ප්‍රංශ/පාඩම්/හඳුන්වාදීම
ප්‍රංශ (Français), {fʁɑ̃sɛ} භාෂාව රෝමානු භාෂාවක් වන අතර එය තම ප්‍රමුඛ භාෂාව ලෙස ලොව පුරා මිලියන 136 ක් පමණ දෙනා භාවිතා කරනු ලබන්නකි. එය ප්‍රමුඛ, දෙවන හෝ විදේශීය භාෂාවක් ලෙස භාවිතයට ගන්නා මුළු ගණන මිලියන 500 ක් පමණ වේ. ප්‍රංශ කථාකරන ප්‍රජාවන් රටවල් හා භූමිප්‍රදේශ 56 ක වාසය කරති. උපතින්ම ප්‍රංශ කථාකරන ජනයාගෙන් බහුතරයක් ප්‍රංශයේ වාසය කරන අතර ඉතිරි කොටස් ප්‍රධාන ලෙස කැනඩාවේ කිව්බෙක් පළාතේ ද සුළුතරයක් අත්ලාන්තික් පළාතේ, ඔන්ටාරියෝ හා බටහිර කැනඩාවේ මෙන්ම බෙල්ජියම, ස්විට්සර්ලන්තය, මොනාකෝ, ලක්සම්බර්ග් හා එක්සත් ජනපදයේ ලුසියානා හා මේන් ප්‍රාන්තවල ද වාසය කරති. දෙවන බස ලෙස ප්‍රංශ කථාකරන බහුතරයක් ෆ්‍රැන්කොෆෝන් අප්‍රිකාවේ වෙසෙන අතර එම ගණන උපතින්ම ප්‍රංශ කථාකරන ජනයාගේ ගණන විවාදාත්මක ව ඉක්මවා යයි.
ප්‍රංශ භාෂාව යනු ඉතාලි, පෘතුගීසි, ස්පාඤ්ඤ, රුමේනියානු, කැටලෝනියානු හා ඔක්සටන් සිට නේපොලිටන් දක්වා ඇති සුළුතර භාෂා ආදී ජාතික භාෂාවන් මෙන්ම රෝමානු අධිරාජ්‍යයේ ලතින් භාෂාවෙන් පැවතෙන්නකි. කෙසේ වුවත් එහි ළඟම සම්බන්ධය ඇත්තේ උවීල් භාෂා (langues d'oïl) හා ප්‍රංශ-මූලික වූ මිශ්‍ර භාෂා වලට ය. එහි වර්ධනය වීම රෝමානු ගෝල් දේශයේ ස්වදේශික කෙල්ටික් භාෂා වල හා පශ්චාත්-රෝමානු ෆ්‍රැන්කිෂ් ආක්‍රමණිකයින්ගේ (ජර්මැනික්) ෆ්‍රැන්කිෂ් භාෂා වල බලපෑමට ලක්විය.
එය වතිකානුව ද ඇතුළු ව රටවල් 29 ක නිල භාෂාවක් වන අතර, එවන් ප්‍රංශ කථාකරන ප්‍රජාවන් හැඳින්වීමට ප්‍රංශ බසින් La Francophonie යන යෙදුම භාවිතා වෙයි. එමෙන්ම, එය සියලු එක්සත් ජාතීන්ගේ කාර්යාංශයන්හි ද ජාත්‍යන්තර සංවිධාන විශාල සංඛ්‍යාවක ද නිල භාෂාවක් ලෙස භාවිතා කෙරෙයි. යුරෝපානු සංගමයට අනුව එහි සාමාජික රටවල් 27 තුළ ම මිලියන 65 ක් වන උපතින්ම ප්‍රංශ කථාකරන ජනයා ද මිලියන 69 ක් වන දෙවන භාෂාවක් හෝ විදේශීය භාෂාවක් ලෙස ප්‍රංශ කථාකරන ජනයා ද ඇතුළු ව මිලියන 129 ක් දෙනා (සංගමයේ මුළු ජනගහනයෙන් 26% ක්) විසින් ප්‍රංශ කථාකරනු ලැබෙන අතර එබැවින් එය ඉංග්‍රීසි හා ජර්මානු භාෂා වලින් පසු සංගමයේ තෙවන-වැඩිම පිරිසක් කථාකරන භාෂාව ද වෙයි. යුරෝපීයයන්ගෙන් ෆ්‍රැන්කොෆෝන් නොවන (ප්‍රංශ බසින් කථා නොකරන) ජනයාගෙන් සියයට විස්සක් හෙවත් දළ වශයෙන් එකතුව මිලියන 145.6 ක් වන ජනයා ප්‍රංශ කථාකරන ආකාරය දන්නා පිරිස් වෙති.
