙයින් ,එයින් කිහ.අමල මෙව ආමලකං”මහා බොද්වංශ ගැටපද විචාරණය(72පිට)

එහිම 122පිට ‘ආමලක -ඇඹුල් පක් වානි මුක්කා ඵලයන් ඇති සේය.”

ආමලක නම් මැණික් ගැන පාලි මහාවංසයෙහි 11 වැනි පරි :13වැනි ගාථාවෙහි ද සඳහන් වේ.

17

අන්වය;සරලයි. අර්ථ;පුර්ණ සටයන් (පිරුණු කළස -පුන් කළස) ද.ධවල පුෂ්ප (හෙළ පුප් -පුප් -සුදු මල් ) යන් ද ගවයන් ද. පඤ්චායුධ හෝ ධ්වජයන් ද රාග නි:ශ්රිපත වු ප්රි්ය වචන කියන්නා වු තරුණාංගනාවන් ද යන මේ සුබ නිමිති අහිමුඛ මාර්ගාසන්නයෙහි (පත ස.පත+ අසා) දි දුට හොත් මිත්රඤය, තොප යන කාරණාය සතුටු ලෙස සිද්ධ වේ.

සංලක්ෂ්යය; 1.16 වැනි කවෙන් ගමන ඇරඹුමට නකත දපෙර සුබ නිමිති 17 වැන්නෙන් ද දක්වා තිබේ,පළමු වරට සිවුපද ග්රසන්ථයක් කල කවිශවරයෝ තක්ෂත්ර ය ගරු නො කළහ. ඒ බවට ඹහුන් ගේ මයුර සන්දෙශය සාක්ෂි දෙයි.

තිසර සන්දෙශ කර්තෘවරයෝ නකත හා පෙර මහ සුබ නිමිත්ි ලරුකළහ.ඉන්පසුගෙතනුස‍ඳෙස්මේරිතියටවෙගපුරහෙබප ස‍ඳවු හංසය ඒ මගින් ඇත් කළහ. එහි නකත් සුබ නිමිති නෙ‍ා යෙදුනහ.

නිල කොබෝ සන්දෙශ කර්තෘවරයෝ ප්රණසිද්ධ ගනිතැදුරුකු නිසා ගතානුගතික වුවාක් මෙක් ම සිය ගත එ මඟ ම ගෙන ගියෝය.

         2.සුබ නිමිති -අනෙක් ස‍ඳෙස්හි වු සුබ නිමිති සදහන් කව්මතු දැක්වේ.

        දිගා වඩන මෙන් ගුගුරති ගජ                          තුරඟා
        රහා පැපැ යෙති එති බොළඳ                   කොමළඟා 
        ළගා පවති මඳ නල සුවඳ                                 මහා
        හගා සතොස බල නිමිති                             මනරඟා
                                                                                        (තිසර)
       ද ස දෙස වනය තනවා පිපි මල්                    කැනැති
        පිස එන සුවඳ මඳ නල විඳ ලෙස                   කැමැති
        වෙස හන මිහිඟු සක් සන් පෙර මඟ               පැවැති
        ප ස නො ව වඩින් සකි දැක මේ       සුබ         නිමිති
          
                                                                       (කෝකිල)
       විලඳ රැඳුණු මි මි අඹ පල                                රසැති
       සොඳව පැසුණු දෙළුමුදු දිගු  ඉගු                    කැමැති
       යනෙන තුරුණු කොම ළග ළඟ                     පැවැති
       තයන දකුණු දිග බල මග පෙර                        නිමිති
                                                                                                                    (ගිරා)
      ලොල වඩවන ගජ භය පුන් කළස්                        හිවි
      කු ල ගන සසත් කුස තන බමුනන්               පෙරෙවි
      නල සෙව් ඉදිරි වන හෙන මුඅවරඳ                  සැකවි
       බල සුබ නිමිති තොප යන පෙර මග               පරෙවි
                                                                         (පරෙවි) 
         නල  මුදු සුවඳ පිරි කුඹු මියුරු අඹ                    ගෙඩි
         පුලහෙළ කුසුම ලිය පිය තෙපල රන්               කෙඩි
         ස ලසුදු සෙමෙර සේසත් ගිජිදුනේ ද                  වැඩි
         බල සුබ නිමිති පෙර මඟ නකතටත්                   වැඩි
                                                                            (සැළලිහිණ)

සුළ කල දවල කුසුමන් පිරි කුඹු                                 සිහිල  
මනකල නිමල කුමරිය පිය බස                               තෙපල
දුටු කල උදුල සේසත් ගජ භය                                    දවල 
යන කල  විපුල වේ සුබ මේ ලකුණු                           සියග
                                                                          (කහ කුරුළු)