බොධ්‍යාහාරකුලය හෙවත් දෙව වංශය - i
BODDHYAHARAKULAYA
OR
DEVAWANSAYA
ප්රසතාවනා.
නමඃ ශාක්යYසිංහාය
1. තදා හසතප්‍රාපතං තදතිපරමං ශානතමමෘතං
විහායෛවං යො වෛ ත්‍රිභවහවිනාම්භූරිදයයා,
ප්‍රපූණණිකෘත්‍වා’ත්‍වා නපි විතරණදීංශව සමුනි -
ර්‍යයෞ සර්‍වඥත්‍වං දිශතු ගුණරතනාබධිරිහ ශම්.
2. තෛසෛතර්‍වචොභිරිතිහාසගතෛවීවිත්‍රෛ
රන්‍යාභිරග්‍ර්‍යලිපිභිශව චිරන්තනාභිඃ,
සමේප්‍රච්‍යමාණ ඉහ යුක්තිවශාත්තු බොධ්‍යා -
හාරාපරාභවයයුතො වරදෙවවංශඃ
3. ශ්‍රීමජ්ජගතකුලවියච්ඡරඳින්‍දුතුල්‍යඃ
සර්‍වත්‍ර විස්තෘතයශඃ කිරණසත්‍වජසුම්,
නානාවිධෛජිනහිතාත්‍වකරෛඃ ප්‍රධානෛඃ
සථානානතරෛරපියුතශ්ව පුරා බභූව. (යුගමකම්)
4. වංශොභ්‍ය’ය ම්ප්‍රනිතසත්‍විහ ශාක්‍යවංශාත
තසමාජජිනාදිවිබුධොතතමඩන්වයොගාත,
ත සමිනනිදර්‍ශනකරී විධිවත් තදෙනද් -
වංශියසජජනඩජිනාගමභක්තිරෙව.
5. තදවජජ ගතප්‍රවුර විශ්‍රැත‍දෙවවංශඃ
කාලාත්‍යයාදරිඝනාතිතිභිරාවෘතො’භූත,
තසමාතතදාතිතනිකරොපශමාත්‍විමෙනං
දිව්‍යෞෂධොපමමිහ ප්‍රකරොමි යන්තම්
6. යතනාතම්කං තදිදමග්‍රතමෞෂධං මෙ
පිත්‍වා සදුකතිමකරන්‍දයුතංච හෘද්‍යාම්,
සර්‍වෙ ජනා ජිනවචො’නුගතාඃ සවවංශ්‍යාඃ
සංහතය්ජ ශත්‍රැජරුජාඃ සුඛිතා භවන්තු.
7. ගෘහණනතු වා යදි නවා’ත්‍රහි සාධවො’සමාත
කාර්‍යයාද්‍යදත්‍ථමපරෙච ජනාස්තතඃ කිම්?
මනොය ස්වවංශචරිතා’ඥතාෂාර්‍දතානා -
මෙතතප්‍රලබධමිතිවාරිසමං තථා’පි.
i 8. එවං යඃ පරමංමුදෙ සවවංශභවිනා මත්‍වාය චෛවා’නිශං ශුදෛධ්‍ය දුර්‍මතක දදමාකතමනසා මත්‍රා‘පරෙෂාඤච වෛ, සම්‍යගභූරිධනව්‍යයාදිමකරො දෙතන්තු මුද්‍රාපනෙ මාන්‍යඃ සද්භිරාහි’දරාත් සධනවාඤ්ජිව්‍යාන්මහාත්මා චිරම්.
9. ග්‍රත්‍ථං තමෙතං නිජවංශවෘදෛධ්‍ය
මුද්‍රාඞ්කනෛර්‍ය: සමලඤවකාර,
ජිව්‍යාතසරතනත්‍රයතෙජසා සරි -
ණේලිස්මහා තමා’ පීව ගාලුපුය්යා-ෛධ්ම්.