ඊට අතිරේකව, 17 වන සියවස සිට 20 වන සියවස මැද තෙක්, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික බවේ හා ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතාවල ප්‍රකට ජාත්‍යන්තර භාෂාව මෙන්ම යුරෝපයේ උගත් පන්ති අතර පොදු භාෂාවක් ලෙස ද ප්‍රංශ භාෂාව යොදා ගන්නා ලදී. ප්‍රංශ භාෂාවට හිමි ප්‍රමුඛස්ථානය පසුකර ගොස් ඇත්තේ ඉංග්‍රීසි භාෂාව පමණි. ඒ මෑතක දී එක්සත් ජනපදය මහාබලවතෙක් බවට පත්වීමෙන් පසුය.
ප්‍රංශයේ හා බෙල්ජියමේ පුළුල් යටත් විජිතවාදී අභිලාෂවල ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 17 වන හා 20 වන සියවස් අතර කාලයේ දී ප්‍රංශ භාෂාව ඇමරිකාව, අප්‍රිකාව, පොලිනීසියාව, ගිනිකොන ආසියාව හා කැරිබියානු ප්‍රදේශවලට හඳුන්වාදෙන ලදී.
ඉතිහාසය
[සංස්කරණය]ගෝල් දේශයේ රෝමානු අධිවාසය අතරතුර, ලතින් භාෂාව ස්වදේශිකයින් විසින් භාවිතයට ගනු ලැබීය. මෙම ලතින් භාෂාව අවසානයේ ලතින් භාෂාවට තවමත් සමානකම් දක්වන ග්‍රාම්‍ය ලතින් තෙක් විකාශය විය. සියවස් ගණනක් පුරා, කෙල්ටික් හා ජර්මැනික් බලපෑම් (ප්‍රධාන ලෙස ෆ්‍රෑන්ක්) මත la langue d'oïl (උවීල් භාෂව) විකාශය විය. la langue d'oïl හි උපභාෂාවක් වූ le francien භාෂාව අධිකරණයේ භාවිත හාෂාව වූ අතර එසේ ප්‍රංශ රාජධානියේ ද පසුව ප්‍රංශ ජාතික-රජයේ නිල භාෂාව ද විය.
මධ්‍යකාලීන යුගයේ සිට 19 වන සියවස තෙක් ම යුරෝපය හරහා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතු, සංස්කෘතික කටයුතු, පාලනය, වෙළඳාම හා රාජකීය අධිකරණවල දී ප්‍රමුඛ වූයේ ප්‍රංශ භාෂාව යි. මේ කාරණා හේතුවෙන් මෙම කාලය තුළ ප්‍රංශ භාෂාව, පොදු භාෂාව (lingua franca) බවට පත්විය.
ප්‍රංශ භාෂාව ඉංග්‍රීසි ද ඇතුළු ව ලොව පුරා බොහෝ භාෂාවන්ට බලපෑම් සිදු කර ඇත. ඉංග්‍රීසි වාග්මාලාවෙන් තුනෙන් එකක් පමණ ඊට ලැබී ඇත්තේ ප්‍රංශ භාෂාව (නැතහොත් වඩාත් නිවැරදි ව la langue d'oïl හි උපභාෂාවක් වන නෝර්මන්) වෙතිනි.
භාෂාවේ ව්‍යාප්තිය
[සංස්කරණය]
වර්තමානය තුළ ද ප්‍රංශ භාෂාව සැලකිය යුතු රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික භාෂාවක් ලෙස පවතී: එය එක්සත් ජාතීන්, ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා හා යුරෝපානු සංගමය තුළ නිල භාෂාවක් වේ. එය රටවල් 29 ක ද වතිකානු නගරයේ ද නිල භාෂාව වෙයි. ප්‍රංශය, බෙල්ජියම, ස්විට්සර්ලන්තය, ලක්සම්බර්ග්, ලෙබනනය, ටියුනීසියාව, මොරොක්කෝව, සෙනගාලය, හයිටි, අයිවරි කෝස්ට්, මැඩගස්කරය, කොන්ගෝව, ඇල්ජීරියාව, නයිජර්, මාලි, බර්කිනා ෆාසෝ, ටෝගෝ, ගැබොන්, සීෂෙල්ස්, බුරුන්ඩි, චැඩ්, රුවන්ඩාව, ජිබුටි, කැමරූන්, මුරුසිය හා කැනඩාව (වැඩි වශයෙන් එය ප්‍රමුඛ බස වන කිව්බෙක් පළාතේ, එහෙත් එය රටේ වෙනත් කොටස් වල ද භාවිත වේ) ආදී රටවල කථා කෙරේ. නීතියට අනුව කැනඩාවේ සියලු පාරිභෝගික භාණ්ඩ නිෂ්පාදන ඇසුරුම්වල ඇති කරුණු ඉංග්‍රීසි හා ප්‍රංශ යන භාෂා දෙකෙන් ම සඳහන් විය යුතුය.
ප්‍රංශ ඉගෙනීමට උපදෙස්
[සංස්කරණය]- මේවාත් බලන්න: භාෂාවක් ඉගෙනගන්නා ආකාරය
ප්‍රංශ ඉගෙනීමට අපහසු භාෂාවක් ලෙස තැකීමට ඉංග්‍රීසි කථාකරන්නන් අතර ප්‍රකට නැඹුරුවක් ඇත. එසේම එය ඉගෙනීමට උපතින්ම ඉංග්‍රීසි කථිකයින්ට ඇතැම් දුෂ්කරතා ඇති බැවින් ඉහත කතාව සත්‍යයකි, ඉංග්‍රීසි භාෂාව පවා ඉගෙනීමට 'අපහසු' භාෂාවක් ලෙස සැලකීමට ඉඩ ඇත, එහෙත් දැනටමත් භාෂාවක් ඉගෙනීමේ ප්‍රයෝජන දැන හෝ නොදැන එය අප ඉගෙනගෙන ඇත. ඇත්ත වශයෙන් ම, Test d'Evaluation de Français වැනි ප්‍රමිතිගත විභාගයක් සමත්වීමේ විශේෂිත අරමුණින් පමණක්, ප්‍රංශ භාෂාව ඉගෙනීමට ගතවන්නේ ද මාස 10 ක් වැනි කාලයකි. භාෂා සඳහා වන පොදු යුරෝපීය සමුද්දේශ රාමුවට අනුව, 'ස්වාධීන පරිශීලක' මට්ටමට ළඟාවීම පිණිස (B2 මට්ටම සම්පූර්ණ කළ පසු), ඔබ සාධනීය ඉගෙනුමේ පැය 400 ක් සම්පූර්ණ කළ යුතුය (ඒ අනුව ඔබ වසරේ සෑම සතියකටම, සතියකට පැය 4 ක් බැගින් වෙන්කර ඉගෙනගන්නේ නම්, ඔබට එය සපුරා ගැනිමට සඳහා වසර දෙකක්වත් අවශ්‍ය වේ). ඔබ කෙසේ ඒ දෙස බැලුව ද, නව භාෂාවක් ඉගෙනගැනීමට දීර්ඝ කාලීන කැපවීමක් ඊට අවශ්‍ය වේ. මතක තබාගන්න, අන් දක්ෂතාවකට මෙන්ම, නිශ්චිත මට්ටමේ උත්සාහයක් ඊට ද වුවමනාවේ. ඔබ දිගින් දිගටම ප්‍රංශ පුහුණුවීම් නොකළහොත්, ඔබට එය අමතකවීමට පටන් ගැනීම සිදුවිය හැකිය. ප්‍රංශ පුහුණුවීම ඔබගේ දිනචර්යාවේ කොටසක් බවට පත්කරගැනීමට උත්සාහ කරන්න; දිනපතා නොහැකි නම්, නිතිපතා හෝ සිදුකරන්න.
ඔබ නව දක්ෂතාවක් ඉගෙනගන්න බවත් මතක තබගන්න. සංකීර්ණ කොටස් වලට යාමට පෙර වඩා සරල කොටස් අවසන් කිරීමට උත්සාහ කරන්න. අප සැමට ගණිතයේ දී කලනය හැකිවීමට පෙර එකතු කිරීමට හා අඩු කිරීමට සිදු වේ. ප්‍රංශ සම්පූර්ණ භාෂාවකි; මෙසේ, මෙම පොතට ඔබට ප්‍රංශ කියවීමට හා ලිවීමට ඉගැන්විය හැකි වුව ද, මේවා ව්‍යක්තභාවය සම්පූර්ණ කරන දක්ෂතා වලින් කොටසක් පමණි. ලියවිල්ලකට ප්‍රංශ සවන්දීම හා කථාකිරීම ගැන බොහෝ සෙයින් ඉගැන්විය නොහැක. ඔබ මෙම දක්ෂතා සියල්ලක්ම පුහුණු විය යුතු අතර, ඒ මගින් තවත් දක්ෂතාවක් ඉගෙනීමට උපකාරයක් ලැබෙනු ඇත.