10. යසමාලලබධං ත්‍වීදෘශෙ ශ්‍රෙෂ්ඨකා‍ෙය්යා.ිරම
තතසාමර්න්‍ථයංෙ සතක්‍රමෛරන්‍නිතමප්‍රාක්,
ශ්‍රි මනතං තං ඛ්යාථතමාචා ය්ය් ්ය පාදං
හකත්යාම ව‍ෙන්ද ධමර්මඤශාසත්රා ත්ථ් විඥම්
11. යෙ යෙ භවනති විවිධා විබුධාසත්ථ්මුෂ්යා
ග්ර්න්‍ථස්‍ය සංස්කෘතිවිධෞ කෘතකාය්ය්පාද භාරාඃ
නොකතාශවසද්ගුණවිභුෂණභුෂිතා වෛ
තාංසතාන් බුධාංශව නිඛිලානිහ සංස්මරාමි.
12. ජගදභිර්නිෂෙ ව්‍ය‘ක්‍ෂිඛාණදවිපෙන්‍දු -
ප්‍රමාණෙ ශකාබේද රවෞ වෘශවිකසෙථ
ගුරොර්‍වාසරෙ’ශෙත නෙත්‍රෙන්‍දුගණේය
කෘතො’යංමුදා”දෙවවංශ” පරස්පඤ්චඃ.
13. ක්‍ෂිතිපකුලවියච්ඡශාඞ්කකිර්‍තති -
ර්‍බහුජනශානතිකරොද්‍ය මසත්‍වජසුම්,
නිහතනිඛිලශ්‍රත්‍රැදපියුක්තඃ”
ස ලසතු පඤචමජෝර්ජ්නරෙශවරො නඃ.
මීට - හිතවත්,
මාතලේ, කවින්‍ද්‍ර රාජසිංහ දෙව,
(කතෘ)
1930. 11. 27 වෙනි දින් දිය.
සං ඥා ප න ය.
“බොධ්යාතහාරකුලය” හෙවත් “දෙවවංසය” නමින් ප්‍රතිපාදිත එතද්ග්‍රන්‍ථරත්නය වනාහි සම්භාවර්‍ණයතර මහාවංශාදි ෛඑතිහාසීය ග්රන්ථ හා ශිලාලිපි සන්නස්’ තුඩපත්, යනාදිය හා මුක පරම්පාරායත් සත්‍ය ප්‍රවෘත්තින්ද ඇසුරු කිරිමෙන් පෞරාණික ශ්‍රෙෂ්ඨතර ඓතිහාසකි කරුණු අනාවරණය කිරිම්වස් ජගචත්‍විකාරත්‍වයෙන් සම්පාදිතයි.
ශ්‍රි ලඞ්කාවීපය එකාලොක කළ රාජ රාජ මහාමාත්‍යදින්ගේ උත්පත්තියට මූලිභූත බෝධිගුනත සුමිත්ත යනාදි බොධාහාරක ශාක්‍යකුමාර පරපුර පිළිබඳවැ මෙහි දිර්‍ඝ විස්තරයක් ඇති බැවින් මහාවංශයෙහි:- “ යානිසෙච්ඨි කුලානට්ඨ - මාහාබොධි මිධාහරුං
බොධාහාර කුලානීති - තානිතෙන පවුච්චරෙ”
යන්නෙන් නිදර්‍ශන ගාථාත්‍ථයටත් එකඟව ඒ මෙ ග්රන්ථය තෙම අන්වත්‍ථ වශයෙන් බොධ්‍යාහාර කුලය නමින්ද සම්මුති විශූඬි උත්පත්තියයි ජාතකට්ඨ කථාවෙහි කථිත ත්‍රිවිධ දෙවයන් අතුරෙහි සම්මුති පක්‍ෂයෙහිලා ගිණි‍යයුතු දෙව ශාක්ය සිටු කුමරුන් ප්‍රමුඛකොට ඇති තත් පාරම්පරිකයන් යථා විධින් වර්‍ණණිත හෙයින් දෙව වංශය, නමින්ද අභිහිතයි. සවිස්තර ක‍ෙලපාතපතතිය හා එසේම මහා සම්ම්ත වංශය නාමපරිවර්‍තතනයේ භාරත දෙශයෙහි ප්‍රචලිත ආකාරයත්, යලි, විජය මහ රජතුමා පුමුඛකොට ඇති සෛංහලීය මනුජෙන්‍ද්‍රයන් පිළිබඳ නාතිසං‍ක්‍ෂප විස්තර වර්‍ණණනාත්, මහා