ප්‍රංශ ඉගෙනීමට ඇති හොඳම ක්‍රමය නම් ප්‍රංශය හෝ වෙනත් ප්‍රංශ-කථාකරන රටක සංචාරය කිරීමයි. එමගින් ළදරුවන් කරන්නාක් මෙන්, මුල සිටම ඉගෙනීම ආරම්භ කිරීමට ඔබට හැකියාව ලැබේ. කෙසේ වුවත්, අපගෙන් බොහෝ දෙනෙකුට එම පියවරට යාමට අකමැතිකමක් හෝ නොහැකියාවක් ඇති බැවින්, මීළඟ හොඳම විකල්පය නම් එය භාවිතය යි. ඔබට ප්‍රංශ ඉගෙනීම ඉතා වැදගත් නම්, එය කාලයක් භාවිතා කිරීම (ඔබ ෆ්‍රැන්කොෆෝන් සංස්කෘතියක් තුළ ජීවත් වන විට) මගින් ඔබට භාෂාවේ මූලික පුහුණුවක් ලබාගැනීමට හැකියාවක් ලැබේ. ඔබට ප්‍රංශ-කථාකරන රටක සංචාරයට යාමට නොහැකි නම්, හැකි පමණ ගුවන් විදුලිය, රුපවාහිනිය හෝ අන්තර්ජාලය තුළින් ප්‍රංශ භාෂා වැඩසටහන් වලට සවන්දීමට උත්සාහ කරන්න. ප්‍රංශ භාෂා චිත්‍රපට කුලියට හෝ මිලයට ගන්න (බොහෝ ඇමරිකානු හෝ බ්‍රිතාන්‍ය චිත්‍රපටවල ප්‍රංශ භාෂාව තේරීමේ විකල්පයක් ඇත). උච්චාරණය කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන්න. ඔබට හමුවන ප්‍රංශ කථාකරන්නෙකු ග්‍රහණය කරගෙන ඔහු හෝ ඇය සමග කථාකරන්න. සවන්දෙන්න, කථාකරන්න, එමෙන් ම පුහුණු වන්න. ප්‍රංශ පුවත්පත් හා සඟරා කියවන්න. ප්‍රංශ භාෂාවෙන් ලියූ පුවත් හා කථා ඇති ගූගල් හි පුවත් පිටුව ඔබේ වාග්මාලාව වැඩිදියුණු කරන විශිෂ්ට මූලාශ්‍රයක් වනු ඇත.
ප්‍රංශ ලිඛිතය හා නූතන කථිකය
[සංස්කරණය]ප්‍රංශ ලිඛිත භාෂාව ඉතා ඉහළින් ම ප්‍රමිතිගතව ඇති හා එය වසර දෙසීයකින් පමණ වෙනස් ව නැති අතර, කථික භාෂාවේ තත්වය ඊට වඩා වෙනස් ය. මෙම පොත, සියලු ප්‍රංශ පුහුණුවීමේ පොත් මෙන්ම, ලිඛිත භාෂාව කෙරෙහි ම දිශානති ගත ව ඇත. ප්‍රමිතිගත ලිඛිත භාෂාවේ කථික උදාහරණ ඍජු ය. ඔබ මෙහි ඇති ප්‍රංශ භාෂාවේ ප්‍රවීණයෙකු වුව ද, ඔබ ප්‍රංශ කථාකරන රටකට ගියවිට බොහෝවිට සම්පූර්ණයෙන් අවුල් වියවුල් සහිත තත්වයට පත්විය හැක. ලිඛිතය මෙන් නොව, කථික භාෂාව ඉතා ගතික ය. ප්‍රංශ ජාතිකයින්ට ඔබව පහසුවෙන් වටහාගත නොහැකිවනු ඇති අතර ඔබට ඔවුන්ව වටහාගත නොහැකි වනු ඇත. සිතාබලන්න, වසර දෙසීයක් පමණ පැරණි පොතකින් ඉංග්‍රීසි ඉගෙනගන්නා මිනිසෙක් නගරයකට පැමිණ "Hast thou" හෝ "Wherefore art thou" කියමින් ඉංග්‍රීසි කතා කළහොත් වන දේ.
ලිඛිත ප්‍රංශ ඉගෙනිය යුතු බව (පාසල් සහ අන්තර්ජාල පාඩම් මාලාවල දී) අවධාරණය කිරීමට හේතුව නම්, ඔබට ඉංග්‍රීසිවල සිට කථික ප්‍රංශවලට ගොස් ඉන්පසු නැවත ආපස්සට ගොස් ලිඛිත ප්‍රංශ වලට යාමට වඩා පහසුවෙන් මේ ප්‍රමිතිගත භාෂාවෙන් වර්තමාන කථික ප්‍රංශ දක්වා යා හැකි වීමයි.
සරල උදාහරණයක් නම්: Je ne comprends pas (මට තේරුම් ගත නොහැකියි). ව්‍යාපාරිකයෙකු නම් (සාමාන්‍ය ජනයා මෙන් කථා නොකරන) මෙය පවසනුයේ: Jeun comprends pas ලෙසිනි, ඒ ඉහත Je ne එකට එක් කරමිනි. එහෙත් මහමග දී හමුවන බොහෝ පුද්ගලයින් මෙය තව දුරටත් සරල කරති. ne අනවශ්‍ය කොටසක් ලෙස සලකමින් එය අත්හැර දමන අතර, බර උච්චාරණයක් ඇති Je හි ශබ්දය sh දක්වා අඩු කරනු ලැබේ: shcomprends pas. වෙනත් උදාහරණයක් ලෙස Il ne fait pas ... යන කොටස y fay pa ... (ඊ-ෆේ-පාහ්) බවට පත්වීම හෝ Il n'y a pas ... යන කොටස yapa ... (යාහ්-පාහ්...) බවට පත්වීම දැක්විය හැක.
ප්‍රංශ යනු කියවීම, කථාකිරීම හා ගායනා කිරීම සඳහා යොදාගන්නා භාෂාවකි. ඒ එක් එක් කොටස සඳහා වෙනස් නීති ඇත. කාව්‍යය හා පද්‍යය සඳහා ලිඛිතයට වඩා වෙනස් උච්චාරණ නීති ඇති අතර ඒ හා සැසදීමේ දී කථික ප්‍රංශ වලට නීති නැත. ලිඛිත ප්‍රංශ ඉගෙනිම පළමු පියවර පමණි, ඔබේ දෙවන පියවර නම් නූතන කථික ප්‍රංශ ඉගෙනීමයි. මෙම පොත ඇත්තේ ලිඛිත ප්‍රංශ ඉගෙනීම සඳහා ය.
මම මුලින්ම ඉගෙන ගත යුතු කුමක්ද?
[සංස්කරණය]භාෂා ඉගෙනීමේ බොහෝ පාඩම් මාලාවන් සකස් කරනුයේ ඔබ නිවාඩුවකට එහි යන්නෙක් ලෙස සලකමිනි, එනිසා ඔවුන්ගේ පාඩම් මිනිසුන් භාවිත කරන සාමාන්‍ය ගැලවී සිටිය හැකි වාක්‍ය ඛණ්ඩවලින් ආරම්භ කෙරේ. මේ පොතේ ද සමහරක් අඩංගු වේ, නමුත් භාෂාවක් තනන්නේ "ක්‍රියා පද" (verbs) බව සිතා බලන්න. කටපාඩම් කළ පසු ඔබට වාක්‍ය ඉගෙනීමේ දී ඉදිරියට යාමට මූලික ආරම්භයක් ලබාදෙන ක්‍රියා පද හයක් ප්‍රංශ භාෂාවේ ඇත.
වාක්‍ය ඛණ්ඩයක් (phrase) හා වාක්‍යයක් (sentence) අතර වෙනස වන්නේ, වාක්‍ය ඛණ්ඩයක කර්තෘ පදයක් හෝ ක්‍රියාවක් නොමැති වීමයි. එබැවින් ඒවා ඉගෙනීමට පහසු වන අතර, ඉහත නිවාඩු-වර්ගයේ පොත්වල ප්‍රධාන තැනක් ගනියි. ඔබට වාක්‍ය ඛණ්ඩයක් වැරදීමට හැකියාවක් නැත. වාක්‍ය ඛණ්ඩයක් මෙන් නොව, වාක්‍යයක් ව්‍යාකරණානුකූල ඒකකයකි. ඔබට ඊට නාම පද, සර්වනාම පද, ක්‍රියා විශේෂණ (වෙනත් ක්‍රියා පද සඳහා ක්‍රියා පද), නාම විශේෂණ (වෙනත් නාම පද සඳහා නාම පද) ආදිය අවශ්‍ය වනු ඇත. වාක්‍යයක කර්තෘ පදයක් (වාක්‍යය කවුරු ගැන/කාට ද බව) සහ ආඛ්‍යාතයක් (කර්තෘ විස්තර කරන පදයක්) ඇතුළත් වේ. එසේම වෙනස් වාක්‍ය වර්ග ද ඇත: declarative (ප්‍රකාශ), interrogative (ප්‍රශ්න), exclamative (විශ්මයාර්ථ ප්‍රකාශ) සහ commandative (විධාන). නව භාෂාවක් ඉගෙනීමට වාක්‍ය ඛණ්ඩ පමණක් නොව, වාක්‍යයක ව්‍යුහය ද ඉගෙන ගෙන පුහුණු විය යුතුය.