මහින්‍ද්‍රාදි ක්‍ෂිණශ්‍රවයන් වහන්සේලා ලක්දිව වැඩ දෙවෙනිපැතිස් මහරජානන්ගේ සභායෙන් සම්‍යක් සම්බුඞ ශාසනය පිහිටුවා වදාළ අයුරුත්, ශ්‍රිමදධමමාශොකා මහරජතුරමා විසින් ඒ මහාබොධිදෘම රාජයාගේ දක්‍ෂිණ ශාඛා තොමෝ සඞ්ඝමිත්‍රා ස්ථවිරාවන් ප්‍රධානකොට ඇති දෙව, නාග, යක්‍ෂ, රාක්‍ෂ, නර නාරිගණයා සමග එදා එවනු ලැබිමෙන් ල‍ෙඞකාපකාර කළ සැටිත්, මහාබෝධින් වහන්සේ සමග සපැමිණ මාහ කුලයන් අතුරෙන් වේදිය නුවර දෙව නමොපලක්‍ෂිත ශාක්ය සාටානන්ගේ පුත්‍රයන්වුද සූය්ය්නුව වංශාභිජාත මහාමහින්‍ද්‍ර මහරහ
( ii ) තුන් වහන්සේගේ මෑනිවු “දෙවී” නම් කුමාරිකාවන්ගේ සහෝදර කුමාර සම්ප්‍රදාව වනාහි ලම්බකර්‍ණණ, ගනවැසි, මෙහෙණවර, සක්න්‍ධාවාර, ගිරි, මෞයර්‍ය, දෙව යනාදි නනාවිධ නාම සමාශ්‍රයෙන් අවිච්ඡින්නවැ ලක්දිව පැව එන විධයත්, තවත් බොහෝ ඓතිහාසිය වැදගත් කරුණුත් මෙහි අත් පරිශ්‍රමයෙන් ප්‍රතාශිතයි. මේ ග්රන්ථ සංස්කරණයෙහිදි පහත් දක්වන පොත්පත් ආදිය විශෙෂයෙන් ආධාරවු බැවින් ඒ වාද යථා ක්‍රමයෙන් දක්වමු. 1 මහාවංසය හා තට්ටිකාව 19 කුලනීතිය 2 ථුපවංශය 20 පොලොන්නරුපුර විස්තරය 3 බෝධිවංශය හා තට්ටිකාව 21 ඉංග්‍රිසි මහාවංශය 4 ජනවංශය 22 පූජාවලිය 5 දිපවංශය 23 ජාතකටඨ කථා 6 සමන්තපාසාදිකාව 24 රුවන්මල් නිඝණ්ඩුව 7 සාරත්‍ථදීපනිය 25 ලොක විස්තරය 8 රාජාවලිය 26 රසවාහිනිය 9 රාජරත්නාකරය 27 ශිලා ලිපි 10 පැරකුම්බා සිරිත 28 සන්නස් 11 කාව්‍යශෙඛරය 29 තුඩපත් 12 මයුර ස‍‍‍ෙන්දතශය 30 පුරාණ පුස්කොල ලිපි 13 හංස ස‍ෙන්දාශය 31 පුරාවිද්‍යාව 14 සැළලිහිනි ස‍ෙන්දෙශය 32 කඩයිම් සහ විතති පොත් 15 සද්ධර්‍මරතනාකරය 33 සිදත් සඟරාව. 16 චුලබොධි වංශය යනාදිය හා තවත් පොත් පත් වෙත්. 17 වෘත්තරත්නාකර පඤ්චිකා ව්‍යාඛ්‍යා 18 වෘත්තමාලාඛ්‍යාව මෙයින් ශිලා ලිපි, සන්නස්, තුඩපත්, පුරාණ පුස්කොල ලිපි යනාදියෙන් උපුටාගත් ඒ ඒ කව් වග වාසගම් ආදියෙහි ඇතැම් තැන ව්‍යාකරණච්ඡන්‍දා දෝෂ ඇත් ඒවා යථාස්ථිති වශයෙන් ම මෙහි යෝජිතයහ. මේ සකස් කිරිමෙදි ග්‍රන්ථයාගේ විශාලත්‍වය නොව හැකිතාක් පෞරාණික කරුණුවලින් ප්‍රස්තුත වසතු ප්‍රස්ථුටි කරණයම අසමදිය පරමාද්ධ්‍යාශයවු