මෙහි ඇති ඉතාමත් වැදගත් කරුණ නම්, ආරම්භක මට්ටම් වල දී ඔබේ ප්‍රංශ මුහුණ දමා ගැනීමයි. එහි තේරුම උච්චාරණය ඉතා වැදගත් බවයි. ඔබ ඊළඟ මට්ටමට ගිය පසු ඉගෙනගත් කිසිවක් අමතක කර දමන්නට අවශ්‍ය නැත. මෙහි ඇති අන්තර්ජාතික ශබ්ද හෝඩිය (International Phonetic Alphabet - IPA) මත පදනම් ව ඇති පාඨ උච්චාරණ උදාහරණ ඔබේ මනස සූදානම් කර ගැනීමට භාවිතා කළ යුතුය. මෙම IPA සංකේත නිර්මාණය කර ඇත්තේ විද්‍යාඥයන් විසිනි, එහෙත් ඒවා භාවිතය ඔවුන්ගේම පරිසරය තුළ දී ප්‍රංශ ජනයාට ඇහුම්කන්දීම හා සමාන නොවේ. මේ පියවරේ දී සැබෑ ප්‍රංශ කථිකයෙකුට සැබැවින් ම ඇහුම්කන්දීම වැදගත් වේ. පොතෙහි ඇති උදාහරණ හඬවල් භාවිතා කරන්න, එසේම අන්තර්ජාලයේ ප්‍රංශ මාධ්‍ය වැඩසටහන් නරඹන්න. ඔබට ප්‍රංශ ගීත ගැන අවවාදයක් ලබාදිය යුතුය. එහි දී අලංකාරය හා රිද්මය වෙනුවෙන් වචන මාරුකිරීම කලාකරුවන්ට සාමාන්‍ය ක්‍රියාවකි, එසේම ඔවුන් අවසානය අලංකාර කිරීමට විවිධ වෙනස්කම් කරති. ශබ්ද නොවන අක්ෂර පවා කාව්‍යය හා පද්‍යය වල දී උච්චාරණය කරන බව ඔබ දකිනු ඇත. ගායනයක දී හෝ කවියක් කියන විට දී une වෙනුවට "ewnuh" හා vie වෙනුවට "veeuh" කීම සුලබව දක්නට ලැබේ. වෙහෙස වීම වළක්වා ගැනීමට එක් පැදියක දී "veeuh" යන්න ඉන්පසු පැදියේ දී "vee" ලෙස වෙනස් වන බවත් ඔබ දකිනු ඇත. උදාහරණ ලෙස, ප්‍රංශ භාෂාව ඉගෙනීමේ දී හා රසවිඳීමේ දී ගීත හා කාව්‍යය වලට අත්දැකීම් එක්කර ඇත්තේ ඇයිදැ යි යන කාරණය.
මූලික ක්‍රියා පද පහත දැක්වේ:
| Être | /ɛtʀ/ (ehtr) | To Be | වෙන්නට | Je suis | /ʒə sɥi/ (zhuh sewee) | I am | මම වෙමි |
| Avoir | /a.vwaʀ/ (ah-vwahr) | To Have | තියෙන්නට | J'ai | /ʒe/ (zheh) | I Have | මට තිබේ |
| Savoir | /sa.vwaʀ/ (sah-vwahr) | To Know | දැනගන්නට | Je sais | /ʒə sɛ/ (zhuh seh) | I Know | මම දනිමි |
| Devoir | /də.vwaʀ/ (duh-vwahr) | Ought To, Must | කළ යුතු | Je dois | /ʒə dwa/ (zhuh dwah) | I Must | මම කළ යුත්තෙමි |
| Pouvoir | /pu.vwaʀ/ (poo-vwahr) | Able To, Can | පුළුවන් | Je peux | /ʒə pø/ (zhuh puh) | I Can | මට පුළුවන් |
| Vouloir | /vu.lwaʀ/ (voo-lwahr) | Want To | අවශ්‍ය | Je veux | /ʒə vø/ (zhuh vuh) | I Want | මට අවශ්‍යය |
ඉංග්‍රීසි වල දී මෙන්ම, ඔබ මේවා වර්තමාන, අනාගත, අසම්භාව්‍ය, ආදී වන ප්‍රංශ කාලභේදයන් (Tenses) දාහතර (14) නිර්මාණය කිරිමට මූලික කරගනු ඇත. මෙම අභ්‍යාසයේ දී කාලභේද ගැන කරදර නොවන්න. ඒවා ඉගෙනීමට මාස ගණනක් හෝ වසර ගණනක් ගතවන සංකීර්ණ කොටස් ය. වැඩි වශයෙන්, ප්‍රංශවල උසස් මට්ටම් වල දී හැර භාවිත වනුයේ කාලභේදයන් දහයක් (10) පමණි.