( iii ) බැවින් එසේ ලෝකානු කම්පා පූර්‍වකවැ ඓත්‍යහාසඥභිලාෂි ආධුනිකයන්ගේ විජානනය සදහාත් යථාශක්තින් මෙය පරිපූර්‍ණ කොට ප්‍රචාරයට පමුණුවන්ට ලැබිම ගැණ අපි අතිශයන් සන්තෝෂ වම්හ. තවද ග්රන්ථ සමපාදනය වනාහි අතිදෞෂ්කය්ය්කොට කාය්ය්ප්්යක් බැව් තත් පරිශ්‍රමඥ පණ්ඩිත ප්‍රකාණ්ඩයෝ මොනවට දනිත් එබැවින් මෙබඳු කෘතියෙක අක්‍ෂර වින්‍යාසාදි වශයෙන් හා වෙනත් නොයෙක් ක්‍රමවලින් ප්‍රමාදජාත සදොෂ ස්ථාන විද්‍යාමාන වියහැකි වුවත්, එවැනි පණ්ඩිත ශ්‍රෙෂ්ඨයෝ තුමු දියරින් කිරි වෙන්කොට ගැණිමෙහි සමත් ස්වර්‍ණණ හංශ රාජයන්මෙන් යථාස්ථානයෙහි යථාත්‍වග්‍රහණයෙහි සමත්‍ථියෝ වෙත්මැයි. යලිදු, විශෙෂයෙන් කියයුත්තක් නම්:- මෙම ග්රන්ථය නිෂ්පාදනය කිරිම පිණිස ගාල්ලේ සද්ගුණවත් එච්. ඩබ්ලිව්. විකක්‍රමරත්න මහතාගේ සමාරාධනය හා මේ සත් ව්‍යාපරායෙහි සර්‍වප්‍රකාරයෙන් අගනා උපදෙස් දිම් ආදියෙන් උපකෘතිපරවශවු ගිහි පැවිදි සියළු උතුමන්ගෙත්, මුද්‍රාපනයෙහිදි නොමසුරුව බහු ධන පරිත්‍යාගයෙන් ක්‍රියාකළ සත්කීර්‍තතිමත් ප්‍රභුවරයාගේත් ජාති හිතෛෂිත්‍වයෙන් යුක්ත විශිෂට ගුණ කදම්බය නිතර අනුස්මරණය කෙරෙමින් එතුමන්ලා කෙරෙහිදු හෘදයාඞ්ගම ගෞරව ස්තුති පුදකරම්හ. යථා කාලයෙහි මෙය සුන්‍දරත්‍වයෙන් මුද්‍රණය කරදුන් ග්රන්ථ ප්‍රකාශ යනත්‍රාලයාධිපති මහතුන්ටද අපගේ සාදර සාදර ස්තුතිය නිතර හිමිවිය යුතුයි. ( මෙහි අයිතිය ග්රන්ථ කර්‍තෘ වෙතම තබාගත් බැව්ද සැලකිය යුතුයි.) මේවගට ජාති හිතෛෂි, මාතලේ, කවින්‍ද්‍ර රාජසිංහ දෙව, (කර්‍තෘ)
ශු භ ම ස් තු.
බු.ව. 2474 12. 27 වෙනි දින
ක්‍රි.ව. 1930 කොළඹදිය.
P R E F A C E
This epitome which is entitled “ Boddhyahara Kulaya” or “Dewavansaya” has been composed by us following true historical facts as related in Mahavansa, the welknown ancient Sinhalese Historical records and other historical works relating to Ceylon, in stone inscription, in Sannases, in Tudapaths, and as handed down by tradition with the object of enriching the historical literature of this country.