ඉහත ක්‍රියාපද මගින් මූලික කොටස් ඉගෙනීමට උපකාරයක් වනු ඇත. මෙම ලැයිස්තුව කුඩා වැඩි යැයි ඔබට සිතෙනු ඇත, එනිසා පහසුවෙන් ඔබේ ෆ්ලෑෂ්-කාඩ් (සැණෙළි-පත්) පෙරළුමට අලුතින් ක්‍රියාපද එක් කරගන්න.
මීළඟ ක්‍රියාපද උදාහරණයන් ලෙස ඕනෑම භාෂාවකට වැදගත් වන යාම්-ඊම් ආශ්‍රිත ක්‍රියාපදයි. ඔබට බොහෝ සංවාද වල දී "තියෙන්නට, දැනගන්නට, පුළුවන් වෙන්නට" මෙන්ම "යන්නට, එන්නට, හෝ ඉන්නට" ද අවශ්‍ය වේ. මෙම ක්‍රියාපද එය තැනීමට අවශ්‍ය ගොඩනැගිලි ද්‍රව්‍ය ලෙස සිතාගන්න.
| Aller (/ale/ (ah-lay) | To Go | යන්නට | Je vais | /ʒə vɛ/ (zhuh veh) | I Go | මම යමි |
| Venir (/və.niʀ/ (vuh-neer) | To Come | එන්නට | Je viens | /ʒə vjɛ̃/ (zhuh vyuhah(n)) | I Come | මම එමි |
| Sortir (/sɔʀ.tiʀ/ (sohr-teer) | To Leave, Go Out | හැරයන්නට | Je sors | /ʒə sɔʀ/ (zhuh sohr) | I Go Out, I Leave | මම හැරයමි |
| Partir (/paʀ.tiʀ/ (pahr-teer) | To Depart | පිටවෙන්නට | Je pars | /ʒə paʀ/ (zhuh pahr) | I Depart | මම පිටවෙමි |
| Rester (/ʀɛs.te/ (reh-stay) | To Remain, Stay | සිටින්නට | Je reste | (/ʒə ʀɛst/ (zhuh rehst) | I Remain, I Stay | මම සිටිමි |
නැවතත්, පහසුවෙන් ඔබේ ෆ්ලෑෂ්-කාඩ් (සැණෙළි-පත්) පෙරළුමට තවත් අලුතින් කොටස් එක් කරගන්න.
ඉන් පසු අපට හමුවන්නේ ප්‍රංශවල "ප්‍රධාන ප්‍රශ්නාර්ථ පද හත" යි. මේවා ද ඉහත ඒවා මෙන්ම ඉක්මනින්ම සංකීර්ණ වනු ඇත. පහත සියල්ල නිසැක වශයෙන්ම සරලය, එහෙත් මෙම මට්ටමේ දී ඔබේ දැනීම ඔබව ඉක්මනින් ම මීළඟ මට්ටමට ගෙන යනු ඇත.
| Où | /u/ (oo) | කොහේද | Où est le taxi ? | ටැක්සිය කොහේද ? |
| Que/Qu' | /kə/ (kuh) | කුමක්ද | Quel (quels, quelle, quelles) est le problème ?, | ගැටලුව කුමක්ද ? |
| Qui | /ki/ (kee) | කවුද | Qui a pris mon stylo ? | මගේ පෑන ගත්තේ කවුද ? |
| Pourquoi | /puʀ.kwa/ (poor-kwah) | ඇයි | Pourquoi êtes-vous ici ? | ඔබ මෙතන ඉන්නේ ඇයි ? |
| Quand | /kɑ̃/ (kah(n)) | කවදාද, මොන වෙලාවේද | Quand je suis content, je souris. | මට සතුටු මොන වෙලාවේද, මම එවිට සිනා වෙමි. |
| Comment | /kɔ.mɑ̃/ (koh-mah(n)) | කොහොමද | Comment allons-nous trouver des informations ? | ඔබ තොරතුරු හොයාගන්නේ කොහොමද ? |
| Combien | /kɔ̃bjɛ̃/ (kohm-byuha(n)) | කොපමණද, කීයද | Combien ça coûte ?", "Combien font six et trois ? | ඊට ව්යදම් වන්නේ කොපමණද ? හයයි තුනයි කීයද ? |
අවසානයට ම, නිතරම අවශ්‍ය වන එක් වචනයක්:
- Parce que (/paʀs(ə)kə/ (pahrs(uh) kuh))ː මක්නිසාද
උදා: "Parce que vous êtes trop vieux pour ça !" (මක්නිසාද ඔබ මීට බෙහෙවින් වයසින් වැඩිය !)
ඉහත ප්‍රංශ වචන සියල්ලටම ෆ්ලෑෂ්-කාඩ් තැනීම (ඉදිරිපස තේරුමත්/පසුපස වචනයත් ලියා) හා ඒවා මතක තබා ගැනීම මගින්, ඔබට සියලු ප්‍රංශ භාෂා පාඩම් මාලාවල දී මූලිකාරම්භයක් ලබාදෙනු ඇත.
උපක්‍රම මගින් ඉගෙනීමේ දී ඇති වන බාධාව
[සංස්කරණය]සිසුන් හට නව විෂයයන් ඉගෙනීමට බොහෝ ක්‍රම ඇති අතර ඉන් පළමුවැන්න එය වඩාත් පහසු කිරීමට (එසේ පෙනීමට) "උපක්‍රම" භාවිතා කිරීමයි. මේ උපක්‍රම, බොහෝ විට, හුදෙක් සාමාන්‍ය ආකාරයට මොළයේ තොරතුරු ගබඩා වීම වළක්වයි. එක් උදාහරණයක් නම් chat නැමැති ප්‍රංශ වචනය යි. ප්‍රංශවල ch දකින ඕනෑම විටක c යන්නක් ආදේශ කරගැනීමට අපට රීතියක් ඇතිකරගත හැක - ඔන්න කරගත්තා වැඩක්. තවදුරටත්, -ment යන්න -ly වලට හෝ -ant යන්න -ing වලට වෙනස් කිරීම එවනිම කාලය කා දැමීමකි.
මෙම "උපක්‍රම" මගින් ඇතිවිය හැකි හානි සඳහා හොඳ උදාහරණයක් නම්, මෝස් සංඥා වලින් ඉගෙනීමයි. බොහෝ ගුරුවරු ඩිට් හා ඩාහ් (මෝස් සංඥා) පෙන්වමින් ඉගැන්වීම ආරම්භ කර, පසුව එක් එක් සංඥාව අනුව වචන ශබ්ද කරවයි. එම නිසා ඩා-ඩි-ඩා-ඩිට් "-.-." යන්න ඉහත කී c අකුර මෙන් මොළයේ ගබඩා වී, ඉන්පසු භාවිතා කිරීමට කෙසේ හෝ මතකයට එනු ඇත.
Alas, this technique only works up to a certain speed, and then the students brain is so damaged, they have no hope of using the code any faster than 10 Words Per Minute. It was found (in the 1850's), that if you just associate the whole sound with a letter, and ignore the combinations of dit's and dah's, that new students listening to 20 Words Per Minute for several weeks, were able to go to work immediately. A famous Scottish-American named Andrew Carnegie went from a message boy to head telegraph operator by learning to associate sounds with whole words, and not just writing down each character, as the method used by his peers.
The advice offered in this book, is to avoid these tricks, and to associate word and sentence sounds with their meaning. Listen to the new word or sentence, and store the meaning in your brain. Do not try to translate one language into your native language before responding. When someone hands you a stick of /di.na.mit/ (dee-nah-meet) you should quickly drop it and run, and not stop to translate it into dynamite first. Simply associate the word or sentence, but do not translate it.
When you go shopping, and hear customers saying in English "How much is that?" then you form an association of that sentence to the person wanting to know a price. Similarly, if you hear people in the market asking "Combien ça coûte?" you don't have to translate the sentence, you associate it with people wanting to know a price (or more often wanting to know a lower price while smiling seductively at the assistant). After associating ten things about the word "Combien" the brain will simplify matters for you, much like it pulls the steering wheel with your arm, after the eyes see a pot-hole ahead. Forever more, "Combien" will be associated with a quantity "How much", or "How many" just as pot-holes are associated with "avoid."