This historical treatise is known as “Boddhyahara Kulaya” as it contains a long account regarding princes Bodigupta, Summitta, and others of the “ Bodaharaka” dynasty of sakya princess, who are the ancestors’ of Kings and Prime Ministers, who shed lustre and glory and illumined Lanka in ancient times, and also, in accordance with the following statement of historical fact in Mahavansa to wit; - “Yani setti kula natta – Maha Bodhi Midha Harun Bodha Hara Kula Nithi – Thani Thena Pavuchcbare.” It is also called “Devawansaya” in conformity with the classification of Deva Sakya setty of Sakya Princes under Sammuthi Deva in the threefold classification of Devas as Summuthi, Visuddhi , and Uppaththi inthe Buddhist Birth stories. This work contains accounts regarding the birth of Kalpa and also in the same manner the change of names of Maha Sammata dynasty as is current in Indian legends, and a brief account of the history of King Vijaya and other Sinhalese monarchs, and the manner in which the doctrine of Lord Buddha was spread in this island by such venerable Buddhist monks” as Maha Mahinda Thero and others, with the assistance of King Devanam Piyatissa, and how Emperor Dharmasoka assisted Sri Lanka by sending to Ceylon, Priestess Sangamitta accompanied by Devas,
( ii ) Nagas, Yakkas, men and women, who brought the right branch of the Maha Bodhi and how the dynasty of the princes, thebrothers of Princess Devi, the mother of Maha Mahinda Thero, the sons of Deva Setty of Wetisa Principality, members of “ Suriya Vansa” who also accompanied Princes Sangamitta when she brought the Maha Bodhi, has been perpetuated in Ceylon up to date under various clan names, Lamba Karna, Ganewesi, Mahanawara, Skandhavara Giri, Moriya and Deva at various stages of Ceylon History, and many other historical data. The following books have been consulted in the compilation of this work to wit: - 1. Mahavansa and its 16. Puravidya commentary 2. Thupavansa 17. Kadaim and Vith Poth 3. Bodhivansa and its 18. Sidath Sangarawa Commentary 4. Janawansaya 19. Wirtha Rattnakara Punchika Wyakkya 5. Deepavansa 20. Chula Bodhi Vansaya 6. Samantha Pasadikawa 21. Virtha Malakkiyawa 7. Saraththa Deepaniya 22. Kula Nithiya 8. Rajavaliya 23. Plonnarupura Vistaraya 9. Raja Rathnakaraya 24. Professor Gaeger’s Translation of Mha Vansa 10. Perakumba Sirith 25. Puavaliya 11. Kavyasekharaya 26. Jathakattha Katha 12. Myura Sandesaya 27. Wuan Mal Nighanduwa 13. Hansa Sandesaya 28. Loka Vistaraya 14. Selalihini Sandesaya 29. Rasavahiniya 15. Saddharma ratnakara 30. Stone inscriptions 31. Tudapath 32. Ancient old Manuscript and other works The prose and verse passages Extracted from stone inscriptions, Sannases, and Tudapoths have been included in this work without alterations although they contain some errors in Grammar and prosody.
( iii )
We are happy to state that we were able to bring before the public this little brochure. Which is full of materials useful to students of history as it was our desire not to produce an unwieldy volume of useless historical inadculs.
The difficulties that authors encounter in producing books are very many and are wellknown to all.
It is our fervent hope that though this work is not without errors and though it does not pretend to be even free from grammatical and other blunders yet the learned would pick out only useful matter ignoring such defects and faults, as the swan used, they say, to extract milk having water behind.
We take this opportunity to offer our sincere thanks to Mr. H. W. Wickramaratne of Galle who invited me to compile this useful work and also those priests and laymen who have been of service to me in the compilation of this work and lastly to the gentleman who assisted me to put this work through the press and to the proprietors of the Granthaprakasa Press. Lastly the author begs to state that he has reserved to himself the right of publicatoin of this work in future.
Kavindra Rajasingha Deva,
M A T A L E.
27-12 2474
1930
Colombo.